Επίδραση του pH

Το pH του εδάφους επιδρά ρυθμιστικά στη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στα φυτά. Κατά συνέπεια, οι μεταβολές του pH συνεπάγονται σημαντικές αυξομειώσεις της περιεκτικότητας των θρεπτικών, ανάλογα με το εάν η μεταβολή είναι προς την όξινη ή βασική κατεύθυνση και βεβαίως σύμφωνα με το είδος του θρεπτικού, π.χ. μείωση του pH αυξάνει τη διαθεσιμότητα του βορίου, χαλκού, σιδήρου, μαγγανίου και ψευδάργυρου, ενώ αντίθετα μειώνει εκείνη του Mo. Έτσι, τα όξινα εδάφη είναι κατά κανόνα επαρκώς εφοδιασμένα με αργίλιο και σίδηρο και συνήθως ανεπαρκώς με φώσφορο, λόγω δέσμευσης του υπό τη δυσδιάλυτη μορφή του φωσφορικού σιδήρου και αργιλίου. Επίσης, αύξηση του pH πέραν του 7,50 συνεπάγεται μείωση της διαθεσιμότητας του φωσφόρου λόγω ωσταύτως της δέσμευσης υπό την μορφή του δυσδιάλυτου φωσφορικού ασβεστίου (απατίτη).

Αντίθετα, η αύξηση της τιμής του pH συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση της διαθεσιμότητας του Μο. Ως προς το άζωτο, αν και προσλαμβάνεται από τα φυτά ανεξάρτητα από τις μεταβολές του pH, το ΝΗ₄-N προσροφάται περισσότερο αποτελεσματικά σε pH 7,0, ενώ η πρόσληψη του μειώνεται σε όξινο pH το οποίο ευνοεί την πρόσληψη του ΝΟ₃-N. Oρισμένα φυτά επειδή παράγουν ιόντα Η⁺ στη ριζοσφαίρα τους μπορούν να επηρεάζουν την πρόσληψη των θρεπτικών και ως εκ τούτου τη συγκέντρωση τους στους φυτικούς ιστούς, λόγω μεταβολής (οξίνισης) του pH. Εξάλλου, οι μεταβολές του pH επιδρούν άμεσα στην νιτροποίηση, δεδομένου ότι σε χαμηλά pH (<6,0) αδρανοποιούνται σε μεγάλο βαθμό οι νιτροποιητικοί μικροοργανισμοί (νιτροβακτηρίδιο και αζωτοβακτηρίδιο), ενώ σε υψηλό pH εξαερώνεται το ΝΗ₄⁺ προς ΝΗ₃ με συνέπεια να λαμβάνουν χώρα απώλειες του αζώτου. Το γεγονός αυτό επιδρά στην περιεκτικότητα του αζώτου στο φυτό. Τέλος, σε pH > 6,0-8,0 η αζωτοδεσμευτική ικανότητα των μικροοργανισμών μειώνεται προοδευτικά με συνέπεια τον ανεπαρκή εφοδιασμό των ψυχανθών με άζωτο.