Γενετική βελτίωση των αγροτικών ζώων

Η Γενετική Βελτίωση των Αγροτικών Ζώων είναι εφαρμοσμένη επιστήμη που έχει ως βάση τη Γενετική αλλά με τη βοήθεια άλλων επιστημών όπως της Στατιστικής και της Πληροφορικής, της Φυσιολογίας Αναπαραγωγής και των Οικονομικών, επιδιώκει την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των ιδιοτήτων των ζώων που έχουν οικονομικό ενδιαφέρον για την κοινωνία.

Όλες οι ιδιότητες ή τα χαρακτηριστικά των παραγωγικών ζώων ελέγχονται από γονίδια που βρίσκονται στα χρωμοσώματα αλλά οι ιδιότητες με οικονομική σημασία επηρεάζονται πολύ σπάνια από ένα ή ορισμένα μόνο γονίδια. Συνήθως ελέγχονται από εξαιρετικά πολύπλοκους γενετικούς και βιοχημικούς μηχανισμούς και ταυτόχρονα επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το περιβάλλον (διατροφή, συνθήκες διαβίωσης, κλιματικές συνθήκες, κ.λπ.). Ως συνέπεια, η διαδικασία βελτίωσής τους είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και απαιτεί συνδυασμό έρευνας, πρακτικής εφαρμογής, οργάνωσης και παρακολούθησης των αποτελεσμάτων.

Από τις ιδιότητες με οικονομική σημασία αναφέρονται οι παραγωγικές ιδιότητες: ύψος γαλακτοπαραγωγής και συστατικά του γάλακτος (λίπος, πρωτεΐνη, λακτόζη, κλπ.), η κρεοπαραγωγική ικανότητα (μυϊκή διάπλαση, ταχύτητα ανάπτυξης, ποιοτικά χαρακτηριστικά του κρέατος – χρώμα, τρυφερότητα, κ.λπ.), η ικανότητα αξιοποίησης της τροφής, το βάρος, ο αριθμός των νεογέννητων κ.ά.

Από τις ιδιότητες της αναπαραγωγής αναφέρεται η γονιμοποιητική ικανότητα των αρσενικών, η ικανότητα σύλληψης των θηλυκών, η ικανότητα διατήρησης της εγκυμοσύνης, η ευκολία τοκετού κ.ά.

Άλλη ιδιότητα των αγροτικών ζώων με οικονομική σημασία είναι η ευαισθησία στη μαστίτιδα που εκφράζεται με τον αριθμό των σωματικών κυττάρων στο γάλα.

Τέλος τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των αγροτικών ζώων δηλαδή η σωματική τους διάπλαση όπου περιλαμβάνονται ιδιότητες όπως οι σωματικές διαστάσεις, η θέση και η διάπλαση του μαστού, των ποδιών και άλλων μερών του σώματος, έχουν πολύ μεγάλη σημασία για τη διάρκεια της παραγωγικής τους ζωής (που είναι επίσης ιδιαίτερο κληρονομούμενο χαρακτηριστικό) και τη βιωσιμότητα της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης.