Κλιματικές συνθήκες μηδικής

Η μηδική χαρακτηρίζεται από ευρεία προσαρμοστικότητα και καλλιεργείται επιτυχώς σε μεγάλη ποικιλία κλιματικών συνθηκών, από περιοχές με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες κατά το χειμώνα μέχρι περιοχές με πολύ υψηλές θερμοκρασίες κατά το καλοκαίρι. Παρ' όλη όμως αυτή την αντοχή, προσαρμόζεται άριστα σε ζεστά κλίματα με ήπιο χειμώνα, ζεστό και ξηρό καλοκαίρι και ικανοποιητική διαθεσιμότητα νερού στο έδαφος. Προσαρμόζεται όμως καλά και σε θερμά και υγρά κλίματα, αλλά η ποιότητα και οι αποδόσεις χορτομάζας είναι δυνατόν να μειωθούν από τις ασθένειες που συνήθως είναι διαδεδομένες σε τέτοιες συνθήκες. Επίσης, σε αυτές τις συνθήκες, δυσχεραίνεται και η αποξήρανση της χορτομάζας.

Η θερμοκρασία καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το μήκος της περιόδου ανάπτυξης, το ρυθμό ανάπτυξης και συνεπώς την παραγωγικότητα του φυτού. Η μηδική αντέχει σε πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς και σε ξηρασία, πέφτοντας σε μία μορφή ληθάργου, κατάσταση στην οποία οι φυσιολογικές δραστηριότητες του φυτού συνδέονται με αναστολή της ανάπτυξης, κατά αντιστρεπτό όμως τρόπο, μετά την παρέλευση της καταπόνησης. Η ανθεκτικότητα στο κρύο αναφέρεται στην ικανότητα του φυτού να αντέχει στον παγετό, ενώ η επιβίωση κατά τη διάρκεια του χειμώνα σχετίζεται με την ικανότητα του φυτού να ανταπεξέρχεται σε όλες τις αντιξοότητες του χειμώνα, όπως παγετό, ασθένειες, έντομα, υπερβολική υγρασία κ.ά.

Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου η μηδική υφίσταται βιοχημικές, φυσιολογικές και μορφολογικές μεταβολές, οι οποίες αυξάνουν την αντοχή της στις χαμηλές θερμοκρασίες. Η αντοχή αυτή ρυθμίζεται από πολλούς γενετικούς παράγοντες, η έκφραση των οποίων επηρεάζεται από τη θερμοκρασία, τη φωτοπερίοδο και το εδαφικό περιβάλλον. Ο ρυθμός πτώσης της θερμοκρασίας του αέρα και του εδάφους, η ελάχιστη θερμοκρασία πτώσης και ο ρυθμός ανόδου της θερμοκρασίας μετά την πτώση, επηρεάζουν την επιβίωση. Η σκληραγώγηση το Φθινόπωρο αρχίζει όταν η θερμοκρασία κατέβει περίπου στους 10^oC. Αυτή επιταχύνεται όταν η θερμοκρασία φτάσει στους 5^oC και σταματά όταν το έδαφος παγώσει κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Άνοδος της θερμοκρασίας πάνω από τους 10^oC για λίγες ημέρες κατά την περίοδο αυτή μπορεί να προκαλέσει αποσκληραγώγηση των φυτών. Η επιβίωση της μηδικής είναι πιο μεγάλη όταν ο ρυθμός ανόδου της θερμοκρασίας μετά την πτώση είναι βραδύς. Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει την επιβίωση της μηδικής άμεσα αλλά και έμμεσα καθώς καθορίζει την ταχύτητα παγώματος του εδάφους. Η χαμηλή σχετική υγρασία ευνοεί τη σκληραγώγηση. Τη μεγαλύτερη αντοχή στο κρύο παρουσιάζει η κεφαλή της μηδικής, με τους οφθαλμούς να είναι οι πιο ανθεκτικοί ιστοί στο κρύο, μέχρι να αποκτήσουν πράσινο χρώμα, στάδιο στο οποίο χάνουν την αντοχή τους. Ενδιάμεση ανθεκτικότητα έχουν οι ρίζες και μικρή τα φύλλα. Τα νεαρά σπορόφυτα είναι ευαίσθητα στο κρύο μέχρι το στάδιο των 4-5 φύλλων.

Ορισμένοι βιότυποι της μηδικής αντέχουν και σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, αναπτύσσοντας ειδικούς μηχανισμούς προσαρμογής, όπως μείωση της απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας, μείωση της φωτοσύνθεσης και της αναπνοής, αύξηση της σταθερότητας των πρωτεϊνών κ.ά. Παράλληλα προκαλούνται και διάφορες μορφολογικές αλλαγές. Τα φυτά πίπτουν σε ένα είδος νάρκης και η ανάπτυξή τους σταματά. Με τη σταδιακή άνοδο της θερμοκρασίας τα φυτά σκληραγωγούνται στις υψηλές θερμοκρασίες, κατ' αντιστοιχία με τη σκληραγώγηση που υφίστανται στις χαμηλές θερμοκρασίες με τη σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας. Οι ζημιές στις υψηλές θερμοκρασίες εξαρτώνται όχι τόσο από το ύψος της θερμοκρασίας, όσο από τη διάρκεια έκθεσης των φυτών σε αυτές.

^oC