Καλλιέργεια ανανά
Περιεχόμενα
Προετοιμασία εδάφους
Κατ' αρχάς απομακρύνεται χειρωνακτικά ή μηχανικά από τον αγρό κάθε είδος αυτοφυούς βλαστήσεως. Σε περίπτωση που υπάρχουν στον αγρό παλαιά φυτά ανανά, αυτά απομακρύνονται και καίγονται, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος, αν γίνει επαναφύτευση, τα νέα φυτά να μολυνθούν με νηματώδεις. Η απομάκρυνση των φυτών γίνεται μηχανικά, γιατί το βάρος της βλάστησης, που πρέπει να απομακρυνθεί, ανέρχεται σε 20 τόνους ανά στρέμμα περίπου. Μετά την απομάκρυνση της βλάστησης το έδαφος οργώνεται σε βάθος 45cm περίπου, ισοπεδώνεται και διανοίγονται αυλάκια απορροής για να αποφευχθεί ενδεχόμενη διάβρωση του εδάφους. Σε επικλινή εδάφη οι σειρές φυτεύσεως των φυτών πρέπει να ακολουθούν τις ισοϋψείς καμπύλες αυτού. Διαμορφώνονται διάδρομοι και δρόμοι κατά τρόπο που να διευκολύνεται η διακίνηση των μηχανημάτων. Η απόσταση μεταξύ δυο δρόμων είναι συνήθως διπλάσια εκείνης του πλάτους της μηχανής, για να γίνονται όλες οι καλλιεργητικές φροντίδες από το δρόμο.[1]
Φύτευση
Η φύτευση γενικά γίνεται κατά τις περιόδους υψηλής βροχοπτώσεως. Στη Χαβάη των Η.Π.Α. χρησιμοποείται ένα σύστημα διπλών σειρών με τα να φυτεύονται κάθε 30 cm επί της σειράς φυτεύσεως, που απέχουν μεταξύ τους 50 cm. Ακολουθεί διάδρομος πλάτους 1.5 μέτρου και επαναλαμβάνεται το σύστημα των διπλών σειρών φυτεύσεως. Μπορεί όμως να εφαρμοστεί και σύστημα αλιών με τρεις σειρές φυτεύσεως, όπου οι σειρές απέχουν μεταξύ τους 30 cm και τα φυτά επί της σειράς 30 cm, με διάδρομο μεταξύ των αλιών πλάτους 90 cm. Αναφέρθηκε ότι κάθε φυτό καρποφορεί μόνο μια φορά. Μετά την συλλογή των καρπών αφήνεται να αναπτυχθούν 1-2 παραφυάδες από το μητρικό φυτό. Κάθε παραφυάδα, περίπου ένα χρόνο αργότερα, παράγει έναν καρπό έτοιμο για συγκομιδή. Αυτή ονομάζεται κυκλική καρποφορία. Μερικές φορές αναπτύσσεται και δεύτερη κυκλική καρποφορία. Παρά ταύτα, υψηλότερες σοδειές και καλύτερης ποιότητας καρποί λαμβάνονται από την κανονική καρποφορία του φυτού.[1]
Καλλιέργεια εδάφους
Η χρησιμοποίηση εδαφικού επιστρώματος (άχυρο, χλόη) στην καλλιέργεια του ανανά είναι ευρεία. Σήμερα όμως χρησιμοποιούνται περισσότερο τα μαύρα φύλλα πολυαιθυλενίου, τα οποία ζεσταίνουν το έδαφος, προστατεύουν αυτό από τις διαβρώσεις, εμποδίζουν την ανάπτυξη ζιζανίων, μειώνουν την απόπλυση του εδάφους και αυξάνουν την παραγωγή. Τα φυτά φυτεύονται δια μέσου των τρυπών, που διανοίγονται σ' αυτά και σύμφωνα με το εφαρμοζόμενο σύστημα φυτεύσεως. Η καταπολέμηση των ζιζανίων είναι βασική καλλιεργητική φροντίδα στον ανανά. Τα ζιζάνια δεν ανταγωνίζονται τα φυτά μόνο σε νερό, φώς και θρεπτικά στοιχεία, αλλά φιλοξενούν νηματώδεις, μύκητες και έντομα. Ως πιο επιβλαβή ζιζάνια θεωρούνται τα φυτικά είδη Cyperus rotundus και Imperata cylindrica. Συνιστώνται ως πιο αποτελεσματικά ζιζανιοκτόνα για την καταπολέμηση γενικά των ζιζανίων το bromacil, paraquat, και roundup.[1]
Άρδευση
Ο ανανάς αν και θεωρείται ανθεκτικός στην ξηρασία, εν τούτοις η έλλειψη νερού αναστέλλει την αύξηση των φυτών και καθυστερεί την καρποφορία τους. Αναφέρεται ότι το πότισμα αυξάνει την παραγωγή κατά 1-2 τόνους το στρέμμα. Ως σύστημα άρδευσης χρησιμοποιείται η τεχνητή βροχή πάνω ή κάτω από την κόμη των φυτών. Συχνά δια των συστημάτων αυτών εφαρμόζεται η λίπανση, η φυτοπροστασία και μερικές φορές και η ζιζανιοκτονία λαμβάνοντες όμως μέριμνα τα διαλύματα των ζιζανιοκτόνων να μην πέφτουν πάνω στα φυτά.[1]
Λίπανση
Ο ανανάς έχει μεγάλες ανάγκες σε άζωτο και κάλιο, λιγότερες σε Ca και Mg και πολύ μικρές σε φώσφορο. Για την επίτευξη ικανοποιητικής παραγωγής συνιστώνται 6.8 kg N, 2.4 kg P2O5, 17.4 kg Κ2Ο, 2.7 kg CaO και 1.6 kg MgO κατά στρέμμα. Η τροφοπενία αζώτου επιβραδύνει τη βλαστική αύξηση, αναστέλλει την ανάπτυξη των φυτών και προκαλεί κιτρίνισμα στα φύλλα. Επίσης επηρεάζεται αρνητικά η παραγωγή καρπών και βλαστών. Η τροφοπενία καλίου γίνεται εμφανής με κίτρινες κηλίδες στα φύλλα. Οι υψηλές αποδόσεις συνδέονται με περιεκτικότητα Mg στα φύλλα, φυτών ηλικίας 5 μηνών, 0.32-0.3% επί ξηρού βάρους και 0.19-0.20% σε φυτά ηλικίας 9 μηνών, αλλά περισσότερο εξαρτάται από τη σχέση K/Mg. Η σχέση N/K είναι επίσης σημαντική, αφού η υψηλότερη σχτικά συγκέντρωση καλίου δημιουργεί ξινούς καρπούς και συνεκτική σάρκα. Η τροφοπενία σιδήρου παρατηρείται σε pH μεγαλύτερα του 6.5, σε εδάφη με μεγάλη περιεκτικότητα Ca και περίσσεια Mn σ' αυτά. Όταν η σχέση Mn/Fe είναι πάνω από 2, προκαλεί χλώρωση στα φύλλα, που οφείλεται στην έλλειψη σιδήρου. Συχνά παρατηρούνται τροφοπενίες Zn και Cu, που διορθώνονται με διαφυλλικούς ψεκασμούς παρασκευασμάτων Zn και Cu. Καλύτερα είναι η λίπανση να στηρίζεται στη χημική ανάλυση των φύλλων, όπου οι επιθυμητές τιμές στην ποικιλία Red Spanish είναι Ν=1.7-2.2%, P=0.20-0.25% και Κ=3.5-4% (επί ξηρού βάρους) και στην Smooth Cayenne N=1.6-1.9%, P=0.16-0.20 και Κ=1.8-2.5% (επί ξηρού βάρους). Η λίπανση πρέπει αν παρέχεται σε στερεά μορφή από το έδαφος, ή σε υγρή μορφή στις μασχάλες των φύλλων, που βρίσκονται στη βάση του φυτού. Η δεύτερη τεχνική δίνει καλύτερα αποτελέσματα. Αυτή μπορεί να δίνεται σε μηνιαία διαστήματα για το N και σε λίγες εφαρμογές για το K. Η αζωτούχα λίπανση πρέπει να σταματα 2 μήνες πρίν την προτροπή σχηματισμού ανθέων.[1]
Ωρίμανση
Οι καρποί του ανανά είναι καλύτερης ποιότητας, όταν αυτοί ωριμάζουν πλήρως πάνω στο φυτό. Δεν γλυκαίνουν περισσότερο, αν συγκομιστούν λίγο άγουροι, γιατί στερούνται αποθεμάτων αμύλου. Η μεγαλύτερη παραγωγή συγκομίζεται, όταν οι καρποί είναι ώριμοι και στη συνέχεια κονσερβοποιούνται ή δέχονται βιομηχανική επεξεργασία άμεσα. Η κατανάλωση φρέσκων καρπών συνεχώς αυξάνεται λόγω της ταχείας μεταφοράς τους στη διεθνή αγορά κυρίως με αεροπλάνα. Ως κριτήριο ωριμότητας χρησιμοποιείται ο χρωματισμός του καρπού (κιτρινωπός), η περιεκτικότητα των διαλυτών στερεών (12%) και ο ήχος που παράγεται από χτύπημα του καρπού.[1]
Συγκομιδή
Οι καρποί συγκομίζονται με ειδικές μηχανές και τοποθετούνται σε ειδικά τελάρα ή σακούλες, αφού προηγουμένως απομακρυνθεί η στεφάνη και καθαριστεί η βάση τους. Η στεφάνη παραμένει στον καρπό, για λόγους προστασίας, όταν τα κονσερβοποιεία βρίσκονται πάρα πολύ μακριά. Οι καρποί, που προορίζονται για εξαγωγή, συγκομίζονται μισοώριμοι. Ο εξωτερικός χρωματισμός του καρπού επηρεάζεται από την ποικιλία, το μέγεθος του καρπού και τις καιρικές συνθήκες. Το βάρος του καρπού συνήθως κυμαίνεται από 1.4-2.7kg. Η απόδοση κατά στρέμμα του ανανά κυμαίνειται από 4-7 τόνους.[1]
