Φροντίδες κονίκλων
Υγιεινή κατάσταση
Η καλή υγεία των ζώων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη καλών αποδόσεων των κουνελιών και για την οικονομική βιωσιμότητα των κονικλοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Οι οικονομικές απώλειες που προκαλούνται από τις ασθένειες των κουνελιών, συχνά υποτιμούνται. Οι απώλειες αυτές, δεν προέρχονται μόνο από θανάτους, αλλά, κυρίως οφείλονται στις μειωμένες αποδόσεις των ζώων, στη χαμένη εργασία και την υποαπασχόληση των εγκαταστάσεων.
Το πρόβλημα της υγείας και των ασθενειών των κουνελιών είναι, όπως αναφέρθηκε, διπλό, οικονομικό και βιολογικό. Το πρώτο πρόβλημα αναφέρεται στις οικονομικές ζημιές των ασθενειών και στις δαπάνες αντιμετώπισής τους και το δεύτερο πρόβλημα στα μέσα, στις μεθόδους και στη στρατηγική αντιμετώπισης των ασθενειών. Στην εκμετάλλευση των παραγωγικών ζώων εκείνο που, τελικά, μετράει και υπολογίζεται δεν είναι μόνο η διατήρηση ή επανάκτηση της υγείας τους αυτής καθεαυτής, αλλά η ωφέλεια ή ζημιά από την αντιμετώπιση ή μη των ασθενειών. Στην αντιμετώπιση του προβλήματος των ασθενειών, η πιο σημαντική ενέργεια είναι η πρόληψη των ασθενειών και μετά ακολουθούν η θεραπεία και η εξάλειψή τους. Η πρόληψη είναι ο καλύτερος και οικονομικότερος τρόπος για την αντιμετώπιση των ασθενειών και τον περιορισμό των κινδύνων και των ζημιών στο ελάχιστο. Η θεραπεία είναι συχνά δαπανηρή και πολλές φορές αναποτελεσματική, τα δε αποθεραπευμένα ζώα, δεν αποκτούν τις υψηλές αποδόσεις τους.
Οι κυριότεροι τρόποι διάδοσης των μολυσματικών ασθενειών είναι οι εξής:
- Από τους φορείς της ασθένειας. Τα υγιή ζώα έρχονται σε επαφή με τα ασθενή και μολύνονται (σπειροχαιτίαση, κοκκιδίαση κ.ά.).
- Από την τροφή και το νερό (παράσιτα).
- Από τις εγκαταστάσεις και τα σκεύη.
- Από τον αέρα (αναπνευστικές ασθένειες).
- Από τους ποντικούς (κοκκιδίαση και άλλα παράσιτα).
- Από τα δηκτικά έντομα και άλλα ζωύφια (μυξομάτωση).
- Από τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι που κυκλοφορούν σε κονικλοτροφικές εγκαταστάσεις μπορεί να γίνουν μεταφορείς μολυσματικών ασθενειών με τα ρούχα, τα παπούτσια και τα χέρια τους.
- Από την κοπριά και τα νεκρά κουνέλια.
Η εφαρμογή μέτρων υγιεινής έχει μεγάλη σημασία σ'όλες τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, αλλά στις κονικλοτροφικές και ιδιαίτερα της συστηματικής μορφής, έχει μεγαλύτερη σημασία. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής πρέπει να εφαρμόζονται τα εξής μέτρα καθαριότητας και υγιεινής:
- Καθαρισμός και απολύμανση. Οι θάλαμοι εκτροφής και ο μηχανολογικός εξοπλισμός τους πρέπει να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται περιοδικά και τακτικά. Τα δάπεδα, οι τοίχοι και το ταβάνι πρέπει να διατηρούνται καθαρά χωρίς ακαθαρσίες, αράχνες και τρίχες. Τα κλουβιά, οι ποτίστρες και οι ταΐστρες των κονικλομητέρων καθαρίζονται και απολυμαίνονται μετά το τέλος κάθε αναπαραγωγικού κύκλου, και των παχυνόμενων και αναπτυσσόμενων μετά το τέλος κάθε περιόδου πάχυνσης ή ανάπτυξης. Οι φωλιές καθαρίζονται και απολυμαίνονται μετά από κάθε χρήση. Η απομάκρυνση της κοπριάς από τους θαλάμους εκτροφής είναι ουσιαστικής σημασίας για την υγεία των ζώων, το άριστο είναι η καθημερινή απομάκρυνσή της. Επίσης, εκτός από τις περιοδικές και τακτικές απολυμάνσεις, γίνονται και έκτακτες μετά από εμφάνιση μολυσματικής ασθένειας.
- Έλεγχος των εισαγόμενων νέων ζώων αναπαραγωγής. Η προμήθεια των ζώων αναπαραγωγής γίνεται από εκμεταλλεύσεις απαλλαγμένες από μεταδοτικές ασθένειες, ενώ για επιπλέον περιορισμό του κινδύνου μετάδοσης ασθενειών, τα νέα ζώα διατηρούνται σε ιδιαίτερους απομονωμένους χώρους για τουλάχιστον 4 εβδομάδες.
- Απομόνωση των άρρωστων κουνελιών.
- Απομάκρυνση των νεκρών κουνελιών και
- Απομόνωση της εκμετάλλευσης.