Εχθροί αμυγδαλιάς
Ευρύτομο
Το ευρύτομο (Eyrytoma amygdali) είναι ίσως ο σημαντικότερος εχθρός της αμυγδαλιάς. Έχει μήκος 4-5 mm, τα θηλυκά είναι μεγαλύτερα των αρσενικών, με καστανόμαυρο κεφάλι και θώρακα, κοκκινοκίτρινη κοιλιά και κόκκινα μάτια, ενώ τα αρσενικά είναι μαύρα με κιτρινέρυθρα πόδια και μοιάζουν με μικρές σφήκες. Έχουν μια γενιά το χρόνο.
Ξεχειμωνιάζουν σαν προνύμφες (σκουλήκια μήκους 6mm) μέσα στους καρπούς που έχουν μείνει στο δένδρο ή έχουν πέσει στο έδαφος. Από τέλη Μαΐου έως τέλη Ιουνίου το σκουλήκι τυλίγεται σε κουκούλι, γίνεται τέλειο έντομο και βγαίνει την ίδια εποχή από τον καρπό ανοίγοντας μια τρύπα στη βάση του. Τα θηλυκά αφού γονιμοποιηθούν, εισάγουν στο εσωτερικό των νεαρών αμυγδάλων από ένα αυγό κοντά στη κορυφή τους. Από τη τρύπα που εισάγεται το αυγό μπαίνουν και μύκητες που καταστρέφουν την παραγωγή.
Επειδή τα εξειδικευμένα διασυστηματικά εντομοκτόνα για την αντιμετώπιση του ευρυτόμου στο στάδιο της προνύμφης έχουν ανακληθεί, θα πρέπει η καταπολέμηση του εντόμου να γίνει στοχεύοντας στα ακμαία πριν προλάβουν να ωοτοκήσουν στους καρπούς. Συνιστάται να γίνουν οι παρακάτω ψεκασμοί:
- Σε πρώϊμες περιοχές: 30 Απριλίου – 1 Μαΐου
- Σε όψιμες περιοχές: 3-4 Μαΐου
Οι παραπάνω ψεκασμοί να επαναλαμβάνονται κάθε 7 - 8 ημέρες μέχρι το στάδιο της σκλήρυνσης του ενδοκαρπίου με ένα κατάλληλο εγκεκριμένο φυτοπροστατευτικό προϊόν. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην Texas που θεωρείται ότι είναι πιο ευαίσθητη στην προσβολή του ευρυτόμου και μπορεί να προκαλέσει πρόωρη καρπόπτωση, καθώς και να γίνει καλή διαβροχή των δένδρων με το ψεκαστικό διάλυμα στις δόσεις που συνιστώνται.
Ψώρα του San Jose
Η ψώρα του San Jose (Quadraspidiotus perniciosus) έχει 3-4 γενεές το χρόνο ανάλογα με την περιοχή και τη χρονιά. Διαχειμάζει κυρίως ως νύμφη 1ης ηλικίας σε διάπαυση. Τα ενήλικα αρσενικά εμφανίζονται από τον Απρίλιο ζευγαρώνουν αμέσως με τα ώριμα θηλυκά τα οποία στη συνέχεια μετά από 20 - 30 μέρες γεννούν νύμφες(ζωοτοκία). Συνήθως μέσα στο 2ο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου παρατηρείται η δεύτερη πτήση των αρσενικών ενώ η εμφάνιση των νεαρών νυμφών της γενεάς αυτής συμβαίνει μετά 25 - 30 μέρες (Ιούλιος).
Στις πρώϊμες περιοχές στο τέλος Ιουλίου αρχές Αυγούστου εμφανίζεται η τρίτη πτήση των αρσενικών, ενώ στις όψιμες περιοχές αυτό συμβαίνει προς το τέλος Αυγούστου. Οι νύμφες της γενεάς αυτής εμφανίζονται τέλος Αυγούστου και τέλος Σεπτεμβρίου αρχές Οκτωβρίου στις πρώιμες και όψιμες περιοχές αντίστοιχα. Στο πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου στις πρώιμες περιοχές εμφανίζεται μια 4η πτήση των αρσενικών η οποία συνεχίζεται μέχρι αρχές Νοεμβρίου και η οποία μόνο σε χρονιές που επικρατούν ευνοϊκές συνθήκες για την εξέλιξη των νυμφών δίνει αντίστοιχη γενεά συνήθως μερική κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου.
Προσβάλει σχεδόν όλα τα μέρη του δένδρου. Στα νεαρά κλαδιά φαίνονται πάνω στο ξύλο, όταν αφαιρεθεί ο φλοιός κόκκινα στίγματα. Κοκκινωπές κηλίδες προκαλεί επίσης το έντομο και στους καρπούς οι οποίοι όταν προσβληθούν στα πρώιμα στάδια της ανάπτυξης τους παραμορφώνονται. Τα φύλλα προσβάλλονται σπάνια. Σε περίπτωση σοβαρών προσβολών, τα προσβεβλημένα μέρη του δένδρου καλύπτονται από στρώμα (κρούστα) ασπιδίων, με αποτέλεσμα την εξασθένηση και στη συνέχεια την ξήρανση τους.
Για την αντιμετώπιση του κοκκοειδούς συνιστάται κατά την περίοδο του κλαδέματος (χειμώνα) η αφαίρεση και η καταστροφή με κάψιμο των προσβεβλημένων μερών των δένδρων και στη συνέχεια ψεκασμός με χειμερινούς κατά προτίμηση πολτούς. Συστήνονται επίσης ψεκασμοί, ιδίως σε περιπτώσεις σοβαρών προσβολών, τη περίοδο της βλάστησης των δένδρων, όταν τα άτομα της κάθε γενεάς βρίσκονται στο στάδιο της έρπουσας που είναι και το ευπαθέστερο στα εντομοκτόνα. Για τέτοιες επεμβάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν οργανοφωσφορικά, καρβαμιδικά και πυρεθροειδή εντομοκτόνα, ελαιοργανοφωσφορικά σκευάσματα, θερινά λάδια ή και ρυθμιστές ανάπτυξης των εντόμων. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της χημικής καταπολέμησης είναι η καλή διαβροχή των δένδρων. Αυτό επιτυγχάνεται με ψεκαστήρες μηχανοκίνητους που λειτουργούν με υψηλή πίεση και με κατευθυνόμενη με το χέρι εκτόξευση του ψεκαστικού υγρού.
