Αναπαραγωγή σαλιγκαριών

Αναπαραγωγή σαλιγκαριών

Το γεννητικό όργανο του σαλιγκαριού

Γόνοι σαλιγκαριών δύο ημερών

Το αναπαραγωγικό σύστηµα είναι ίσως το πιο πολύπλοκο από τα συστήµατα του ζώου. Μαζί µε το ηπατοπάγκρεας περιελίσσεται ένας σχηµατισµός, ο ερµαφρόδιτος αδένας (ωοθηκόρχις). Σε αυτό τον αδένα δηµιουργούνται τα ωάρια και τα σπερµατοζωάρια. Μετά από αυτό τον αδένα ακολουθεί ο ερµαφρόδιτος αγωγός. Ο ερµαφρόδιτος αγωγός τροφοδοτεί το αρσενικό και το θηλυκό τµήµα του αναπαραγωγικού συστήµατος µε τους αντίστοιχους γαµέτες. Από το σηµείο που ο ερµαφρόδιτος αγωγός διακλαδίζεται, ξεκινά και η διάκριση του αναπαραγωγικού συστήµατος σε αρσενικό και θηλυκό. Ο ερµαφρόδιτος αγωγός διακλαδίζεται προς τον σπερµαταγωγό και τον ωαγωγό. Ο σπερµαταγωγός είναι λεπτός και ευθύς ενώ ο ωαγωγός είναι παχύς και φέρει εγκολπώσεις. Στην περιοχή που διακλαδίζεται ο ερµαφρόδιτος αγωγός, υπάρχει ο λευκωµατογόνος αδένας (της αλβουµίνης). Κοντά στη βάση του ωαγωγού, υπάρχει συνδεδεµένος ο αγωγός της σπερµατοθήκης, που καταλήγει στο σάκο της σπερµατοθήκης, αφού όµως διχαστεί δίνοντας την τυφλή απόφυση της σπερµατοθήκης.

Μετά τις πρώτες βροχές (Νότια Ελλάδα) τα σαλιγκάρια είναι έτοιµα για αναπαραγωγή. Ωριµάζουν πρώτα τα σπερµατοζωάρια τα οποία µέσω του σπερµαταγωγού θα φτάσουν στον επιφαλλό και από εκεί στο πέος. Από εκεί θα µεταβιβαστούν, κατά την σύζευξη, στο άλλο άτοµο το οποίο ταυτόχρονα µεταβιβάζει τα δικά του σπερµατοζωάρια.

Πριν ξεκινήσει η µεταβίβαση του σπέρµατος µε την ταυτόχρονη είσοδο του πέους στα δυο άτοµα του ζευγαριού, έχει προηγηθεί διέγερση των ατόµων µέσω του ακοντίου. Το ακόντιο µε τη βοήθεια του µαστιγίου φτάνει µέχρι το γεννητικό πόρο του άλλου ατόµου και προκαλεί την διέγερση. Μετά την µεταβίβασή του στο άλλο άτοµο, το σπέρµα κινείται προς την σπερµατοθήκη στην οποία και αποθηκεύεται µέχρι να ωριµάσουν τα ωάρια. Αφού ωριµάσουν τα ωάρια, θα διέλθουν από τον λευκωµατογόνο αδένα, θα εµπλουτιστούν µε λεύκωµα και θα κατέλθουν για να γίνει η γονιµοποίηση από τα σπερµατοζωάρια, που έχουν κατέλθει από την σπερµατοθήκη, στη βάση του ωαγωγού. Τα αυγά θα καλυφθούν µε βλεννογόνες ουσίες, πριν αποβληθούν και τοποθετηθούν κατά σωρούς µέσα στο έδαφος. Από τα αυγά προκύπτουν µικρά σαλιγκαράκια, δηλαδή δεν µεσολαβούν προνυµφικά στάδια. Εδώ πρέπει να σηµειώσουµε ότι τα περισσότερα χερσαία σαλιγκάρια είναι ωοτόκα, αλλά υπάρχουν είδη ωοζωοτόκα και ζωοτόκα.