Χρηματοδοτήσεις και κανονισμοί κτηνοτροφίας

Άμεσες ενισχύσεις

Αποτελούν εισοδηματική ενίσχυση, αποσυνδεδεμένη από την παραγωγή για κάθε γεωργική εκμετάλλευση και παρέχεται άμεσα στους παραγωγούς. Ορισμένες από τις ενισχύσεις αυτές εξακολουθούν να συνδέονται άμεσα με την παραγωγή, ωστόσο, οι περισσότερες άμεσες ενισχύσεις έχουν αποσυνδεθεί και παρέχονται βάσει του καθεστώτος εισοδηματικής στήριξης που ονομάζεται "καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης" (ΚΕΕ). Στο πλαίσιο του ΚΕΕ, οι ενισχύσεις που παρέχονται στους γεωργούς δεν συνδέονται με την παραγωγή τους. Αυτό έγινε για να δοθεί στους γεωργούς η δυνατότητα να επιλέγουν ελεύθερα τι θα καλλιεργήσουν στη γη τους, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που ανήκουν σε καθεστώς στήριξης. Οι άμεσες ενισχύσεις χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και διακρίνονται σε καθεστώτα στήριξης:

• Καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης
• Μέτρα ειδικής στήριξης στο πλαίσιο του άρθρου 68 του Καν. (ΕΚ) 73/2009 για ζωική παραγωγή
• Κοινοτικό πρόγραμμα στήριξης για τα Μικρά Νησιά Αιγαίου (ΜΝΑ)

Μέτρα αγροτικής ανάπτυξης

Σε συνδυασμό με τις άμεσες ενισχύσεις ένας παραγωγός μπορεί να επιδοτηθεί και μέσω των μέτρων αγροτικής ανάπτυξης. Είναι συνήθως πενταετούς διάρκειας και ο παραγωγός πρέπει να πληρεί κάποιες προϋποθέσεις (πχ. για τους "νέους γεωργούς" να είναι κάτω των 40 ετών κλπ) ή να εκπληρώνει κάποιες υποχρεώσεις που έχει ένα πρόγραμμα (πχ. στα αγροπεριβαλλοντικά μέτρα πρέπει να ασκεί φιλοπεριβαλλοντικές δραστηριότητες όπως ορίζει η κάθε δράση κλπ). Τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης διαιρούνται σε τέσσερις άξονες:

Ο Άξονας 1 περιλαμβάνει μέτρα που στοχεύουν κυρίως στην αναστροφή της ηλικιακής διάρθρωσης και του μικρού μεγέθους των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, στην αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των επιχειρηματικών δομών μέσω της προώθησης του τεχνολογικού εξοπλισμού και της καινοτομίας, στην αναβάθμιση και βελτίωση των υποδομών του πρωτογενή τομέα και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού για την προσαρμογή του στις νέες απαιτήσεις.

Ο Άξονας 2 έχει μέτρα που στοχεύουν κυρίως στην προστασία του εδάφους και των υδατικών πόρων, στην άμβλυνση των επιπτώσεων των κλιματικών μεταβολών, στην προστασία της βιοποικιλότητας, στην προστασία και διατήρηση του αγροτικού τοπίου και στη βελτίωση της οικολογικής σταθερότητας των δασών.

Οι παρεμβάσεις του Άξονα 3 στοχεύουν κυρίως στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική αναβάθμιση των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της χώρας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προώθηση δραστηριοτήτων εκτός της γεωργίας, στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μικρής κλίμακας και στην αναστροφή των δυσμενών τάσεων της πληθυσμιακής συρρίκνωσης σε μια ελκυστικότερη ύπαιθρο με προοπτικές ήπιας ανάπτυξης.

Ο Άξονας 4 είναι η προσέγγιση LEADER, η οποία εξυπηρετώντας βασικούς στόχους του ΠΑΑ, δίνει τη δυνατότητα σε αγροτικές περιοχές να εφαρμόσουν στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης με ολοκληρωμένο και πολυτομεακό χαρακτήρα. Η εφαρμογή των στρατηγικών αυτών πραγματοποιείται με την «εκ των κάτω προς τα άνω» διαδικασία προγραμματισμού και υλοποίησης, από τοπικά εταιρικά σχήματα δημοσίου – ιδιωτικού τομέα (Ομάδες Τοπικής Δράσης) τα οποία δραστηριοποιούνται στην κάθε περιοχή, γνωρίζουν τις δυνατότητες και δυσκολίες της και είναι αντιπροσωπευτικά των δημοσίων και ιδιωτικών φορέων αυτής. Οι δράσεις της LEADER, στο πλαίσιο των οποίων επιδιώκεται η στήριξη της καινοτομίας, περιλαμβάνουν τη δημιουργία και ανάπτυξη πολύ μικρών επιχειρήσεων, την ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων, την αύξηση της προστιθέμενης αξίας γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων, την ανάδειξη της αγροτικής κληρονομιάς, την αναμόρφωση χωριών, τις συνεργασίες, τη δικτύωση κ.λ.π.

Μέτρα αγοράς

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε κοινούς κανόνες σε σχέση με τις γεωργικές αγορές, οι οποίοι αφορούν ειδικότερα τις δημόσιες παρεμβάσεις στις αγορές, τα καθεστώτα ποσοστώσεων και ενισχύσεων, τα πρότυπα εμπορίας και παραγωγής, καθώς και τις συναλλαγές με τρίτες χώρες. Τα μέτρα αγοράς περιλαμβάνουν τα εξής προγράμματα και καθεστώτα:

• Πρόγραμμα χρηματοδότησης ενεργειών ενημέρωσης και προώθησης γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά και τις τρίτες χώρες
• Πρόγραμμα προώθησης και προβολής ελληνικών οίνων με γεωγραφική ένδειξη σε τρίτες χώρες
• Πρόγραμμα βελτίωσης της παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων της μελισσοκομίας
• Καθεστώς χορήγησης ενίσχυσης στα πλαίσια της κοινής οργάνωσης αγοράς στον τομέα των αποξηραμένων χορτονομών
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές - εξαγωγές σιτηρών
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές - εξαγωγές ρυζιού
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές - εξαγωγές ζάχαρης
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές - εξαγωγές γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές κρέατος
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές σκόρδων
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές μήλων
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές μπανάνας
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές αιθυλικής αλκοόλης γεωργικής προέλευσης
• Καθεστώς πιστοποιητικών στις εισαγωγές κονσερβών μανιταριών
• Καθεστώς εξαγωγικών επιστροφών προϊόντων εκτός παραρτήματος Ι της συνθήκης
• Πρόγραμμα εφοδιασμού νησιών αιγαίου πελάγους με άλευρα και ζωοτροφές
• Ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) στον τομέα της παραγωγής γεωργικών προϊόντων

Για να μπορέσει ο ενδιαφερόμενος να ενταχθεί στα καθεστώτα των μέτρων αγοράς πρέπει απαραίτητα να είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο συναλλασομμένων του ΟΠΕΚΕΠΕ.