Καλλιέργεια γαρυφαλλιάς

Προετοιμασία εδάφους

Η γαρυφαλλιά αναπτύσσεται σε αδρανές υπόστρωμα ή πορώδες έδαφος. Τα πιο κατάλληλα εδάφη είναι τα αμμώδη, αμμοπηλώδη, αμμοαργιλώδη, οργανικός καλά αποστραγγιζόμενα, αεριζόμενα και ηλιαζόμενα. Το pH του εδάφους συνίσταται να είναι από ουδέτερο μέχρι ελαφρά αλκαλικό (6-7). Τα φυτά της γαρυφαλλιάς υποφέρουν σε υψηλές συγκεντρώσεις αλάτων παρ’ ότι είναι περισσότερο ανθεκτικά από άλλα, γι’ αυτό πριν την εκρρίζωση της παλιάς φυτείας γίνεται απομάκρυνση των αλάτων από το έδαφος με έκπλυση με άφθονο νερό έως ότου η ηλεκτρική αγωγιμότητα του εδάφους να μην ξεπερνά τα 2μS. Μόλις το έδαφος απελευθερωθεί από την προηγούμενη καλλιέργεια, εκτελείται μια βαθειά άρωση 35-40cm και ακολουθεί μια δεύτερη βάθους 25-30cm όπου ενσωματώνεται η βασική λίπανση.

Κατόπιν ο αγρός αυλακώνεται για την δημιουργία αυλακιών και σαμαριών ή αλιών. Οι αλίες έχουν πλάτος που κυμαίνεται από 30-60cm, ανάλογα με το σύστημα φύτευσης. Μεταξύ των αλιών αφήνονται κύριοι και δευτερεύοντες διάδρομοι.

Επειδή η γαρυφαλλιά είναι πολύ απαιτητικό φυτό σε ασβέστιο και μαγνήσιο μπορεί να υπάρξει ανάγκη αύξησης του ρΗ του εδάφους κατά 0,5-1 μονάδα. Αυτό μπορεί να γίνει με προσθήκη ασβεστίου, σε ποσότητα που εξαρτάται κυρίως από το pΗ του εδάφους. Αν και η καλλιέργεια αφαιρεί από το έδαφος περίπου 50 καθαρό ασβέστιο και 30-40 kg καθαρό μαγνήσιο ανά στρέμμα το χρόνο, η ποσότητα ασβεστίου που προστίθεται συνήθως πριν τη φύτευση είναι 200-400 ανθρακικού ασβεστίου (CaCO₃) ή γύψου (CaSO₄. 2 Η₂0) εάν δεν χρειάζεται να μεταβληθεί το pΗ του εδάφους. Εάν το έδαφος παρουσιάζει έλλειψη μαγνησίου τότε 30-35 Kg από τα 200-400 kg του ασβεστούχου λιπάσματος αντικαθίστανται με δολομίτη (CaCO₃ MgCO₃) ο οποίος δεν αυξάνει τα ολικά άλατα του εδάφους.

Έναν με δύο μήνες πριν τη φύτευση, το έδαφος οργώνεται σε βάθος 30-40cm και ακολουθεί δεύτερο όργωμα σταυρωτά. Γίνεται ανάλυση του εδάφους για να διαπιστωθούν και να συμπληρωθούν τυχόν ελλείψεις σε θρεπτικά στοιχεία και ακολουθεί ανάπλαση του εδάφους και εφαρμογή βασικής λίπανσης. Συνήθως συνίσταται η προσθήκη 8-10 τόννων/στρέμμα οργανικής ουσίας (καλά χωνεμένη κοπριά, τύρφη, κομπόστα φύλλων, ψιλοκομμένο άχυρο, ελαιοπυρήνα κ.α.), 150—180 Kg/στρέμμα υπερφωσφορικού λιπάσματος τύπου 0-20-0 ή 0-21-0, 40-50 Kg/στρέμμα θεϊικού καλίου 0-0-48 ή 200-250 Kg/στρέμμα συνθετικού λιπάσματος 11-15-15, 100 Kg/στρέμμα θειϊκού μαγνησίου (10% ΜgΟ) 2-3 Kg/στρέμμα βόρακα (36% Β₂Ο₃) και 50-100 Kg/στρέμμα θειϊκού σιδήρου ιδίως σε εδάφη με υψηλότερο του κανονικού pΗ.

Φύτευση

Η γαρυφαλλιά φυτεύεται όλες τις εποχές του έτους. Το μεγαλύτερο μέρος των φυτεύσεων πραγματοποιείται από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Ιούλιο όταν επιδιώκουμε μια μεγάλη πρώτη παραγωγή γύρω στα Χριστούγεννα, με περίοδο αιχμής τους μήνες Απρίλιο, Μάιο, Ιούνιο. Τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβρη οι φυτεύσεις είναι μειωμένες λόγω ότι τα φυτά χρειάζονται περισσότερο χρόνο να ανθίσουν. Οι αποστάσεις φύτευσης εξαρτώνται από το πόσα κορυφολογήματα θα γίνουν. Με 2 κορυφολογήματα η πυκνότητα φύτευσης είναι 25 φυτά/m². Όσο αφορά το πρώτο κορυφολόγημα αυξάνεται στα 44 φυτά/m², ο σημαντικότερος παράγοντας για την σωστή εγκατάσταση κάθε νέας καλλιέργειας γαρυφαλλιάς είναι το ρηχό επιφανειακό φύτεμα. Σε βαθύ φύτεμα υπάρχει ο κίνδυνος προσβολών από διάφορες ασθένειες κι εχθρούς. Για την επιτυχή επιφανειακή φύτευση μπορεί να τοποθετηθεί πρώτο δίχτυ και στην συνέχεια να φυτευτούν τα μοσχεύματα σε βρεγμένο έδαφος και στην συνέχεια με τεχνητή βροχή.

Οι άριστες θερμοκρασίες εδάφους και περιβάλλοντος για την φύτευση θα πρέπει να κυμαίνονται από 16-18^οC. Κατά τις πρώτες 10 μέρες από την φύτευση τα μοσχεύματα δεν θα πρέπει να στεγνώνουν καθόλου. Επίσης, ωφέλιμη θα ήταν η σκίαση με κουρτίνες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά και να γίνει το πρώτο ριζοπότισμα ενάντια της φυτοφθόρας και του πυθίου. Μετά τις κρίσιμες 10 ημέρες όπου το ριζικό σύστημα των φυτών αναπτύσσεται και εφόσον δεν μαραίνονται κατά τις μεσημβρινές ώρες, τα ποτίσματα μειώνονται.

Καταπολέμηση ζιζανίων

Για τα ζιζάνια εφαρμόζεται προφυτρωτική ζιζανιοκτονία 8 – 10 ημέρες μετά το φύτεμα των μοσχευμάτων ή και αργότερα αλλά προτού μεγαλώσουν πολύ τα ζιζάνια με Ρονστάρ (1 – 1,5 Kg/στρέμμα). Ο ψεκασμός έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν το έδαφος είναι υγρό. Επίσης πρέπει να αποφεύγονται όταν κάνει πολλή ζέστη.

Άρδευση

Η γαρυφαλλιά είναι φυτό που μπορεί να αντέξει σε πολύ ξηρά εδάφη αλλά κάτω από τέτοιες συνθήκες η παραγωγή είναι μηδαμινή. Τα φυτά πρέπει να αρδεύονται άνοιξη και καλοκαίρι. Η άρδευση γίνεται με κατάκλιση στα μεταξύ των αλίων αυλάκια ή με σωλήνες τεχνικής βροχής που διαβρέχουν τα φυτά στη βάση μόνο. Τα ποτίσματα γίνονται πάντοτε πρωϊνές ή απογευματινές ώρες και αποφεύγεται το λίμνασμα των νερών γύρω από τα φυτά για αποφυγή σηψιρριζιών. Σε περίοδο ξηρασίας και υψηλής θερμοκρασίας για τη διατήρηση των φυτών σε σπαργή συνιστάται η διαβροχή αυτών. Δεν πρέπει όμως να επιμείνουμε στη διαβροχή σε μέρη λίγο αεριζόμενα με αρκετή υγρασία γιατί ευνοούνται οι κρυπτογαμικές ασθένειες. Το σύστημα άρδευσης που χρησιμοποιείται τώρα στο θερμοκήπιο είναι στάγδην άρδευση και με σπρέύ μέχρι το πρώτο τσίμπημα δηλαδή για 20 μέρες με σπρέϋ 5-6 φορές την ημέρα.

Λίπανση

Οι λιπαντικές ανάγκες εξαρτώνται από τον τύπο του εδάφους, τις κλιματικές συνθήκες, το στάδιο ανάπτυξης των φυτών, καθώς και την ποιότητα του αρδευτικού νερού. Σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ανθοκαλλιεργητές σε πολλά μέρη (της Κρήτης ιδιαίτερα) είναι η υψηλή αλατότητα του νερού άρδευσης που καθιστά οριακές, προβληματικές δηλαδή ακατάλληλες ορισμένες ανθοκομικές καλλιέργειες. Πρακτικά για τον περιορισμό αυτού του προβλήματος συνιστώνται τα εξής μέτρα:

• Απόπλυση των αλάτων 2-3 φορές το χρόνο με καλής ποιότητας νερό.

• Συλλογή του βρόχινου νερού απορροής της οροφής των θερμοκηπίων σε δεξαμενές και άρδευση με αυτό στα θερμοκήπια.

• Βελτίωση των συνθηκών στραγγίσεως και αερισμού του εδάφους με την προσθήκη άμμου, οργανικής ουσίας κ.λπ. Καθώς και την καλλιέργεια σε υπερυψωμένα σαμάρια μια εύκολη τεχνική που εφαρμόζεται πολύ.

• Εφαρμογή χαμηλών δόσεων επιφανειακών λιπάνσεων μέσω του συστήματος άρδευσης και όσο γίνεται πιο συχνά (το ιδανικό είναι να γίνεται σε κάθε άρδευση και λίπανση με πολύ μικρή ποσότητα λιπασμάτων).

• Δεν θα πρέπει ποτέ το έδαφος να αφήνεται να ξεραίνεται αλλά ούτε να δίνεται νερό σε πολύ μικρές δόσεις. Πρέπει δηλαδή οι αρδεύσεις εφόσον το χώμα στραγγίζει, να είναι συχνές και με αρκετή ποσότητα νερού ώστε να αποπλύνονται τα άλατα στη ζώνη των 20cm που βρίσκεται το ενεργό ριζόστρωμα των γαρυφάλλων.

Ύστερα από αυτά τα γενικά στοιχεία μπορούμε να δώσουμε μια ενδεικτική ισορροπημένη λίπανση για ένα μέσης σύστασης έδαφος σύμφωνα με την Ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία και τα πειράματα του τοπικού ινστιτούτου Ανθοκομίας.

Βασική λίπανση/στρέμμα:

• 150-200 Kg υπερφοσφωρικό οξύ (0-20-0)

• 50 κιλά θεϊκό κάλιο (0-0-48)

• 50-100 κιλά θεϊκό μαγνήσιο (10% Μg)

• 2-3 κιλά βόρακα (36% Β2 Ο3)

Επίσης 10 τουλάχιστον κυβικά μέτρα οργανικής ουσίας (τύρφη, κοπριά, ζυμωμένα στέμφυλα, ελαιόφυλα, φύκια κτλ.).

Όσον αφορά τις συμπληρωματικές επιφανειακές λιπάνσεις, σε κάθε άρδευση κάνουμε και λίπανση που να περιέχει τα εξής λιπαντικά στοιχεία.

Καλοκαίρι (Απρίλιος - Νοέμβριος):

• Άζωτο = 200ppm

• Φώσφορος = 60-70ppm

• Κάλιο = 170 - 180ppm

• Μαγνήσιο = 20ppm

• Βόριο = 5ppm

Χειμώνας (Δεκέμβριος - Μάρτιος):

• Άζωτο = 170ppm

• Φώσφορος = 60ppm

• Κάλιο = 220ppm

• Μαγνήσιο = 20ppm

• Βόριο = 5ppm

Κλάδεμα

Όταν η φυτεία της γαρυφαλλιάς έχει διατηρηθεί σε καλή παραγωγική και φυτουγειονομική κατάσταση παραμένει και δεύτερο χρόνο εφόσον τους καλοκαιρινούς μήνες δεν υπάρχει αγορά για τα άνθη τους και (σπάνια τον τρίτο χρόνο). Η εργασία αυτή πρέπει να γίνεται στο χρονικό διάστημα από 20 Μαΐου μέχρι 10 Ιουνίου, έτσι ώστε τα φυτά να ανθίζουν αρχές Οκτωβρίου. Σύμφωνα με την τεχνική αυτή, κόβονται όλα τα βλαστάρια σε ύψος 15-25cm από το έδαφος αφήνοντας αρκετή ποσότητα φυλλώματος προκειμένου να συνεχιστούν οι φυσιολογικές λειτουργίες του φυτού. Μεγάλη σημασία στην επιτυχία του κουρέματος έχουν οι αρδεύσεις, οι οποίες πρέπει να διακόπτονται τουλάχιστον 7-10 ημέρες αφού πραγματοποιηθεί το κούρεμα και για 10-12 ημέρες μετά. Το χρονικό διάστημα που θα μείνουν απότιστα τα φυτά εξαρτάται από τον τύπο του εδάφους. Σε όλο αυτό το διάστημα σταματάνε και οι λιπάνσεις. Απαραίτητη είναι κατά την εποχή αυτή και η σκίαση του θερμοκηπίου επιτυγχάνοντας έτσι την μείωση της θερμοκρασίας και ο έντονος φωτισμός. 15-20 ημέρες μετά αρχίζει το λεγόμενο φορτσάρισμα δηλαδή αρχίζουν σταδιακά οι αρδεύσεις αυξάνοντας προοδευτικά τις δόσεις του νερού και επομένως ξαναρχίζει και η λίπανση. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού αφαιρούνται ή κορυφολογούνται όλοι οι αδύναμοι ή πρόωροι βλαστοί, αφήνοντας τους πιο ζωηρούς και υγιείς από την βάση για καλύτερη παραγωγή το φθινόπωρο.

Συγκομιδή

Το κόψιμο των γαρυφάλλων είναι ο κρισιμότερος χειρισμός που γίνεται από τον παραγωγό γιατί έχει σημαντικές επιπτώσεις στη μετασυλλεκτική διατήρηση της ποιότητας και επομένως στην εμπορευσιμότητα των γαρυφάλλων και την απολαβή υψηλότερων τιμών. Ένα σημαντικό γεγονός στη διατηρησιμότητα των γαρυφάλλων εξαρτάται από τους χειρισμούς από την στιγμή της κοπής μέχρι την παράδοση στο συσκευαστήριο.

Το κατάλληλο στάδιο εξαρτάται από την ποικιλία, την εποχή, την θερμοκρασία, το χρόνο αποθήκευσης και την απόσταση από τις αγορές. Γενικά τα γαρύφαλλα Standard σε μικρές αποκλίσεις από ποικιλία σε ποικιλία πρέπει να κόβονται σε μισάνοικτο στάδιο μπουμπουκιού δηλαδή όταν τα εξωτερικά πέταλα έχουν ξεδιπλωθεί εντελώς, ενώ τα εσωτερικά είναι ακόμη σχετικά σφικτά. Με αυτό επιτυγχάνουμε επιμήκυνση του χρόνου ζωής των κομμένων λουλουδιών, ευκολότερο χειρισμό κατά τη συσκευασία και το κυριότερο μια αύξηση της παραγωγής περίπου 10%.

Επίσης μείωση του κινδύνου προσβολής από ασθένειες και έκλυσης αιθυλενίου που προκαλεί το φαινόμενο του <ύπνου> ή σούρωμα μπουμπουκιών. Πάντως το χειμώνα πρέπει να κόβονται πιο ανοικτά από ότι το καλοκαίρι, αλλά είναι λάθος να κόβονται τελείως ανοικτά γιατί μειώνεται έτσι η διάρκεια ζωής τους στο ανθοδοχείο, ή πολύ κλειστά γιατί διατρέχουν τον κίνδυνο να μην ανοίξουν καθόλου ιδίως οι ροζ και λευκές ποικιλίες που είναι πιο ευαίσθητες στη συντήρηση.

Τα Spray κόβονται όταν δύο μπουμπούκια είναι τελείως ανοικτά και τα υπόλοιπα έχουν αρχίσει να ανοίγουν. Πρέπει να έχουν 4-5 μπουμπούκια σε κάθε στέλεχος για να είναι εμπορεύσιμα. Τα στελέχη πρέπει να κόβονται με κοφτερό μαχαίρι και όχι με το χέρι ή με το ψαλίδι που τα μασάει. Στα γαρύφαλλα που συλλέγονται το φθινόπωρο και αρχές χειμώνα πρέπει να αφήνονται 2-3 βλαστοί στη βάση για να μας δώσουν νέα παραγωγή.

Το ίδιο γίνεται και με αυτά που κόβονται την προχωρημένη άνοιξη. Αυτά όμως που συλλέγονται περί το τέλος του χειμώνα (Φεβρουάριο- Μάρτιο) πρέπει να κόβονται όσον το δυνατόν χαμηλότερα γιατί δεν μας ενδιαφέρει εμπορικά η βλάστηση που θα προκύψει από αυτά αφού συμπίπτει με το καλοκαίρι που η ποιότητα και οι τιμές είναι μειωμένες. Επίσης, το βαθύ αυτό κόψιμο δίνει την δυνατότητα καλύτερων ποιοτικά στελεχών κατά την άνοιξη αφού χαμηλώνει ο ανταγωνισμός μεταξύ τους.

Οι καλύτερες ώρες κοπής της ημέρας είναι οι απογευματινές λόγω της μεγαλύτερης συσσώρευσης σακχάρων στα φύλλα. Επειδή αυτό όμως είναι αντιοικονομικό η κοπή μπορεί να γίνεται και το πρωί που η απορρόφηση νερού είναι μεγαλύτερη από τη διαπνοή, δεν πρέπει όμως να παρατείνεται το μεσημέρι ιδίως τους θερινούς μήνες και γενικά ώρες υψηλών θερμοκρασιών που διψούν τα φυτά. Τα κομμένα λουλούδια δεν πρέπει να μένουν εκτεθειμένα στις ηλιακές ακτίνες αλλά να συγκεντρώνονται το ταχύτερο δυνατόν σε σκιερά και δροσερά μέρη όπου γίνεται η διαλογή τους. Ιδιαίτερα τα γαρύφαλλα εξαγωγής είναι απαραίτητο να είναι φρέσκα, ζωηρά, με στέλεχος ίδιο και σκληρό χωρίς σχισμένους κάλυκες ή άλλες δυσμορφίες με μήκος στελέχους πάνω από 50 εκατοστά απαλλαγμένα τελείως από εχθρούς και ασθένειες (κάμπιες, βοτρίτη, σκωρίαση κ.α.) χωρίς ίχνη φυτοφαρμάκων και καλά αποφυλλωμένα κατά το 1/3 του στελέχους.

Σχετικές σελίδες

• Γαρυφαλλιά

• Γαρύφαλλο

• Προετοιμασία εδάφους γαρυφαλλιάς

• Φύτευση γαρυφαλλιάς

• Καταπολέμηση ζιζανίων γαρυφαλλιάς

• Άρδευση γαρυφαλλιάς

• Λίπανση γαρυφαλλιάς

• Κλάδεμα γαρυφαλλιάς

• Συγκομιδή γαρυφαλλιάς