Βελτίωση των αλατουχοαλκαλιωμένων εδαφών

Η βελτίωση των εδαφών αυτών περιλαμβάνει αφενός μεν την απομάκρυνση της περίσσειας των ελεύθερων αλάτων και αφετέρου του εναλλακτικού Na+, που προκαλεί την αλκαλίωση (νατρίωση) του εδάφους με όλες τις δυσμενείς συνέπειες της στα φυσικά και χημικά χαρακτηριστικά του εδάφους, εξαιτίας του υψηλού βαθμού αλκαλίωσης (ESP>15%). Κατά συνέπεια, εκτός από την έκπλυση των διαλυτών αλάτων, απαιτείται και η εφαρμογή της γύψου για τον εφοδιασμό του εδάφους με Ca^2+ για ιοντοανταλλαγή με το Na+. Και όσον μεν αφορά τον υπολογισμό της ποσότητας της γύψου, αυτός θα γίνει με τη λύση της σχέσης (5) για την εύρεση της τιμής του Qg και ακολούθως από τη σχέση (11), του Qgf, όπως ήδη περιγράφτηκε λεπτομερώς για τα αλκαλιωμένα εδάφη. Επειδή όμως τα εδάφη αυτά πολλές φορές περιέχουν γύψο, θα πρέπει αυτή να προσδιορίζεται εργαστηριακά και να συνυπολογίζεται μαζί με την ποσότητα της ισοδύναμης προς το Ca^2+ του νερού έκπλυσης, γύψου. Όσον αφορά στον υπολογισμό της ποσότητας του νερού έκπλυσης (Qw), αυτή υπολογίζεται για μεν τα χαμηλότερης αγωγιμότητας εδάφη EC 4-10mmhos/cm με τη σχέση (10), για δε το υψηλότερης αγωγιμότητας με τη βοήθεια της σχέσης (16).

όπου: Dlw = Νερό έκπλυσης σε mm Ds = Βάθος έκπλυσης αλάτων του εδάφους σε m ECi = Αρχική ηλεκτρική αγωγιμότητα του εκχυλίσματος κορεσμού σε mmhos/cm El = Τελική επιθυμητή ηλεκτρική αγωγιμότητα σε mmhos/cm.

Η γύψος προστίθεται στην επιφάνεια με διασπορά και ενσωματώνεται στο έδαφος. Ακολούθως προστίθεται το νερό στις λεκάνες σε ποσότητα που έχει υπολογιστεί και σε δόσεις των 100-150mm, μέχρι της συμπλήρωσης του υπολογισθέντος ετήσιου ύψους νερού. Τα αλατουχοαλκαλιωμένα εδάφη έχουν γενικά καλή περατότητα (υδραυλική αγωγιμότητα) λόγω της παρουσίας της περίσσειας των ελεύθερων διαλυτών αλατών. Για την πραγματοποίηση της έκπλυσης των αλάτων είναι αναγκαία η ύπαρξη συστήματος στράγγισης. Εάν το έδαφος κάτω της ριζικής ζώνης είναι περατό, τότε η φυσική στράγγιση μπορεί να είναι επαρκής για την απομάκρυνση του νερού στράγγισης, διαφορετικά θα πρέπει να κατασκευαστεί σύστημα στράγγισης. Η βελτίωση του εδάφους με την έκπλυση μπορεί να επιτευχθεί είτε με κατάκλυση ή με διακοπτόμενη ή διαλείπουσα εφαρμογή του νερού, ή ακόμη και με τεχνητή βροχή. Η βασική διαφορά μεταξύ των μεθόδων εφαρμογής του νερού κατά τη βελτίωση έγκειται στην περιεκτικότητα του νερού που διατηρείται στο έδαφος κατά το στάδιο της πραγματοποίησης της έκπλυσης. Και τούτο διότι, όπως υποστηρίζεται, <<λιγότερο νερό απαιτείται για την απομάκρυνση των αλάτων από δοθέντα εδαφικό όγκο , όταν η περιεκτικότητα του εδάφους σε νερό είναι χαμηλή, αλλά απαιτείται περισσότερος χρόνος λόγω της μειωμένης υδραυλικής αγωγιμότητας που σχετίζεται με μεγαλύτερο ακόρεστο όγκο πόρων>>. Ειδικότερα, όσον αφορά την έκπλυση των αλατουχοαλκαλιωμένων εδαφών, θα πρέπει να προσεχθεί το γεγονός ότι η τέλεια απομάκρυνση των αλάτων μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην περατότητα του εδάφους και να δημιουργήσει δυσμενείς συνθήκες για την ανάπτυξη των φυτών αλλά και γι' αυτή την ίδια διαδικασία βελτίωσης. Δηλαδή μπορεί να μειωθεί η υδραυλική αγωγιμότητα. Σε τέτοιες περιπτώσεις συνίσταται η τεχνική της εφαρμογής νερού με υψηλή συγκέντρωση ηλεκτρολυτών όπως και στα αλακαλιωμένα εδάφη. Η μέθοδος αυτή ήδη έχει αναφερθεί στα προηγούμενα και συνίσταται στη χρήση νερού υψηλής αλατότητας που περιέχει δισθενή κατιόντα σε υψηλές συγκεντρώσεις. Επομένως η χρήση διαλυμάτων υψηλής περιεκτικότητας σε Na+ καθώς και σε Ca^2+ και Mg^2+, συμπεριλαμβανομένου και του θαλάσσιου νερού, μπορεί να είναι αποτελεσματική. Με τη χρήση τέτοιων νερών υψηλής αλατότητας η υδραυλική αγωγιμότητα διατηρείται σε υψηλώς αποδεκτά επίπεδα, οι απαιτήσεις για το νερό έκπλυσης αυξάνουν σημαντικά, καθώς αυξάνει το κλάσμα του Na στο υψηλής αλατότητας νερό.