|
|
Γραμμή 1: |
Γραμμή 1: |
− | {{{top_heading|==}}}Αναπαραγωγικό σύστημα αρρένων{{{top_heading|==}}}
| |
| [[Image:Αναπαραγωγή όρνιθας.jpg|thumb|px100|Αναπαραγωγή όρνιθας]] | | [[Image:Αναπαραγωγή όρνιθας.jpg|thumb|px100|Αναπαραγωγή όρνιθας]] |
| [[Image:Κότα με τα μικρά της.jpg|thumb|px100|Κότα με τα μικρά της]] | | [[Image:Κότα με τα μικρά της.jpg|thumb|px100|Κότα με τα μικρά της]] |
− |
| |
− | Το γεννητικό σύστημα του κόκκορα αποτελείται από τους 2 όρχεις που βρίσκονται στο εσωτερικό της κοιλίας, κοντά στην πρόσθια μοίρα των νεφρών. Είναι ελλειψοειδείς, κίτρινου χρώματος, πολλές φορές όμως και κοκκινωπής απόχρωσης λόγω της αφθονίας των αιμοφόρων αγγείων. Συνέχεια των όρχεων είναι η επιδιδυμίδα, όπου συγκεντρώνεται το σπέρμα και οι σπερματοφόροι αγωγοί μέσω των οποίων φέρεται το σπέρμα στους σπερματικούς πόρους, οι οποίοι εκβάλουν στην κορυφή μιας θηλής που βρίσκεται στο μεσαίο κόλπο της αμάρας.
| |
− |
| |
− | Στο αρσενικό δεν υπάρχει πέος, αλλά μια ινώδης πτυχή η οποία δεν επικοινωνεί με τους σπερματικούς πόρους και βρίσκεται μεταξύ των εκβολών των δύο σπερματικών πόρων.
| |
− |
| |
− | Κατά τη συνουσία αναστρέφονται προς τα έξω ο πρωτόκολπος του αλέκτορα και της [[Όρνιθες |όρνιθας]] και μέσω πιέσεως έρχονται σε επαφή οι εκβολές των σπερματικών πόρων με τον ουρόκολπο, όπου και αποτίθεται το σπέρμα. Η ποσότητα του σπέρματος ανά εκσπερμάτιση είναι γύρω στο 1cc στην αρχή της ημέρας και μειώνεται σημαντικά μέχρι 0,1cc μετά από πολλές συζεύξεις. Το σπέρμα έχει pH γύρω στο 7,0 και 7,4 και περιέχει περίπου 2,5-3,5 δισεκατομμύρια σπερματοζωάρια.
| |
− |
| |
− | Τα σπερμιογόνα σχηματίζονται από την 13-15 ημέρα της επώασης, αλλά μόνο σε ηλικία περίπου 4 μηνών συμπληρώνεται πλήρως η γεννετησιακή ωριμότητα των αρσενικών. Με αυτή σχετίζεται το μέγεθος του λοφίου, γι' αυτό και χρησιμοποιείται σαν κριτήριο επιλογής των αρσενικών. Μετά από σύζευξη με αρσενικά, γόνιμα αυγά αρχίζουν να παράγονται μετά από τουλάχιστον 20 ώρες αλλά η μέγιστη γονιμότητα από ένα σμήνος παρουσιάζεται μετά την τρίτη ημέρα.
| |
− |
| |
− | Εάν τα αρσενικά απομακρυνθούν από ένα σμήνος, μερικά γόνιμα αυγά μπορούν να παράγονται μέχρι το πολύ 4 εβδομάδες αλλά το ποσοστό των γόνιμων αυγών μειώνεται συνεχώς και μάλιστα δραστικά μετά την τέταρτη ημέρα περίπου. Η γονιμοποίηση είναι φυσική ή τεχνητή και για μεν τη φυσική αρκεί ένα αρσενικό για 10 θηλυκά ενώ για την τεχνητή ένα αρσενικό επαρκεί για 100 θηλυκά επί εβδομαδιαίας βάσης. Το σπέρμα όμως πρέπει να χρησιμοποιείται νωπό, γιατί σαν κατεψυγμένο χάνει τη γονιμότητά του κατά το ήμισυ.
| |
− |
| |
− | Κατά τη φυσική γονιμοποίηση, ο χρόνος της σύζευξης δεν έχει σημασία για τη γονιμότητα του αυγού για την τεχνητή όμως έχει διότι η παρουσία σχηματισμένου [[Διατροφική αξία αυγού |αυγού]] στη μήτρα παρεμποδίζει την κηνιτικότητα του σπέρματος. Γι' αυτό και συνήθως γίνεται αργά το απόγευμα ή γενικά ώρες εκτός του διαστήματος, 4 ώρες πριν και μία ώρα μετά την απότεξη.
| |
− |
| |
− | Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος επηρεάζει την καλή ανάπτυξη των όρχεων και επομένως και τη γονιμότητα του σπέρματος. Άριστη θερμοκρασία και για αρσενικά και για θηλυκά θεωρούνται οι 19<sup>o</sup>C.
| |
− |
| |
− | {{{top_heading|==}}}Αναπαραγωγικό σύστημα όρνιθας{{{top_heading|==}}}
| |
| [[Image:Αναπαραγωγή όρνιθας II.jpg|thumb|px100|Όρνιθα]] | | [[Image:Αναπαραγωγή όρνιθας II.jpg|thumb|px100|Όρνιθα]] |
| [[Image:Κότα με τα μικρά της II.jpg|thumb|px100|Κότα με τα μικρά της]] | | [[Image:Κότα με τα μικρά της II.jpg|thumb|px100|Κότα με τα μικρά της]] |
| | | |
− | Όσον αφορά στο αναπαραγωγικό σύστημα της όρνιθας, αυτό αποτελείται από τις ωοθήκες και τους ωαγωγούς. Κατά την εμβρυογένεση σχηματίζονται κανονικά και οι 2 ωοθήκες, τελικά η δεξιά υποπλάσσεται και αναπτύσσεται μόνο η αριστερή. Η ωοθήκη έχει σχήμα βότρυος, οι ράγες του οποίου αντιπροσωπεύουν ωοθηλάκια, διαφόρου ηλικίας, έτσι ώστε υπάρχουν μερικά μεγάλα και ερυθροκίτρινου χρώματος και πολλά μικρότερα λευκού χρώματος.
| + | Κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου οι όρχεις του αρσενικού ατόμου αποτελούν πολύ μικρά σώματα σχήματος φασολιού. Όμως κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου μεγεθύνονται πολύ: μέχρι 300 φορές από το αρχικό τους μέγεθος στο οποίο επιστρέφουν μετά την αναπαραγωγική περίοδο. Οι σπερματικές κύστεις αποθηκεύουν εκατομμύρια σπερματοζωαρίων και όπως και οι όρχεις, μεγεθύνονται εξαιρετικά κατά την αναπαραγωγική περίοδο. Καθώς στα περισσότερα είδη, τα αρσενικά δεν έχουν πέος, κατά τη σύζευξη έρχονται σε επαφή οι κοιλότητες της αμάρας, όταν το αρσενικό στέκεται πάνω στη πλάτη του θηλυκού. |
| | | |
− | Μια ωοθήκη περιλαμβάνει εκατομμύρια πρωτογενών ωοθυλακίων, εκ των οποίων 900-3.500 είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού και μόνο 1.000-1.500 ωριμάζουν και δίνουν ισάριθμα αυγά. Το μέγεθος της ωοθήκης εξαρτάται απ' τον ρυθμό της ωοτοκίας, το δε βάρος της μπορεί να 15πλασιασθεί κατά την περίοδο της εντόνου ωοτοκίας. Τα ωοθυλάκια στηρίζονται με έναν μίσχο επί της ωοθήκης και περιβάλλονται από μεμβράνη πλούσια σε αιμοφόρα αγγεία. Η ρήξη του ωοθηλακίου γίνεται σε θέση απέναντι από το μίσχο, τη λεγόμενη στίγμα. Αν γίνει σε άλλο σημείο εκτός του στίγματος παράγονται αιματηρά αυγά. Ο ωαγωγός δεν αποτελεί μόνο μέσο διόδου αλλα συμβάλλει και στο σχηματισμό του αυγού, καταλήγει στην αμάρα, εκτελεί περισταλτικές κινήσεις που συντελούν στη σύλληψη του ωχρού και την προώθηση προς τα πίσω. Μεταβάλει διαστάσεις κατά την ωοτοκία. Διαιρείται σε πέντε τμήματα:
| + | Στα θηλυκά των περισσότερων ειδών αναπτύσσεται μόνο η αριστερή ωοθήκη και ο αριστερός ωαγωγός, ενώ τα αντίστοιχα όργανα της δεξιάς πλευράς υποπλάσσονται και μετατρέπονται σε υπολειμματικές δομές. Τα ωάρια που αποβάλλονται προσλαμβάνονται από το προτεταμένο άκρο του ωαγωγού, τον κώδωνα του ωαγωγού. Ο ωαγωγός εκτείνεται προς τα πίσω και καταλήγει στην αμάρα. Καθώς τα ωάρια περνούν από τον ωαγωγό προστίθεται αλβουμίνη (το λευκό του αβγού) από ειδικούς αδένες, ενώ σε κατώτερο σημείο του ωαγωγού προστίθεται το κέλυφος του αβγού, η μεμβράνη του κελύφους και οι χρωστικές του κελύφους (εικόνα 16). Το σπερματικό υλικό παραμένει ζωντανό στον ωαγωγό του θηλυκού για πολλές ημέρες μετά από μια μοναδική σύζευξη (π.χ. της κότας παρουσιάζουν καλή γονιμότητα για 5-6 ημέρες μετά τη σύζευξη). |
− | *τον κώδωνα,
| + | |
− | *τον λευκωματογόνο σωλήνα,
| + | |
− | *τον ισθμό,
| + | |
− | *τη μήτρα και
| + | |
− | *τον κόλπο.
| + | |
| | | |
| [[σχετίζεται με::Εκτροφή πτηνών| ]] | | [[σχετίζεται με::Εκτροφή πτηνών| ]] |
| [[πόσο αφορά σε κτηνοτρόφο::30| ]] | | [[πόσο αφορά σε κτηνοτρόφο::30| ]] |
| [[πόσο αφορά σε κτηνίατρο::30| ]] | | [[πόσο αφορά σε κτηνίατρο::30| ]] |
Κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου οι όρχεις του αρσενικού ατόμου αποτελούν πολύ μικρά σώματα σχήματος φασολιού. Όμως κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου μεγεθύνονται πολύ: μέχρι 300 φορές από το αρχικό τους μέγεθος στο οποίο επιστρέφουν μετά την αναπαραγωγική περίοδο. Οι σπερματικές κύστεις αποθηκεύουν εκατομμύρια σπερματοζωαρίων και όπως και οι όρχεις, μεγεθύνονται εξαιρετικά κατά την αναπαραγωγική περίοδο. Καθώς στα περισσότερα είδη, τα αρσενικά δεν έχουν πέος, κατά τη σύζευξη έρχονται σε επαφή οι κοιλότητες της αμάρας, όταν το αρσενικό στέκεται πάνω στη πλάτη του θηλυκού.
Στα θηλυκά των περισσότερων ειδών αναπτύσσεται μόνο η αριστερή ωοθήκη και ο αριστερός ωαγωγός, ενώ τα αντίστοιχα όργανα της δεξιάς πλευράς υποπλάσσονται και μετατρέπονται σε υπολειμματικές δομές. Τα ωάρια που αποβάλλονται προσλαμβάνονται από το προτεταμένο άκρο του ωαγωγού, τον κώδωνα του ωαγωγού. Ο ωαγωγός εκτείνεται προς τα πίσω και καταλήγει στην αμάρα. Καθώς τα ωάρια περνούν από τον ωαγωγό προστίθεται αλβουμίνη (το λευκό του αβγού) από ειδικούς αδένες, ενώ σε κατώτερο σημείο του ωαγωγού προστίθεται το κέλυφος του αβγού, η μεμβράνη του κελύφους και οι χρωστικές του κελύφους (εικόνα 16). Το σπερματικό υλικό παραμένει ζωντανό στον ωαγωγό του θηλυκού για πολλές ημέρες μετά από μια μοναδική σύζευξη (π.χ. της κότας παρουσιάζουν καλή γονιμότητα για 5-6 ημέρες μετά τη σύζευξη).