Πιπεριά θερμοκηπίου φυτό
Περιεχόμενα
Γενικά στοιχεία
Η εξέλιξη της θερμοκηπιακής καλλιέργειας της πιπεριάς στη Ελλάδα παρουσιάζει αυξητική τάση. Σύμφωνα με τα πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία του Υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων η καλλιέργεια πιπεριάς στο θερμοκήπιο κατέλαβε το 2003 έκταση 6.392 στρεμμάτων και είχε μέση απόδοση 7.786 kg/στρέμμα. Κέντρα θερμοκηπιακής καλλιέργειας πιπεριάς είναι: το Λασίθι (2.650 στρ), η Ημαθία (1.515 στρ), η Τριφυλία (700 στρ), το Ηράκλειο (340 στρ) και η Θεσσαλονίκη (314 στρ). Περαιτέρω λεπτομέρειες για τα γενικά στοιχεία της πιπεριάς, στον παρακάτω σύνδεσμο:
Βοτανικά χαρακτηριστικά
Φυτό ποώδες, ετήσιο ή διετές. Έχει όρθια ανάπτυξη σχηματίζοντας έναν κεντρικό κορμό και πολλούς πλευρικούς βλαστούς. Το φυτό έχει αρχικά ένα κεντρικό στέλεχος (κύριο βλαστό) και στη συνέχεια διακλαδίζεται σχηματίζοντας δύο ή τρεις βλαστούς (βλαστοί πρώτης τάξης). Μεταξύ των βλαστών αυτών, στο σημείο διακλάδωσης σχηματίζεται ο πρώτος ανθοφόρος οφθαλμός (βασικός οφθαλμός), ο οποίος θα δώσει τον πρώτο καρπό. Ο κάθε βλαστός πρώτης τάξης διακλαδίζεται σχηματίζοντας δύο βλαστούς (βλαστοί δεύτερης τάξης), οι οποίοι στο σημείο της διακλάδωσης φέρουν έναν ανθοφόρο οφθαλμό. Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται συνεχώς γι’ αυτό το φυτό να σχηματίζει πολλούς πλευρικούς βλαστούς όταν δεν κλαδεύεται και εμφανίζει θαμνώδη μορφή. Περισσότερες και αναλυτικότερες πληροφορίες για τα βοτανικά χαρακτηριστικά της πιπεριάς, στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Βοτανικά χαρακτηριστικά πιπεριάς[1]
Κλιματικές συνθήκες
Συνθήκες στο σπορείο: Μετά τη βλάστηση του σπόρου, οι συνθήκες που πρέπει να επικρατούν στο σπορείο για να αναπτυχθούν τα νεαρά φυτά θα πρέπει να είναι ιδανικές όπως αναλύονται πιο κάτω.
Θερμοκρασία: Θερμοκρασίες νύχτας 16-18oC και ημέρας 22 - 28oC θεωρούνται ικανοποιητικές. Τις ημέρες που υπάρχει ηλιοφάνεια, εφαρμόζονται οι υψηλές θερμοκρασίες ημέρας και νύχτας ενώ με συννεφιά χαμηλές. Ζωηρή βλάστηση των φυτών της πιπεριάς θα επιτευχθεί με υψηλή μέση θερμοκρασία. Ιδιαίτερη σημασία για την πιπεριά έχει η θερμοκρασία της ρίζας, γι’ αυτό είναι καλύτερα να παράγονται φυτά πάνω σε πάγκους παρά στο δάπεδο, εκτός αν υπάρχει υπόγεια θέρμανση του εδάφους. Για καλύτερη θερμοκρασία του υποστρώματος συνίσταται να χρησιμοποιούνται πάγκοι από σανίδες, που μεταξύ τους αφήνουν διάκενα και έτσι τα γλαστράκια δέχονται επιπλέον θερμότητα από κάτω από τα ανοίγματα των πάγκων, με αποτέλεσμα να πρωιμίζουν τα φυτά για μια περίπου εβδομάδα. Το πιο ιδανικό θα ήταν η θερμότητα να εισάγεται στο φυτώριο από σωληνώσεις τοποθετημένες στην κάτω επιφάνεια των πάγκων, για επίτευξη μεγαλύτερης πρωίμισης.
Υγρασία: Η άριστη σχετική υγρασία (Σ.Υ) για την ανάπτυξη του φυτού κυμαίνεται γύρω στo 65 - 75% Σ.Υ. Αύξηση της ατμοσφαιρικής υγρασίας στο περιβάλλον των φυτών μπορεί να γίνει με ψεκασμό τους, με σύστημα υδρονέφωσης, πριν το μεσημέρι, για να προλάβουν τα φυτά να στεγνώσουν πριν νυχτώσει. Εάν υπάρχουν σωλήνες κεντρικής θέρμανσης ή άλλη μορφή θέρμανσης στο σπορείο, ο ψεκασμός μπορεί να γίνεται δύο και τρεις φορές την ημέρα ανάλογα με τις ανάγκες της ατμόσφαιρας σε υγρασία, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος προσβολής από παθογόνα, γιατί είναι εξασφαλισμένο το στέγνωμα του φυτού. Πρέπει να τονιστεί ότι η υγρή ατμόσφαιρα συμβάλει στην ισχυρή βλαστική ανάπτυξη του φυτού. Αν δεν υπάρχει στο σπορείο σύστημα υδρονέφωσης η αύξηση της Σ.Υ. του χώρου μπορεί να γίνει με κατάβρεγμα του εδάφους, των πάγκων κ.λπ. Στην περίπτωση που η υγρασία στο σπορείο είναι πιο υψηλή από την άριστη, πρέπει να επιχειρείται εξαερισμός για μείωση της υγρασίας και επαναφορά της στα κανονικά επίπεδα.
Φως: Η πιπεριά είναι πολύ απαιτητικό φυτό σε φωτισμό. Επειδή οι καλλιέργειες σε θερμοκήπια και ειδικά η προετοιμασία των φυτών σε θερμοκήπιο - σπορείο γίνονται την εποχή που η ένταση του φωτός μπορεί να είναι περιοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη των φυτών, κάθε προσπάθεια του παραγωγού να αυξήσει την ένταση του φωτός θα έχει ευνοϊκό αποτέλεσμα στην παραγωγή. Κατ’ αρχάς ο παραγωγός θα πρέπει να φροντίσει η περατότητα του φωτισμού στο θερμοκήπιο να είναι η μέγιστη δυνατή, γι’ αυτό τα υλικά κάλυψης του σπορίου θα πρέπει να διατηρούνται καθαρά και να αποφεύγεται η εναπόθεση υγρασίας στην εσωτερική επιφάνεια των υλικών κάλυψης.
Συνθήκες στο θερμοκήπιο:
Θερμοκρασία: Η πιπεριά είναι θερμοαπαιτητικό φυτό. Τα φυτά είναι ευαίσθητα το ψύχος και στην υψηλή υγρασία του περιβάλλοντος. Αρχικά, μετά τη μεταφύτευση, εφόσον υπάρχουν οι δυνατότητες, συνίσταται η θερμοκρασία του εδάφους να κυμαίνεται στους 22 - 24oC για ταχεία εγκατάσταση του φυτού και ανάπτυξης βλάστησης. Η αύξηση της θερμοκρασίας στο θερμοκήπιο μπορεί να γίνει με την κάλυψη του εδάφους με διαφανές πλαστικό ή με την δημιουργία χαμηλών σαμαριών (αναχωμάτων), έτσι ώστε η ηλιακή ακτινοβολία να ανεβάσει τη θερμοκρασία τους κατά τη διάρκεια της ημέρα. Στο σαμάρι γίνεται μεταφύτευση του φυτού σε μικρό βάθος, το μικρό βάθος φύτευσης έχει το πλεονέκτημα ότι οι ρίζες στα πρώτα στάδια βρίσκονται πλησιέστερα στην επιφάνεια του εδάφους, όπου η θερμοκρασία είναι υψηλότερη, ο αερισμός και η περιεκτικότητα σε νερό πλησιέστερα στις άριστες τιμές. Η θερμοκρασία του αέρα θα πρέπει να είναι 22 - 24oC κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας 18 - 19oC.
Υγρασία: Η υγρασία στο θερμοκήπιο πρέπει να βρίσκεται γύρω στο 70 - 75% Σ.Υ., όπως στο σπορείο. Καλό είναι η Σ.Υ. να μην πέφτει κάτω από το 65%, γιατί το περιβάλλον θα είναι πολύ ξηρό και μπορεί να προκαλέσει αποβολή των ανθέων και υποβάθμιση της ποιότητας του καρπού ούτε να υπερβαίνει το 80%, γιατί υπάρχει κίνδυνος προσβολής από το βοτρύτη. Η εξασφάλιση των επιθυμητών επιπέδων υγρασίας όταν ο καιρός είναι ζεστός, επιτυγχάνεται με ψεκασμό τις πρωϊνές ώρες λεπτών σταγόνων νερού στα φυτά και στο έδαφος, ενώ όταν η Σ.Υ. είναι υψηλή με τον εξαερισμό του θερμοκηπίου.[2]
Εδαφικές συνθήκες
Η πιπεριά μπορεί να καλλιεργηθεί σε πολλά εδάφη, αποδίδει όμως καλύτερα στα σχετικά ελαφρά, βαθιά, αποστραγγιζόμενα, πλούσια σε χούμο και γόνιμα εδάφη. Για πολύ πρώιμες καλλιέργειες θα πρέπει να επιλέγονται τα αμμώδη εδάφη και μάλιστα με μεσημβρινή έκθεση (γιατί θερμαίνονται εύκολα και πιο νωρίς) στα οποία θα πρέπει να δίνεται η ανάλογη λίπανση. Το άριστο pH του εδάφους για την πιπεριά είναι 5,5 - 6,5. Μπορεί να καλλιεργηθεί και σε ουδέτερα, ως και σε ελαφρώς αλκαλικά εδάφη. Τα φυτά έχουν μικρή ανθεκτικότητα στα άλατα του εδάφους. Οι αποδόσεις μειώνονται κατά 10% σε συγκέντρωση αλάτων Ece = 2mmhos/cm (αγωγιμότητα εδαφικού διαλύματος στους 25oC, κατά 25% σε ECe = 3 και κατά 50% σε Ece = 5mmhos/cm.[3]
Επικονίαση
Υψηλές αποδόσεις από καλλιέργειες ντομάτας στο θερμοκήπιο εξασφαλίζονται μόνο αν τα άνθη καρποδέσουνν ικανοποιητικά. Η θερμοκρασία παίζει σημαντικό ρόλο στη διάρρηξη των ανθήρων και την εκτίναξη της γύρης. Περισσότερες λεπτομέρειες στη σελίδα της επικονίαση ντομάτας θερμοκηπίου.[3]
Γονιμοποίηση
Οι βομβύνοι, όπως και στην περίπτωση της ντομάτας θερμοκηπίου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε καλλιέργειες πιπεριάς στο θερμοκήπιο, για την υποβοήθηση της φυσικής καρπόδεσης, εφόσον βέβαια οι επικρατούσες συνθήκες στο θερμοκήπιο είναι ικανοποιητικές για την παραγωγή από τα φυτά βιώσιμης γύρης. Στις περιπτώσεις αυτές, η χρησιμοποίηση των βομβύνων συμβάλλει στην αποφυγή της παραμόρφωσης των καρπών και της μακροκαρπίας, η οποία παρατηρείται κατά τους χειμερινούς μήνες και είναι αποτέλεσμα της πλημμελούς επικονίασης - γονιμοποίησης, και στην αύξηση της παραγωγής καρπών υψηλής ποιότητας, όπως και της συνολικής παραγωγής. Η διαδικασία χρήσης του βομβύνου στην πιπεριά είναι παρόμοια με αυτή που έχει περιγραφεί στην περίπτωση της ντομάτας.[4]
Πολλαπλασιασμός
Ο πολλαπλασιασμός της πιπεριάς γίνεται με σπόρο, ο οποίος είναι δισκοειδής, διαμέτρου 3 - 5mm και έχει χρώμα ωχρό - κίτρινο χρώμα. Ο σπόρος δεν διατηρείται πολύ όταν αποθηκεύεται υπό κανονικές συνθήκες αποθήκης (μέση διάρκεια ζωής 2 χρόνια). Για το λόγο αυτό πρέπει να επιδιώκεται η εξασφάλιση φρέσκου σπόρου της προηγούμενης περιόδου για να υπάρξει σίγουρα γρήγορο και ομοιόμορφο φύτρωμα. Πειράματα στην Ελλάδα έδειξαν ότι ωσμοβελτίωση των σπόρων πιπεριάς σε 0,4Μ μανιτόλης για 4 ημέρες στους 25oC συνέβαλε στη διατήρηση της βιωσιμότητας των σπόρων κατά την αποθήκευση και επίσης αυξήθηκε σημαντικά το ποσοστό βλαστικότητας των σπόρων μετά από μακρά αποθήκευση. Συνήθως 1gr σπόρου φέρει 100 - 140 σπέρματα και υπολογίζεται ότι από 1g εξασφαλίζονται 80 - 100 φυτά. Για τη φύτευση 1 στρέμματος χρειάζονται 20 - 30gr σπόρου.[3]
Ποικιλίες
Οι ποικιλίες της πιπεριάς που είναι οι πιο διαδεδομένες εδώ στη χώρα μας είναι η Φλωρίνης καθώς και η Καυτερή Μακεδονίας. Υπάρχουν ποικιλίες που ενδείκνυνται για καλλιέργεια πιπεριάς κλειστού τύπου, άλλες για ανοικτού τύπου, ενώ οι περισσότερες ποικιλίες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην αγορά θεωρούνται κατάλληλες και για τους δύο τύπους καλλιεργειών. Στον σύνδεσμο που ακολουθεί, αναγράφονται οι πιο σημαντικές ποικιλίες:
Ασθένειες
Η πιπεριά είναι φυτό ευαίσθητο και επιρρεπής σε ασθένειες και κυρίως μυκητολογικής φύσεως. Ο βοτρύτης, ο περονόσπορος, η ανθράκωση, το ωΐδιο και η σκληροτίνια θεωρούνται οι πιο συχνές και άκρως επικίνδυνες ασθένειες. Στον παρακάτω σύνδεσμο, αναλύονται με λεπτομέρειες όλες οι ασθένειες που προσβάλλουν τη πιπεριά καθώς και οι τρόποι αντιμετώπισης αυτών.
Εχθροί
Η πιπεριά όπως συμβαίνει με τα περισσότερα κηπευτικά, προσβάλλεται από πολλούς εχθρούς όπως τα έντομα εδάφους, τους νηματώδεις, τη λιριόμυζα, το ακάρι αργύρωσης κ.ά. Αναλυτικά όλοι οι εντομολογικοί εχθροί της πιπεριάς, καθώς και οι τρόποι καταπολέμησής τους παρατίθενται στον παρακάτω σύνδεσμο:
Πληροφοριακά στοιχεία
Ευδοκιμεί στις περιοχές
|
Σχετικές σελίδες
Βιβλιογραφία
- ↑ 1,0 1,1 Θερμοκηπιακή καλλιέργεια πιπεριάς στο νομό Ηρακλείου, πτυχιακή μελέτη της φοιτήτριας Λεϊμονή Ευαγγελίας, Ηράκλειο 2004.
- ↑ Η θερμοκηπιακή βιολογική καλλιέργεια της πιπεριάς, πτυχιακή εργασία της φοιτήτριας Βοσκάκη Αικατερίνης.Ηράκλειο 2013.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Η τεχνική της καλλιέργειας των κηπευτικών στα θερμοκήπια, του Χρήστου Ολύμπιου, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 2001.
- ↑ Βιολογική καλλιέργεια ντομάτας υπό κάλυψη, πτυχιακή εργασία της φοιτήτριας Γρινιεζάκη Ελπινίκης, Ηράκλειο 2013.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Τεχνική βιολογικής καλλιέργειας λαχανικών - Πιπεριά, του Χαράλαμπου Θανόπουλου Msc Γεωπόνος, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2008.
