Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Σόγια φυτό"

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
(Νέα σελίδα με ' __NOTOC__')
 
 
(16 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από ένα χρήστη δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
−
[[κατάσταση δημοσίευσης::1| ]]
+
[[Image:Σόγια φυτό.jpg|thumb|px100|Το φυτό της σόγιας]]
 +
 
 +
Η σόγια <ref name="Σιτηρά και ψυχανθή"/> είναι το σπουδαιότερο καρποδοτικό [[ψυχανθή |ψυχανθές]] στον κόσμο όσον αφορά στη χρήση της στη διατροφή του ανθρώπου και των ζώων. Επίσης προσφέρει το 52% των ελαιούχων σπόρων παγκοσμίως. Κατάγεται από την Κίνα και η εξημέρωσή της έγινε στην ίδια περιοχή μεταξύ 1700 και 1000 π.Χ. Στην Ευρώπη εισήχθη στις αρχές του 17<sup>ου</sup> αιώνα και στις Η.Π.Α. στις αρχές του 18<sup>ου</sup>. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η [[Καλλιέργεια σόγιας |καλλιέργεια της σόγιας]] είναι περιορισμένη, κυρίως στις χώρες Ιταλία, Ν. Γαλλία και Ισπανία και οι ανάγκες σε σπόρο και κυρίως σε [[σόγια προϊόν |προϊόντα σόγιας]] καλύπτονται με εισαγωγές. Η σόγια καλλιεργείται κυρίως για τους σπόρους της, οι οποίοι συνήθως μετά από βιομηχανική επεξεργασία χρησιμοποιούνται στη διατροφή του ανθρώπου και των ζώων και ως πηγή παραγωγής λαδιού.
 +
 
 +
Μικρές ποσότητες σπόρου χρησιμοποιούνται απ' ευθείας για την παρασκευή διαφόρων τοπικής σημασίας παραδοσιακών φαγητών. Οι σπόροι περιέχουν 40% πρωτεΐνη και 21% λάδι. Η χρησιμοποίηση της σόγιας για παραγωγή χόρτου, για ενσίρωση και για χλωρά λίπανση είναι περιορισμένη.
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}[[Βοτανικά χαρακτηριστικά σόγιας]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Βοτανικά χαρακτηριστικά σόγιας|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}[[Εδαφοκλιματικές συνθήκες σόγιας]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Εδαφοκλιματικές συνθήκες σόγιας|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}[[Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της σόγιας]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της σόγιας|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Ποικιλίες σόγιας{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Ποικιλία σόγιας Target.jpg|thumb|px100|Ποικιλία σόγιας Target]]
 +
 
 +
Οι [[ποικιλίες σόγιας |ποικιλίες]] της σόγιας είναι οι εξής:
 +
*[[Ποικιλία σόγιας Target |Target]]<ref name="Ποικιλίες σόγιας"/>,
 +
*[[Ποικιλία σόγιας Quick |Quick]]<ref name="Ποικιλίες σόγιας"/>,
 +
*[[Ποικιλία σόγιας Daring |Daring]]<ref name="Ποικιλίες σόγιας"/>.
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Ασθένειες σόγιας{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Ασθένεια σόγιας Κερκόσπορα.jpg|thumb|px100|Προσβολή φύλλου σόγιας από Κερκόσπορα]]
 +
 
 +
Στη χώρα μας οι πληροφορίες σχετικά με τις [[Ασθένειες σόγιας |ασθένειες]] που προσβάλλουν τη σόγια, είναι περιορισμένες, γιατί η σόγια [[καλλιέργεια σόγιας |καλλιεργήθηκε]] σε μικρή έκταση και για μικρό χρονικό διάστημα. Επειδή όμως πολλές απ' τις ασθένειες των άλλων [[ψυχανθή |ψυχανθών]] μπορούν να προσβάλλουν και τη σόγια, αναμένεται όταν η σόγια ενταχθεί στο σύστημα [[αμειψισπορά |αμειψισποράς]], να προσβληθεί από τους ασθένειες των άλλων ψυχανθών. Οι ασθένειες όμως που αναφέρθηκαν ότι δημιούργησαν κατά καιρούς προβλήματα στη σόγια στη χώρα μας είναι οι εξής:
 +
*[[Ασθένεια σόγιας Περονόσπορος της σόγιας |Περονόσπορος της σόγιας]]<ref name="Περονόσπορος σόγιας"/>,
 +
*[[Ασθένεια σόγιας Σκωρίαση σόγιας |Σκωρίαση]]<ref name="Σκωρίαση σόγιας"/>,
 +
*[[Ασθένεια σόγιας Κερκόσπορα |Κερκόσπορα]],
 +
*[[Ασθένεια σόγιας Βακτηρίωση της σόγιας |Βακτηρίωση της σόγιας]] και
 +
*[[Ασθένεια σόγιας Μωσαϊκό της σόγιας |Μωσαϊκό της σόγιας]].
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Εχθροί σόγιας{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Εχθρός σόγιας Τετράνυχος.jpg|thumb|px100|Το ακάρεο του τετράνυχου]]
 +
 
 +
Στη βιβλιογραφία αναφέρονται δίαφορα [[έντομα]] και νηματώδεις που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές απώλειες μέχρι και ολική καταστροφή της παραγωγής της σόγιας. Όμως όπως και με τις ασθένειες της σόγιας, έτσι και με τους εχθρούς λίγες είναι οι πληροφορίες που υπάρχουν λόγω της μικρής έκτασης της καλλιέργειάς της αλλά και του μικρού χρονικού διαστήματος. Οι [[Εχθροί σόγιας |εχθροί]] που αναφέρθηκαν ότι δημιούργησαν κατά καιρούς προβλήματα στη σόγια στη χώρα μας είναι οι παρακάτω:
 +
*[[Εχθρός σόγιας Σιδηροσκώληκες |Σιδηροσκώληκες]],
 +
*[[Εχθρός σόγιας Βρωμούσες |Βρωμούσες]] και
 +
*[[Εχθρός σόγιας Τετράνυχος |Τετράνυχος]].
 +
                                                                                                       
 +
==Πληροφοριακά στοιχεία==
 +
 
 +
{{Πληροφοριακά στοιχεία φυτού}}
 +
 
 +
==Ευδοκιμεί στις περιοχές==
 +
 
 +
{{Γεωγραφικά πληροφοριακά στοιχεία}}
 +
 
 +
==Σχετικές σελίδες==
 +
 
 +
*[[Ψυχανθή]]
 +
*[[Καλλιέργεια σόγιας]]
 +
*[[Σόγια προϊόν]]
 +
*[[Βοτανικά χαρακτηριστικά σόγιας]]
 +
*[[Εδαφοκλιματικές συνθήκες σόγιας]]
 +
*[[Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της σόγιας]]
 +
*[[Εχθροί σόγιας]]
 +
*[[Ασθένειες σόγιας]]
 +
*[[Ποικιλίες σόγιας]]
 +
 
 +
==Βιβλιογραφία==
 +
 
 +
<references>
 +
 
 +
<ref name="Σιτηρά και ψυχανθή"> "Ειδική γεωργία, Σιτηρά και ψυχανθή", Δέσποινα Παπακώστα-Τασοπούλου, Καθηγήτρια Γεωπονικής Σχολής Α.Π.Θ.</ref>
 +
 
 +
<ref name="Περονόσπορος σόγιας"> "Γεωργία, Κτηνοτροφία", Περιοδικό Αγροτύπος αε, Τεύχος 3/2012 Μάρτιος-Απρίλιος.</ref>
 +
 
 +
<ref name="Ποικιλίες σόγιας"> [{{#show: Ιστοσελίδα farmer-future/Ποικιλίες σόγιας| ?has link}} Ποικιλίες σόγιας]</ref>
 +
 
 +
<ref name="Σκωρίαση σόγιας"> [{{#show: Ιστοσελίδα SEOS/Ασθένειες σόγιας| ?has link}} Ασθένειες σόγιας]</ref>
 +
 
 +
</references>
 +
 
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Φθιώτιδος| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Χαλκιδικής| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Λαρίσης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Καστοριάς| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Κοζάνης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Φλωρίνης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Βοιωτίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Γρεβενών| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Καβάλας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Τρικάλων| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Κιλκίς| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Σερρών| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ευβοίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Θεσσαλονίκης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Έβρου| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Αρκαδίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Αιτωλοακαρνανίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Κορινθίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ηρακλείου| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Αχαΐας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ηλείας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Αττικής| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Λευκάδος| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ιωαννίνων| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Πρεβέζης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Καρδίτσης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Μαγνησίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Δράμας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ημαθίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Πέλλης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Πιερίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ξάνθης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ροδόπης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Λέσβου| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Λασιθίου| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ρεθύμνης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Χανίων| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Λακωνίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Μεσσηνίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Αργολίδας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Ευρυτανίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Φωκίδος| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Κεφαλληνίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Άρτης| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Θεσπρωτίας| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Δωδεκανήσου| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Κυκλάδων| ]]
 +
[[ευδοκιμεί στην περιοχή::Νομός Χίου| ]]
 +
 
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Φθιώτιδος| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Χαλκιδικής| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Λαρίσης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Καστοριάς| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Κοζάνης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Φλωρίνης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Βοιωτίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Γρεβενών| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Καβάλας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Τρικάλων| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Κιλκίς| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Σερρών| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ευβοίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Θεσσαλονίκης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Έβρου| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Αρκαδίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Αιτωλοακαρνανίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Κορινθίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ηρακλείου| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Αχαΐας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ηλείας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Αττικής| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Λευκάδος| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ιωαννίνων| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Πρεβέζης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Καρδίτσης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Μαγνησίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Δράμας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ημαθίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Πέλλης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Πιερίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ξάνθης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ροδόπης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Λέσβου| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Λασιθίου| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ρεθύμνης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Χανίων| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Λακωνίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Μεσσηνίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Αργολίδας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Ευρυτανίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Φωκίδος| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Κεφαλληνίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Άρτης| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Θεσπρωτίας| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Δωδεκανήσου| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Κυκλάδων| ]]
 +
[[σχετίζεται γεωγραφικά με::Νομός Χίου| ]]
 +
 
 +
[[Category:Φυτό_Μ]]
 +
[[Category:Όσπριο]]
 +
[[παράγει::Σόγια προϊόν| ]]
 +
[[πόσο αφορά σε γεωργό::30| ]]
 +
[[πόσο αφορά σε γεωπόνο::30| ]]
 +
[[κατάσταση δημοσίευσης::10| ]]
 
__NOTOC__
 
__NOTOC__

Τελευταία αναθεώρηση της 09:11, 26 Σεπτεμβρίου 2013

Το φυτό της σόγιας

Η σόγια [1] είναι το σπουδαιότερο καρποδοτικό ψυχανθές στον κόσμο όσον αφορά στη χρήση της στη διατροφή του ανθρώπου και των ζώων. Επίσης προσφέρει το 52% των ελαιούχων σπόρων παγκοσμίως. Κατάγεται από την Κίνα και η εξημέρωσή της έγινε στην ίδια περιοχή μεταξύ 1700 και 1000 π.Χ. Στην Ευρώπη εισήχθη στις αρχές του 17ου αιώνα και στις Η.Π.Α. στις αρχές του 18ου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η καλλιέργεια της σόγιας είναι περιορισμένη, κυρίως στις χώρες Ιταλία, Ν. Γαλλία και Ισπανία και οι ανάγκες σε σπόρο και κυρίως σε προϊόντα σόγιας καλύπτονται με εισαγωγές. Η σόγια καλλιεργείται κυρίως για τους σπόρους της, οι οποίοι συνήθως μετά από βιομηχανική επεξεργασία χρησιμοποιούνται στη διατροφή του ανθρώπου και των ζώων και ως πηγή παραγωγής λαδιού.

Μικρές ποσότητες σπόρου χρησιμοποιούνται απ' ευθείας για την παρασκευή διαφόρων τοπικής σημασίας παραδοσιακών φαγητών. Οι σπόροι περιέχουν 40% πρωτεΐνη και 21% λάδι. Η χρησιμοποίηση της σόγιας για παραγωγή χόρτου, για ενσίρωση και για χλωρά λίπανση είναι περιορισμένη.

Βοτανικά χαρακτηριστικά σόγιας

Φύλλα και καρποί σόγιας
Λοβός σόγιας με σπέρματα

Η σόγια είναι ετήσιο ποώδες φυτό των θερμών κλιμάτων, με όρθια ανάπτυξη.. Το ριζικό σύστημα είναι εκτεταμένο και αποτελείται από μία πασσαλώδη ρίζα που μπορεί να φθάσει σε βάθος 1,5m και από πολλές πλάγιες διακλαδώσεις, ο κύριος όγκος των οποίων βρίσκεται στα πρώτα 25-30cm του εδάφους. Στις ρίζες, παρουσία του κατάλληλου ριζοβίου, σχηματίζονται φυμάτια τα οποία είναι μικρά, σφαιρικά ή περιστασιακά λοβωτά. Όταν γίνεται εμβολιασμός σε έδαφος που δεν υπάρχουν τα κατάλληλα ριζόβια, τα φυμάτια εμφανίζονται 7-10ημ. μετά τη σπορά. Αρχικά τα φυμάτια σχηματίζονται σε μεγάλη πυκνότητα στο επάνω μέρος της πασσαλώδους ρίζας και αυτά υποστηρίζουν με άζωτο το φυτό στην πρώτη του ανάπτυξη. Τα φυμάτια των πλάγιων ριζών αποκτούν μεγαλύτερη σημασία κατά την άνθηση και το σχηματισμό των σπόρων.

Ο κύριος βλαστός είναι κυλινδρικός, με ύψος συνήθως γύρω στα 75cm, μπορεί όμως να φτάσει και τα 150cm, συχνά χνουδωτός και το χρώμα του είναι χαρακτηριστικό της ποικιλίας. Οι κατώτεροι κόμβοι με την πάροδο του χρόνου γίνονται ξυλώδεις. Τρεις τύποι βλαστών διακρίνονται στις καλλιεργούμενες ποικιλίες σόγιας: περιορισμένης, ημι-περιορισμένης και συνεχούς ανάπτυξης, οι οποίοι ελέγχονται από δύο θέσεις μεγαλογονιδίων. Ο κύριος βλαστός διακλαδίζεται άφθονα από τους κατώτερους κόμβους, αν και οι νέες ποικιλίες έχουν λιγότερες από έξι πλάγιες διακλαδώσεις. Οι κόμβοι του κυρίως βλαστού και των διακλαδώσεων που σχηματίζονται ταυτόχρονα, ανθίζουν και ταυτόχρονα και έχουν και παρόμοιο αριθμό ανθέων και λοβών. Πολλές φορές οι πλάγιοι βλαστοί, εξαιτίας του βάρους των λοβών, πλαγιάζουν ή και σπάζουν κι έτσι μειώνεται η απόδοση.

Τα πρώτα πραγματικά φύλλα της σόγιας (εκτός από τα φύλλα των κοτυληδόνων) είναι απλά και εκφύονται αντίθετα. Τα υπόλοιπα είναι σύνθετα, κατ' εναλλαγή με τρία ωοειδή φυλλάρια, χνουδωτά και φέρουν παράφυλλα. Ο μίσχος του φύλλου είναι μακρύς και τριχωτός. Το χρώμα των φύλλων είναι συνήθως σκούρο πράσινο αλλά και ανοιχτό πράσινο, ανάλογα με την περιεκτικότητα σε χλωροφύλλη. Με την ξήρανση των λοβών συνήθως τα φύλλα παίρνουν κίτρινο χρώμα και πέφτουν, αξιόλογο χαρακτηριστικό που διευκολύνει τη συγκομιδή.

Τα άνθη εκφύονται σε ταξιανθίες, από τη μασχάλη των φύλλων. Κάθε ταξιανθία μπορεί να φέρει μέχρι και 20 μικρά άνθη χρώματος λευκού ή κοκκινωπού. Κάθε άνθος έχει 3-4 ωάρια. Ο αριθμός των ανθέων σε κάθε μασχάλη επηρεάζεται από τη θέση της επάνω στο φυτό και από διάφορους κλιματολογικούς παράγοντες όπως της θερμοκρασία και την υγρασία. Μόνο το 20-40% των ανθέων δίνει λοβούς. Ο καρπός είναι λοβός μήκους 2-10cm, με σχήμα επίμηκες ή ελαφρά δρεπανοειδές, τριχωτός, με χρώμα κατά την ωρίμανση συνήθως καφέ ή μαύρο αλλά και πράσινο, ή ελαφρώς κοκκινωπό. Κάθε λοβός περιέχει τρεις και περιστασιακά περισσότερους σπόρους. Ο αριθμός των λοβών ανά φυτό κυμαίνεται ευρύτατα από 50 έως 500 ή και περισσότερο. Οι σπόροι είναι σκληροί και διαφέρουν ως προς το μέγεθος, το σχήμα και το χρώμα. Το σχήμα είναι συνήθως σφαιρικό αλλά και ελαφρώς ωοειδές, πεπλατυσμένο ή όχι, με διάμετρο 5-10mm. Το περισπέρμιο είναι λείο και γυαλιστερό με έναν μικρό ευδιάκριτο οφθαλμό και έχει χρώμα κίτρινο, πράσινο, καφέ, κόκκινο, μαύρο, ελαφρώς κηλιδωμένο ή δίχρωμο, ανάλογα με την ποικιλία. Το βάρος 1000 σπόρων κυμαίνεται από 50 έως 400g.




Εδαφοκλιματικές συνθήκες σόγιας

Η σόγια είναι βασικά φυτό των θερμών-εύκρατων κλιμάτων, βραχείας φωτοπεριόδου. Με την εντατική βελτιωτική προσπάθεια όμως δημιουργήθηκαν ποικιλίες οι οποίες μπορούν να καλλιεργηθούν σε υψόμετρο από 0 έως 3000m και διάρκεια ημέρας από 12 έως 16 ώρες. Η μεγαλύτερη όμως εμπορική καλλιέργεια της σόγιας γίνεται μεταξύ 25 και 45o Β γεωγραφικό πλάτος και υψόμετρο μικρότερο από 1000m. Σε γενικές γραμμές οι κλιματολογικές απαιτήσεις της σόγιας είναι παρόμοιες με εκείνες του καλαμποκιού, με το οποίο σε ορισμένες περιοχές συγκαλλιεργείται. Ελάχιστη θερμοκρασία για ικανοποιητικό φύτρωμα είναι οι 10-15oC, ανάλογα με την ποικιλία παρ' όλο ότι μπορεί να βλαστήσει και σε κάπως χαμηλότερη θερμοκρασία. Χαμηλές νυχτερινές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του φυτρώματος και λίγο αργότερα, καθυστερούν την ανάπτυξη των φυτών και μπορεί να επιταχύνουν την άνθηση. Ο παγετός καταστρέφει τα φυτά σε όλα τα στάδια ανάπτυξης. Καλύτερη μέση θερμοκρασία ανάπτυξης είναι οι 28-30oC. Τόσο οι υψηλές όσο και οι χαμηλές θερμοκρασίες κατά την αναπαραγωγική περίοδο, είναι επιζήμιες. Θερμοκρασίες μικρότερες από 24oC καθυστερούν την άνθηση και μεγάλες περίοδοι συννεφιάς επιμηκύνουν τη βλαστική περίοδο σε βάρος της απόδοσης σε καρπό. Σε θερμοκρασίες μικρότερες από 15oC, δε σχηματίζονται λοβοί απόρριψης των ανθέων και κακής γονιμοποίησης. Σε υψηλές θερμοκρασίες παρατηρείται απόρριψη ανθέων και λοβών και το φαινόμενο είναι εντονότερο όταν οι υψηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται με ξηρασία στο έδαφος.

Τα φυτά της σόγιας ορισμένων ποικιλιών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη φωτοπερίοδο και στην ένταση του φωτισμού. Ανάλογα με την ποικιλία διακρίνονται σε βραχείας φωτοπεριόδου και ουδέτερης φωτοπεριόδου. Οι απαιτήσεις του φυτού σε νερό κυμαίνονται από 500 έως 1000mm (βροχόπτωση και άρδευση) και εξαρτώνται από το είδος του εδάφους, τις κλιματικές συνθήκες, τη διάρκεια του βιολογικού κύκλου και το επίπεδο απόδοσης της καλλιεργούμενης ποικιλίας. Σε σχέση με το καλαμπόκι η σόγια είναι λίγο ανθεκτικότερη στην ξηρασία. Οι ανάγκες της σε νερό είναι μικρές στα πρώτα στάδια ανάπτυξης και κατά την ωρίμανση και αυξημένες κατά τη διάρκεια της άνθησης και του γεμίσματος των σπόρων. Επιβλαβή επίδραση στην ανάπτυξη και απόδοση της σόγιας έχει και η κατάκλυση του εδάφους με νερό. Η σόγια δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε έδαφος, αρκεί να εξασφαλίζεται καλή στράγγιση. Οι υψηλότερες αποδόσεις λαμβάνονται στα πηλώδη γόνιμα εδάφη. Στα αμμώδη εδάφη οι αποδόσεις δεν είναι σταθερές, ενώ στα αργιλώδη δυσκολεύεται το φύτρωμα. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε εδάφη με pH=5,8-7,0, το καλύτερο όμως pH είναι 6-6,5. Στα όξινα εδάφη μειώνεται η δραστηριότητα των αζωτοδεσμευτικών βακτηριών και η διαθεσιμότητα του Mg και του Ca. Εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα βορίου επηρεάζουν αρνητικά την απόδοση, καθώς η σόγια είναι ευαίσθητη στο στοιχείο αυτό. Η σόγια κατατάσσεται στα φυτά με μέτρια αντοχή στην αλατότητα του εδάφους. Η αντοχή της στα άλατα είναι πολύ μικρότερη αυτής του βαμβακιού, αλλά κάπως μεγαλύτερη αυτής του καλαμποκιού.






Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της σόγιας

Το φύτρωμα της σόγιας είναι επίγειο και κάτω από ευνοϊκές συνθήκες η εμφάνιση των φυτών πάνω από το έδαφος αρχίζει 4-5 ημ. μετά τη σπορά. Περιεκτικότητα του σπόρου σε υγρασία 50% είναι απαραίτητη για τη βλάστησή του. Η ελάχιστη θερμοκρασία για ικανοποιητικό φύτρωμα είναι 10oC. Διακρίνονται τέσσερα στάδια ανάπτυξης του ριζικού συστήματος της σόγιας σε συνθήκες αγρού:

  1. ταχεία ανάπτυξη της ρίζας κατακόρυφα, κάτω απ' τη γραμμή των φυτών, κατά τη διάρκεια της βλαστικής ανάπτυξης,
  2. διακλάδωση των ριζών στα πρώτα στάδια της αναπαραγωγικής ανάπτυξης,
  3. μειωμένη ανάπτυξη των ριζών κάτω από τις γραμμές σποράς και αυξημένη ανάπτυξη ριζών μεταξύ των γραμμών σποράς, κατά το σχηματισμό των λοβών και
  4. παύση ανάπτυξης της ρίζας και μείωση της μάζας των ριζών λόγω αποσύνθεσης κατά τη διάρκεια της φυσιολογικής ωρίμανσης. Άριστη θερμοκρασία για γρήγορη αρχική ανάπτυξη της ρίζας θεωρούνται οι 27-32oC.

Στη σόγια παρατηρούνται δύο κύριοι τρόποι ανάπτυξης του υπέργειου τμήματος:

  • περιορισμένη και
  • συνεχής. Στις ποικιλίες περιορισμένης ανάπτυξης, η βλαστική ανάπτυξη του κύριου βλαστού έχει ολοκληρωθεί κατά την έναρξη της άνθησης ή λίγο αργότερα, ενώ στις συνεχούς ανάπτυξης η βλαστική ανάπτυξη συνεχίζεται και μετά την άνθηση, δηλαδή παρατηρείται ταυτόχρονα βλαστική και αναπαραγωγική ανάπτυξη.

Η έναρξη της άνθησης καθορίζεται από το γενότυπο, επηρεάζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες, κυρίως από τη φωτοπερίοδο και γίνεται ορατή 25-50ημ. από τη σπορά. Η άνθηση και ο σχηματιμσός λοβών συνήθως διαρκούν 20-30ημ.




Ποικιλίες σόγιας

Ποικιλία σόγιας Target

Οι ποικιλίες της σόγιας είναι οι εξής:

Ασθένειες σόγιας

Προσβολή φύλλου σόγιας από Κερκόσπορα

Στη χώρα μας οι πληροφορίες σχετικά με τις ασθένειες που προσβάλλουν τη σόγια, είναι περιορισμένες, γιατί η σόγια καλλιεργήθηκε σε μικρή έκταση και για μικρό χρονικό διάστημα. Επειδή όμως πολλές απ' τις ασθένειες των άλλων ψυχανθών μπορούν να προσβάλλουν και τη σόγια, αναμένεται όταν η σόγια ενταχθεί στο σύστημα αμειψισποράς, να προσβληθεί από τους ασθένειες των άλλων ψυχανθών. Οι ασθένειες όμως που αναφέρθηκαν ότι δημιούργησαν κατά καιρούς προβλήματα στη σόγια στη χώρα μας είναι οι εξής:

Εχθροί σόγιας

Το ακάρεο του τετράνυχου

Στη βιβλιογραφία αναφέρονται δίαφορα έντομα και νηματώδεις που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές απώλειες μέχρι και ολική καταστροφή της παραγωγής της σόγιας. Όμως όπως και με τις ασθένειες της σόγιας, έτσι και με τους εχθρούς λίγες είναι οι πληροφορίες που υπάρχουν λόγω της μικρής έκτασης της καλλιέργειάς της αλλά και του μικρού χρονικού διαστήματος. Οι εχθροί που αναφέρθηκαν ότι δημιούργησαν κατά καιρούς προβλήματα στη σόγια στη χώρα μας είναι οι παρακάτω:

Πληροφοριακά στοιχεία

Ποικιλίες Σόγια φυτό
Ποικιλία σόγιας Daring
Ποικιλία σόγιας Quick
Ποικιλία σόγιας Target
Ποικιλίες σόγιας
Ασθένειες Σόγια φυτό
Ασθένεια σόγιας Βακτηρίωση της σόγιας
Ασθένεια σόγιας Κερκόσπορα
Ασθένεια σόγιας Μωσαϊκό της σόγιας
Ασθένεια σόγιας Περονόσπορος της σόγιας
Ασθένεια σόγιας Σκωρίαση σόγιας
Ασθένειες σόγιας
Εχθροί Σόγια φυτό
Εχθροί σόγιας
Εχθρός σόγιας Βρωμούσες
Εχθρός σόγιας Σιδηροσκώληκες
Εχθρός σόγιας Τετράνυχος
Προϊόν
Σόγια προϊόν
Τύπος εδάφους
Πηλώδη εδάφη
Αμμώδη εδάφη

Ευδοκιμεί στις περιοχές

Περιοχή
Νομός Φθιώτιδος
Νομός Χαλκιδικής
Νομός Λαρίσης
Νομός Καστοριάς
Νομός Κοζάνης
Νομός Φλωρίνης
Νομός Βοιωτίας
Νομός Γρεβενών
Νομός Καβάλας
Νομός Τρικάλων
Νομός Κιλκίς
Νομός Σερρών
Νομός Ευβοίας
Νομός Θεσσαλονίκης
Νομός Έβρου
Νομός Αρκαδίας
Νομός Αιτωλοακαρνανίας
Νομός Κορινθίας
Νομός Ηρακλείου
Νομός Αχαΐας
Νομός Ηλείας
Νομός Αττικής
Νομός Λευκάδος
Νομός Ιωαννίνων
Νομός Πρεβέζης
Νομός Καρδίτσης
Νομός Μαγνησίας
Νομός Δράμας
Νομός Ημαθίας
Νομός Πέλλης
Νομός Πιερίας
Νομός Ξάνθης
Νομός Ροδόπης
Νομός Λέσβου
Νομός Λασιθίου
Νομός Ρεθύμνης
Νομός Χανίων
Νομός Λακωνίας
Νομός Μεσσηνίας
Νομός Αργολίδας
Νομός Ευρυτανίας
Νομός Φωκίδος
Νομός Κεφαλληνίας
Νομός Άρτης
Νομός Θεσπρωτίας
Νομός Δωδεκανήσου
Νομός Κυκλάδων
Νομός Χίου

Σχετικές σελίδες

Βιβλιογραφία

  1. ↑ "Ειδική γεωργία, Σιτηρά και ψυχανθή", Δέσποινα Παπακώστα-Τασοπούλου, Καθηγήτρια Γεωπονικής Σχολής Α.Π.Θ.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Ποικιλίες σόγιας
  3. ↑ "Γεωργία, Κτηνοτροφία", Περιοδικό Αγροτύπος αε, Τεύχος 3/2012 Μάρτιος-Απρίλιος.
  4. ↑ Ασθένειες σόγιας
Ανακτήθηκε από «http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php?title=Σόγια_φυτό&oldid=24349»