Καλλιέργεια πιπεριάς θερμοκηπίου

Προετοιμασία εδάφους

Η προετοιμασία του εδάφους αφόρα στην απομάκρυνση των φυτικών υπολειμμάτων της προηγουμένης καλλιέργειας από το θερμοκήπιο και καταστροφή τους με παράχωμα γιατί μπορεί να είναι πιθανή εστία παθογόνων οργανισμών για τη νέα καλλιέργεια. Ακολουθεί άρδευση του θερμοκηπίου μέχρι το έδαφος να έρθει στο ρώγο του. Αργότερα γίνεται όργωμα του εδάφους, ακολουθεί οργανική λίπανση (με εφαρμογή χουμοποιημένων οργανικών υλικών και αν χρειάζεται σκόνης πετρωμάτων), φρεζάρισμα για την ενσωμάτωση των προϊόντων λίπανσης και τέλος ακολουθεί η ηλιοαπολύμανση.

Σπορά

Η σπορά γίνεται μέσα σε ειδικά θερμοκήπια - σπορεία ή σε τούνελ ή σε ένα μέρος μέσα σε ένα μόνιμο θερμοκήπιο. Μέσα στα θερμοκήπια - σπορεία οι σπόροι μπορούν να σπαρθούν, είτε σε κιβώτια σποράς τα οποία αφού βλαστήσουν μεταφυτεύονται σε ατομικά γλαστράκια στο στάδιο της πλήρους ανάπτυξης των κοτυληδόνων, είτε απευθείας σε ατομικά γλαστράκια τύρφης ή σε κύβους εδάφους. Μια άλλη μέθοδος απόκτησης φυταρίων είναι με σπορά απευθείας σε γλαστράκια, κυπελάκια κ.λπ. στα οποία διατηρείται τελικά ένα μόνο φυτό. Η απευθείας σπορά σε ατομικά γλαστράκια ή κύβους εδάφους είναι δαπανηρή μέθοδος, όταν γίνεται με το χέρι, γιατί το κόστος των εργατικών είναι μεγάλο. Επίσης, το γεγονός ότι ένας αριθμός σπόρων δε βλαστάνει αποτελεί ένα αρνητικό στοιχείο στην απευθείας σπορά στα ατομικά γλαστράκια. Συμπερασματικά θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είναι σκόπιμο να γίνεται πρώτα μια στρωμάτωση του σπόρου σε κιβώτια σποράς για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω και επίσης για τον πρόσθετο λόγο ότι κατά τη φύτευση γίνεται και μια πρώτη επιλογή και απορρίπτονται τα αδύνατα και ελαττωματικά φυτάρια. Το φύτρωμα των σπόρων γίνεται συνήθως σε 8 - 10 ημέρες μετά τη σπορά εφόσον η υγρασία είναι κανονική και η θερμοκρασία 20 - 25^oC. Σε θερμοκρασία <12^oC ο σπόρος δε βλασταίνει. Κατά την περίοδο ανάπτυξης των φυτών στο σπορείο χρειάζεται ταχτική παρακολούθηση για να έχει επαρκή φωτισμό και θερμοκρασία, να δέχεται τις αναγκαίες αρδεύσεις, να γίνει αραίωμα των φυτών και να γίνεται αερισμός κατά τις θερμές ώρες, να γίνονται οι κατάλληλες επεμβάσεις για την πρόληψη των ασθενειών.

Φύτευση

Από το σπορείο τα φυτάρια θα εκριζωθούν αφού προηγηθεί καλό πότισμα για να φυτευτούν στην οριστική τους θέση στο θερμοκήπιο. Θα έχουν τότε αναπτύξει 5 - 6 φύλλα και θα έχουν ύψος 15cm περίπου. Μπορούν όμως σε νεαρή ηλικία, 15 - 20 ημερών να μεταφυτευθούν σε γλαστράκια ή σακκίδια από πλαστικό που περιέχουν απολυμασμένο υπόστρωμα, τα οποία θα μεταφερθούν σε θερμοκήπιο για να αναπτυχθούν εκεί μέχρι να φυτευτούν με το χώμα τους στη μόνιμη θέση στο θερμοκήπιο ή σε υπαίθριο αγρό, αναλόγως. Έτσι η επιτυχία φύτευσης και ανάπτυξης των φυτών είναι πολύ καλύτερη. Προσπάθεια κάθε καλλιεργητή πιπεριάς είναι η εξασφάλιση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου κέρδους από την καλλιέργεια του, έχοντας υπόψη τα διαθέσιμα μέσα καλλιέργειας και τις επικρατούσες συνθήκες περιβάλλοντος στην περιοχή του. Βάσει των παραπάνω έχουν καθιερωθεί στην Ελλάδα 3 κυρίως περίοδοι καλλιέργειας πιπεριάς στα θερμοκήπια.

Καλλιέργεια για πρώϊμη παραγωγή την άνοιξη: Για την πρώϊμη παραγωγή πιπεριάς ισχύει περίπου το παρακάτω χρονοδιάγραμμα:

Σπορά: Από τις αρχές Οκτωβρίου- αρχές Νοεμβρίου.

Φύτευση στο θερμοκήπιο: Από τις αρχές Δεκεμβρίου.

Συγκομιδή: Από τις αρχές Μαρτίου.

Καλλιέργεια για οψιμότερη παραγωγή την άνοιξη και ίσως νωρίς το φθινόπωρο:

Σπορά: Τον Δεκέμβριο.

Φύτευση στο θερμοκήπιο: Κατά το Φεβρουάριο.

Συγκομιδή: Από Μάϊο.

Καλλιέργεια για όψιμη φθινοπωρινή παραγωγή:

Σπορά: Τέλος Ιουνίου με αρχές Αυγούστου.

Φύτευση στο θερμοκήπιο: Αύγουστο-Σεπτέμβρη.

Συγκομιδή: Από Νοέμβριο.

Οι πιο συνήθεις πυκνότητες φύτευσης σε θερμοκήπια είναι 1800 - 3000 φυτά / στρέμμα, μπορεί όμως να φτάσουν και 4000 φυτά / στρέμμα. Για καλλιέργειες μικρής διάρκειας συγκομιδής (μόνο για πρώιμη παραγωγή) η πυκνότητα αυξάνεται ακόμα περισσότερο (π.χ. 5000 φυτά / στρέμμα), ιδίως όταν χρησιμοποιείται το σύστημα στήριξης των φυτών με δίκτυ. Στο σύστημα στήριξης με σπάγκους, ίσως είναι καλύτερα να φυτεύεται διπλάσιος αριθμός φυτών από την κανονική πυκνότητα και να δένονται όρθιοι δύο βλαστοί αντί τρεις ή τέσσερις ανά φυτό. Αραιότερη φύτευση έχει λίγο χαμηλότερη απόδοση, αλλά πλεονεκτεί ως προς το κόστος της απαιτούμενης εργασίας, τις καλλιεργητικές φροντίδες και το αρχικό κόστος των φυτών. Η μέθοδος φύτευσης θα εξαρτηθεί από το σχέδιο κατασκευής του θερμοκηπίου, το σύστημα υποστύλωσης-μόρφωσης κ.ά. Για καλύτερα αποτελέσματα συνίσταται η φύτευση να γίνεται με διπλές γραμμές κατά ζεύγη (δηλαδή η διάταξη, διάδρομος - διπλή γραμμή κ.ο.κ.). Με τη μέθοδο αυτή το πλάτος του διαδρόμου μπορεί να κυμαίνεται από 90 - 100cm και η απόσταση μεταξύ των διπλών γραμμών φύτευσης 40 - 50cm και επί της γραμμής φύτευσης τα φυτά σε αποστάσεις 30-50 εκ., με αυτή τη διάταξη φύτευσης δημιουργούνται ευρύχωροι διάδρομοι για την κίνηση του προσωπικού, ενώ η λωρίδα του εδάφους που ορίζουν οι διπλές γραμμές παραμένει ασυμπίεστη και το αφράτο χώμα έχει καλό αερισμό, αντίθετα με τους διαδρόμους που συμπιέζονται καθημερινά.

Καταπολέμηση ζιζανίων

Πολλά ζιζάνια μπορούν να ληφθούν υπόψη ως δείκτες σχετικά με την κατάσταση του εδάφους και έτσι να επέμβουν ανάλογα. Έτσι το ζιζάνιο Fumaria officinalis (καπνόχορτο) σχετίζεται με έδαφος με μεγάλη υγρασία, το Erodium cicutarium (χτενάκι) σχετίζεται με ξηρό και πετρώδες έδαφος, το Urtica urens (μικρή τσουκνίδα) σχετίζεται με ελαφρό και χουμώδες έδαφος, το Chenopodium album (λουβουδιά) σχετίζεται με έδαφος πλούσιο σε άζωτο, το Sinapis arvensis (βρούβα) σχετίζεται με αλκαλικό έδαφος (pH>7) και το Veronica officinalis (γαλαζάκι) σχετίζεται με όξινο έδαφος (pH<7). Ο κύριος στόχος είναι να κρατηθούν τα ζιζάνια σε τέτοιο επίπεδο που δεν θα δημιουργούν ανταγωνισμό στα φυτά. Τα κυριότερα καλλιεργητικά, μηχανικά, φυσικά και βιολογικά μέτρα, αναλύονται εκτενώς στην ντομάτα θερμοκηπίου.