Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Δομή εδάφους"

Αναθεώρηση της 10:05, 8 Ιουνίου 2015

Δομή του εδάφους είναι η διάταξη κατά διαφόρους τρόπους, των πρωτογενών κόκκων σε συσσωματώματα κάτω από την επίδραση διαφόρων παραγόντων και η κατανομή αυτών κατά τάξη μεγέθους. Η δομή είναι αυτή που καθορίζει το επίπεδο της γονιμότητας και το επίπεδο της παραγωγικότητας. Καλή δομή εδάφους είναι εκείνη που εξασφαλίζει μικρούς και μεγάλους πόρους. Οι μεγάλοι πόροι διευκολύνουν την αποστράγγιση και τον αερισμό του εδάφους, οι μεσαίου μεγέθους πόροι την κίνηση των διαλυμένων στο εδαφικό διάλυμα θρεπτικών συστατικών, ώστε να απορρηφηθούν από τις ρίζες, ενώ τέλος οι μικροί πόροι λειτουργούν ως αποθήκες νερού και θρεπτικών στοιχείων.

Για να δημιουργηθεί δομή στο έδαφος, πρέπει να υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις και κυρίως ελκτικές δυνάμεις που θα οδηγήσουν τους πρωτογενείς κόκκους σε συσσωμάτωση. Η έλξη αυτή διακρίνεται σε έλξη συνοχής και συνάφειας. Οι δυνάμεις συνοχής είναι ισχυρότερες όταν πλησιάζουν περισσότερο πρωτογενείς εδαφικοί κόκκοι και όταν η επιφάνεια επαφών αυτών είναι μεγαλύτερη. Οι δυνάμεις συνάφειας ενεργούν μέσω του νερού. Το νερό μπαίνει ανάμεσα στους πρωτογενείς κόκκους σχηματίζοντας μια μεμβράνη. Οι δυνάμεις συνοχής και συνάφειας δρουν ταυτόχρονα σε ένα έδαφος. Η συνεκτικότητα του εδάφους οφείλεται αθροιστικά σ' αυτές τις δύο.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν το σχηματισμό της δομής είναι:

• Μηχανική σύσταση εδάφους: Σχετίζεται άμεσα με την μεγάλη επιφάνεια επαφής (όσο πιο λεπτόκοκκο είναι ένα έδαφος τόσο μεγαλύτερη συνεκτικότητα έχει και τόσο περισσότερες δυνατότητες δημιουργίας δομής), το είδος των ανταλλάξιμων κατιόντων στα αργιλικά ορυκτά καθώς και από την αρνητικά φορτισμένη άργιλο και την ύπαρξη αντίθετων φορτίων από οξείδια (π.χ σιδήρου), όπου δημιουργούν ισχυρή έλξη μεταξύ των πρωτογενών κόκκων, συνεπώς καλή δομή.

• Οργανική ουσία: Η οργανική ύλη δημιουργεί δεσμούς - γέφυρες μεταξύ των πρωτογενών κόκκων. προσφέροντας τις σταθερότερες μορφές δομής.

• Νερό: Επιδρά μέσω των ακόλουθων μηχανισμών, που είναι η διαβροχή και αποξήρανση, ο παγετός - πήξη και η δράση σταγόνων βροχής.

• Καλλιεργητικές εργασίες: Εξαρτάται άμεσα από το ποσοστό της εδαφικής υγρασίας. Σε αρκετά χαμηλά ποσοστά υγρασίας προκαλείται θρυμματισμός συσσωματωμάτων.

• Μικροοργανισμοί του εδάφους: Οι γήινοι σκώληκες είναι σημαντικοί παράγοντες συσσωμάτωσης των πρωτογενών κόκκων καθώς αυτοί αναμειγνύουν οργανικές ουσίες ανόργανα εδαφικά συστατικά στο πεπτικό τους σύστημα αλλά και κατά την διάνοιξη στοών.

• Τα ζώντα φυτά: Η επίδρασή τους είναι πολλαπλή και προκαλείται από το ριζικό τους σύστημα και τους μικροοργανισμούς που αναπτύσσονται μαζί με αυτό καθώς και από την οργανική ουσία, που προσθέτουν στο έδαφος κατά την αποσύνθεσή τους.

Η δομή διακρίνεται ή ταξινομείται με βάση το βαθμό ευκρίνειας, το σχήμα και το μέγεθος των συσσωματωμάτων. Η διαδικασία γίνεται επί τόπου στον αγρό και στηρίζεται στην εμπειρία του εκτιμητή (π.χ γεωπόνου, εδαφολόγου).