Ημίπτερα
Στα ημίπτερα ανήκουν τζιτζίκια, τζιτζικάκια, βρωμούσες, κοκκοειδή, αφίδες κα. Περιλαμβάνει είδη μικρά έως και μεγάλα. Έχουν δύο ζεύγη πτερύγων αλλά και άπτερες μορφές είναι πολύ συνηθισμένες. Οι πτέρυγες όταν υπάρχουν είναι οι πρόσθιες βαρύτερης κατασκευής στην Υπόταξη Heteroptera ενώ είναι ομοιόμορφες στην Υπόταξη Homoptera. Έχουν στοματικά μόρια νύσσοντα μυζητικά. Ανήκουν στην κατηγορία των παουρομετάβολων εντόμων, αλλά με διακυμάνσεις του επιπέδου μεταμόρφωσης στις διάφορες ομάδες.
Έχουν εξαιρετική οικονομική σημασία. Είναι μια αρκετά ετερόκλητη Τάξη. Τα περισσότερα είδη είναι φυτοφάγα και περιλαμβάνουν μερικούς από τους πιο σημαντικούς εχθρούς των καλλιεργειών παγκόσμια, όπως τα τζιτζικάκια, τις αφίδες και τα κοκκοειδή. Πέρα από τις δυσμενείς συνέπειες που σχετίζονται με την απομύζηση χυμού από τα φυτά πολλά ημίπτερα προκαλούν ζημιές με την έγχυση τοξικού σιέλου μέσα στο φυτικό σώμα που επιφέρει παραμόρφωση ή / και νανισμό. Επίσης αφήνουν στην επιφάνεια των φυτών σακχαρώδη εκκρίματα που προκαλούν την ανάπτυξη καπνιάς και δημιουργούν έτσι άλλα προβλήματα. Επιπρόσθετα, πολλά είδη, ιδιαίτερα τζιτζικάκια και αφίδες, είναι φορείς σημαντικών ασθενειών των φυτών.
Μερικά είδη ημίπτερων είναι αρπακτικά άλλων εντόμων και κατά συνέπεια ωφέλιμα, ενώ άλλα, όπως οι κοριοί, είναι παρασιτικά ανώτερων ζώων και του ανθρώπου (Cimex spp.).
Πιο κάτω παρουσιάζονται μερικά είδη ημίπτερων που παρουσιάζουν οικονομική σημασία :
Υπόταξη HETEROPTERA
Πρόσθιες πτέρυγες ισχυρότερες: ημιέλυτρα.
- Σειρά Α. Cryptocerata (υδροκόρεις). Είναι έντομα υδρόβια.
- Σειρά Β. Gymnocerata (γεωκόρεις). Είναι έντομα χερσαία. Σημαντικές Οικογένειες στις γεωκόρεις :
- Οικογένεια Scutelleridae. Χαρακτηρίζονται από μεγάλο θυρεό, διαφορά από τα Pentatomidae. Είδος: Eurygaster maura (βρωμούσα). Είναι σοβαρότατος εχθρός των σιτηρών.
- Οικογένεια Pentatomidae. Είδη: Aelia rostrata και A. acuminata. Είναι επίσης σοβαρότατοι εχθροί των σιτηρών.
- Οικογένειες Anthocoridae και Miridae. Περιλαμβάνουν είδη, όπως Anthocoris nemorum και A. nemoralis η πρώτη και Blepharidopterus angulatus η δεύτερη, που είναι αποτελεσματικά αρπακτικά αφίδων, ψυλλών και ακάρεων σε καλλιέργειες.
Υπόταξη HOMOPTERA
Και τα δύο ζεύγη πτερύγων είναι μεμβρανώδεις.
- Σειρά Α. Auchenorrhyncha. Γεωργικό ενδιαφέρον έχει η Οικογένεια Jassidae (= Cicadellidae), που περιλαμβάνει είδη ζημιογόνα στις καλλιέργειες άμεσα και έμμεσα (φορείς ασθενειών). Η Οικογένεια Cicadidae είναι τα τζιτζίκια.
- Σειρά Β. Sternorrhyncha (Phytophthires). Είναι πολύ ετερογενές άθροισμα. Υπεροικογένειες με γεωργικό ενδιαφέρον είναι:
- Υπεροικογένεια Aleyrodoidea (αλευρώδεις ή λευκές μύγες). Οικογένεια Aleyrodidae. Πολύ ζημιογόνα είδη : Trialeurodes vaporariorum, ο αλευρώδης των θερμοκηπίων, Bemisia tabacci, ο αλευρώδης του καπνού και του βαμβακιού.
- Υπεροικογένεια Coccoidea (Κοκκοειδή). Εμφανίζουν έντονο γενετήσιο διμορφισμό.
- Οικογένεια Diaspididae (πραγματικά Κοκκοειδή). Προκαλούν τις “ψωριάσεις των δένδρων”. Εξαιρετικά ζημιογόνα είδη, όπως Aonidiella aurantii, Chrysomphalus dictyospermi, Lepidosaphes beckii, Quadraspidiotus perniciosus, Parlatoria oleae, P. zizyphi, Aspidiotus hederae.
- Οικογένεια Asterolecaniidae. Το είδος: Pollinia pollini είναι πολύ ζημιογόνο στην ελιά.
- Οικογένεια Lecaniidae. Ζημιογόνα είδη: Saessentia oleae, το λεκάνιο της ελιάς, Coccus hesperidum.
- Οικογένεια Pseudococcidae. Eίδη: Pseudococcus spp.
- Οικογένεια Margarodidae. Είδος: Icerya purchasi, στα εσπεριδοειδή κ.α.
- Υπεροικογένεια Aphidoidea. Περιλαμβάνει έντομα μεταναστευτικά, συχνά παρθενογενετικά, ωοζωοτόκα. Αναπτύσσουν γρήγορα ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα εξ’ αιτίας των πολλών γενεών και του υψηλού αναπαραγωγικού δυναμικού τους.
- Οικογένεια Aphididae(αφίδες, μελίγκρες). Ζημιογόνα είδη: Myzus persicae, η μελίγκρα της ροδακινιάς, Aphis fabae, η μελίγκρα των κουκιών, Aphis gossypii, η μελίγκρα του βαμβακιού, Macrosiphum rosae, στη τριανταφυλλιά, Sitobion avenae, στα σιτηρά, Toxoptera aurantii, στα εσπεριδοειδή.
- Οικογένεια Phylloxeridae. Είδος: Viteus vitifolii, η φυλλοξήρα του αμπελιού.
- Υπεροικογένεια Psylloidea
- Οικογένεια Psyllidae (ψύλλες). Ζημιογόνα είδη: Psylla pyri, P. pyricola και P. pyrisuga, οι ψύλλες της αχλαδιάς, P. mali, η ψύλλα της μηλιάς.
