Ασθένειες βιομηχανικής ντομάτας

Περονόσπορος

Προσβολή πιπεριάς από Περονόσπορο

Η ασθένεια αυτή οφείλεται στον μύκητα Phytophthora tabacina. Εντοπίζεται σε φυτά πιπεριάς, σε άλλα καλλιεργούμενα είδη, αλλά και σε είδη του γένους Nicotiana (π.χ καπνός). Αποτελεί αρκετά διαδεδομένη μυκητολογική προσβολή και προκαλεί μεγάλες ζημιές τόσο κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των καρπών όσο και μετά τη συγκομιδή κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης αυτών. Τα συμπτώματα είναι ορατά σε όλα τα μέρη του φυτού και εκδηλώνονται με τη μορφή υποκίτρινων κηλίδων αρχικά στα κατώτερα φύλλα, που στη συνέχεια γίνονται καστανόμαυρες. Οι κηλίδες τελικά ξηραίνονται. Στο κάτω μέρος των φύλλων και στην περιοχή αυτών των κηλίδων σχηματίζεται λευκή εξάνθηση. Για την εξάπλωση της ασθένειας απαιτούνται συνθήκες υψηλής σχετικής υγρασίας (90%) και μέσης θερμοκρασίας (10^oC) για τουλάχιστον 8 ώρες κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η ασθένεια μπορεί να ελεγχθεί σε θερμοκηπιακή καλλιέργεια αρκετά με αερισμό του χώρου, καθώς επιτυγχάνεται ικανοποιητικός έλεγχος της σχετικής υγρασίας της ατμόσφαιρας. Επιπλέον, καλό είναι να χρησιμοποιούνται υγιή σπορόφυτα κατά τη μεταφύτευση και η αποφυγή ύπαρξης φυτών ντομάτας ή πατάτας σε διπλανή καλλιέργεια. Σε έντονες προσβολές τα φυτά ψεκάζονται με χαλκό ή κατάλληλα χαλκούχα σκευάσματα που επιτρέπονται στη βιολογική καλλιέργεια.

Ωΐδιο

Προσβολή φύλλου βιομηχανικής ντομάτας από Ωΐδιο

Οφείλεται στον μυκητά Leveillula taurica. Η ασθένεια αυτή προσβάλει το φυλλικό σύστημα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται σε οποιοδήποτε στάδιο ανάπτυξης των φυτών. Η προσβολή εκδηλώνεται υπό μορφή κίτρινων κηλίδων στην πάνω επιφάνεια των φύλλων και την εμφάνιση της χαρακτηριστικής υπόλευκης αλευρώδους εξάνθισης στα αντίστοιχα σημεία της κάτω επιφάνειας του ελάσματος. Οι κηλίδες προοδευτικά νεκρώνονται προσλαμβάνουν καστανό χρώμα, ενώ συχνά ενώνονται με αποτέλεσμα τη ξήρανση μεγάλου τμήματος του φύλλου. Όταν οι θερμοκρασίες βρίσκονται μεταξύ 20 και 26^oC και η σχετική υγρασία μεταξύ 52 και 75% ο μύκητας εξαπλώνεται με τα κονίδια. Το θειάφισμα των φυτών δίνει πολύ καλά αποτελέσματα.

Αδρομυκώσεις

Προσβολή φυτείας βιομηχανικής ντομάτας από Φουζάριο

Προσβολή φυτείας βιομηχανικής ντομάτας από Βερτισίλλιο

Οι αδρομυκώσεις οφείλονται στο φουζάριο (Fuzarium oxysporum f.sp.capsici) και στο βερτισίλλιο (Verticillium dahliae). Πρόκειται για παθογόνα που ζουν στο έδαφος και προκαλούν σοβαρές ζημιές στα προσβεβλημένα φυτά. Η προσβολή ξεκινάει από το ριζικό σύστημα, στη συνέχεια τα παθογόνα εισέρχονται στα αγγεία του ξύλου του φυτού, δυσχεραίνουν την κυκλοφορία του νερού και τελικά προκαλούν ξήρανση των φυτών λόγω ελλιπής τροφοδοσίας του σε νερό. Αρχικά μαραίνεται το μισό φυλλάριο, ενώ στα κατώτερα φύλλα εμφανίζονται μεσονεύριες χλωρώσεις. Περισσότερες λεπτόμερειες, στη σελίδα που αναφέρει την προσβολή της πιπεριάς από τις αδρομυκώσεις, μιας και ανήκει στην ίδια οικογένεια με την βιομηχανική ντομάτα και γενικά με την ντομάτα.

Βοτρύτης

Προσβολή φυτείας βιομηχανικής ντομάτας από Βοτρύτη

Η ασθένεια προσβάλει όλα τα μέρη του φυτού (φύλλα, καρπούς, στελέχη) και οφείλεται στον μύκητα Botrytis cinerea. Αναπτύσσεται όταν υπάρχει στο περιβάλλον υψηλή σχετική υγρασία (συχνές βροχοπτώσεις, ομίχλες) και σχετικά ψυχρός καιρός. Η άριστη θερμοκρασία ανάπτυξης του μύκητα είναι 18-23^oC. Για την πρόληψη της ασθένειας συνίσταται η κανονική θρέψη των φυτών (άρδευση και λίπανση) η οποία εξασφαλίζει καλή ευρωστία των φυτών. Επίσης καλλιέργεια ανεκτικών υβριδίων που αποβάλλουν γρήγορα τα πέταλα, με μικρά σέπαλα και σκληρό φλοιό στον καρπό. Το παθογόνο έχει αποκτήσει ανθεκτικότητα σε όλα σχεδόν τα παλαιότερα μυκητοκτόνα. Έτσι για την αντιμετώπιση είναι ανάγκη να χρησιμοποιούμε νεότερα μυκητοκτόνα από ομάδες με νέους τρόπους δράσης, τα οποία θα πρέπει να εναλλάσσονται μεταξύ τους.

Ιοί

Προσβολή βιομηχανικής ντομάτας από Ιό

Οι ιώσεις αποτελούν πολύ σοβαρό φυτοπαθολογικό πρόβλημα στην καλλιέργεια της βιομηχανικής τομάτας, που τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται περισσότερο έντονο. Οι κυριότερες ιώσεις που εμφανίζονται είναι ο ιός του μωσαϊκού του καπνού, ο ιός του μωσαϊκού της αγγουριάς και τελευταία ο ιός του κηλιδωτού μαρασμού της τομάτας. Οι ιώσεις αυτές εμφανίζονται με μια σειρά από συμπτώματα όπως μωσαϊκό παραμόρφωση, νημάτωση, τραχιά φύλλα χρώματος μοβ εσωτερικό μαύρισμα, νεκρωτικές κηλίδες στους καρπούς, δακτυλιωτές ή εκτεταμένες. Η ανάγνωση μιας ίωσης μακροσκοπικά μόνο από μια παρατήρηση των συμπτωμάτων δεν είναι εύκολη ούτε από τον ειδικό φυτοπαθολόγο. Πράγματι η εκδήλωση των συμπτωμάτων που προκαλούνται από τις ιώσεις πολλές φορές αποτελούν έκφραση ενός συνόλου παραγόντων, οι οποίοι, οφείλονται στην ποικιλιακή ευαισθησία, στην ύπαρξη κλώνων με διαφορετική μολυσματικότητα, στην πορεία των κλιματικών συνθηκών και στην ταυτόχρονη πορεία δύο ή και περισσότερων ιών στο ίδιο το φυτό. Η μετάδοση των ιών γίνεται μηχανικά με το χυμό και την τριβή με τα χέρια του καλλιεργητή κατά την διάρκεια των καλλιεργητικών εργασιών. Επίσης μεταδίδονται με τις αφίδες, ο ιός του κηλιδωτού μαρασμού μεταδίδεται με τον θρίπα της Καλιφόρνιας. Γνωρίζουμε ότι οι ιώσεις δεν αντιμετωπίζονται με φυτοφάρμακα, μπορούμε όμως και πρέπει να λάβουμε ορισμένα μέτρα για την αποφυγή των μολυσμάτων:

• Καταστροφή των εστιών μόλυνσης με την απομάκρυνση των υπολειμμάτων της προηγούμενης καλλιέργειας που πιθανά ήταν μολυσμένη.

• Καταπολέμηση των ζιζανίων που μπορεί να αποτελούν εστίες μόλυνσης.

• Απομάκρυνση και καύση των ασθενών φυτών μόλις εμφανίζονται.

• Να αποφεύγουμε τα περιττά περάσματα από την καλλιέργεια.

• Να καταπολεμούμε τις αφίδες και τους θρίπες, που αποτελούν φορείς ιών.

• Να μην βάζουμε τομάτα κοντά σε μολυσμένες καλλιέργειες κολοκυνθωειδών.

• Να προκαλέσουμε, μέσω της λίπανσης, υπερτροφία ασβεστίου. Με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνουμε σκληρά φύλλα και δεν μπορεί να τα τρυπήσει το έντομο.