Ασθένεια πεπονιάς Γωνιώδης κηλίδωση
Προσβολές παρουσιάζονται σε όλα τα τμήματα του φυτού. Με το φύτρωμα των μολυσμένων σπόρων προσβάλλονται οι κοτυληδόνες. Σ' αυτές παρατηρούνται στρογγυλές ή επιμήκης αρχικά υδαρείς κηλίδες, που αργότερα αποκτούν κίτρινο - καστανό χρωματισμό. Μερικές φορές οι προσβεβλημένοι σπόροι δεν φυτρώνουν καθόλου. Στα φύλλα μετά την μόλυνση παρουσιάζονται ελαιώδεις - υδατώδεις, γωνιώδεις κηλίδες. Η γωνιώδης μορφή οφείλεται στον περιορισμό της κηλίδας από τα φυλλικά νεύρα. Η ελαιώδεις - υδατώδεις όψη προέρχεται από τη διαπότιση των μεσοκυττάριων χώρων με νερό. Με τον καιρό οι κηλίδες αυτές αποκτούν καστανό χρωματισμό. Σε συνθήκες ξήρανσης τα σημεία προσβολής εμφανίζουν άσπρη μορφή, ξεραίνονται και πέφτουν. Με υγρό καιρό οι κηλίδες σκουραίνουν. Στο στέλεχος οι κηλίδες είναι μικρότερες και περισσότερο στρογγυλεμένες. Χαρακτηρίζονται όμως κι αυτές από την ελαιώδη - υδατώδη όψη. Το χρώμα τους είναι πρασινοκίτρινο και με υγρό καιρό παρατηρούνται σταγόνες βακτηριακού απεκκρίματος. Στους καρπούς οι κηλίδες είναι στρογγυλές και υδατώδεις. Αργότερα το κέντρο τους αποκτά εξαιτίας της νέκρωσης των ιστών λευκό χρωματισμό. Με υγρό καιρό παρατηρείται κι εδώ βακτηριακό απέκκριμα. Η προσβολή στους καρπούς είναι κατά κανόνα επιφανειακή. Είναι δυνατόν όμως να προχωρήσει και στο εσωτερικό του καρπού. Το παρέγχυμα του φλοιού αποκτά λευκό και αργότερα καστανό χρώμα. Η περιοχή αυτή και ιδιαίτερα κοντά στους σπόρους αποκτά καστανό μεταχρωματισμό. Δεν είναι σπάνιο οι νεαροί καρποί, αν προσβληθούν, να κυρτωθούν και αργότερα να παραμορφωθούν. Στα σημεία προσβολής των καρπών είναι δυνατό να παρατηρηθούν δευτερογενείς σήψεις. Γενικά τα προσβεβλημένα φυτά παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη και μειωμένη παραγωγή.
Το υπεύθυνο παθογόνο είναι το βακτήριο Pseudomonas syringae pv. lachrymans τις μεγαλύτερες ζημιές τις προκαλεί στις υπαίθριες καλλιέργειες. Η ανάπτυξη του βακτηρίου αυτού ευνοείται από υψηλή σχετική ατμοσφαιρική υγρασία. Δύο εβδομάδες ξηρασίας είναι αρκετές για να σταματήσει η ανάπτυξη του. Προτιμάει τη θερμοκρασία που είναι κάπως υψηλή Η άριστη κυμαίνεται γύρω στους 24-28oC. Το παθογόνο νεκρώνεται στους 47-50oC. Η μεγάλη υγρασία, οι πολλές βροχές και οι συνεχές αρδεύσεις διαποτίζουν τα φυτά με νερό και τα καθιστούν ευπαθή στην ασθένεια. Η υπερβολική αζωτούχος λίπανση προδιαθέτει τα φυτά στην ασθένεια. Το βακτήριο μπορεί να διαχειμάσει κάτω από ορισμένες κλιματολογικές συνθήκες και στα προσβεβλημένα φυτικά υπολείμματα. Στο έδαφος στα φυτικά υπολείμματα, μπορεί να διατηρηθεί μέχρι και 2 χρόνια χωρίς να χάσει την παθογένειά του. Το βασικό μέσο διαιώνισης και διάδοσης του παθογόνου είναι ο σπόρος. Σ’αυτόν το παθογόνο διατηρεί την παθογένεια του για 2-3 χρόνια. Η μόλυνση του σπόρου πραγματοποιείται στους καρπούς. Η μετάδοση του παθογόνου διευκολύνεται και από την παρουσία ελεύθερου νερού στα φύλλα και καρπούς. Οι πρώτες μολύνσεις παρατηρούνται στις κοτυληδόνες των φυτών. Το μόλυσμα στην περίπτωση αυτή προέρχεται από το σπόρο ή μολυσμένο έδαφος. Στη συνέχεια μολύνονται τα φύλλα. Η είσοδος στα φύλλα γίνεται απ’τα στομάτια ή υδατώδη ή τις διάφορες μικροπληγές. Οι καρποί μολύνονται από τις διάφορές λύσεις της επιφάνειας τους Στις υπαίθριες καλλιέργειες η χαλαζόπτωση βοηθάει πολύ στη μόλυνση των καρπών. Για την αντιμετώπιση της ασθένειας προβαίνουμε στις εξής ενέργειες:
- Χρησιμοποίηση υγιούς σπόρου και σποροφύτων.
- Περιορισμός της υγρασίας στο θερμοκήπιο με αερισμό
- Η άρδευση να μη γίνεται με καταιονισμό.
- Να αποφεύγεται η υπερβολική αζωτούχα λίπανση που προδιαθέτει τα φυτά στην ασθένεια.
- Να χρησιμοποιούνται απολυμασμένα εργαλεία κλαδέματος.
- Αλλαγή της καλλιέργειας κάθε 3 χρόνια.
- Απομάκρυνση και καταστροφή των φυτικών υπολειμμάτων.
- Η πλούσια άρδευση ευαισθητοποιεί την καλλιέργεια στην ασθένεια.
- Όπου είναι δυνατή, αύξηση της θερμοκρασίας στους 34-35oC περιορίζει την ανάπτυξη του παθογόνου.
- Δεν επιτρέπεται η χρησιμοποίηση νερού από πηγές που περνούν από μολυσμένα χωράφια.
- Η σπορά σε ξερό έδαφος δεν επιτρέπει την ανάπτυξη του βακτηρίου ακόμα κι αν υπάρχει στην επιφάνεια του σπόρου.
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών ή ανεκτικών καλλιεργούμενων ποικιλιών.
- Με την εμφάνιση της προσβολής ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα: Οι επεμβάσεις πρέπει να επαναλαμβάνονται ανά 5-10 μέρες ανάλογα με την ένταση της ασθένειας. Η συχνή χρησιμοποίηση του βορδιγάλειου πολτού και οξυχλωριούχου χαλκού σε υψηλές συγκεντρώσεις και με κρύο καιρό εγκυμονεί κινδύνους φυτοτοξικότητας. Η φυτοτοξικότητα από χαλκό εκδηλώνεται με το σύμπτωμα της περιφερειακής χλώρωσης- νέκρωσης του ελάσματος των φύλλων. Ανάλογη φυτοτοξικότητα μπορεί να εκδηλωθεί κι όταν τα χαλκούχα αυτά σκευάσματα χρησιμοποιούνται σε νεαρά φυτά και με υψηλές θερμοκρασίες.
