Γενικά στοιχεία μπανανιάς

Η μπανανιά καλλιεργείται σήμερα κυρίως στην Κρήτη με έκταση που φτάνει περίπου τα 750 στρέμματα από τα οποία τα 570 στρέμματα είναι υπό κάλυψη και τα υπόλοιπα υπαίθρια. Η ετήσια παραγωγή ανέρχεται σε 4.000 τόνους περίπου, που αντιστοιχεί στο 5% της ετήσιας εγχώριας κατανάλωσης γεγονός που φανερώνει ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για σημαντική αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Η πρώτη εμφάνιση της στη Κρήτη καταγράφεται το 1920 (περιοχή της Άρβης) σαν καλλωπιστικό φυτό και συγκεκριμένα στο μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου, όπου μεταφέρθηκε από τους μοναχούς. Στο συγκεκριμένο περιβάλλον ευνοήθηκε ο εγκλιματισμός και η ανάπτυξη των φυτών εξ’ αιτίας των κατάλληλων εδαφικών και κλιματικών συνθηκών. Στη συνέχεια η καλλιέργεια επεκτάθηκε σε όλη την εύφορη κοιλάδα της Άρβης και έξω από τον οικισμό στις γύρω περιοχές με παρόμοιο κλίμα όπως τα Μάλια, τη Σητεία, το Ρέθυμνο, την Ιεράπετρα και τα Χανιά. Με τον καιρό η καλλιέργεια της μπανάνας έφερε αλματώδη ανάπτυξη και πολλά οικονομικά οφέλη στους παραγωγούς. Αρχές της δεκαετίας του ΄80 η παραγωγή ξεπερνούσε τους 21.000 τόνους και η καλλιεργούμενη έκταση κυμαινόταν από 7-10.000 στρέμματα. Δυστυχώς προς το τέλος της δεκαετίας του ΄80 με την εμφάνιση του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης και την εισαγωγή ξένης μπανάνας στην εγχώρια αγορά, το ντόπιο προϊόν χάνει την αξία του και οι παραγωγοί αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια και στη συνέχεια να εκριζώσουν το 90-95% των συνολικών καλλιεργούμενων εκτάσεων μέσα σε ένα έτος. Τη δεκαετία του ΄90 ιδρύεται ο Συνεταιρισμός κοινής πώλησης μπανανών μπανανοπαραγωγών Ελλάδος από τους μπανανοπαραγωγούς της Άρβης με έδρα την Αθήνα. Ο Συνεταιρισμός πετυχαίνει πολλά μεταξύ των οποίων να ευαισθητοποίηση και τελικά να πείσει τους υπεύθυνους της Ε.Ε. να εντάξουν και την Κρητική μπανάνα στα Ευρωπαϊκά προϊόντα. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν τον Ιούνιο του 1999 να ιδρυθεί η πρώτη ομάδα μπανανοπαραγωγών στην Ελλάδα αναγνωρισμένη από την Ευρωπαϊκή Ένωση.