Μέγεθος και αριθμός κυττάρων
Οι παράγοντες, που επηρεάζουν το μέγεθος και τον αριθμό των κυττάρων του μήλου, είναι σημαντικοί από οικονομικής άποψης, γιατί καθορίζουν το μέγεθος του καρπού και κατά κάποιο τρόπο και τη συμπεριφορά του κατά τη συντήρηση. Οι Bain και Robertson (1951) ανάφεραν, ότι τα μεγάλα μήλα είχαν περισσότερα, αλλά όχι μεγαλύτερα κύτταρα απ' ότι οι μικροί καρποί που προέρχονταν από το ίδιο δένδρο.
Επίσης οι καρποί από δένδρα με μικρό φορτίο είχαν μεγαλύτερα κύτταρα απ' ότι οι μικρότεροι καρποί από πολυφορτωμένα δένδρα. Οι καρποί που αραιώθηκαν με δινιτροορθοκρεζόλη κατά την πλήρη άνθηση είχαν περισσότερα, αλλά όχι και μεγαλύτερα κύτταρα από τους μάρτυρες.
Αλλα το αραίωμα των καρπών με ναφθαλινοξικό οξύ (NAA) δεν δίνει περισσότερα αλλά ούτε και μεγαλύτερα κύτταρα. Ο Letham (1961)βρήκε, ότι το άζωτο, όχι όμως και το μικτό λίπασμα Ν-P-K δίνει μήλα με λιγότερα και μεγαλύτερα κύτταρα απ' ότι οι μάρτυρες.
Οι Roberston και Turner (1951) βρήκαν ότι οι καρποί με μεγάλα κύτταρα χαρακτηρίζονταν από προδιάθεση εκδήλωσης ανωμαλιών κατά τη συντήρηση. Ο δε Denne (1960) στην Αγγλία βρήκε ότι το αυστηρό, πριν την άνθηση, αραίωμα των μήλων, δίνει μεγαλύτερους καρπούς κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού των κυττάρων, ανά καρπό, και δευτερευόντως λόγω του μεγαλύτερου τους μεγέθους.
Κατά το Westwood (1967):
- Οι μεγαλύτεροι συνήθως καρποί έχουν περισσότερα κύτταρα απ' ότι οι μικροί που προέρχονται από το ίδιο δένδρο.
- Το πρώϊμο, με το χέρι, αραίωμα των καρπών συνήθως ενεργοποιεί τη διαίρεση των κυττάρων και μερικές φορές τη μεγένθυνση αυτών. Η επίδραση αυτή είναι πιο εμφανής στις υπερκαρποφόρες ποικιλίες.
- Τα με μικρή ανθοφορία δένδρα παράγουν καρπούς με μεγαλύτερο αριθμό κυττάρων απ' ότι τα με μεγάλη καρποφορία. Το αποτέλεσμα αυτό έρχεται σε αντίθεση με Αυστραλέζικα δεδομένα, όπου οι καρποί, που προέρχονται από δένδρα με μικρή ανθοφορία, έχουν λιγότερα κύτταρα. Η διαφορά αυτή πιθανόν να οφείλεται στις κλιματικές ή
καλλιεργητικές διαφορές. Ο κλιματικός παράγοντας, που επηρεάζει τη διαίρεση των κυττάρων υπό τις συνθήκες της Αυστραλίας, πρέπει να είναι το χειμερινό ψύχος. Αν ένα καρποφόρο δένδρο συμπληρώσει πλήρως τις ανάγκες του σε ψύχος, η κυτταρική διαίρεση φθάνει στο μέγιστο, όταν και οι άλλες συνθήκες είναι ευνοϊκές. Η κυτταρική διαίρεση είναι περιορισμένη σε ανεπαρκή ή παντελή έλλειψη ψύχους. Η κλιματική αυτή συνθήκη πρέπει να αλληλεπιδρά με ενδογενείς παράγοντες, που προέρχονται από την υπερπαραγωγή των δένδρων, κατά το χρόνο μιας κανονικής καρποφορίας, και να συμβάλει έτσι στο μικρό αριθμό κυττάρων, σε χρονιές με μη κανονική καρποφορία.
- Το αραίωμα των καρπών με ΝΑΑ στη Golden delicious συμβάλλει στο να έχουν οι αραιωθέντες καρποί μεγαλύτερο αριθμό κυττάρων, απ' ότι οι μάρτυρες, αποτέλεσμα που δεν παρατηρείται στη Delicious ή άλλες ποικιλίες. Αυτό, πιθανόν, να οφείλεται, στο επιλεκτικό αραίωμα μάλλον, παρά στην ενεργοποίηση της κυτταρικής διαίρεσης.
- Οι ποικιλίες μηλιάς Delicious και Jonathan στις βορειοδυτικές περιοχές των ΗΠΑ περιέχουν περισσότερα κύτταρα, απ' ότι στην Αυστραλία, ενώ οι Αυστραλέζικοι καρποί έχουν πολύ μεγαλύτερα κύτταρα και γι' αυτό είναι πιο ευαίσθητοι στις ανωμαλίες κατά τη συντήρηση. Οι διαφορές αυτές πιθανόν να σχετίζονται με το διαφορετικό κλίμα των δυο περιοχών.
Το μέγεθος των κυττάρων και ο αριθμός τους σ' ένα καρπό συνδυάζονται ποικιλλοτρόπως, δίνοντας διάφορα μεγέθη με διαφορετική ποιότητα και συμπεριφορά κατά τη συντήρηση. Για παράδειγμα, το μέγεθος των κυττάρων μπορεί να επηρεαστεί από έναν αριθμό αλληλεπιδρόντων παραγόντων, μερικοί από τους οποίους τείνουν να αυξήσουν το μέγεθος, ενώ κατά τον ίδιο χρόνο άλλοι παράγοντες ενεργούν για να μειώσουν το μέγεθος.
Παράγοντες που τείνουν να αυξήσουν το μέγεθος των κυττάρων:
1) Λίγα κύτταρα ανά καρπό
2) Μικρή ανθοφορία και καρόδεση
3) Επαρκής εδαφική υγρασία
4) Ισχυρά καρποφόρα λογχοειδή
5) Καρποί στο εσωτερικό της κόμης
6) Υπερβολική αζωτούχος λίπανση
7) Υψηλή σχέση φύλλων: καρπού
8) Όψιμο αραίωμα
9) Υγιή φύλλα
10) Υπερβολικό αραίωμα
Παράγοντες που τείνουν να μειώσουν το μέγεθος των κυττάρων:
1) Πολλά κύτταρα ανά καρπό
2) Μεγάλη ανθοφορία και καρπόδεση
3) Χαμηλή εδαφική υγρασία
4) Αδύνατα καρποφόρα λογχοειδή
5) Καρποί περιφερειακά της κόμης
6) Μικρή περιεκτικότητα αζώτου
7) Χαμηλή σχέση φύλλων: καρπού
8) Πρώϊμο αραίωμα
9) Χλωρωτικά ή προσβεβλημένα φύλλα
10) Μέτριο ή καθόλου αραίωμα
Μερικοί από τους παράγοντες των παραπάνω γραμμών μπορεί να επενεργήσουν πάνω σ' ένα καρπό ταυτοχρόνως. Η κατάλληλη ισορροπία των παραγόντων αυτών οδηγεί στην παραγωγή καρπών κανονικού μεγέθους με τον επιθυμητό αριθμό και μέγεθος κυττάρων.
Η Bain (1961) βρήκε, ότι η αύξηση του Αχλάδιαχλαδιού της ποικιλίας Bartlett ήταν παρόμοια μ' αυτή του μήλου.
Βιβλιογραφία
- ↑ Γενική Δενδροκομία, του Καθηγητή Δενδροκομίας Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Κωνσταντίνου Α. Ποντίκη, 1997