Γενικές πληροφορίες για την εφαρμογή ορθολογιστικής λίπανσης

Σκοπός της ορθολογιστικής λίπανσης είναι ο εφοδιασμός των απαραιτήτων ποσοτήτων θρεπτικών στοιχείων που δίνουν την άριστη απόδοση, ήτοι η αποτελεσματική χρησιμοποίηση των λιπασμάτων. Η ποσότητα του λιπάσματος που αφαιρείται από το έδαφος εξαρτάται από τους εξής παράγοντες:

• Μέγεθος παραγωγής: Όσο μεγαλύτερη είναι η παραγωγή τόσο μεγαλύτερη ποσότητα λιπάσματος αφαιρείται από το έδαφος.
• Ποικιλία: Οι ποικιλίες χαρακτηρίζονται από διαφορετική ικανότητα πρόσληψης θρεπτικών στοιχείων.
• Μορφολογία ρίζας: Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ταχύτητα και η έκταση ανάπτυξης του ριζικού συστήματος.
• Γονιμότητας εδάφους: Αυτή καθορίζει την ποσότητα των διαθέσιμων θρεπτικών στοιχείων.
• Ιδιότητες του εδάφους: Το pH του εδάφους επηρεάζει τη διαλυτοποίηση των πετρωμάτων και αυξάνει ή μειώνει τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η μηχανική σύσταση του εδάφους.
• Βροχόπτωση και θερμοκρασία: Επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων.
• Άρδευση: Ρυθμίζει το οξειδοαναγωγικό δυναμικό και τη θερμοκρασία του εδάφους.
• Οργάνωση γεωργικής επιχείρησης: Η άριστη οργάνωση της επιχειρήσης συνεπάγεται μεγαλύτερη απόδοση για την ίδια ποσότητα λιπάσματος. Επίσης, όταν όλοι οι παράγοντες είναι στο άριστο επίπεδο, επιτυγχάνεται μεγάλη απόδοση με περιορισμένη λίπανση.

Ο τρόπος συγκομιδής καθορίζει τα ποσά των θρεπτικών στοιχείων που αφαιρούνται από το χωράφι. Σε καλλιέργειες από τις οποίες συγκομίζεται μόνο ο καρπός, πολύ λιγότερες ποσότητες θρεπτικών στοιχείων αφαιρούνται, σε σύγκριση με την συγκομιδή όλου του υπέργειου τμήματος. Έτσι σε καλλιέργειες χορτοδοτικών ψυψανθών, όπως η μηδική, αφαιρείται 6 φορές περισσότερο κάλιο και φώσφορο. Οι ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία κυμαίνονται στα διάφορα στάδια αύξησης και ανάπτυξης των καλλιεργειών. Για παράδειγμα, στο καλαμπόκι οι μέγιστες απαιτήσεις και η μέγιστη απορρόφηση θρεπτικών στοιχείων άζωτο, φώσφορο, κάλιο, παρατηρούνται 26 - 75 ημέρες μετά τη φύτρωση. Η αύξηση και η εμφάνιση του υπέργειου τμήματος των φυτών ποικίλλει από το ένα φυτικό είδος στο άλλο, ακόμη ανάλογα και με το περιβάλλον. Επίσης, το ριζικό σύστημα ποικίλλει στην ταχύτητα και στην έκταση ανάπτυξης. Η γνώση της μορφολογίας και του τρόπου ανάπτυξης του ριζικού συστήματος, βοηθά στον καθορισμό της πιο αποτελεσματικής μεθόδου τοποθέτησης του λιπάσματος. Έτσι αν αναπτύσσεται γρήγορα το πλάγιο ριζικό σύστημα, τότε η πλευρική τοποθέτηση του λιπάσματος είναι η ενδεδειγμένη.