Καλλιέργεια switchgrass
Περιεχόμενα
Προετοιμασία εδάφους
Η εξόντωση των πολυετών ζιζανίων πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας καθώς και η καλλιέργεια του εδάφους πριν την σπορά, ιδιαίτερα σε συμπαγή εδάφη, θεωρούνται απαραίτητες καλλιεργητικές τεχνικές για την δημιουργία κατάλληλης σποροκλίνης. Το κυλίνδρισμα του αγρού πριν και μετά την σπορά είναι επιθυμητό, ώστε να εξασφαλισθεί η καλή επαφή του σπόρου με το έδαφος. Τέλος, πραγματοποιείται προετοιμασία της εδαφοκλίνης με ψιλοχωμάτισμα όπου κρίνεται απαραίτητο.[1]
Σπορά - Φύτευση
Η ημερομηνία σποράς καθορίζεται από την θερμοκρασία του εδάφους η οποία θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 10oC. Η πρώιμη σπορά που συνεπάγεται βραδύ ρυθμό ανάπτυξης των σποροφύτων, ενέχει τον κίνδυνο υψηλού ανταγωνισμού από ζιζάνια. Ως οδηγός για την ημερομηνία σποράς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η πρακτική ακολουθείται για την σπορά του αραβοσίτου.
Η σπορά πραγματοποιείται σε γραμμές που απέχουν μεταξύ τους 60-80cm και σε βάθος 1-2cm. Για τη σπορά συνιστάται η χρήση 1-2Kg σπόρου/στρέμμα, ανάλογα με την βλαστικότητα και ζωτικότητά του σπόρου καθώς και την περιοχή καλλιέργειας. Πολλές φορές είναι αναγκαία η διακοπή του λήθαργου του σπόρου. Η σπορά γίνεται με παραδοσιακές σπαρτικές μηχανές ή με σποροδιανομέα στην επιφάνεια του αγρού. Στην περίπτωση χρήσης σπαρτικής σιτηρών, προσαρμόζεται κατάλληλος κύλινδρος για μικρού μεγέθους σπόρους έτσι ώστε η ποσότητα του σπόρου να κατανέμεται ομοιόμορφα στη γραμμή σποράς.[1]
Καταπολέμηση ζιζανίων
Η εξόντωση των ανοιξιάτικων και καλοκαιρινών ζιζανίων, κυρίως των πολυετών και εθελοντών, είναι ιδιαίτερης σημασίας κατά την προετοιμασία της σποροκλίνης καθώς εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό την επιτυχή εγκατάσταση της καλλιέργειας. Οι περιοχές όπου τα ζιζάνια αποτελούν σημαντική απειλή θα πρέπει να αποφεύγονται. Ιδιαίτερα κρίσιμος είναι ο πρώτος χρόνος της καλλιέργειας ώστε να επιβιώσει ικανοποιητικός αριθμός σπορόφυτων. Η καταπολέμηση των ζιζανίων δεν θεωρείται απαραίτητη τα επόμενα χρόνια, οπότε η καλλιέργεια δύναται να τα ανταγωνιστεί αποτελεσματικά.
Η καταπολέμηση των αγρωστωδών ζιζανίων γίνεται με οργανοφωσφορικά σκευάσματα (γλυκίνες) πριν τη σπορά ή ατραζίνες προ- ή μεταφυτρωτικά. Για τα πλατύφυλλα ζιζάνια έχουν χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σκευάσματα της οικογένειας των βενζονιτριλίων, βενζοθειαδιαζινονών και φαινοξυπροπιονικών ημιδαζολινών. Παράλληλα με τη χρήση χημικών, ο έλεγχος των ζιζανίων μπορεί να πραγματοποιηθεί και μηχανικά με θερισμό τους, πάνω από το ύψος της καλλιέργειας.[1]
Λίπανση
Οι απαιτήσεις της καλλιέργειας σε άζωτο είναι σχετικά μικρές καθώς το φυτό χρησιμοποιεί αποτελεσματικά το διαθέσιμο εδαφικό άζωτο. Σε άγονα ή αρδευόμενα εδάφη συνιστάται η εφαρμογή αζωτούχου λίπανσης σε ποσότητα 5-10kg/στρέμμα. Η εφαρμογή υψηλής ποσότητας αζώτου εκτός της ανάπτυξης των ζιζανίων ευνοεί και το πλάγιασμα με συνέπεια τη μείωση της τελικής απόδοσης και την αύξηση της περιεκτικότητας σε υγρασία. Η εφαρμογή φωσφορικής και καλιούχας λίπανσης συνιστάται από τον 1o χρόνο της καλλιέργειας σε περιπτώσεις μη διαθεσιμότητας των στοιχείων αυτών στο έδαφος. Κατά τα επόμενα έτη, η εφαρμογή λίπανσης στοχεύει στην αύξηση της απόδοσης σε βιομάζα. Δεδομένου ότι τα στελέχη συγκομίζονται όταν έχουν ήδη ξεραθεί, οι απώλειες σε θρεπτικά στοιχεία, εξαιτίας της συγκομιζόμενης βιομάζας, είναι χαμηλές και συνεπώς η εφαρμογή λίπανσης για την αναπλήρωσή τους συνιστάται κάθε 2-3 χρόνια.[1]
Άρδευση
Το switchgrass είναι φυτό που εκμεταλλεύεται αποτελεσματικά τη διαθέσιμη εδαφική υγρασία και συνεπώς παρουσιάζει μειωμένες απαιτήσεις άρδευσης. Όμως μια ικανοποιητική παραγωγή απαιτεί συνολικά περί τα 400mm νερού, με ιδιαίτερα κατά την κρίσιμη περίοδο της ανθοφορίας (Μάϊος-Ιούλιος).[1]
Συγκομιδή
Η συγκομιδή συνιστάται αργά τον χειμώνα οπότε, παρά την μειωμένη βιομάζα, ο χειρισμός της είναι ευχερέστερος και η ποιότητά της καλύτερη λόγω της μικρότερης περιεκτικότητας σε επιβλαβή ανόργανα στοιχεία. Η όψιμη συγκομιδή παράλληλα απομακρύνει μικρότερες ποσότητες θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος ενώ αντίθετα η πρώιμη φθινοπωρινή συγκομιδή, πριν την ωρίμανση, μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες απώλειες λόγω μείωσης της πιθανότητας επιβίωσης κατά την χειμερινή περίοδο και της ικανότητας για αναγέννηση την άνοιξη.
Η απόδοση κατά το 1o έτος της καλλιέργειας του switchgrass είναι χαμηλή και συχνά η συγκομιδή δεν είναι οικονομικά συμφέρουσα. Το 2o έτος οι αποδόσεις μπορούν να φτάσουν τους 0,8-1 τόνοι ξηρής ουσίας/στρέμμα. Η σταθεροποίηση της απόδοσης απαιτεί την πάροδο 3-5 ετών. Ανάλογα με τον εδαφικό τύπο, η απόδοση μεγιστοποιείται σε 2-3 και 4-5 χρόνια για τα ελαφρά και βαριά εδάφη αντίστοιχα, από την εγκατάσταση της καλλιέργειας. Η τελική απόδοσή σε ξηρή βιομάζα ποικίλει, ανάλογα με τη γονιμότητα του εδάφους, από 1-2 τόνοι/στρέμμα.[1]
