Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Ασθένεια μελισσών Αμερικανική σηψιγονία"

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
 
 
(4 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από 3 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
 
[[Image:Σχηματισμός κολλώδους κλωστής.jpg|thumb|px100|Σχηματισμός κολλώδους κλωστής]]
 
[[Image:Σχηματισμός κολλώδους κλωστής.jpg|thumb|px100|Σχηματισμός κολλώδους κλωστής]]
  
−
Πρόκειται για τη σηµαντικότερη ασθένεια των µελισσών, η οποία προκαλεί τεράστια προβλήµατα παγκοσµίως. Προκαλείται από το βακτήριο Paenibacillus larvae, το οποίο προσβάλλει τη µέλισσα στο στάδιο της προνύµφης.   
+
Πρόκειται για τη σηµαντικότερη [[Ασθένειες μελισσών|ασθένεια]] <ref name="Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών"/> των [[Μέλισσες|µελισσών]], η οποία προκαλεί τεράστια προβλήµατα παγκοσµίως. Προκαλείται από το βακτήριο Paenibacillus larvae, το οποίο προσβάλλει τη µέλισσα στο στάδιο της προνύµφης.   
  
 
Οι προνύµφες µολύνονται όταν λάβουν σπόρια του βακτηρίου µαζί µε την τροφή. Προνύµφες ηλικίας µεγαλύτερης των τριών ηµερών προσβάλλονται δυσκολότερα. Τα σπόρια βλαστάνουν στο στοµάχι, πολλαπλασιάζονται και σπορογονούν. Οι καθαρίστριες [[Μέλισσες |µέλισσες]], προσπαθώντας να αποµακρύνουν το νεκρό γόνο, µολύνονται µε σπόρια, τα οποία µεταφέρουν σε υγιείς προνύµφες. Μετά
 
Οι προνύµφες µολύνονται όταν λάβουν σπόρια του βακτηρίου µαζί µε την τροφή. Προνύµφες ηλικίας µεγαλύτερης των τριών ηµερών προσβάλλονται δυσκολότερα. Τα σπόρια βλαστάνουν στο στοµάχι, πολλαπλασιάζονται και σπορογονούν. Οι καθαρίστριες [[Μέλισσες |µέλισσες]], προσπαθώντας να αποµακρύνουν το νεκρό γόνο, µολύνονται µε σπόρια, τα οποία µεταφέρουν σε υγιείς προνύµφες. Μετά
Γραμμή 8: Γραμμή 8:
 
Ένα σηµαντικό χαρακτηριστικό των σπορίων του βακτηρίου είναι ότι διατηρούν τη βλαστικότητά τους έως και 35 χρόνια. Αυτό το γεγονός κάνει ακόµα δυσκολότερη την αντιµετώπιση της ασθένειας. Η ασθένεια εµφανίζεται όλες τις εποχές του χρόνου, εντονότερα όµως το καλοκαίρι, όταν σταµατήσει η νεκταροέκκριση και υπάρχει έντονη τάση για λεηλασία.
 
Ένα σηµαντικό χαρακτηριστικό των σπορίων του βακτηρίου είναι ότι διατηρούν τη βλαστικότητά τους έως και 35 χρόνια. Αυτό το γεγονός κάνει ακόµα δυσκολότερη την αντιµετώπιση της ασθένειας. Η ασθένεια εµφανίζεται όλες τις εποχές του χρόνου, εντονότερα όµως το καλοκαίρι, όταν σταµατήσει η νεκταροέκκριση και υπάρχει έντονη τάση για λεηλασία.
  
−
Εντός της κυψέλης µεταδίδεται από τις παραµάνες µέλισσες. Από κυψέλη σε κυψέλη µεταδίδεται µε την παραπλάνηση και τη λεηλασία. Ειδικά στη δεύτερη περίπτωση, τα σπόρια του βακτηρίου επιβιώνουν µέσα στο µέλι και µεταφέρονται σε υγιή µελίσσια όταν οι µέλισσες το κλέψουν από κάποιο άρρωστο µελίσσι. Επίσης, οι διάφοροι µελισσοκοµικοί χειρισµοί (συνενώσεις, ανταλλαγές πλαισίων, τροφοδότηση µε µολυσµένο µέλι κλπ.) µπορεί να οδηγήσουν στη διάδοση της [[Ασθένειες μελισσών |ασθένειας]]. Από περιοχή σε περιοχή η ασθένεια µεταδίδεται µε την αγορά µελισσιών, µε τη νοµαδική µελισσοκοµία και την τροφοδότηση µολυσµένων τροφών.
+
{{{top_heading|==}}}Τρόποι μετάδοσης{{{top_heading|==}}}
  
−
Ο γόνος είναι διάσπαρτος και τα καλύµµατα των κελιών είναι βυθισµένα, ενώ πολλά από αυτά έχουν και τρύπες. Το χρώµα του γόνου γίνεται σκούρο καφέ και έχει µια χαρακτηριστική µυρωδιά ψαρόκολλας. Το πιο χαρακτηριστικό σύµπτωµα της ασθένειας είναι η κολλώδης κλωστή που σχηµατίζεται αν βυθίσουµε µια οδοντογλυφίδα ή ένα ξυλαράκι στο σώµα της νεκρής προνύµφης. Ακόµη, συχνά βλέπουµε τη γλώσσα των νεκρών προνυµφών προσκολληµένη στην άλλη άκρη του κελιού.
+
Η ασθένεια<ref name="Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών2"/> μεταδίδεται και πολλαπλασιάζεται με πολλούς τρόπους, μερικοί από τους οποίους είναι:
  
−
Για τη αντιμετώπιση χρησιµοποιούνται µέτρα υγιεινής και προφύλαξης, καθώς επίσης και διάφορες βιοτεχνικές µέθοδοι.  
+
* Οι καθαρίστριες μέλισσες στην προσπάθειά τους να καθαρίσουν τα λέπια του νεκρού γόνου διαδίδουν περισσότερο το βακτήριο, ιδίως όταν αλλάζουν καθήκοντα και από καθαρίστριες γίνονται παραμάνες.
−
*Τα βαριά προσβεβληµένα και νεκρά µελίσσια καταστρέφονται µε φωτιά. Το ίδιο και πλαίσια που βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της προσβολής. Οι κυψέλες αποστειρώνονται εσωτερικά µε το φλόγιστρο.  
+
 
−
*Λαµβάνονται µέτρα για τη µείωση της λεηλασίας και της παραπλάνησης.
+
* Με την λεηλασία τα σπόρια μεταδίδονται από κυψέλη σε κυψέλη. Τα προσβεβλημένα μελίσσια είναι συνήθως αδύνατα και λεηλατούνται ευκολότερα και για τον λόγο αυτό ένα από τα μέτρα προστασίας που παίρνουμε είναι να μικραίνουμε την είσοδο των κυψελών.
−
*Χρησιµοποιούνται ανθεκτικά µελίσσια.
+
 
−
*Γίνεται εφαρµογή της διπλής µετάγγισης.
+
* Με τη χρησιμοποίηση μολυσμένων εργαλείων και διαφόρων υλικών (κηρηθρών), τα σπόρια του βακτηρίου μεταφέρονται σε υγιή μελίσσια.
−
*Γίνεται τίναγµα των µελισσών σε νέα κυψέλη.
+
 
−
*Δίνεται προσοχή στους µελισσοκοµικούς χειρισµούς. Αποφυγή τροφοδότησης µελιού  άγνωστης προέλευσης. Προσοχή κατά την αγορά µελισσιών.
+
* Με τη νομαδική μελισσοκομία η ασθένεια μεταδίδεται από περιοχή σε περιοχή.
−
*Χηµικά µέσα. Μέχρι πρότινος γινόταν ευρεία χρήση του αντιβιοτικού τερραµυκίνη. Όµως, πρόσφατα απαγορεύτηκε η χρήση αντιβιοτικών στη µελισσοκοµία και πλέον η ασθένεια αντιµετωπίζεται µόνο µε βιολογικές και βιοτεχνικές µεθόδους.
+
 
 +
* Με την αγορά μολυσμένου μελισσοκομικού υλικού (π.χ κυψέλες).
 +
 
 +
* Με την παραπλάνηση των μελισσών.
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Συμπτώματα{{{top_heading|==}}}
 +
 
 +
Ο γόνος είναι διάσπαρτος και παρουσιάζει όψη μωσαϊκού. Στις περισσότερες περιπτώσεις μόνο ο γόνος εργατριών προσβάλλεται. Ο θάνατος των προνυμφών και νυμφών συμβαίνει μετά το σφράγισμα των κελιών. Τα σφραγίσματα είναι κοίλα (καθιζάνουν) και πολλά από αυτά παρουσιάζουν σχισμές ή τρύπες. Το χρώμα του γόνου παίρνει χρώμα καφέ και τελικά σκούρο καφέ. Όταν βυθίσουμε μία οδοντογλυφίδα ή ένα σπιρτόξυλο μέσα στο σώμα της νεκρής προνύμφης και μετά το τραβήξουμε προς τα έξω, σχηματίζεται κολλώδης κλωστή. Ο προσβλημένος γόνος έχει χαρακτηριστική μυρωδιά ψαρόκολλας. Μετά από καιρό ο νεκρός γόνος, αποξηραίνεται και σχηματίζεται ένα λέπι, το οποίο είναι προσκολλημένο στα τοιχώματα του κελιού. Σε μερικές νεκρές νύμφες, όταν αποξηραίνονται, φαίνεται η γλώσσα τους η οποία είναι συνήθως κολλημένη στην άλλη άκρη του κελιού.  
 +
Τα λέπια (αποξηραμένος γόνος) φθορίζουν στο υπεριώδες φως, πράγμα που βοηθά έτσι στη διάγνωση, όταν τα δείγματα είναι κακώς διατηρημένα, ενώ παράλληλα και ο πληθυσμός του μελισσιού μειώνεται σημαντικά.
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Θεραπεία{{{top_heading|==}}}
 +
 
 +
Τα διάφορα μέτρα που λαμβάνονται είναι:
 +
 
 +
* Η καταστροφή των μολυσμένων μελισσιών.
 +
 
 +
* Η εφαρμογή της διπλής μετάγγισης.
 +
 
 +
* Χρησιμοποίηση μελισσών ανθεκτικών στην ασθένεια.
 +
 
 +
* Χημικά μέσα. Η τερραμυκίνη είναι το μόνο εγκεκριμένο φάρμακο που χρησιμοποιείται σήμερα εναντίον της Αμερικανικής και Ευρωπαϊκής Σηψιγονίας σε πολλά μέρη του κόσμου. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί για μελισσοκομική χρήση σε συσκευασία των 100gr με 0,55gr δραστικής ουσίας. Η τερραμυκίνη αναστέλλει τη βλάστηση και τη σπορογένηση του βακτηρίου. Δεν έχει όμως καμία επίδραση στα σπόρια του βακτηρίου. Από την τερραμυκίνη, ανεξάρτητα με τον τρόπο που χορηγείται, θα πρέπει τα 100gr να δοθούν σε 25 μελίσσια. Η θεραπεία επαναλαμβάνεται 3 φορές με διάστημα 4 - 5 ημερών μεταξύ τους. Δύο τρόποι με τους οποίους χορηγείται στα μελίσσια η τερραμυκίνη είναι:
 +
 
 +
α) Αναμεμιγμένη με κρυσταλλική ζάχαρη ή άχνη ζάχαρη. Το μίγμα τοποθετείται περιφερειακά στους κηροθροφορείς με προσοχή, ώστε να μην πέσει μέσα στα κελιά του γόνου. Η εφαρμογή αυτή είναι εύκολη, αλλά αν το μείγμα παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, πετρώνει. Οι μέλισσες προτιμούν περισσότερο την άχνη από την κρυσταλλική και παίρνουν ευκολότερα τη ζάχαρη, όταν έχουν στη διάθεσή τους άφθονο νερό.
 +
 
 +
β) Διαλυμένη στο σιρόπι. Η τερραμυκίνη, όταν διαλυθεί στο σιρόπι χάνει τις θεραπευτικές της ιδιότητες σε 24 ώρες. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να δίνεται την ημέρα που παρασκευάζεται και, αν είναι δυνατόν, σε μικρές δόσεις, για να προλαβαίνουν να το καταναλώνουν οι μέλισσες γρήγορα. Το θεραπευτικό σιρόπι μπορεί να ψεκαστεί πάνω στις μέλισσες, αλλά θα πρέπει να είναι αρκετά αραιό, για να μην κολλά στα φτερά των μελισσών. Η Αμερικάνικη σηψιγονία είναι σοβαρή ασθένεια, αλλά τα φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες του παρασκευαστή. Το μέλι μπορεί να μολυνθεί με αυτά, αν η χρήση τους γίνεται αλόγιστα. Επίσης, με τη συνεχή χρήση των φαρμάκων που πολλές φορές γίνεται προληπτικά, υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα να δημιουργηθεί εθισμός του βακτηρίου στα φάρμακα.
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Προφυλάξεις{{{top_heading|==}}} 
 
   
 
   
 +
* Σωστοί χειρισμοί που μειώνουν στο ελάχιστο τη μόλυνση των υγιών μελισσιών
 +
 +
* Ακανόνιστη διάταξη των κυψελών, έτσι ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η παραπλάνηση των μελισσών.
 +
 +
* Να αποφεύγεται η τροφοδότηση μελιού και γύρης αγνώστου προέλευσης.
 +
 +
* Ποτέ δεν πρέπει να υπάρχει μέλι εκτεθειμένο έξω, γιατί προκαλείται λεηλασία που έχει σαν αποτέλεσμα τη διάδοση των ασθενειών.
 +
 +
 
[[είναι ασθένεια του ζώου::Μέλισσες| ]]
 
[[είναι ασθένεια του ζώου::Μέλισσες| ]]
 
[[πόσο αφορά σε κτηνοτρόφο::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε κτηνοτρόφο::30| ]]
 +
 +
==Βιβλιογραφία==
 +
 +
<references>
 +
 +
<ref name="Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών"> [[media:Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών.pdf|Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών, Αμερικανική σηψιγονία]]</ref>
 +
<ref name="Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών2"> Μέλισσα και μελισσοκομική τεχνική, του Πασχάλη Χαριζάνη καθηγητή μελισσοκομίας Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1996.
 +
</references>
 +
 +
[[κατάσταση δημοσίευσης::10| ]]
 +
 +
__NOTOC__

Τελευταία αναθεώρηση της 10:36, 29 Ιανουαρίου 2016

Σχηματισμός κολλώδους κλωστής

Πρόκειται για τη σηµαντικότερη ασθένεια [1] των µελισσών, η οποία προκαλεί τεράστια προβλήµατα παγκοσµίως. Προκαλείται από το βακτήριο Paenibacillus larvae, το οποίο προσβάλλει τη µέλισσα στο στάδιο της προνύµφης.

Οι προνύµφες µολύνονται όταν λάβουν σπόρια του βακτηρίου µαζί µε την τροφή. Προνύµφες ηλικίας µεγαλύτερης των τριών ηµερών προσβάλλονται δυσκολότερα. Τα σπόρια βλαστάνουν στο στοµάχι, πολλαπλασιάζονται και σπορογονούν. Οι καθαρίστριες µέλισσες, προσπαθώντας να αποµακρύνουν το νεκρό γόνο, µολύνονται µε σπόρια, τα οποία µεταφέρουν σε υγιείς προνύµφες. Μετά από καιρό, ο νεκρός γόνος αποξηραίνεται και σχηµατίζει ένα λέπι και συχνά η γλώσσα των νεκρών προνυµφών είναι προσκολληµένη στην άλλη άκρη του κελιού.

Ένα σηµαντικό χαρακτηριστικό των σπορίων του βακτηρίου είναι ότι διατηρούν τη βλαστικότητά τους έως και 35 χρόνια. Αυτό το γεγονός κάνει ακόµα δυσκολότερη την αντιµετώπιση της ασθένειας. Η ασθένεια εµφανίζεται όλες τις εποχές του χρόνου, εντονότερα όµως το καλοκαίρι, όταν σταµατήσει η νεκταροέκκριση και υπάρχει έντονη τάση για λεηλασία.

Τρόποι μετάδοσης

Η ασθένεια[2] μεταδίδεται και πολλαπλασιάζεται με πολλούς τρόπους, μερικοί από τους οποίους είναι:

  • Οι καθαρίστριες μέλισσες στην προσπάθειά τους να καθαρίσουν τα λέπια του νεκρού γόνου διαδίδουν περισσότερο το βακτήριο, ιδίως όταν αλλάζουν καθήκοντα και από καθαρίστριες γίνονται παραμάνες.
  • Με την λεηλασία τα σπόρια μεταδίδονται από κυψέλη σε κυψέλη. Τα προσβεβλημένα μελίσσια είναι συνήθως αδύνατα και λεηλατούνται ευκολότερα και για τον λόγο αυτό ένα από τα μέτρα προστασίας που παίρνουμε είναι να μικραίνουμε την είσοδο των κυψελών.
  • Με τη χρησιμοποίηση μολυσμένων εργαλείων και διαφόρων υλικών (κηρηθρών), τα σπόρια του βακτηρίου μεταφέρονται σε υγιή μελίσσια.
  • Με τη νομαδική μελισσοκομία η ασθένεια μεταδίδεται από περιοχή σε περιοχή.
  • Με την αγορά μολυσμένου μελισσοκομικού υλικού (π.χ κυψέλες).
  • Με την παραπλάνηση των μελισσών.

Συμπτώματα

Ο γόνος είναι διάσπαρτος και παρουσιάζει όψη μωσαϊκού. Στις περισσότερες περιπτώσεις μόνο ο γόνος εργατριών προσβάλλεται. Ο θάνατος των προνυμφών και νυμφών συμβαίνει μετά το σφράγισμα των κελιών. Τα σφραγίσματα είναι κοίλα (καθιζάνουν) και πολλά από αυτά παρουσιάζουν σχισμές ή τρύπες. Το χρώμα του γόνου παίρνει χρώμα καφέ και τελικά σκούρο καφέ. Όταν βυθίσουμε μία οδοντογλυφίδα ή ένα σπιρτόξυλο μέσα στο σώμα της νεκρής προνύμφης και μετά το τραβήξουμε προς τα έξω, σχηματίζεται κολλώδης κλωστή. Ο προσβλημένος γόνος έχει χαρακτηριστική μυρωδιά ψαρόκολλας. Μετά από καιρό ο νεκρός γόνος, αποξηραίνεται και σχηματίζεται ένα λέπι, το οποίο είναι προσκολλημένο στα τοιχώματα του κελιού. Σε μερικές νεκρές νύμφες, όταν αποξηραίνονται, φαίνεται η γλώσσα τους η οποία είναι συνήθως κολλημένη στην άλλη άκρη του κελιού. Τα λέπια (αποξηραμένος γόνος) φθορίζουν στο υπεριώδες φως, πράγμα που βοηθά έτσι στη διάγνωση, όταν τα δείγματα είναι κακώς διατηρημένα, ενώ παράλληλα και ο πληθυσμός του μελισσιού μειώνεται σημαντικά.

Θεραπεία

Τα διάφορα μέτρα που λαμβάνονται είναι:

  • Η καταστροφή των μολυσμένων μελισσιών.
  • Η εφαρμογή της διπλής μετάγγισης.
  • Χρησιμοποίηση μελισσών ανθεκτικών στην ασθένεια.
  • Χημικά μέσα. Η τερραμυκίνη είναι το μόνο εγκεκριμένο φάρμακο που χρησιμοποιείται σήμερα εναντίον της Αμερικανικής και Ευρωπαϊκής Σηψιγονίας σε πολλά μέρη του κόσμου. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί για μελισσοκομική χρήση σε συσκευασία των 100gr με 0,55gr δραστικής ουσίας. Η τερραμυκίνη αναστέλλει τη βλάστηση και τη σπορογένηση του βακτηρίου. Δεν έχει όμως καμία επίδραση στα σπόρια του βακτηρίου. Από την τερραμυκίνη, ανεξάρτητα με τον τρόπο που χορηγείται, θα πρέπει τα 100gr να δοθούν σε 25 μελίσσια. Η θεραπεία επαναλαμβάνεται 3 φορές με διάστημα 4 - 5 ημερών μεταξύ τους. Δύο τρόποι με τους οποίους χορηγείται στα μελίσσια η τερραμυκίνη είναι:

α) Αναμεμιγμένη με κρυσταλλική ζάχαρη ή άχνη ζάχαρη. Το μίγμα τοποθετείται περιφερειακά στους κηροθροφορείς με προσοχή, ώστε να μην πέσει μέσα στα κελιά του γόνου. Η εφαρμογή αυτή είναι εύκολη, αλλά αν το μείγμα παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, πετρώνει. Οι μέλισσες προτιμούν περισσότερο την άχνη από την κρυσταλλική και παίρνουν ευκολότερα τη ζάχαρη, όταν έχουν στη διάθεσή τους άφθονο νερό.

β) Διαλυμένη στο σιρόπι. Η τερραμυκίνη, όταν διαλυθεί στο σιρόπι χάνει τις θεραπευτικές της ιδιότητες σε 24 ώρες. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να δίνεται την ημέρα που παρασκευάζεται και, αν είναι δυνατόν, σε μικρές δόσεις, για να προλαβαίνουν να το καταναλώνουν οι μέλισσες γρήγορα. Το θεραπευτικό σιρόπι μπορεί να ψεκαστεί πάνω στις μέλισσες, αλλά θα πρέπει να είναι αρκετά αραιό, για να μην κολλά στα φτερά των μελισσών. Η Αμερικάνικη σηψιγονία είναι σοβαρή ασθένεια, αλλά τα φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες του παρασκευαστή. Το μέλι μπορεί να μολυνθεί με αυτά, αν η χρήση τους γίνεται αλόγιστα. Επίσης, με τη συνεχή χρήση των φαρμάκων που πολλές φορές γίνεται προληπτικά, υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα να δημιουργηθεί εθισμός του βακτηρίου στα φάρμακα.

Προφυλάξεις

  • Σωστοί χειρισμοί που μειώνουν στο ελάχιστο τη μόλυνση των υγιών μελισσιών
  • Ακανόνιστη διάταξη των κυψελών, έτσι ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η παραπλάνηση των μελισσών.
  • Να αποφεύγεται η τροφοδότηση μελιού και γύρης αγνώστου προέλευσης.
  • Ποτέ δεν πρέπει να υπάρχει μέλι εκτεθειμένο έξω, γιατί προκαλείται λεηλασία που έχει σαν αποτέλεσμα τη διάδοση των ασθενειών.



Βιβλιογραφία

  1. ↑ Εχθροί κι ασθένειες των μελισσών, Αμερικανική σηψιγονία
  2. ↑ Μέλισσα και μελισσοκομική τεχνική, του Πασχάλη Χαριζάνη καθηγητή μελισσοκομίας Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1996.



Ανακτήθηκε από «http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php?title=Ασθένεια_μελισσών_Αμερικανική_σηψιγονία&oldid=47098»