Μορφολογία του βαμβακιού Gossypium hirsutum

Στο Gossypium hirsutum L. (χνοώδες βαμβάκι) ανήκει το αμερικάνικο βαμβάκι που είναι γνωστό με το όνομα Upland.Είναι διαδεδομένο σε ολόκληρο τον κόσμο και είναι το μόνο που καλλιεργείται στην Ελλάδα. Από το είδος αυτό προέρχεται το 90% περίπου της παγκόσμιας παραγωγής.

Τα φυτά του είδους αυτού είναι κατά κανόνα μονοετείς θάμνοι που το ύψος τους κυμαίνεται από 0,60 - 1,80m, με εξαίρεση κάποιες ποικιλίες που παράγουν πολυετείς θάμνους ή δέντρα. Ο βλαστός είναι πλούσιος σε κυτταρίνη και σε αυτόν υπάρχουν αδένες που εκκρίνουν το αλκαλοειδές γκοσυπιόλη. Η ρίζα είναι πασσαλώδης και αρχίζει να διακλαδίζεται όταν φτάσει σε μήκος τα 15cm δίνοντας πολλές δευτερεύουσες ρίζες και φθάνοντας σε βάθος τα 2m. Τα φύλλα σχηματίζουν 3 - 5 λοβούς, το σχήμα των βρακτίων είναι τριγωνικό και τα καρύδια είναι ωοειδή ή επιμήκη. Οι ανθοφόροι οφθαλμοί που εξελίσσονται σε άνθη ονομάζονται χτένια. Στα πρώτα τους στάδια τα χτένια καλύπτονται από 3 βράκτια φύλλα. Συνήθως χρειάζονται 21 ημέρες από την εμφάνιση των χτενιών μέχρι την πλήρη άνθηση. Ο καρπός είναι κάψα και ονομάζεται καρύδι. Από την ανθοφορία μεσολαβούν 45 - 65 ημέρες μέχρι την καρποφορία. Το σχήμα του καρυδιού διαφέρει μεταξύ των διαφόρων ποικιλιών. Το μέρος με το κύριο εμπορικό ενδιαφέρον στο βαμβάκι είναι οι ίνες. Η κάθε ίνα σχηματίζεται από ένα επιδερμικό κύτταρο του σπέρματος το οποίο επιμηκύνεται. Τα επιμηκυσμένα κύτταρα, αναπτύσσονται σε δύο είδη ινών, τις νηματοποιήσιμες και το χνούδι. Οι νηματοποιήσιμες επιμηκύνονται για 20 περίπου ημέρες μετά την άνθιση και μετά την 16η ημέρα διογκώνονται. Το χνούδι (λίντα ή λίντερ) επιμηκύνεται 2 - 5 ημέρες μετά την άνθιση και παραμένει προσκολημένο στο σπόρο.

Οι ποικιλίες του είδους αυτού κατατάσσονται στη βοτανική ποικιλία Latifolium και διακρίνονται για την προσαρμοστικότητα στις υποτροπικές περιοχές. Το φυτό αναπτύσσεται καλύτερα σε θερμά και ξηρά κλίματα και είναι ευαίσθητο στον παγετό. Έχει υψηλές απαιτήσεις σε εδαφική υγρασία, που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων παρέχεται στις καλλιέργειες με άρδευση.

Βιβλιογραφία

• "Ανοσοεντοπισμός και δραστικότητα της συνθάσης της φωσφοροσακχαρόζης σε αρτίβλαστα βαμβακιού που αναπτύχθηκαν σε 25^oC και σε 13 ^oC", Ερευνητική εργασία στα πλαίσια του μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης: βιοτεχνολογία και εφαρμογές στη γεωπονία του Παπαχαράλαμπου Γεώργιου, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Εργαστήριο Φυσιολογίας και Μορφολογίας Φυτών, Αθήνα 2010