Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Μη μεταδοτικές ασθένειες αμπέλου"

Αναθεώρηση της 15:39, 12 Αυγούστου 2013

Τροφοπενίες

Τροφοπενία καλίου

Τα συμπτώματα της ασθένειας είτε εμφανίζονται σχετικά νωρίς (Ιουνίο – Ιούλιο) είτε αργά την εποχή ωριμάνσεως των σταφυλιών. Παρατηρείται περιφερειακή και μεσονεύριος χλώρωση του ελάσματος, ιδίως στα μέση ηλικίας φύλλα. Εκτός της χλώρωσης χαρακτηριστική είναι η στροφή της περιφέρειας του ελάσματος προς τα κάτω. Οι κληματίδες έχουν μικρό μήκος και είναι λεπτές. Είναι δυνατόν, σε έντονη έλλειψη καλίου, να εμφανιστούν νεκρώσεις στη ράχη και την άκρη των βοτρύων προ της ωρίμανσης των ραγών.

Η έλλειψη καλίου παρατηρείται τόσο σε βαριά και υγρά εδάφη, όσο και σε χαλικώδη και ξηρά. Συχνά η έλλειψη καλίου εμφανίζεται κατά τα έτη υψηλής παραγωγής ή υπερβολικής ξηρασίας. Ακόμα μπορεί να εμφανίζεται σε μεμονωμένα πρέμνα μέσα στον αμπελώνα. Τούτο οφείλεται στην κακή λειτουργία του ριζικού συστήματος λόγω ιδιαιτέρων προβλημάτων του πρέμνου.

Για την αντιμετώπιση της τροφοπενίας συνιστάται πλούσια καλιούχος λίπανση (200kg/στρέμμα θειικού καλίου).

Τροφοπενία σιδήρου

Στη τροφοπενία σιδήρου το έλασμα των νεωτέρων φύλλων εμφανίζεται χλωρωτικό εκτός από ένα λεπτό πράσινο δίκτυο των νευρώσεων. Τα συμπτώματα της ασθένειας αρχίζουν από τα φύλλα της κορυφής των βλαστών και προχωρούν προς τα κάτω. Η εκδήλωση τροφοπενίας ευνοείται από την υψηλή περιεκτικότητα του εδάφους σε ανθρακικό ασβέστιο και την υπερβολική υγρασία του εδάφους. Ο παράγων υγρασία του εδάφους έχει μεγάλη σημασία για την ένταση και έκταση της τροφοπενίας. Τα έτη που ο χειμώνας και η άνοιξη είναι σχετικά ξηροί, η χλώρωση σπανιότατα εμφανίζεται ακόμα και σε ασβεστούχα εδάφη. Επιπλέον ακόμα οι φωσφορικές λιπάνσεις εντείνουν την τροφοπενία σιδήρου. Για την αντιμετώπιση της χλώρωσης συνιστάται η αποφυγή όλων των επεμβάσεων που ευνοούν την εκδήλωσή της και η χορήγηση σιδήρου στο έδαφος. Καλά αποτελέσματα δίνει η προσθήκη οργανικού σιδήρου στο έδαφος νωρίς την άνοιξη. Σε περιπτώσεις ελαφράς χλώρωσης, συνίσταται ψεκασμός του φυλλώματος της αμπέλου με ένα από τα παραπάνω σκευάσματα. Ο ψεκασμός επαναλαμβάνεται επί της εκάστοτε νέας βλάστησης. (2-3 ψεκασμοί κατ’ έτος).

Τροφοπενία ψευδαργύρου

Η ασθένεια αυτή της αμπέλου εκδηλώνεται με μεσονεύριο χλώρωση των κορυφαίων φύλλων και με μικροφυλλία. Η καρποφορία είναι μικρή και τα σταφύλια είναι αραιά και φέρουν παραμορφωμένες ράγες. Η τροφοπενία ψευδαργύρου αντιμετωπίζεται με χειμερινό ψεκασμό με διάλυμα θειϊκού ψευδαργύρου 0,7%.

Τροφοπενία βορίου

Οι κληματίδες έχουν βραχέα μεσογονάτια, παρατηρείται μεσονεύριος χλώρωση στα φύλλα. Τα νεώτερα φύλλα είναι παραμορφωμένα, κατσαρά ή ασυμμέτρως ανεπτυγμένα. Οι ακραίοι οφθαλμοί νεκρούνται και παρατηρείται έκπτυξη πλάγιων οφθαλμών οι οποίοι παράγουν βραχείς και παραμορφωμένους βλαστούς. Στους βότρεις παρατηρείται μικρή καρπόδεση και οι ράγες είναι μικρές και άνισες. Πολλές ράγες δεν έχουν σπέρματα και ενίοτε εμφανίζεται εσωτερική φέλλωση των ραγών. Επίσης οι ράγες μπορεί να παρουσιάσουν ρωγμές, βυθισμένες θέσεις και ανώμαλη ωρίμανση.

Για την απαραίτητη διάγνωση της ασθένειας είναι απαραίτητη η χημική ανάλυση των φύλλων. Η έλλειψη βορίου είναι συχνότερη κατά τη διάρκεια ξηρών ετών. Η θεραπεία αυτής της ασθένειας της αμπέλου γίνεται με τη προσθήκη βόρακος στο έδαφος (2 – 5 kg/στρέμμα) κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή αρχές άνοιξης. Μετά από τη πάροδο 3 – 4 ετών είναι πιθανό να επαναληφθεί η προσθήκη αλλά σε μειωμένη δόση (1 – 2 kg/στρέμμα ανά 3 – 4 έτη).

Ανθόπτωση - Μειωμένη καρπόδεση - Ανισορραγία

Το φαινόμενο αυτό είναι δυνατό να οφείλεται σε πολλούς μη παρασιτικούς ή παρασιτικούς παράγοντες. Οι συνηθέστεροι από αυτούς είναι: η έλλειψη επικονιάσεως, η κακή γονιμοποίηση, η μεγάλη ανθοφορία, η ατελής ανάπτυξη των μερών του άνθους της αμπέλου, η έλλειψη υδατανθράκων προ της άνθησης, διάφορες τροφοπενίες (βορίου, ψευδαργύρου), διάφορες ιώσεις, φυλλοξήρα.

Ζημιές από χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες

Ζημιές από ψύχος μπορεί να προκληθούν κατά την άνοιξη όταν αρχίζει έκπτυξη της νέας βλάστησης του αμπελιού, κατά το φθινόπωρο λόγω πρώιμων παγετών και κατά τη χειμερινή περίοδο όταν τα πρέμνα βρίσκονται σε λήθαργο. Η τρυφερή βλάστηση και τα άνθη βλάπτονται σε θερμοκρασίες -1^oC μέχρι -3^oC. Πρέμνα που βρίσκονται σε λήθαργο ζημιούνται σε θερμοκρασίες -12^oC. Απότομη άνοδος της θερμοκρασίας μετά από περίοδο ταχείας βλάστησης προκαλεί αποξήρανση κορυφών των κληματίδων ή μεγαλύτερων μερών του πρέμνου. Η ζημιά εντείνεται περισσότερο όταν πνέουν ξηροί άνεμοι και το έδαφος είναι πολύ ξηρό. Σε μερικές ποικιλίες οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν την εμφάνιση επί των ραγών κηλίδων διαφόρου μεγέθους και σχήματος. Οι κηλίδες εμφανίζονται στη μία πλευρά και είναι λίγο βυθισμένες. Έχουν χρώμα πράσινο ή ερυθροκαστανό αναλόγως του σταδίου ωριμάνσεως των σταφυλιών.

Τοξικότητες

α) Τοξικότητα χλωριούχων

Περιφερειακή νέκρωση του ελάσματος των παλαιότερων φύλλων που προχωρεί μεταξύ των νευρώσεων και τελικά ολόκληρο το έλασμα μπορεί να καταστραφεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μετάβαση από το νεκρό στο υγιές μέρος του ελάσματος είναι απότομη. Παρατηρείται σε αμπελώνες που ποτίζονται με αλατούχο νερό ή βρίσκονται κοντά στη θάλασσα.

β) Τοξικότητα ζιζανιοκτόνων

Η άμπελος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στα ζιζανιοκτόνα που περιέχουν 2,4-διχλωρόφαινοξυοξικό οξύ). Παρατηρείται έντονη παραμόρφωση του ελάσματος, μικροφυλλία, κάμψη των κληματίδων, πλάτυνση, δημιουργία διπλών κόμβων των κληματίδων, καρπόδεση.

γ) Τοξικότητα φθορίου

Παρατηρείται νέκρωση των πλευρών και κορυφής του ελάσματος των φύλλων. Οι νεκρωμένοι ιστοί έχουν χρώμα ανοικτό κιτρινοκαστανό μέχρι υπέρυθρο – καστανό. Η ζημιά οφείλεται στη δράση φθοριούχων ενώσεων που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα σε περιοχές πλησίον βιομηχανιών μεταλλουργίας, κεραμικών, υαλουργίας, αλουμινίου και φωσφορικών λιπασμάτων.

Ξήρανση της ραχέως των βότρυων

Είναι μια από τις πλέον σοβαρές μη παρασιτικές ασθένειες της αμπέλου που προξενεί κάθε χρόνο σημαντικές ζημιές σε πολλές περιοχές. Είναι γνωστή με το όνομα «ξήρανση της ραχέως». Η ασθένεια παρουσιάζεται συνήθως κατά την αρχή της ωριμάνσεως των ραγών, αλλά σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανισθεί και νωρίτερα. Στο ακραίο τμήμα του βότρυος οι ράγες μαραίνονται και στη συνέχεια ολόκληρο το τμήμα ξηραίνεται. Η μάρανση των ραγών είναι αποτέλεσμα της μη τροφοδότησής τους με νερό. Η ασθένεια ευνοείται από περιόδους εντόνου ηλιοφάνειας και υψηλών θερμοκρασιών, ιδίως μετά από περίοδο δροσερού και υγρού καιρού. Καλά αποτελέσματα για τον περιορισμό της ασθένειας επιτυγχάνεται με ψεκασμό των βοτρύων με διάλυμα 0,5% χλωριούχου ασβεστίου και 0,5% χλωριούχου μαγνησίου. Συνιστώνται δύο ψεκασμοί, ο πρώτος να γίνεται λίγο πριν την εκδήλωση των συμπτωμάτων και οι υπόλοιποι ανά 10 -15 ημέρες. Για τον περιορισμό της ασθένειας πρέπει να εφαρμόζονται και τα ακόλουθα συμπληρωματικά μέτρα: περιορισμός της καλιούχου λίπανσης και εκτέλεση καλλιεργητικών επεμβάσεων (χλωρά κλαδέματα, αποφύλλωση) που μειώνουν το ρυθμό βλάστησης των πρέμνων.