Εχθροί εσπεριδοειδών
Μεσογειακή μύγα
Η μεσογειακή μύγα (Ceratitis capitata) είναι ένας πολύ σοβαρός εχθρός για πολλές καλλιέργειες φρούτων. Η προσβολή αρχίζει με την έναρξη της ωρίμανσης των φρούτων και συνεχίζεται ενώ υπάρχουν ώριμα φρούτα. Οι θηλυκές μύγες γεννούν μεχρι και 300 αυγά κάτω από τη φλούδα των φρούτων. Οι προνύμφες (σκουλήκια) που θα εκκολαφθούν τρέφονται με τη σάρκα του φρούτου.
Για την αντιμετώπισή της συστήνεται η χρησιμοποίηση πιο ανθεκτικών ποικιλιών, οι δολωματικοί ψεκασμοί με τη δραστική ουσία Spinosad, καθώς και η μαζική παγίδευση. Με τη χρήση παγίδων, εκτός του ότι μπορούμε να παρακολουθούμε τον αριθμό των εντόμων, μπορούμε επίσης με πυκνή τοποθέτησή τους να τις χρησιμοποιήσουμε για σκοπούς καταπολέμησης.
Πολύ σημαντικό ρόλο στη μείωση του πληθυσμού του εντόμου διαδραματίζει η τακτική της συγκομιδής και καταστροφής/απομάκρυνσης όλων των προσβεβλημένων με το έντομο φρούτων, είτε είναι εσπεριδοειδή είτε άλλα είδη, αν υπάρχουν στον οπωρώνα (π.χ. σύκα,χρυσόμηλα, ρόδια).
Αφίδες εσπεριδοειδών
Οι αφίδες είναι έντομα που προσβάλλουν πολλές καλλιέργειες, συμπεριλαμβανομένων και των εσπεριδοειδών. Προτιμούν την κάτω επιφάνεια φρέσκων φυλλων, από τα οποία απομυζούν φυτικούς χυμούς προκαλώντας το γνωστό "καρούλιασμα" των φύλλων. Επίσης, προσβάλλουν και άνθη προκαλώντας την πτώση τους. Αυτοί οι εχθροί εκκρίνουν μελιτώδεις ουσίες πάνω στις οποίες αναπτύσσεται ο μύκητας της καπνιάς. Εκτός των πιο πάνω προβλημάτων που δημιουργούν, ορισμένες αφίδες είναι και φορείς της ίωσης της Τριστέτσας. Για την αντιμετώπιση των αφίδων μπορεί να ελευθερωθούν φυσικοί τους εχθροί, όπως το αρπαχτικό Harmonia axyridis. Επίσης, μπορούν να γίνουν ψεκασμοί με άλατα καλίου είτε με εκχύλισμα τσουκνίδας, είτε με τη δραστική ουσία azadirachtin, ή με σκευάσματα Beauveria bassiana. Ακόμη μπορεί να χρησιμοποιηθούν φυσικές πυρεθρίνες.
Φυλλοκνίστης
Ο εχθρός αυτός (Phyllocnistis citrella) προσβάλλει τα νεαρά φύλλα και φρούτα και τους νεαρούς βλαστούς, όπου και ωοτοκεί. Οι προνύμφες τρέφονται από τους ιστούς δημιουργώντας στοές που έχουν αργυρόχρωμη όψη. Επίσης τα φύλλα "καρουλιάζουν". Ο φυλλοκνίστης αποτελεί πρόβλημα κυρίως σε νεαρά δέντρα. Για αντιμετώπιση του φυλλοκνίστη συστήνεται να γίνεται άρδευση νωρίς την άνοιξη ώστε να δημιουργηθεί νέα βλάστηση πριν αναπτυχθούν αυξημένοι αριθμοί εντόμων. Επίσης, μπορεί να γίνει εισαγωγή ωφέλιμων εντόμων. Ακόμη, πρέπει να αφαιρούνται οι λαίμαργοι βλαστοί. Επίσης μπορούν να γίνουν ψεκασμοί με τη δραστική ουσία azadirachtin ή με τη δραστική ουσία Spinosad.
Θρίπες εσπεριδοειδών
Οι θρίπες των εσπεριδοειδών είναι έντομα που τρέφονται απομυζώντας υγρά από τα φυτά. Προτιμούν τους νεαρούς φυτικούς ιστούς στα πρωτοεμφανιζόμενα φύλλα. Επίσης, στους καρπούς η προσβολή ξεκινά από τους μικρούς καρπούς αμέσως μετά την καρπόδεση. Η ζημιά εμφανίζεται ως αποφέλλωση υπό μορφή δακτυλίου, η οποία μειώνει την εμπορικότητα του καρπού και εμποδίζει τη φωτοσύνθεση των φύλλων. Ψεκασμοί με βρέξιμο θειάφι ή εκχύλισμα τσουκνίδας μετά την πτώση των πετάλων μειώνουν σημαντικά τη ζημιά απ' τους εχθρούς στους καρπούς.
Ψευδόκοκκος εσπεριδοειδών
Ο ψευδόκοκκος είναι ένα κοκκοειδές που προκαλεί σημαντικές ζημιές στα εσπεριδοειδή και σε άλλες καλλιέργειες. Τα έντομα απορροφούν το χυμό του φυτού, περιορίζοντας έτσι τη ζωτικότητα του δέντρου και εκκρίνουν μελίτωμα μειώνοντας την εμπορικότητα του καρπού λόγω της βαμβακώδους εμφάνισης και της ανάπτυξης της καπνιάς, ενώ προκαλείται και καρπόπτωση.
Για αντιμετώπιση του εχθρού αυτού πρέπει να γίνεται συστηματικό κλάδεμα. Επίσης σημαντικά βοηθούν οι ψεκασμοί με θερινό λάδι κατά την εκκόλαψη του εντόμου. Η ελευθέρωση των ωφέλιμων εντόμων Cryptolaemus montrouzieri και Leptomastix dactylopii βοηθά πολύ στον έλεγχο του πληθυσμού του ψευδόκοκκου. Επίσης μπορούν να γίνουν ψεκασμοί με τη δραστική ουσία azadirachtin σε περιπτώσεις έντονων προσβολών.
Κόκκινη ψώρα (Red scale)
.jpg)
Το κοκκοειδές Aonidiella aurantii προσβάλλει τον καρπό και τα κλαδιά των δέντρων και αν οι πληθυσμοί του είναι αυξημένοι, μπορεί με απομύζηση να προκαλέσει την ολική ξήρανσή τους. Επίσης, κατά την προσβολή από το έντομο παρατηρείται σημαντική υποβάθμιση των παραγόμενων φρούτων. Για αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού πρέπει να γίνονται ψεκασμοί με θερινό λάδι. Το ωφέλιμο έντομο Aphytis melinus βοηθά στην αντιμετώπιση του εχθρού.
Μυτηλόμορφη ψώρα
Το κοκκοειδές Lepidosaphes beckii προσβάλλει καρπούς, κλαδιά και φύλλα. Ο εχθρός αυτός είναι εύκολο να εντοπιστεί με γυμνό μάτι διότι το τέλειο θηλυκό εμφανίζει ασπίδιο σχήματος κόμμα, με μήκος 3-4 mm. Οι προσβεβλημένοι καρποί χάνουν την εμπορευσιμότητά τους, ενώ στα προσβεβλημένα φύλλα παρουσιάζονται χλωρωτικές κηλίδες και σε περιπτώσεις βαριάς προσβολής, παρουσιάζεται φυλλόπτωση. Για την αντιμετώπισή τους μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε θερινό λάδι.
Ισέρια (Cottony cushion scale)
.jpg)
Το κοκκοειδές Icerya purchasi απομυζά χυμούς από το φυτό και προκαλεί βλάβες στο φλοιό του κορμού, παραμορφώνει και προκαλεί έκκριση μελιτώματος και ανάπτυξη του μύκητα της καπνιάς. Επίσης, σε έντονες προσβολές προκαλεί πτώση καρπών και φύλλων. Τα δέντρα εμφανίζονται σαν να είναι καλυμμένα με χιόνι. Το κοκκειδές αυτό σπάνια εντοπίζεται σε καρπούς. Για την αντιμετώπιση του εχθρού αυτού συστήνεται καλό κλάδεμα για τον αερισμό του εσωτερικού των δέντρων, όπου, κυρίως, αναπτύσσεται το έντομο. Επίσης μπορούν να γίνουν ψεκασμοί με θερινό λάδι. Μπορεί επίσης να γίνει ελευθέρωση του ωφέλιμου εντόμου Rodolia cardinalis.
Εριώδης αλευρώδης
Ο εριώδης αλευρώδης (Aleurothrixus floccosus) είναι ένα έντομο που τρέφεται απομυζώντας φυτικούς χυμούς, προκαλώντας μαρασμό των φύλλων και πτώση τους όταν ο πληθυσμός τους είναι μεγάλος. Τα έντομα αυτά εκκρίνουν και μελιτώδεις ουσίες. Οι βλαστοί και τα φύλλα των βαριά προσβεβλημένων φυτών καλύπτονται με ένα βρώμικο μαύρο στρώμα που προκαλεί ό μύκητας της καπνιάς, ο οποίος αναπτύσσεται πάνω στα μελιτώματα. Για την αντιμετώπιση του εχθρού συστήνεται η εξαπόλυση του ωφέλιμου εντόμου Cales noacki. Επίσης, μπορούν να βοηθήσουν ψεκασμοί με θερινό λάδι και του μικροβιακού σκευάσματος Beauveria bassiana και της ουσίας azadirachtin. Σημειώνεται, ότι η χρήση ευρέως φάσματος ουσιών πρέπει να αποφεύγεται. Να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις έξαρσης πληθυσμών του εντόμου.
Νηματώδης εσπεριδοειδών
Ο νηματώδης των εσπεριδοειδών (Tylenchulus semipenetrans) προσβάλλει ρίζες των δέντρων και μειώνει την απόδοσή τους, ενώ δημιουργεί προβλήματα στην επαναφύτευση. Τα συμπτώματα της βλάβης από νηματώδη είναι η απώλεια της ζωτικότητας, ο μαρασμός των μικρών κλαδιών, η μείωση της ανάπτυξης και ο περιορισμός του μεγέθους του καρπού, αλλά και της παραγωγής. Τα προσβεβλημένα απ' τον εχθρό δέντρα δεν ανταποκρίνονται στη λίπανση. Οι ρίζες που προσβάλλονται δεν αναπτύσσονται ικανοποιητικά και το χρώμα τους αλλάζει και φαίνονται σαν λερωμένες. Τα σημεία προσβολής προσφέρουν σημεία εισόδου και σε άλλα παθογόνα. Για την αντιμετώπισή του βοηθά σημαντικά η οργανική λίπανση από φυτικούς ή ζωικούς οργανισμούς. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται η μεταφορά μολύσματος και να γίνονται σωστές καλλιεργητικές φροντίδες (λίπανση, κλάδεμα).
Κόκκινο άκαρι (Citrus red mite)
.jpg)
Το κόκκινο άκαρι (Panonychus citri) προκαλεί μεγάλο πρόβλημα στα εσπεριδοειδή, ιδιαίτερα όταν υπάρχει ζέστη και ξηρασία. Διαγνωστικό σύμπτωμα είναι όταν τα φύλλα φαίνονται σαν ξασπρισμένα και υπάρχει ο εχθρός πάνω στα φύλλα. Εάν οι πληθυσμοί του εντόμου είναι αυξημένοι, τότε παρατηρείται φυλλόπτωση. Συμπτώματα εμφανίζονται και στους πράσινους καρπούς, αλλά εξαφανίζονται όταν ο καρπός αλλάξει χρώμα. Για την αντιμετώπισή του μπορεί να χρησιμοποιηθεί θειάφι όταν οι θερμοκρασίες είναι κάτω από 32oC. Επίσης το θειάφι δεν πρέπει να συνδυάζεται με λάδι για να μην προκληθούν εγκαύματα.
Άκαρι των οφθαλμών(Citrus bud mite)
.jpg)
Το άκαρι των οφθαλμών (Eriophyes sheldoni) προσβάλλει κυρίως τα άνθη της λεμονιάς και δραστηριοποιείται κατά την περίοδο που ανοίγουν τα μάτια. Προκαλεί παραμόρφωση στα άνθη, στους καρπούς, στα φύλλα και στους βλαστούς. Ο εχθρός αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο, όπως και στην περίπτωση με το κόκκινο άκαρι.
Σκωριώδης αράχνη(Citrus rust mite)
.jpg)
Το άκαρι Phyllocoptruta oleivora είναι μικροσκοπικού μεγέθους και χρώματος κίτρινου. Προσβάλλει φύλλα, βλαστούς και καρπούς όλων των ειδών των εσπεριδοειδών. Τα συμπτώματα παρουσιάζονται στους προσβεβλημένους καρπούς, οι οποίοι αλλάζουν χρώμα (αργυρό στα λεμόνια και μπρούτζινο στα πορτοκάλια) και χάνουν την εμπορευσιμότητά τους. Οι προσβολές απ' τον εχθρό είναι πιο έντονες κατά το τέλος του καλοκαιριού και το φθινόπωρο. Η προσβολή παρατηρείται αρχικά σε μερικά δέντρα και επεκτείνεται στα υπόλοιπα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η χρήση του θειαφιού είναι πολύ αποτελεσματιή, αλλά δεν πρέπει να χρησιμοποιείται όταν η θερμοκρασία είναι πάνω από 32oC, καθώς και να μη συνδυάζεται με λάδι για να μην προκληθούν εγκαύματα.
Ανθοτρήτης
Ο ανθοτρήτης (Prays citri) προσβάλλει τα άνθη και τους νεαρούς καρπούς της λεμονιάς, τα οποία καταστρέφει και προκαλεί την πτώση τους. Για την αντιμετώπιση του εχθρού αυτού συστήνονται ψεκασμοί ή σκόνισμα με θειάφι όταν εμφανιστούν τα έντομα. Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν εμπορικά σκευάσματα Βακίλου (Bacillus thuringiensis) ή azadirachtin.
