Οπλή αλόγου
Η οπλή ενός άλογου αποτελείται από το τείχος, το πέλμα (σόλα) και την χελιδόνα. Το τείχος είναι εκείνο το σκληρό μέρος της οπλής που είναι ορατό όταν στέκεται το άλογο. Καλύπτει το μέτωπο και τις πλευρές της 3ης φάλαγγας (ή το οστό Πεντάλ). Στο τοίχωμα επάνω βρίσκονται η άκρη του δακτύλου, οι πλευρές (τέταρτα) και η πτέρνα. Όταν το πόδι ανασηκώνεται από το έδαφος, το πέλμα και η χελιδόνα είναι ορατά, καθώς επίσης και τα τοιχώματα των παράλληλων αυλακιών (μπάρες).
Το τείχος της οπλής είναι αποτελούμενο από ένα κεράτινο υλικό που παράγεται συνεχώς και μεγαλώνει το μέγεθος της οπλής. Το τείχος των οπλών δεν περιέχει αιμοφόρα αγγεία ή νεύρα. Στα μπροστινά πόδια, το τείχος είναι παχύτερο στην άκρη του δάκτυλου ενώ στα πίσω πόδια το τείχος έχει πιο ομοιόμορφο πάχος. Το τείχος, οι μπάρες και η χελιδόνα είναι το βάρος φέρουσες του ποδιού. Κανονικά το πέλμα δεν έρχεται σε επαφή με το έδαφος.
Οπλή
- Στεφάνι
- Περιόπλιο
- Πτέρνα
- Τέταρτο (πλευρά)
- Άκρη δακτύλου
- Τείχος
Ανατομία του πέλματος (σόλα)
- 1 Βολβοί πτέρνας
- 2 Μπάρες-ράβδοι
- 3 Σόλα-πέλμα
- 4 Άκρη δακτύλου
- 5 Λευκή γραμμή
- 6 Χελιδόνα
- 7Α Κεντρική σχισμή χελιδόνας
- 7Β Κορυφογραμμή χελιδόνας
- 7C Πλευρική σχισμή χελιδόνας
- 7D Κορυφή χελιδόνας
Ανατομία του πέλματος
- 1 3η Φάλαγγα
- 2 1η Φάλαγγα
- 3 2η Φάλαγγα
- 4 Οπλή
- 5 Βαθύς εύκαμπτος τένοντας
- 6 Bursa
Μέσα στην οπλή, οι πλευρικοί χόνδροι επεκτείνονται πίσω και επάνω από τις εσωτερικές και εξωτερικές πλευρές της 3ης φάλαγγας. Αυτοί οι χόνδροι είναι εύκαμπτοι σαν ελατήρια που όμως με την πάροδο του χρόνου και την αύξηση ηλικίας φθείρονται και σχεδόν αντικαθίστανται από το κόκαλο.
Μεταξύ της δεύτερης και τρίτης φάλαγγας και επάνω από το βαθύ εύκαμπτο τένοντα είναι ένα μικρό οστό αποκαλούμενο σκαφοειδές οστό που εφάπτεται με ένα μικρό σάκο (Bursa) που περιέχει υγρό. Αυτός ο σάκος γεμάτος υγρό μειώνει την τριβή μεταξύ τένοντα και του οστού.
- 1 Βάρος αλόγου
- 2 Τα τοιχώματα της οπλής διαστέλλονται ελαφρώς
- 3 Δαχτυλικό μαξιλάρι ισοπεδώνεται
- 4 Τα τοιχώματα της οπλής συστέλλονται ελαφρώς
- 5 Δαχτυλικό μαξιλάρι διαστέλλεται.
Υδατάνθρακες και οπλή
Η διατροφή του αλόγου μέ υδατάνθρακες ελοχεύει κινδύνους. Οι υδατάνθρακες βρίσκονται στους καρπούς (βρώμη, κριθάρι, καλαμπόκι) και στα χόρτα που υπάρχουν στα λιβάδια.
Υδατάνθρακες και οπλή
Το πεπτικό σύστημα του αλόγου είναι κατασκευασμένο για να διαχειρίζεται χαμηλής ποιότητος χόρτο ή λιβάδια με χαμηλού ύψους χόρτο. Στο παχύ έντερο γίνεται η ζύμωση των χόρτων από μικροοργανισμούς που ζουν στο έντερο. Το άμυλο καί οι υδατάνθρακες πέπτονται στο λεπτό έντερο και οι μεγάλες ποσότητες το υπερφορτώνουν. Η υπερφόρτωση συνεχίζει και στο παχύ έντερο με αποτέλεσμα η φυσιολογική χλωρίδα (μικροοργανισμοί που κάνουν την ζύμωση-πέψη του χόρτου) να καταστρέφεται. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την παραγωγή αερίων, γαλακτικού οξέος και άλλων χημ.ενώσεων μερικές από τις οποίες είναι τοξικές, απορροφώνται στο αίμα και συχνά προκαλούν ενδονυχίτιδα. Επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την περιεκτικότητα των τροφών σε υδατάνθρακες, ωστε να μπορούμε να περιορίσουμε την ποσότητα που προσλαμβάνει το άλογο.
Φρουκτάνες και απλά σάκχαρα
Μία κατηγορία υδατανθράκων είναι τα απλά σάκχαρα. Ένα από αυτά είναι οι φρουκτάνες και συναντώνται στο χόρτο των λιβαδιών. Οι φρουκτάνες δεν πέπτονται στο λεπτό έντερο όπως οι υδατάνθρακες αλλά στο παχύ και μπορει να δημιουργηθούν παραπροιόντα τοξικά για τις οπλές. Οι φρουκτάνες και τα απλά σάκχαρα βρίσκονται σε περιεκτικότητες στα χόρτα του λιβαδιού που διαφέρουν ανάλογα με την εποχή και την ώρα της ημέρας. Πάρα πολλά σάκχαρα στην διατροφή προκαλούν τεράστιες ανωμαλίες στον μεταβολισμό του αλόγου που επίσης επηρεάζουν αρνητικά την υγεία της οπλής. Η πρόσληψη των σακχάρων προκαλεί την έκκριση ινσουλίνης. Η ινσουλίνη διατηρεί το σάκχαρο του αίματος στα φυσιολογικά επίπεδα. Όταν υπάρχει συνεχής πρόκληση παραγωγής ινσουλίνης λόγω πρόσληψης γευμάτων πλούσιων σε υδατάνθρακες, η δράση της ινσουλίνης εξασθενεί και το άλογο γίνεται ανθεκτικό στην ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι παράγεται περισσότερη ινσουλίνη στην προσπάθεια του οργανισμού να διατηρήσει το σάκχαρο του αίματος στα φυσιολογικά επίπεδα. Το υψηλό επίπεδο σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται κάτω από το τοίχωμα της οπλής. Τα άλογα που είναι ανθεκτικά στην ινσουλίνη είναι επιρεπή στην ενδονυχίτιδα.
Πρέπει να δίνεται προσοχή στη χρήση των υδατανθράκων
Τό ηθικό δίδαγμα είναι ότι σιτηρέσιο με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες δημιουργεί πεπτικές και μεταβολικές ανωμαλίες που επιδρούν αρνητικά στην υγεία των οπλών του αλόγου. Οι υδατάνθρακες είναι χρήσιμη πηγή ενέργειας που πρέπει όμως να χρησιμοποιείται στην διατροφή του αλόγου με προσοχή.
Καθαρισμός των οπλών
Πρέπει να καθαρίζετε τις οπλές [1] με την ειδική αγκύλη για τον καθαρισμό των οπλών, πρίν και μετά την ιππασία. Ενώ καθαρίζετε τις οπλές του αλόγου, ελέγχετε μήπως το άλογο πάτησε κάποιο αιχμηρό αντικείμενο. Εάν αυτό συμβεί και δεν εντοπίσετε την πληγή, τότε σε μερικές μέρες θα εκδηλωθεί σοβαρή μόλυνση. Για να καθαρίσετε τις οπλές του, σταθείτε δίπλα στο άλογο και ζητήστε του να σηκώσει το πόδι του. (Προσοχή αν το κάνετε για πρώτη φορά, ζητήστε την βοήθεια ατόμου που γνωρίζει τον τρόπο, αρκεί το άλογο να ξέρει να σας δίνει τα πόδια του). Ελέγχετε σχολαστικά τις οπλές κάθε εβδομάδα. Τρίψτε τις οπλές με μια σκληρή βούρτσα και νερό. Προσέξτε να μην αγγίξετε την ευαίσθητη στεφάνη. Μόλις τελειώσετε με τον καθαρισμό των οπλών, αλείψτε τις με το ειδικό λάδι για οπλές για να μην ξεραίνονται.
Η λύση για τις οπλές που σπάνε
Συνήθως το πρόβλημα παρουσιάζεται τους καλοκαιρινούς μήνες όπου οι υψηλές θερμοκρασίες σκληραίνουν και ξηραίνουν το έδαφος. Επίσης μια ακόμη αιτία είναι το νερό από τα συχνά μπάνια (απαιτούμενα λόγω ζέστης) το οποίο όταν στεγνώνει από την οπλή εξατμίζει όση υγρασία υπάρχει στα τοιχώματα.
Οι σπασμένες οπλές εκτός ότι είναι πονοκέφαλος για τους πεταλωτές είναι σοβαρό πρόβλημα για το άλογο. Για να προστατευτούν οι οπλές σε τέτοιες περιπτώσεις αποφύγετε να ιππεύετε σε άσφαλτο, (η ίππευση στο δρόμο είναι έντονη και προκαλεί τραντάγματα στις οπλές τα οποία μπορεί εύκολα να καταλήξουν σε σπασίματα). Οργανώστε τα πεταλώματα συχνότερα πριν τα καρφιά αρχίσουν να χαλαρώνουν με αποτέλεσμα να επιδεινώνουν τα σπασίματα της οπλής.
Ο πεταλωτής σας θα πρέπει να ισορροπήσει την κατάσταση αφήνοντας ιδανικό χρονικό διάστημα ώστε το άλογο να έχει αναπτύξει αρκετό νύχι για πετάλωμα δίχως να αφήνει τις οπλές να μεγαλώνουν πολύ με τη δικαιολογία ότι σπάνε.
Στην αγορά υπάρχουν αρκετά προϊόντα τα οποία χρησιμοποιούνται από τους πεταλωτές για την επαναδόμηση σημείων σπασμένης οπλής τα οποία κρατούν τα νύχια σε καλή φόρμα ώστε τα άλογα να μπορούν να ιππεύονται.
Κάποιοι πεταλωτές χρησιμοποιούν ακόμη ειδική συγκολλητική ουσία, μέσα στις τρύπες που υπάρχουν από τα παλιά καρφιά, ώστε η οπλή να είναι συμπαγής δίχως ανοιχτές τρύπες οι οποίες είναι εύκολο να σαπίσουν. Τέλος ζητήστε από τον πεταλωτή σας να χρησιμοποιεί όχι περισσότερα από έξι καρφιά τη φορά, (όσο σπασμένο και να είναι το πέταλο), ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η εισβολή στην οπλή.
Βιβλιογραφία