Φεϊζόα
Περιεχόμενα
Γενικά Στοιχεία Φεϊζόα
Η φεϊζόα κατάγεται από τη νότια Αμερική, πιθανόν από τη νότια Βραζιλία. Καλλιεργείται σε μικρή εμπορική κλίμακα στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α., την Ουρουγουάη και τη Νέα Ζηλανδία. Στην Ελλάδα καλλιεργείται σε περιορισμένη έκταση. Η φεϊζόα έχει κάποια αξία και ως καλλωπιστικό φυτό. Η καλλωπιστική αξία της οφείλεται στο φύλλωμά της (φύλλα λευκά στην κάτω επιφάνεια) και στα ελκυστικά λευκοκόκκινα άνθη της. Θεωρείται φυτό ανεκτικό στους ανέμους και γι' αυτό το λόγο χρησιμοποιείται ω ανεμοθραύστης. Ο καρπός τρώγεται ως νωπός, σαλάτα με άλλα φρούτα, κονσερβοποιημένος και χρησιμοποιείται για την παρασκευή χυμού και μαρμελάδας.[1]
Βοτανικά χαρακτηριστικά Φεϊζόας
Η φεϊζόα ανήκει στην οικογένεια Myrtaceae και το επιστημονικό της όνομα είναι Feijoa Sellowianna Berg. Είναι δένδρο αειθαλές, μικρού μεγέθους, ή θάμνος, ύψους 2-5 μέτρα. Τα φύλλα είναι μικρά σε μέγεθος, χρώματος πρασίνου στην πάνω επιφάνεια και λευκού στην κάτω, μήκους 3-7cm. Τα άνθη εμφανίζονται στη μασχάλη των φύλλων, είναι ερμαφρόδιτα, μονήρη, και αποτελούνται από 4 λευκά παχιά πέταλα, τα οποία είναι εδώδιμα, με βυσσινί απόχρωση στην εσωτερική επιφάνεια και πολυάριθμους βυσσινί στημόνες. Φέρει ξυλοφόρους και απλούς ανθοφόρους οφθαλμούς. Οι ανθοφόροι σχηματίζονται προς τη βάση της τρέχουσας βλάστησης και εκπτύσσονται την επόμενη από του σχηματισμούς τους άνοιξη.[1]
Επικονίαση και γονιμοποίηση της Φεϊζόας
Οι ποικιλίες της φεϊζόα είναι αυτογόνιμες και μερικές αυτόστειρες, γι' αυτό και χρειάζονται σταυρεπικονίαση. Κατά συνέπεια συνιστάται η συγκαλλιέργεια 2-3 ποικιλιών, που να συνανθούν και να είναι συμβιβαστές. Η μεταφορά της γύρης γίνεται με τα έντομα και τα πουλιά. Η τεχνητή επικονίαση της αυτογόνιμης ποικιλίας "Apollo" με γύρη των ποικιλιών "Gemini", "Triumph", και "Mammoth" βελτίωσε την καρπόδεση και την ποιότητα των καρπών.(Patterson, 1990)
Πολλαπλασιασμός και υποκείμενα της Φεϊζόας
Η φεϊζόα πολλαπλασιάζεται εγγενώς (σπόρος) ή αγενώς. Οι ποικιλίες όμως δεν αναπαράγονται γενετικά πιστά με σπόρο, γι' αυτό τα σπορόφυτα πρέπει να εμβολιάζονται με τις επιθυμητές ποικιλίες. Αγενώς πολλαπλασιάζονται με εμβολιασμό (σχιστός), με φυλλοφόρα ημίσκληρα μοσχεύματα (θερμοκρασία υποστρώματος στη βάση των μοσχευμάτων 210C, χειρισμός των μοσχευμάτων με διάλυμα ΙΒΑ συγκέντρωσης 2200ppm), με καταβολάδες και μεριστωματικά. Ως υποκείμενα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σπορόφυτα, γιατί δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμα κλωνικά υποκείμενα. Τα δένδρα μπαίνουν σε καρποφορία από το 10ο χρόνο αυτής. Η παραγωγική τους ζωή εκτιμάται σε 30-40 έτη.
Ποικιλίες
Οι κυριότερες ποικιλίες της φεϊζόα είναι οι ακόλουθες: Coolidge, Choiceana, Edenvale Supreme, Nazemetz, Task, Triump, Mammoth, Appolo, Gemini, Opal Star, Pounamu και kakapo. Οι ποικιλίες Triumph και Mammoth τείνουν να αντικατασταθούν από τις πιο πρόσφατα δημιουργηθείσες. Οι ποικιλίες Appolo, Gemini, Opal Star, Pounamu και kakapo δόθηκαν στην καλλιέργεια την τελευταία 20ετία.
Κλιματικές Συνθήκες Εδάφους
Η Φεϊζόα, αν και υποτροπικό φυτό, θεωρείται ανεκτική στο ψύχος. Μεγαλύτερη παραγωγή και μεγαλύτερου μεγέθους καρποί επιτυγχάνονται στις πιο θερμές περιοχές της ευκράτου και υποτροπικής ζώνης. Μπορεί να αντέξει σε θερμοκρασία μέχρι -110C. Οι όψιμοι παγετοί του φθινοπώρου υποβαθμίζουν την ποιότητα των καρπών. Χαρακτηρίζεται ως ανεκτική στην ατμοσφαιρική σχετική υγρασία και τους ανέμους. Ανέχεται βροχοπτώσεις μέχρι και 125mm μηνιαίως.
Εδαφικές Συνθήκες Εδάφους
Η Φεϊζόα αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε πηλώδη και αμμώδη εδάφη, με ικανοποιητική υγρασία και καλή αποστράγγιση. Καλυτέρου μεγέθους καρποί επιτυγχάνονται όμως στα πηλώδη παρά τα αμμώδη εδάφη. Αν και διαθέτει φυτικούς χαρακτήρες ανεκτικούς στην ξηρασία, συχνά όμως οι ξηρικές συνθήκες προκαλούν καρπόπτωση και φυλλόπτωση.
