Φυλή Αστερουσίων

Η φυλή εκτρέφεται στον ορεινό όγκο των Αστερουσίων, νοτίως της πεδιάδας της Μεσσαράς. Ο συνολικός αριθμός των αμιγών Αστερουσιανών προβάτων εκτιμάται σε περίπου 2.500 άτομα.

Το πρόβατο της φυλής αυτής ανήκει στα μικρόσωμα πρόβατα. Από σωματομετρήσεις σε 27 ώριμες προβατίνες δύο ποιμνίων, προέκυψε ότι το ύψος ακρωμίου και το σωματικό βάρος των ζώων ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 56cm και 34kg, αντίστοιχα. Το κεφάλι του Αστερουσιανού προβάτου είναι μεσαίου μεγέθους με ευρύ μέτωπο, ευθύγραμμο επιρρίνιο και τριγωνικό πρόσωπο. Τα αυτιά είναι σχετικά μικρού μεγέθους, με πλάγια διεύθυνση. Το ποσοστό των κερασφόρων προβατινών είναι σχετικά χαμηλό, έως 10%. Χαρακτηριστικό των κεράτων είναι η πολύ λεπτή κατάληξή τους (μαχαιρωτά κέρατα). Το μήκος του σώματος ανέρχεται σε 62cm περίπου ενώ το βάθος και το εύρος του στήθους σε 27 και 20cm, αντίστοιχα, και η περίμετρος του θώρακα σε 72cm περίπου. Η ουρά του είναι λεπτή και μακριά, καλυπτόμενη από μαλλί. Στα θηλυκά που προορίζονται για αναπαραγωγή αποκόπτεται στην ηλικία των 2 μηνών. Ο μαστός κατά κανόνα έχει κανονική διάπλαση με μήκος θηλών γύρω στα 2,2cm.

Ο χρωματισμός του τριχώματος στο Αστερουσιανό πρόβατο είναι λευκός. Στα ακάλυπτα από μαλλί μέρη του σώματος επικρατεί σε ποσοστό από 60-70% ο κοκκινωπός χρωματισμός, ενιαίος ή με τη μορφή κηλίδων γύρω από τους οφθαλμούς. Το υπόλοιπο τμήμα του κεφαλιού, δηλαδή το μέτωπο, το επιρρίνιο και τα χείλη, είναι λευκό. Ο μαύρος χρωματισμός στα αντίστοιχα μέρη της κεφαλής απαντάται σε ποσοστό 30% των ζώων. Το ποσοστό των ζώων με λευκό κεφάλι (λιβανό) είναι πολύ μικρό. Τα πρόβατα αυτά έχουν μόνο ένα λεπτό δακτύλιο ανοικτού μαύρου ή καφέ χρώματος γύρω από τους οφθαλμούς. Τα λοιπά ακάλυπτα από μαλλί μέρη του σώματος είναι λευκά με κοκκινωπές ή μαύρες κηλίδες.

Η φυλή ανήκει στα αναμικτόμαλλα πρόβατα με μικρό ποσοστό μακριών και ίσων τριχών. Το μαλλί είναι ποιοτικά κατώτερο από το μαλλί του προβάτου Ανωγείων αλλά ανώτερο από το μαλλί του προβάτου Σφακίων.

Οι αποδόσεις της φυλής είναι σχετικά χαμηλές, αλλά με μεγάλη παραλλακτικότητα από ποίμνιο σε ποίμνιο. Οι βοσκότοποι είναι σε μεγάλο βαθμό υποβαθμισμένοι, γεγονός που οφείλεται στις χαμηλές βροχοπτώσεις και στο γεγονός ότι πολλοί κτηνοτρόφοι διατηρούν και μεγάλα ποίμνια αιγών που βόσκουν στους ίδιους βοσκοτόπους. Πολλοί παραγωγοί χορηγούν στα ζώα τους μίγματα ζωοτροφών και σανό μηδικής σχεδόν καθόλη τη διάρκεια του έτους.