Το χαρακτηριστικό των συρρικνωμένων καρπών στα τριτικάλε

Η παρουσία μεγάλου ποσοστού συρρικνωμένων καρπών στα τριτικάλε αποτελούσε παλαιότερα ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα για επίλυση. Οι συρρικνωμένοι καρποί παρουσιάζουν ενδοσπέρμιο με υποβαθμισμένη δομή (μαλακό και πορώδες), έχουν χαμηλή βλαστική ικανότητα, ενώ παράλληλα μειώνουν τις τελικές αποδόσεις. Η σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτείνη που παρουσιάζουν είναι το αποτέλεσμα της συσσώρευσης αζωτούχων ουσιών σε βάρος των υδατανθράκων. Το πρόβλημα προέρχεται από βραδεία ανάπτυξη του ενδοσπερμίου, η οποία δεν συμβαδίζει με την όλη ανάπτυξη του καρπού με αποτέλεσμα το γέμισμα να είναι ατελές, η δομή πορώδης λόγω ατελούς συμπίεσης, ενώ είναι δυνατό να υπάρχουν και ευδιάκριτα κενά στο εσωτερικό. Η ανωμαλία ξεκινά σχεδόν αμέσως μετά τη διπλή γονιμοποίηση της σπερματικής βλάστης, οπότε παρατηρείται μεγάλος αριθμός ανώμαλων και θνησιγενών πυρήνων στο ενδοσπέρμιο με τελική συνέπεια το μειωμένο αριθμό κυττάρων και την ανεπιθύμητη δομή του ενδοσπερμίου. Η δημιουργία των θνησιγενών πυρήνων αποδίδεται σε ορισμένα χρωματοσώματα της σίκαλης των οποίων η μείωση καθυστερεί σε σχέση με εκείνη των χρωματοσωμάτων του σιταριού. Αυτή η καθυστέρηση έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με την παρουσία ετεροχρωματίνης στα χρωματοσώματα της σίκαλης, η οποία είναι δυνατό να ελεγχθεί με την εισαγωγή γενετικού υλικού από άγρια είδη σίκαλης. Έτσι, οι προοπτικές για βελτίωση του ανεπιθύμητου αυτού χαρακτησιστικού παρουσιάζονται ευνοϊκές.

Παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα δεν έχει επιλυθεί τελείως ακόμη, έχει επέλθει σημαντική βελτίωση κατά τα τελευταία χρόνια. Αυτό επιτεύχθηκε μετά από επιλογές εξαπλοειδών που προήλθαν από διασταυρώσεις εξαπλοειδών με οκταπλοειδή τριτικάλε. Οι διαλογές αυτές, εκτός από το μεγάλο βάρος 1000 καρπών (πλησίαζε εκείνο του σιταριού), συνδύαζαν και υψηλή γονιμότητα και άλλα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Σε αρκετές περιπτώσεις, ποικιλίες που δίνουν μεγάλα βάρη εκατολίτρου σε ευνοϊκές συνθήκες, δίνουν συρρικνωμένους καρπούς σε δυσμενείς συνθήκες. Αντίθετα, ποικιλίες με ικανοποιητικά βάρη σε δυσμενείς συνθήκες δίνουν κατά κανόνα εξίσου ικανοποιητικά βάρη σε ευνοϊκές συνθήκες.