Λίπανση αμυγδαλιάς

• Ψευδάργυρος: Η αμυγδαλιά είναι ένα από τα είδη στα οποία η ανεπάρκεια ψευδαργύρου είναι συχνό φαινόμενο. Επηρεάζει την παραγωγή τόσο με την επίδραση που έχει στην καρπόδεση όσο και στο μέγεθος των καρπών. Η αντιμετώπιση της ανεπάρκειας γίνεται με μεγάλη επιτυχία με ψεκασμό κατά τη νεκρή περίοδο, συνήθως τέλη Ιανουαρίου με θειικό ψευδάργυρο 3%. Πρέπει, εάν έχει προηγηθεί κλάδεμα, να περάσουν 15 μέρες και να μην έχει προηγηθεί ή να ακολουθήσει ψεκασμός με λάδια. Όταν εφαρμόζονται λιπάνσεις με φωσφορούχα λιπάσματα, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος να πέσει το επίπεδο ψευδαργύρου γιατί υπάρχει αλληλεπίδραση. Υπάρχουν στοιχεία ότι τα δέντρα χρησιμοποιούν για βλάστηση και καρποφορία λιγότερο από 14gr ψευδαργύρου ανά στρέμμα. Τα συμπτώματα της έλλειψης ψευδαργύρου είναι η αδυναμία των φύλλων και των βλασταριών να εκπτυχθούν κανονικά. Τα φύλλα εμφανίζονται μικρά, στενά και με μυτερά άκρα και ενωμένα σαν ροζέτα. Παράλληλα παρατηρείται χλώρωση που μοιάζει με αυτήν του σιδήρου. Βρέθηκε ότι η συσχέτιση μεταξύ των στοιχείων της φυλλοδιαγνωστικής ανάλυσης και των συμπτωμάτων τροφοπενίας ψευδαργύρου, δεν είναι πολύ καλή. Στα αμύγδαλα τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή εκτός και αν η έλλειψη είναι πολύ μεγάλη. Θα υπάρξει μικρή καρπόδεση πριν να μπορέσει κανείς να προσδιορίσει την τροφοπενία στο δέντρο. Υπάρχουν 3 περίοδοι όπου μπορεί να γίνει εφαρμογή Zn:

1. Το φθινόπωρο (Οκτώβρης-Νοέμβρης) χρησιμοποιώντας 12kg θειϊκό ψευδάργυρο στον τόνο νερού. Ο ψεκασμός μπορεί να προκαλέσει ζημιά στα φύλλα.
2. Τη χειμερινή περίοδο, όπου δεν υπάρχουν φύλλα, 15kg θειϊκό ψευδάργυρο στον τόνο νερού. Συνίσταται να εφαρμόζεται 2 εβδομάδες μετά από ψεκασμό με λάδια.
3. Την άνοιξη 5kg θειϊκό ψευδάργυρο στον τόνο νερού.

• Βόριο: Είναι γνωστό ότι η κριτική περίοδος στα δέντρα για το βόριο είναι η αρχή της κυκλοφορίας των χυμών, μέχρι 3-4 εβδομάδες μετά την άνθηση. Το υπάρχον βόριο στα δέντρα αυτήν την εποχή, καθορίζει εάν θα εκδηλωθούν ή όχι συμπτώματα ανεπάρκειας στα δέντρα και τους καρπούς. Η έλλειψη εδαφικής υγρασίας κατά την κριτική περίοδο, δυσχεραίνει την πρόσληψη του βορίου από τα δέντρα. Τα προβλήματα ανεπάρκειας βορίου εντοπίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα σε όξινα εδάφη, ελαφράς μηχανικής σύστασης, με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, όταν υφίσταται πολύ ισχυρή βλάστηση, είτε λόγω ισχυρούς αζωτούχου λίπανσης, είτε ισχυρού κλαδέματος, είτε καταστροφής ανθέων από παγετούς, καθώς και όταν κατά την κριτική περίοδο επικρατούσαν συνθήκες παρατεταμένης ξηρασίας. Η έμμεση αντιμετώπιση αναφέρεται στην άρση των προαναφερθέντων αιτίων, ενώ η άμεση στην εφαρμογή βοριούχων σκευασμάτων στο έδαφος και με ψεκασμό. Η εφαρμογή στο έδαφος πρέπει να γίνεται νωρίς, στο τέλος του φθινοπώρου και σε περιπτώσεις επικλινών εδαφών να γίνεται ελαφρά ενσωμάτωση στο έδαφος. Η εφαρμογή βόρακα στο έδαφος 150g/δέντρο, τόσο σε αλκαλικό όσο και σε όξινο έδαφος, επιφέρει μικρή άνοδο του επιπέδου του στοιχείου στα φύλλα η οποία και συνεχίζεται κατά τα επόμενα δύο χρόνια. Η ποσότητα των 150g μπορεί να αυξηθεί όταν το υποκείμενο είναι σπορόφυτο αμυγδαλιάς. Η χορήγηση του με ψεκασμό προτιμάται το φθινόπωρο μετά τη συγκομιδή με 0,4% βόρακα. Σοβαρή επίδραση στην καρπόδεση έχει η προσθήκη βορίου στο στάδιο της ρόδινης κορυφής με 0,2% βόρακα. Τα συμπτώματα της τροφοπενίας βορίου είναι η απουσία σπέρματος, σπέρμα ημιανεπτυγμένο, κομμίωση και σε προχωρημένο στάδιο ξήρανση των κορυφών των δέντρων. Στην Καλιφόρνια, στα πλαίσια πειράματος, εφαρμόστηκε βόριο διαφυλλικά σε 3 περιόδους: πριν την άνθηση, το φθινόπωρο του ίδιου έτους και το επόμενο φθινόπωρο. Η ποσότητα ήταν 0,067kg/στρ και ψεκάστηκαν 11,4 λίτρα/δέντρο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η παραγωγή αυξήθηκε σημαντικά το 2ο έτος. Υπό κανονικές συνθήκες η αμυγδαλιά έχει μικρή καρπόδεση της τάξης του 22-30%. Χαμηλά επίπεδα βορίου βρέθηκε ότι περιορίζουν το ποσοστό της καρπόδεσης και μειώνουν την παραγωγή. Υπάρχουν ακόμα στοιχεία που συνδέουν την τροφοπενία βορίου με τη χαμηλή βιωσιμότητα της γύρης. Το απαραίτητο επίπεδο του βορίου στα φύλλα αμυγδαλιάς θεωρείται >30μg/g αν και πρόσφατα προτάθηκε η ποσότητα των 50 μg/g. Σε πείραμα διάρκειας 2 ετών όπου εφαρμόστηκε βορίου το φθινόπωρο αποδείχτηκε ότι η συγκέντρωση του βορίου αυξήθηκε σε όλους τους ιστούς, αυξήθηκε η αρχική καρπόδεση και στα 2 έτη.

• Άζωτο: Το άζωτο είναι το κλειδί με το οποίο ελέγχεται η βλάστηση και η καρποφορία των δέντρων. Είναι το πιο απαραίτητο στοιχείο για την εντατικοποίηση της αμυγδαλιάς. Έχει παρατηρηθεί ότι τα δέντρα που δεν κλαδεύονται δεν αντιδρούν αποτελεσματικά στην αζωτούχο λίπανση. Για την αποτελεσματικότητα του αζώτου απαιτείται εφαρμογή κλαδεμάτων και απαλλαγή του εδάφους από τα ζιζάνια. Για την ενίσχυση της καρπόδεσης, είναι σκόπιμο να καθιερωθεί μια μικρή αζωτούχος λίπανση κατά το φθινόπωρο μετά τη συγκομιδή. Αν τα δέντρα έχουν επαρκές φύλλωμα, η εφαρμογή γίνεται με ψεκασμό ουρίας 4% περί τα μέσα Οκτωβρίου (πιο αποτελεσματική όταν συνδυαστεί με το βόριο, όπως ανωτέρω αναφέρθηκε). Αν δεν υπάρχει επαρκές και υγιές φύλλωμα, τότε εφαρμόζεται στο έδαφος νιτρικό άζωτο σε ποσότητα 5 περίπου μονάδων κατά στρέμμα. Η δέσμευση του αζώτου, η νιτροποίηση, η απονιτροποίηση και η έκπλυση είναι μερικές από τις διαδικασίες που επηρεάζουν τα αποθέματα του εδάφους σε άζωτο. Αυτές οι μετατροπές επηρεάζονται από την υφή και τη σύσταση του εδάφους, τις περιβαλλοντικές συνθήκες και την άρδευση. 11 Στην Καλιφόρνια εφαρμόζονται 11,25-28 kg/στρ. Η μεγαλύτερη ανάγκη για άζωτο εμφανίζεται όταν η αμυγδαλιά μπαίνει στην παραγωγή εξαιτίας της ανάπτυξης των καρπών, της δημιουργίας φυλλώματος και της αποθήκευσης στις ρίζες και τα κλαδιά. Το περισσότερο από το άζωτο που εφαρμόζεται στον οπωρώνα γίνεται μέρος του καρπού. Έτσι, με βάση την παραγωγή μπορούμε να προσδιορίσουμε το άζωτο που απομακρύνθηκε από το έδαφος. Πολύ σημαντικό είναι να μην τοποθετηθεί παραπάνω λίπασμα από το απαραίτητο. Αυτό θα οδηγήσει σε υπερβολική ανάπτυξη, θα αυξήσει το κόστος παραγωγής και θα αυξήσει την κατανάλωση νερού. Στην περιοχή της Ν. Αγχιάλου Μαγνησίας οι φυλλοδιαγνωστικές αναλύσεις έδειξαν υπερβολικές ποσότητες αζώτου στα φύλλα, επομένως και υπεροβολικές λιπάνσεις. Μερικές συμβουλές για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας είναι οι εξής:

1. Εφαρμογή αζώτου μόνο όταν υπάρχουν φύλλα και οι ρίζες είναι ενεργές.
2. Εφαρμογή ομοιόμορφης άρδευσης αρκετής για τη μεταφορά του αζώτου στο ριζόστρωμα.
3. Πολλαπλές εφαρμογές αζώτου καθ' όλη την περίοδο ανάπτυξης, μια που τα νεαρά δέντρα το απορροφούν σταθερά και συνέχεια.
4. Τα ώριμα δέντρα χρειάζονται το άζωτο την άνοιξη (κύρια για τη βλάστηση) και το καλοκαίρι (κύρια για τους καρπούς). Η μετασυλλεκτική εφαρμογή παρέχει στο δέντρο το απαιτούμενο άζωτο για την άνοιξη.

• Φώσφορος: Σε ορισμένες ποικιλίες όπως η Texas και η Feragnes, χαμηλά επίπεδα φωσφόρου προκαλούν ή εντείνουν τις καρποπτώσεις του δεύτερου κύματος. Έτσι η σημασία του φωσφόρου για τις ποικιλίες αυτές καθίσταται σημαντική δεδομένου ότι οι καρποπτώσεις αυτές, με τη συνεργεία και άλλων παραγόντων, συχνά προκαλούν ζημιές στην παραγωγή. Το πρόβλημα του φωσφόρου είναι οξύτερο στα ασβεστούχα εδάφη, όπου δεσμεύεται από το ασβέστιο. Η χρήση οργανικής ουσίας στα ασβεστούχα εδάφη φαίνεται ότι συμβάλλει στην καλύτερη πρόσληψη του φωσφόρου από τα δέντρα. Επίσης η τοποθέτηση των λιπασμάτων σε βάθος τουλάχιστον 25 cm, η επαναληπτική χρήση φωσφορικών λιπασμάτων από εδάφους ή τα φύλλα και, όπου υπάρχει σύστημα άρδευσης με σταγόνες, τοποθέτηση ευδιάλυτου λιπάσματος στο σύστημα άρδευσης, συμβάλλουν και αυτά στην καλύτερη πρόσληψη. Η ενσωμάτωση του φωσφόρου πριν τη φύτευση εξασφαλίζει την επάρκεια του στοιχείου στα δέντρα για αρκετά χρόνια.

• Κάλιο: Το κάλιο έχει ιδιαίτερη σημασία για την αμυγδαλιά, γιατί αυξάνει την αντοχή των δέντρων στις χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς και στην ξηρασία. Η λίπανση με κάλιο δεν παρουσιάζει τόσα σοβαρά προβλήματα όσα με το φώσφορο. Ωστόσο υπάρχουν εδάφη τα οποία παρουσιάζουν μεγάλη δεσμευτική ικανότητα και χρειάζονται μεγάλες ποσότητες για να υπάρξει αποτέλεσμα. Στη Ν. Αγχίαλο όλα σχεδόν τα δείγματα φύλλων περιείχαν υπερβολικές ποσότητες καλίου λόγω πιθανόν των υπερλιπάνσεων ή της επάρκειας του εδάφους σε κάλιο. Το θειϊκό κάλιο είναι το πιο σύνηθες (και φθηνό) καλιούχο λίπασμα που χρησιμοποιείται, αλλά και το νιτρικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όξινα εδάφη. Στην Καλιφόρνια εφαρμόζονται μέχρι 120 kg/στρέμμα.