Αλληλοπάθεια

Αλληλοπάθεια θεωρείται κάθε αλληλεπίδραση των φυτών που βασίζεται σε χημικά αίτια και μπορεί να είναι θετική ή αρνητική. Έτσι, μια συγκεκριμένη ουσία μπορεί να επιδράσει αυξητικά ή παρεμποδιστικά στην αύξηση των φυτών. Οι ουσίες αυτές αποβάλλονται μέσω του φυλλώματος και των ριζών και καταλήγουν στο έδαφος. Οι ουσίες αυτές μπορεί να φτάσουν στο έδαφος και μετά την αποσύνθεση των φυτικών υπολειμμάτων.

Αλληλοπαθητικά φαινόμενα υπάρχουν καθ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης των φυτών, στην φάση όμως της βλάστησης των σπόρων αυτά αποκτούν μεγαλύτερη σημασία και είναι πιο έντονα. Στα πράσινα φυτικά μέρη σχηματίζεται γλυκοζίτης, ο οποίος αποτελεί μια μορφή των αλληλοπαθητικών δραστικών ενώσεων. Σε πρώτη φάση οι μικροοργανισμοί του εδάφους διασπούν τη γλυκόζη , προκύπτει υδρογουκλόνιο, το οποίο οξειδώνεται και μετατρέπεται σε γουκλόνη, η οποία προκαλεί τα φαινόμενα της αλληλοπάθειας.

Υπάρχουν περιπτώσεις μονοκαλλιέργειας, που εμφανίζουν φαινόμενα αλληλοπάθειας, όπως στο τριφύλλι Trifolium pretense, που εμφανίζει αυτοτοξικότητα. Ισοφλαβόνες που σχηματίζονται από τα φυτά μεταβάλλονται από τους μικροοργανισμούς του εδάφους σε φαινόλες, οι οποίες προκαλούν το φαινόμενο της αλληλοπάθειας στις καλλιέργειες των τριφυλλιών.

Από τις μεγάλες καλλιέργειες τα σιτηρά εκκρίνουν από τις ρίζες τους αυτοτοξικές ουσίες, που προκαλούν πτώση των αποδόσεων. Στην ορυζοκαλλιέργεια τα άχυρα του ρυζιού περιέχουν φαινολικά οξέα, τα οποία με την αποδόμησή τους ελευθερώνουν ουσίες, οι οποίες δρουν τοξικά στην επόμενη καλλιέργεια ρυζιού. Στις περιπτώσεις αυτές, ο παραγωγός πρέπει να εγκαταλείψει την μονοκαλλιέργεια και να εφαρμόσει ένα σύστημα εναλλαγής καλλιεργειών. Τα άχυρα των καλλιεργειών του σιταριού, της βρώμης, του καλαμποκιού και του σόργου περιέχουν αλληλοπαθητικές ουσίες διαλυτές στο νερό, οι οποίες μειώνουν τα φυτάρια του σιταριού. Η δράση των ουσιών αυτών διαρκεί από δύο εβδομάδες έως μερικούς μήνες.