Φυσικό ζευγάρωμα ή τεχνητή σπερματέγχυση
Στις γαλακτοπαραγωγές κτηνοτροφικές μονάδες, 90% των θηλυκών βοοειδών γονιμοποιούνται με τεχνητή σπερματέγχυση. Ένας ταύρος, ο οποίος ονομάζεται «βελτιωτής» στα σχήματα επιλογής, προσφέρει δηλαδή στη νέα γενιά ένα «συν» σε σχέση με το κριτήριο επιλογής, μπορεί να αποκτήσει από 100 έως 200.000 μόσχους σε 2 ή 3 χρόνια. Επομένως, χάρις στην τεχνητή σπερματέγχυση διαδίδεται εύκολα η γενετική πρόοδος στον κόσμο προσφέροντας υψηλές εγγυήσεις τόσο για την ποιότητα της παραγωγής όσο και σε επίπεδο υγιεινής.
Εκτός κι αν επιθυμεί να αποκτήσει θηλυκά ανανέωσης (δηλαδή να αντικαταστήσει τις αγελάδες που βρίσκονται στο τέλος της καριέρας τους), ο κτηνοτρόφος γαλακτοπαραγωγών ζώων μπορεί επίσης να χρησιμοποιεί ταύρους κρεοπαραγωγού ποικιλίας σε λεγόμενη τερματική διασταύρωση (διασταύρωση με σκοπό την πώληση των ζώων) προκειμένου να αποκτήσει καταλληλότερα για ανάπτυξη και πάχυνση προϊόντα.
Στις κρεοπαραγωγές κτηνοτροφικές μονάδες, προτιμάται το φυσικό ζευγάρωμα για πρακτικούς λόγους. Πράγματι, κατά την περίοδο αναπαραγωγής που τοποθετείται την άνοιξη, οι αγελάδες είναι στα λιβάδια και τόσο ο εντοπισμός του οίστρου όσο και ο χειρισμός των αγελάδων για σπερματέγχυση είναι πιο λεπτές διαδικασίες. Ωστόσο, 10 έως 40% των θηλυκών κρεοπαραγωγών ζώων γονιμοποιούνται με τεχνητή σπερματέγχυση.
Τα πλεονεκτήματα της τεχνητής σπερματέγχυσης είναι:
- σε επίπεδο υγιεινής (περιορισμός της εξάπλωσης των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών και της βρουκέλωσης),
- σε επίπεδο γενετικής (επιλογή των ταύρων),
- σε οικονομικό επίπεδο (όχι συντήρηση των ταύρων στο χώρο της εκμετάλλευσης).
Τα μειονεκτήματα είναι:
- περισσότεροι χειρισμοί των ζώων,
- ανάγκη συμπληρωματικού προσωπικού,
- αποτελέσματα κύησης μικρότερα απ’ ό,τι σε φυσικό ζευγάρωμα.
Στο είδος των βοοειδών, είναι εφικτή η κατάψυξη του σπέρματος (ενώ το ίδιο δεν ισχύει στα χοιρινά, όπου το σπέρμα πρέπει να χρησιμοποιείται «νωπό»). Είναι επομένως εφικτή η εξαγωγή των γενετικών ιδιοτήτων ενός ταύρου σε όλες τις χώρες και σε οποιαδήποτε εποχή, χωρίς να χρειάζεται να μετακινείται το ίδιο το ζώο. Οι δόσεις σπέρματος εμπεριέχονται σε πλαστικές μινι παγιέτες των 0,125 ml και διατηρούνται σε υγρό άζωτο σε -196oC, σε ισόθερμα δοχεία που ονομάζονται κοντεΐνερς.
(Παγιέτες=δόσεις σπερματέγχυσης)