Βοτανικά χαρακτηριστικά Παπάγιας

Η παπάγια ανήκει στην οικογένεια Caricaceae και το επιστημονικό της όνομα είναι Carica papaya L. Θεωρείται φυτό δίοικο αλλά, για πρακτικούς σκοπούς, τα δένδρα γενικά ταξινομούνται σε τρεις φυλετικούς τύπους. Τρεις τύποι φυτών παπάγιας μπορεί να παραχθούν από τη σπορά σπόρων της.

• Ο πρώτος τύπος παράγει μόνο αρσενικά άνθη. Ο τύπος αυτός διακρίνεται εύκολα από τις ανθικές ταξιανθίες που παράγονται σ' ένα μακρό λεπτό στέλεχος, που βγαίνει από τις μασχάλες των φύλλων. Τα φυτά αυτά αποκόπτονται γενικά μόλις καθοριστεί το φύλο, γιατί δεν παράγουν καρπούς.
• Ο δεύτερος τύπος παράγει μόνο θηλυκά άνθη, τα οποία δίνουν καρπούς. Τα άνθη σχηματίζονται στη μασχάλη των φύλλων, μονήρη ή σε βραχείες ταξιανθίες. Τα άνθη αυτά σπάνια φέρουν στήμονες.
• Ο τρίτος τύπος του φυτού φέρει ερμαφρόδιτα (τέλεια) άνθη, με θηλυκά και αρσενικά μέρη. Τα σπορόφυτα από την ποικιλία Solo εξελίσσονται σε δένδρα που παράγουν θηλυκά άνθη και ερμαφρόδιτα σε διαφορετικά άτομα. Οι καρποί, που αναπτύσσονται από τα ερμαφρόδιτα άνθη προτιμώνται, γιατί έχουν ένα επιθυμητό αχλαδόμορφο σχήμα, ενώ εκείνοι από τα θηλυκά έχουν σχήμα σφαιρικό. Επομένως τα θηλυκά δένδρα της ποικιλίας Solo γενικά αποκόπτονται μόλις καθοριστεί το φύλο τους.

Η παπάγια κανονικά είναι ένα μικρό αδιακλάδωτο, με μαλακό ξύλο δένδρο, μάλλον πόα, με χυμώδη αγγεία σ' όλα τα μέρη του. Μερικές φορές μπορεί να φθάσει σε ύψος μέχρι 8 μέτρων, καρποφορεί ικανοποιητικά για 3-4 χρόνια, αλλά, μετά χάνει την παραγωγική του αξία. Μπαίνει δε σε καρποφορία ένα χρόνο μετά τη σπορά των σπόρων. Τα πολύ μεγάλα της φύλλα, της δίνουν τη μορφή δένδρου και κατά συνέπεια οι αποστάσεις φύτευσης είναι παρόμοιες με εκείνες μερικών άλλων καρποφόρων δένδρων. Το ριζικό της σύστημα είναι πλούσιο και μάλλον επιφανειακό.

Ο καρπός της παπάγιας σχηματίζεται στις μασχάλες των φύλλων και κυρίως προς την κορυφή του δένδρου. Καθώς το δένδρο ενηλικιώνεται και αυξάνει σε ύψος, οι καρποί συγκομίζονται δύσκολα και γι' αυτό τα δένδρα αυτά αποκόπτονται και αντικαθίστανται από νέα φυτεία. Βοτανικά ο καρπός της παπάγιας είναι ράγα. Το εδώδιμο μέρος είναι το μαλακό σαρκώδες μεσοκάρπιο και ενδοκάρπιο του ωοθηκικού τοιχώματος. Ο λεπτός, δερματώδης φλοιός (εξωκάρπιο) δεν τρώγεται. Στο εσωτερικό του καρπού υπάρχουν πολυάριθμοι σπόροι. Οι σπόροι απομακρύνονται πριν ο καρπός σερβιριστεί για φάγωμα. Το βάρος των καρπών κυμαίνεται από 0.5-2kg.