Μικρόκαρπες ποικιλίες ελιάς
Αγρελιά
Η αγριελιά αυτοφύεται σε περιοχές όπου ευδοκιμεί η καλλιεργούμενη ελιά και αποτελεί πληθυσμό από πολλές παραλλαγές. Αναπτύσσεται συνήθως σε θάμνο ή δέντρο.Τα φύλλα της είναι πράσινα μήκους 5,90cm και πλάτους 1,40cm.Τά άνθη φέρονται σε αραιές βοτρυώδεις ταξιανθίες.Ο καρπός έχει σχήμα ωοειδές, μέσο βάρος 1,14 γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 2,4:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι κυμαίνεται από 10 – 20%.Κυρίως χρησιμοποιείται ως υποκείμενο των καλλιεργούμενων ποικιλιών ελιάς και δευτερευόντως για την παραγωγή λαδιού κατώτερης ποιότητας.
Κορωνέικη
Η κορωνέϊκη φέρει και τις συνωνυμίες: Βάτσικη, Κρητικιά, Κορωνιά, Κορώνι, Λαδολιά, Λιανολιά και Ψιλολιά. Καλλιεργείται κυρίως στους νομούς Μεσσηνίας, Αχαΐας, Αιτωλοκαρνανίας, Κεφαλληνίας, Ζακύνθου, Σάμου, Κυκλάδων, Χανίων, Ρεθύμνης, Ηρακλείου και Λασιθίου. Έχει το πλεονέκτηµα να προσαρµόζεται σε αντίξοες συνθήκες, άκρως ξηροθερµικές και να αντέχει σε δυνατούς ανέµους. Μπορεί να καλλιεργηθεί από τις παραθαλάσσιες περιοχές, µέχρι και σε υψόµετρο 500 µέτρων. Αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 5 –7 μέτρων. Τα φύλλα της είναι βαθυπράσινα,μήκους 5,47cm και πλάτους 1,03cm. Ο καρπός έχει σχήμα κυλινδροκωνικό με μέσο βάρος 1,3γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 6,6:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι κυμαίνεται από 15% έως 27%. Χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την παραγωγή λαδιού εκλεκτής ποιότητας. Η απόδοση της ποικιλίας σε καρπό ανά δέντρο είναι 30 – 100 κιλά. Το φρέσκο λάδι ανεξαρτήτως οξύτητας, καίει στο λαιμό του ανθρώπου κατά τη βρώση του, ιδιότητα που οφείλεται πιθανόν σε κάποια ουσία, η οποία με τη πάροδο του χρόνου εξαλείφεται ή περιορίζεται και δεν γίνεται πλέον αισθητή κατά τη βρώση του. Μπορεί όμως να εξαλειφθεί ή να μη γίνεται αισθητή στο φρέσκο λάδι αν ο καρπός της, κατά την ελαιοποίηση, αναμειχθεί με καρπό άλλης ποικιλίας. Θεωρείται ποικιλία πολύ παραγωγική και ανθεκτική στις ξηροθερμικές περιοχές της χώρας. Έχει µικρές απαιτήσεις σε καλλιεργητικές εργασίες. Είναι ανθεκτική στο κυκλοκόνιο, µέτρια ανθεκτική στην βερτισιλλίωση και ευαίσθητη στον καρκίνο. Τέλος, είναι ευπαθής στο δάκο, στη ελιά και στο ρυγχίτη. Ο καρπός ωριµάζει από νωρίς τον Οκτώβριο έως και τον ∆εκέµβριο.
Κουτσουρελιά
Η κουτσουρελιά φέρει και τις συνωνυμίες: Κουτσουλιέρα, Λαδολιά, Λιανολιά χονδρή, Λιανολιά ψιλή, Ντόπια, Πατρινή και Πατρινιά. Καλλιεργείται κυρίως στους νομούς Κορινθίας, Αχαΐας, Λακωνίας και Αιτωλοακαρνανίας. Αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 5–7 μέτρων. Τα φύλλα της ελιάς αυτής είναι βαθυπράσινα, μήκους 3,95cm και πλάτους 0,88cm. Ο καρπός αυτής της ποικιλίας έχει σχήμα κυλινδροκωνικό, μέσο βάρος 1,2γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 5:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει μέχρι 25%. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού μέτριας ποιότητας. Θεωρείται ποικιλία απαιτητική σε εδαφική υγρασία.
Λιανολιά Κέρκυρας
Η Λιανολιά Κερκύρας φέρει και τις συνωνυμίες: Κορφολιά,Λαδολιά,Νερολιά,Πρεβεζάνα,Σουβλολιά και Στρυφτολιά. Καλλιεργείται κυρίως στο νομό Κερκύρας και σε μικρότερη έκταση στους νομούς Ζακύνθου,Κεφαλληνίας,Λευκάδας,Πρεβέζης και Θεσπρωτίας. Αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 12 –14 μέτρων. Τα φύλλα της ελιάς αυτής είναι βαθυπράσινα,μήκους 6,67cm και πλάτους 1,49cm. Ο καρπός της ποικιλίας αυτής έχει σχήμα κυλινδροκωνικό,με τη μια πλευρά ελαφρά κυρτωμένη,μέσο βάρος 2,3γρ.Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 7,5:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 19%.Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού καλής ποιότητας. Θεωρείται ποικιλία απαιτητική σε υγρασία, για αυτό ευδοκιμεί σε περιοχές μεγάλων βροχοπτώσεων και υψηλής ατμοσφαιρικής υγρασίας.
Μαστοειδής
Είναι γνωστή και ως Τσουνάτη, Ματσολιά και Μουρατολιά. Η συγκεκριμένη ποικιλία καλλιεργείται κυρίως στους νομούς Λακωνίας, Αρκαδίας (περιοχή Μεγαλοπόλεως), Μεσσηνίας (άνω Μεσσηνίας), Χανίων, Ρεθύμνης. Αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 6 –8 μέτρων. Τα φύλλα της είναι ανοιχτοπράσινα, μήκους 6,18cm και πλάτους 1,18cm, μέσου μεγέθους και οξύληκτα. Ο καρπός της έχει σχήμα ωοειδές, μέσου μεγέθους σχήματος λεμονιού με ευμεγέθη θηλή στην κορυφή του. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 6:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι είναι από 20% έως 30% ανάλογα µε την εποχή συγκοµιδής. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού εκλεκτής ποιότητας. Είναι ποικιλία ανθεκτική σε χαµηλές θερµοκρασίες που καλλιεργείται σε υψόµετρο έως και 1000 µέτρα. Ωριμάζει τέλη Δεκεμβρίου αρχές Ιανουαρίου. Είναι ανθεκτική στον καρκίνο και ευαίσθητη στο κυκλοκόνιο και είναι µέτρια ανθεκτική στην ξηρασία.Θεωρείται ποικιλία ανεκτική στο ψύχος.
Θιακή
Η θιακή φέρει και τις συνωνυμίες. Ανωησάνα, Θιακό, Πλεξιδένια και Ντόπια. Καλλιεργείται κυρίως στο νομό Κερκύρας (περιοχή Ιθάκης) και σποραδικά στο νομό Κεφαλληνίας. Αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 5 –8 μέτρων. Τα φύλλα της είναι ανοιχτοπράσινα, μήκους 5,86cm και πλάτους 1,50cm. Ο καρπός έχει σχήμα ωοειδές- κυλινδροκωνικό, μέσο βάρος 1,6γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 6:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 21%. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού καλής ποιότητας. Θεωρείται ποικιλία παραγωγική και ανεκτική στην ξηρασία και φυματίωση.
Μυρτολιά
Η μυρτολιά φέρει και τις συνωνυμίες: Σμερτολιά και Μουρτολιά. Καλλιεργείται κυρίως στο νομό Λακωνίας. Αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 8 – 10 μέτρων. Τα φύλλα της ελιάς αυτής είναι ανοιχτοπράσινα, μήκους 3,96cm και πλάτους 0,93cm. Ο καρπός έχει σχήμα ωοειδές και μέσο βάρος 0,47γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 3,9:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 24%. Η ποικιλία αυτή χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού πολύ καλής ποιότητας. Θεωρείται ποικιλία ανεκτική στο ψύχος και στην ξηρασία.
Μαυρελιά
Φέρει και τις συνωνυμίες Μεθωνιά και Μουρατολιά. Καλλιεργείται κυρίως στους νομούς Λακωνίας και Λασιθίου. Σαν δένδρο είναι ζωηρότερο και μεγαλύτερο σε ύψος από την Κορωνέικη. Τα φύλλα της είναι πράσινα, μήκους 5,78cm και πλάτους 1,33cm. Ο καρπός έχει σχήμα κυλινδροκωνικό, μέσο βάρος 0,32γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 6,5:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 19%. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού εκλεκτής ποιότητας. Θεωρείται ποικιλία πιο απαιτητική σε υγρασία από την Κορωνέικη. Σε ξηρές περιοχές ρίχνει τα άνθη της.
Τραγολιά
Φέρει και τη συνωνυμία Νερολιά. Καλλιεργείται σποραδικά στους νομούς Κεφαλληνίας και Μεσσηνίας. Είναι δένδρο μετρίου μεγέθους. Τα φύλλα της ελιάς αυτής είναι πράσινα, μήκους 5,90cm και πλάτους 1,26cm. Ο καρπός έχει σχήμα κυλινδροκωνικό, με τη μια πλευρά κυρτωμένη και μέσο βάρος 0,34γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 6:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 27,5%. Η ποικιλία αυτή χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή λαδιού μετρίας ποιότητας.
Ασπρολιά
Η ποικιλία αυτή έχει καλλωπιστική μόνο αξία. Σαν δένδρο θεωρείται μέσης ζωηρότητας. Τα φύλλα της ποικιλίας αυτής είναι βαθυπράσινα, μήκους 6,62cm και πλάτους 1,04cm. Ο καρπός έχει σχήμα κυλινδροκωνικό, χρώμα λευκό κατά την ωρίμανση και μέσο βάρος 0,6γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 2,5:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 12,5%. Η καλλιεργούμενη σε περιορισμένη έκταση στο νομό Λευκάδας ποικιλία με την ονομασία Ασπρολιά, η οποία παράγει λάδι καλής ποιότητας, αποτελεί διαφορετική ποικιλία ελιάς.
Μελολιά
Η ποικιλία αυτή απαντάται σποραδικά στο νομό Κερκύρης. Η ποικιλία αυτή αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 6–8 μέτρων. Τα φύλλα της ελιάς αυτής είναι πράσινα, μήκους 5,6cm και πλάτους 1,5cm. Ο καρπός έχει σχήμα ωοειδές και μέσο βάρος 2,4γρ. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 5:1. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φθάνει στο 12%. Το παραγόμενο λάδι είναι κατώτερης ποιότητας.
Χρυσολιά
Η ποικιλία αυτή καλλιεργείται ως καλλωπιστική. Η ποικιλία αυτή αναπτύσσεται σε δένδρο ύψους 4–5 μέτρων. Τα φύλλα της ελιάς αυτής είναι χρυσαφί, μήκους 6,54cm και πλάτους 1,5cm. Ο καρπός έχει σχήμα σφαιρικό. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα του καρπού είναι 1,2:1.
Κοθρέικη-Μανάκι
Μικρόκαρπη ποικιλία ελιάς Κοθρέικη-Μανάκι
Αθηνολιά
Η συγκεκριμένη ποικιλία ωριμάζει αργά και η συγκομιδή της γίνεται από το τέλος Δεκεμβρίου έως τις αρχές Ιανουαρίου. Ο καρπός της είναι μεσαίου μεγέθους με οβάλ σχήμα. Το βάρος της είναι 2,2 μέχρι 2,9 γραμμάρια και το ύψος της ποικίλει από 7,5 έως 25 χιλιοστά. Το λάδι από Αθηνολιά είναι εξαιρετικής ποιότητας με χαμηλή οξύτητα.
