Βερτισιλλίωση

Ο μύκητας Verticillium προκαλεί αδρομυκώσεις σε λαχανικά, ανθοκομικά, σε φυτά μεγάλης καλλιέργειας, ζιζάνια, δασικά και καρποφόρα δέντρα. Δύο είδη, τα Verticillium albo - atrum και V. dahliae, προσβάλλουν εκατοντάδες είδη φυτών προκαλώντας αδρομυκώσεις και απώλειες παραγωγής ποικίλης σοβαρότητας. Οι αδρομυκώσεις που προκαλεί ο συγκεκριμένος μύκητας παρατηρούνται παγκόσμια αλλά είναι πιο σημαντικές σε περιοχές με εύκρατο κλίμα.

Τα συμπτώματα που προκαλεί ο μύκητας είναι σχεδόν ίδια με αυτά που προκαλούν οι μύκητες του γένους Fusarium. Σε πολλούς ξενιστές και πολλές πειριοχές ο μύκητας Verticillium προκαλεί ασθένεια σε χαμηλότερες θερμοκρασίες από ότι ο Fusarium. Επίσης, τα συμπτώματα εκδηλώνονται πιο αργά και συχνά εμφανίζονται μόνο στα κατώτερα φύλλα ή μόνο σε κάποιους κλάδους των φυτών προκαλώντας το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ημιπληγίας. Σε κάποιους ξενιστές η αδρομύκωση αναπτύσσεται κυρίως σε νεαρά φυτάρια, τα οποία συνήθως νεκρώνονται λίγο μετά την προσβολή. Πιο συχνές είναι οι μεταγενέστερες μολύνσεις οι οποίες προκαλούν συμπτώματα φύλλου σημαίας σε κάποια φύλλα και σε άλλα αναπτύσσονται χλωρωτικές περιοχές που εξελίσσονται σε νεκρωτικές. Τα μεγαλύτερα φυτά όταν προσβάλλονται συνήθως εμφαίζουν νανισμό και οι αγγειακοί τους ιστοίπαρουσιάζουν καστανό μεταχρωματισμό. Η μόλυνση μπορεί να οδηγήσει στην πλήρη αποφύλλωση, σταδιακή μάρανση και νέκρωση διαδοχικών βραχιόνων ή αιφνίδια κατάρρευση και νέκρωση ολόκληρων των φυτών.

Ο μύκητας Verticillium εσβάλει στις νεαρές ρίζες των ξενιστών. Μεταδίδεται με μολυσμένα μοσχεύματα και κονδύλους, με το νερό και το έδαφος. Πολλές περιοχές έχουν επιμολυνθεί με το μύκητα Vetricillium για πρώτη φορά με τη φύτευση μολυσμένων κονδύλων πατάτας ή άλλων καλλιεργειών. Οι σολανώδεις καλλιέργειες όπως η πατάτα, η μελιτζάνα και η ντομάτα αυξάνουν το επίπεδο μολύσματος στο έδαφος. Ωστόσο, ο μύκητας Vetricillium βρίσκεται σε μη καλλιεργούμενες περιοχές, κάτι που δείχνει ότι ο μύκητας είναι γηγενής στα εδάφη και μπορεί να μολύνει ευπαθείς καλλιέργειες όταν αυτές εγκατασταθούν.

Ο έλεγχος της ασθένειας βασίζεται στη φύτευση υγιών φυτών σε υγιείς αγρούς, στη χρήση ανθεκτικών ποικιλιών και στην αποφυγή φύτευσης ευπαθών καλλιεργειών όπου έχει προηγηθεί καλλιέργεια σολανωδών επί σειρά ετών. Η θερμική απενεργοποίηση των μολυσμάτων μέσω ηλιοαπολύμανσης αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμη για τον έλεγχο της ασθένειας σε περιοχές με υψηλές θερινές θερμοκρασίες και χαμηλή βροχόπτωση.

Βιβλιογραφία

• "Φυτοπαθολογική και μοριακή διερεύνηση των μηχανισμών που εμπλέκονται στην άμυνα των φυτών κατά των παθογόνων των αδρομυκώσεων", διδακτορική διατριβή του Ιάκωβου Παντελίδη, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2009