Χαρτί - χαρτόνι

Το χαρτί ή χαρτόνι και τα υλικά συσκευασίας που έχουν ως βάση αυτά αποτελούν μεγάλο ποσοστό των υλικών συσκευασίας. Οι κύριες αιτίες είναι το χαμηλό κόστος, η διαθεσιμότητα, η εύκολη διαμόρφωση και η χαμηλή ρύπανση, λόγω αποικοδόμησης. Το χαρτόνι διαφέρει από το χαρτί ως προς το βάρος ανά μονάδα επιφάνειας. Διεθνώς ως χαρτόνι χαρακτηρίζεται το προϊόν βάρους μεγαλύτερου των 250 g/m², ενώ το μικρότερου βάρους χαρακτηρίζεται ως χαρτί. Το πάχος του χαρτονιού είναι μεγαλύτερο από 0,30 mm. Οι ιδιότητες του χαρτιού ως υλικού συσκευασίας μπορούν να μεταβληθούν πολύ ανάλογα με τη διεργασία παραγωγής, την προσθήκη ουσιών βελτίωσης στην κατασκευή του φύλλου ή την επίστρωση των φύλλων με κηρούς, άσφαλτο, πλαστικά κ.λπ.

Το χαρτί χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα λεπτά χαρτιά που γενικά φτιάχνονται από αποχρωματισμένο πολτό και τυπικά χρησιμοποιούνται σαν χαρτί γραψίματος, δεσίματος, χαρτί για βιβλία ή για κάλυμμα και τα τραχιά χαρτιά που συνήθως φτιάχνονται από kraft πολτούς μαλακών ξύλων που δεν έχουν υποστεί αποχρωματισμό και χρησιμοποιούνται για συσκευασία.

Οι κύριοι τύποι χαρτιών συσκευασίας είναι :

Χαρτί kraft

Το χαρτί kraft είναι ένα τραχύ χαρτί, εξαιρετικής ισχύος. Συνήθως χρησιμοποιείται για την παρασκευή σακουλών.

Αποχρωματισμένο χαρτί

Παρασκευάζεται από πολτούς οι οποίοι είναι σχετικά λευκοί, λαμπεροί, μαλακοί και δεκτικοί στα ειδικά χημικά που είναι αναγκαία για να αναπτυχθούν πολλές λειτουργικές τους ιδιότητες. Γενικά είναι πιο ακριβά και πιο αδύνατα από τα μη αποχρωματισμένα χαρτιά. Η αισθητική τους πλευρά συχνά αυξάνεται με επικάλυψη καολίνη στη μία ή και στις δύο πλευρές.

Αποχρωματισμένο χαρτί

Είναι ένα ημιδιαφανές χαρτί που στο τελευταίο στάδιο της επεξεργασίας του, ενυδατώνεται για να παρέχει αντίσταση στις λιπαρές ουσίες. Η ικανοποιητική λειτουργικότητα των χαρτιών που είναι αδιαπέρατα στις λιπαρές ουσίες εξαρτάται από τον βαθμό στον οποίο έχουν κλείσει οι πόροι. Χρησιμοποιείται συνήθως για τη συσκευασία βουτύρου και παρόμοιων λιπαρών τροφίμων καθώς αντιστέκονται στη διείσδυση του λίπους για αρκετό χρονικό διάστημα.

Αεροστεγές χαρτί

Το αεροστεγές χαρτί (glassine paper) έχει πάρει την αγγλική του ονομασία από την υαλώδη, λεία επιφάνεια, την υψηλή πυκνότητα και τη διαφάνειά του. Παράγεται με επιπλέον επεξεργασία του χαρτιού που είναι αδιαπέρατο στα λίπη. Η διαφάνεια μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το βαθμό ενυδάτωσης του πολτού και το μέσο βάρος του χαρτιού. Η προσθήκη διοξειδίου του τιτανίου κάνει το χαρτί αδιαφανές και συχνά πλαστικοποιείται για να αυξηθεί η σκληρότητα του.

Φυτική περγαμηνή

Η φυτική περγαμηνή παίρνει την ονομασία της από τη φυσική της ομοιότητα με τη ζωική περγαμηνή η οποία φτιάχνεται από το δέρμα των ζώων. Πρόκειται για ένα χαρτί που είναι δυνατότερο όταν είναι υγρό από όταν είναι στεγνό (έχει εξαιρετική δύναμη σε υγρό περιβάλλον ακόμα και σε βραστό νερό), δεν έχει χνούδια στην επιφάνεια, είναι ελεύθερο οσμών και γεύσης και ανθεκτικό στα λίπη και στα έλαια. Εξαιτίας της αντίστασής του στα λίπη και της δύναμης του σε υγρό περιβάλλον χρησιμοποιείται ανάμεσα σε φέτες τροφίμων όπως το κρέας ή τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής.

Οι ετικέτες στα προϊόντα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες φτιάχνονται συνήθως από χαρτί τύπου περγαμηνής. Μπορούν να χειριστούν με ήπια μυκητοστατικά και χρησιμοποιούνται για περιτύλιγμα τροφίμων όπως το τυρί.

Απορροφητικό χαρτί

Τα απορροφητικά χαρτιά ποικίλουν από ημιδιαφανή έως εντελώς αδιαφανή και μπορούν να κερωθούν. Γενικά είναι είτε μηχανικά φινιρισμένα είτε μηχανικά στιλβωμένα. Τα μηχανικά στιλβωμένα χαρτιά μπορούν να φινίρονται ώστε να βελτιώονεται η λεία υφή τους και στις δύο πλευρές.

Κερωμένο χαρτί

Το κερωμένο χαρτί παρέχει φραγμό στη διείσδυση υγρών και ατμών. Πολλά χαρτιά είναι κατάλληλα για κέρωμα, συμπεριλαμβανομένων και των χαρτιών που είναι αδιαπέρατα στα λίπη ή στα αέρια. Τα χαρτιά που έχουν κερωθεί και κολλαριστεί ταυτόχρονα έχουν το λιγότερο ποσό κεριού και γι' αυτό δίνουν το μικρότερο ποσό προστασίας. Ο πρωταρχικός σκοπός του κεριού είναι να παρέχει φραγμό στην υγρασία και μια θερμικά σφραγιζόμενη επίστρωση.