T. compactum Host (Συμπαγές σιτάρι)

Αυτή η ποικιλία χαρακτηρίζεται από στάχυ πολύ βραχύ, συμπαγή, πιεσμένο πλευρικά, με ή χωρίς άγανα και με ανθεκτική ράχη. Οι καρποί είναι μικρού μεγέθους, πιεσμένοι πλευρικά, με ενδοσπέρμιο συνήθως αλευρώδες και σπάνια υαλώδες. Κατά κανόνα είναι ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες, την έλλειψη νερού και τις προσβολές από μύκητες, ενώ δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε εδαφική γονιμότητα. Περιλαμβάνει κυρίως ανοιξιάτικες ποικιλίες, αλλά υπάρχουν επίσης χειμωνιάτικες και ενδιάμεσες. Ο Kornicke διακρίνει 20 βοτανικές ποικιλίες.

Θεωρείται ως το αρχαιότερο φυλογενετικά εξαπλοειδές σιτάρι στο οποίο οι καρποί αποχωρίζονται εύκολα από τα λεπυρίδια. Καρποί του βρέθηκαν σε Νεολιθικούς οικισμούς στην Κ. Ευρώπη, όπου φαίνεται ότι καλλιεργούνταν κατά την εποχή του χαλκού και του σιδήρου και αντικαταστάθηκε από το μαλακό σιτάρι κατά τους πρώτους ιστορικούς χρόνους. Σήμερα καλλιεργείται στις Δ. Πολιτείες των Η.Π.Α. και δευτερευόντως στη Χιλή, Μ. Ασία, Αφγανιστάν και αλλού. Το παραγόμενο αλεύρι είναι μικρής αρτοποιητικής αξίας και χρησιμοποιείται κυρίως για παρασκευή μπισκότων και στη ζαχαροπλαστική. Δεν έχουν προσδιοριστεί μορφές του στη χώρα μας.