Καλλιέργεια κολοκυθιάς θερμοκηπίου
Περιεχόμενα
Προετοιμασία εδάφους
Πριν την εγκατάσταση των φυτών στο χωράφι, γίνεται προετοιμασία εδάφους. Απομακρύνονται τα υπολείμματα της προηγούμενης καλλιέργειας και γίνεται φρεζάρισμα του χώρου με προσθήκη βασικής λίπανσης. Δεν έγινε απολύμανση του εδάφους διότι είχε εφαρμοστεί στην προηγούμενη καλλιέργεια απολύμανση με ατμό. Για την άρδευση των φυτών χρησιμοποιούνται σωλήνες PΕ διατομής 20mm που φέρουν σταλακτήρες ανά 50cm. Μετά την τελική ισοπέδωση του εδάφους, ακολουθεί η εγκατάσταση των φυτών.[1]
Σπορά
Η σπορά στο θερμοκήπιο γίνεται Οκτώβρη ως τέλος Νοεμβρίου στην πρώιμη φύτευση και Ιανουάριο ως Μάρτιο στην όψιμη. Από τη σπορά ως τη συγκομιδή χρειάζονται περίπου 30 - 60 μέρες ανάλογα με την ποικιλία. Ο σπόρος δεν μπορεί να βλαστήσει κάτω από 10oC. Άριστη θερμοκρασία για τη βλάστηση του σπόρου είναι αυτή μεταξύ 25 - 35oC.[1]
Φύτευση
Η φύτευση των σπορόφυτων στο θερμοκήπιο γίνεται συνήθως, όταν το φυτό αποκτήσει 3 - 4 φύλλα. Οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών είναι 1 - 1,2m και 0,5 - 0,8m επί των γραμμών. Είναι δυνατόν να εφαρμοστούν και άλλες αποστάσεις, ανάλογα με το σύστημα ποτίσματος και την κατασκευή του θερμοκηπίου.[1]
Άρδευση
Η κολοκυθιά απαιτεί συχνή άρδευση με μεγάλη ποσότητα νερού καθώς είναι φυτό που αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Οι ανάγκες σε νερό ενός στρέμματος κολοκυθιάς στο θερμοκήπιο ανέρχονται σε 388m3.[1]
Λίπανση
Εκτός από τη βασική λίπανση κατά την οποία εφαρμοζονται 4-6 τόνοι/στρέμμα χωνεμένης κοπριάς, 50 kg/στρέμμα φώσφορο (λίπασμα 0-48-0) και 50 kg/στρέμμα κάλιο (λίπασμα 0-0-48). Πρέπει να εφαρμόζεται και επιφανειακή λίπανση με τα δύο κύρια στοιχεία άζωτο και κάλι, σε αναλογία 1:1 (χορήγηση 120gr KNO3 και 110gr NH4NO3 σε 1lt νερό και αυτό αραιώνεται 250 φορές για να φθάσει στο φυτό.)[1]
Αποφύλλωση
Στα φυτά της κολοκυθιάς δεν εφαρμόζεται κανένα ιδιαίτερο κλάδεμα (το φυτό αναπτύσσεται μονοστέλεχο) παρα μόνο αποφύλλωση, δηλ. αφαίρεση των παλαιών γηρασμένων φύλλων, όταν χάσουν το πράσινο χρώμα τους. Η αφαίρεση των φύλλων γίνεται για να διευκολυνθεί ο αερισμός του θερμοκηπίου και να ελέγχεται η θερμοκρασία και η υγρασία, καθώς επίσης για να διευκολύνονται οι εργασίες περιποίησης των φυτών και της συγκομιδής του καρπού.[1]
Υποστύλωση
Υποστύλωση συνήθως δεν γίνεται, γιατί τα φυτά είναι θαμνώδη και ορθοτενή. Θα μπορούσαν όμως να δένονται οι κορυφές των φυτών με σπάγκο και να αναρτώνται από το οριζόντιο σύρμα που βρίσκεται πάνω από τη γραμμή φύτευσης. Αυτή η διαδικασία εφαρμόζεται σήμερα στις καλλιέργειες που γίνονται στα υψηλά θερμοκήπια στην Κρήτη.[1]
Ωρίμανση
Η συγκομιδή γίνεται όταν οι καρποί αποκτήσουν το εμπορεύσιμο μέγεθος, πάντοτε όμως όταν είναι άγουροι. Το συνηθισμένο μέγεθος κατά τη συγκομιδή είναι από 8 - 15cm, μερικές φορές μεγαλύτερο ή και μικρότερο, ανάλογα με τις προτιμήσεις του καταναλωτή. Γίνεται συγκομιδή των καλοκαιρινών κολοκυθίων όταν είναι μικρά για βραστά ή φρέσκα και μέχρι 20cm για τηγανιτά. Τα μικρά κολοκυθάκια θα γίνουν υπερβολικά μεγάλα σχεδόν σαν κολοκύθες αν δεν κοπούν έγκαιρα. [2]
Συγκομιδή
Ο καρπός κόβεται με τμήμα του ποδίσκου, γιατί δεν χάνει εύκολα υγρασία από τη σκληρή και συμπαγή τομή του μίσχου κα έτσι διατηρείται νωπός και δροσερός για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μετά τη συγκομιδή. Η κοπή του καρπού γίνεται με κοφτερό μαχαίρι. Κατά τη συγκομιδή, καλό είναι οι εργάτες να φορούν γάντια. Ο παραμικρός τραυματισμός του καρπού με τα νύχια ή άλλο σκληρό αντικείμενο προκαλεί την έκκριση ζελατινώδους υγρού από την πληγή, που στη συνέχεια στερεοποιείται. Από το σημείο τραυματισμού, εύκολα και γρήγορα αρχίζει η φθορά του καρπού και η υποβάθμιση της ποιότητάς του. Η συγκομιδή αρχίζει σε 30 - 60 ημέρες από τη σπορά, ανάλογα με την ποικιλία και τις θερμοκρασίες που επικρατούν, που είναι συνάρτηση της περιοχής και της εποχής του έτους. Στην Κρήτη, Ρόδο και γενικά στα νησιά της Ν. Ελλάδας είναι προσιτή η καλλιέργεια και η παραγωγή καθ΄ όλη την διάρκεια του χειμώνα, ενώ στη Β. Ελλάδα συνήθως η παραγωγή ξεκινάει την άνοιξη και συνεχίζεται προς το καλοκαίρι.
Η συχνότητα της συγκομιδής είναι ανάλογη με την εποχή και γίνεται ανά 2 ή 4 ημέρες. Όταν οισ συνθήκες το χειμώνα είναι ευνοϊκές, απαιτούνται περίπου 9 ημέρες από την εμφάνιση του θηλυκού άνθους μέχρι την απόκτηση του εμπορεύσιμου μεγέθους των 15cm. Το καλοκαίρι ο χρόνος αυτός είναι πιο σύντομος (2 - 7 ημέρες). Οι καρποί πρέπει να συγκομίζονται συχνά και συνεχώς, γιατί αν αφεθούν και μεγαλώσουν πάνω στα φυτά, εμποδίζουν το σχηματισμό νέων θηλυκών ανθέων. Η διάρκεια της συγκομιδής είναι συνήθως 2 - 3 μήνες. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από 2,3 - 3,5 τόνοι/στρέμμα και σε εξαιρετικές περιπτώσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες.[1]
