Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Ασθένεια καπνού Περονόσπορος"

Τελευταία αναθεώρηση της 10:55, 30 Οκτωβρίου 2013

Προσβεβλημένο φύλλο καπνού από Περονόσπορο

Ο περονόσπορος του καπνού εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1960 και αποτελεί τη σοβαρότερη μυκητολογική ασθένεια. Η έκταση της προσβολής εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες, την φυσιολογική κατάσταση του φυτού, την ποικιλία και την λίπανση.

Η μόλυνση μπορεί να ξεκινήσει από το σπορείο και με ζεστό και υγρό καιρό να εξαπλωθεί στο χωράφι, προκαλώντας σοβαρή ζημιά. Στα καπνοσπορεία η ασθένεια εμφανίζεται όταν το φυτό αποκτήσει τα δύο πρώτα φύλλα. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ένα γκρι - άσπρο χνούδι (καρποφορίες παθογόνου) στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. Στην πάνω επιφάνεια η ασθένεια εκδηλώνεται με τη μορφή κίτρινων «κηλίδων», ενώ τα άκρα των φύλλων συστρέφονται. Με θερμό και ξηρό καιρό η εξάπλωση της ασθένειας σταματά αλλά οι περιοχές των κηλίδων νεκρώνονται και τα φύλλα καταστρέφονται. Με ευνοϊκές συνθήκες εμφανίζονται οι καρποφορίες του παθογόνου και στην πάνω επιφάνεια των φύλλων. Στη συνέχεια προκαλούνται νεκρώσεις στους βλαστούς και μέσα σε 1-2 εβδομάδες καλύπτεται όλο το σπορείο και τα φυτά καταστρέφονται. Στο χωράφι η ασθένεια εκδηλώνεται με την μορφή κίτρινων κηλίδων στα φύλλα, ενώ στην κάτω επιφάνεια εμφανίζεται άσπρο-γκρι χνούδι (καρποφορίες του μύκητα). Σε μεγαλύτερη προσβολή η ασθένεια εξαπλώνεται και στον κορμό του φυτού (διασυστηματική προσβολή) προκαλώντας νέκρωση της κορυφής και του στελέχους.

Η ασθένεια οφείλεται στον φυκομύκητα Peronospora tabacina, ο οποίος έχει δύο ειδών σπόρια: κονίδια (αγγενής μορφή) και ωοσπόρια (εγγενής μορφή). Σε θερμά μέρη ο μύκητας διαχειμάζει με την μορφή κονιδίων σε τμήματα του καπνοφύτου που παραμένουν ζωντανά μετά την καλλιεργητική περίοδο. Μεταφέρονται με τον αέρα σε μεγάλες αποστάσεις και με κατάλληλες συνθήκες βλαστάνουν επάνω στα φύλλα. Στη συνέχεια, εισέρχεται μέσα στο φύλλο όπου αναπτύσσει το μυκήλιο και σχηματίζει τα κονίδια. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται 4-5 ημέρες μετά την μόλύνση. Σε ψυχρότερα μέρη διαχειμάζει με την μορφή ωοσπορίου στα φυτικά υπολείμματα που παραμένουν στο έδαφος. Μετά την αποσύνθεσή τους τα ωοσπόρια σκορπίζονται μέσα στο έδαφος με το νερό της άρδευσης ή με τις βροχές όπου και παραμένουν όλη την χειμερινή περίοδο. Την επόμενη άνοιξη βλαστάνουν προκαλώντας τις δευτερογενείς μολύνσεις. Στα σπορεία, η εμφάνιση της ασθένειας οφείλεται κυρίως σε μολύσματα που παράγονται σε φυτά που παρέμειναν από την προηγούμενη χρονιά. Γενικά, η ασθένεια ευνοείται από υψηλή σχετική υγρασία (>90%), νεφελώδη και μέτριας θερμοκρασίας (15-23^oC) καιρό. Οι βροχές και το πότισμα διευκολύνουν τις μολύνσεις γιατί βοηθούν στη βλάστηση των κονιδίων.

Για την αντιμετώπιση του περονόσπορου συστήνονται προληπτικοί ψεκασμοί με κατάλληλα μυκητοκτόνα από το σπορείο, στο «σταύρωμα» και στη συνέχεια σύμφωνα με το πρόγραμμα προληπτικών επεμβάσεων. Στο χωράφι μετά τη φύτευση οι ψεκασμοί για τον περονόσπορο ξεκινούν μετά από 15 ημέρες και επαναλαμβάνονται ανά 7-10 ημέρες ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Για την επιτυχή καταπολέμηση συνιστάται οι ψεκασμοί να γίνονται έγκαιρα και να αποφεύγονται όψιμες εφαρμογές. Ειδικά στο σπορείο, επιβάλλεται η απολύμανση του εδάφους πριν την εγκατάστασή του. Παράλληλα, θα πρέπει να στραγγίζει καλά, να είναι σε ηλιόλουστη θέση, η σπορά να γίνεται σε κανονικές αποστάσεις ώστε τα φυτά να αερίζονται καλά. Πολύ βασικό είναι επίσης η φύτευση να γίνεται με χαμηλές σχετικά θερμοκρασίες εδάφους και τα φυτά που θα μεταφυτευθούν στο χωράφι να είναι απολύτως υγιή.