Καλλιέργεια πατάτας
Περιεχόμενα
Φύτευση
Ο χρόνος φύτευσης εξαρτάται από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος και τον επιθυμητό χρόνο συγκομιδής. Για αποφυγή προσβολής των κονδύλων και των νεαρών βλαστών από ασθένειες καθώς και για γρήγορη βλάστηση και ανάπτυξη, συνιστάται η θερμοκρασία εδάφους να είναι άνω των 10oC, αλλά μερικές φορές για πρωΐμιση της συγκομιδής μπορούν να φυτευτούν οι κόνδυλοι σε έδαφος θερμοκρασίας τουλάχιστον 5-6oC. Για τη φύτευση ενός στρέμματος απαιτούνται 150-200kg κόνδυλοι, ανάλογα με το μέγεθός τους και τις αποστάσεις φύτευσης. Το βάθος φύτευσης κυμαίνεται με το είδος του εδάφους. Σε ελαφρά εδάφη η φύτευση γίνεται βαθύτερα (12-15 cm) ενώ σε βαρύτερα εδάφη γίνεται σε βάθος 7-10 cm.[1]
Προετοιμασία εδάφους
Για την καλλιέργεια της πατάτας απαιτείται καλή κατεργασία του εδάφους, έτσι ώστε να διαµορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την καλή ανάπτυξη του ριζικού συστήµατος και των κονδύλων. Το έδαφος θα πρέπει να είναι καθαρό, απαλλαγµένο από πέτρες, ζιζάνια, υπολείµµατα προηγούµενων καλλιεργειών και καλά οργωµένο. Πριν τη σπορά θα πρέπει να γίνει εδαφοανάλυση για τον προσδιορισµό των θρεπτικών στοιχείων που έχει ανάγκη το έδαφος. Στη συνέχεια, αν πρόκειται για εαρινή καλλιέργεια συστήνεται µια βαθιά άροση 30-40 cm το φθινόπωρο, ή το καλοκαίρι, αν πρόκειται για φθινοπωρινή καλλιέργεια.
Πριν τη θερινή άροση, καλό θα ήταν να γίνει καλή άρδευση. Έπειτα ακολουθεί µια δεύτερη άροση, όπου γίνεται η ενσωµάτωση των λιπασµάτων, γίνεται σβάρνισµα, φρεζάρισµα, ψιλοχωµάτισµα και ισοπέδωσή του έτσι ώστε να αποφευχθεί η σβωλοποίηση και να διαµορφωθεί η κατάλληλη σποροκλίνη. Αποφεύγονται οι πολλές επεµβάσεις των µηχανηµάτων για να µην συµπιεστεί το έδαφος και να µη ξοδεύουµε ενέργεια προερχόµενη από µη ανανεώσιµους φυσικούς πόρους σύµφωνα µε τις βασικές αρχές της βιολογικής γεωργίας.[2]
Λίπανση
H πατάτα έχει σηµαντικές ανάγκες σε άζωτο, φωσφόρο και κάλιο, η δε απρόσκοπτη προµήθεια τους είναι απαραίτητη προϋπόθεση για µια µεγάλη παραγωγή µε άριστα ποιοτικά χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα ψηλό ποσοστό ξηρής ουσίας και ικανοποιητική συγκέντρωση νιτρικών. Όμως, ταυτόχρονα, θα πρέπει να υπογραµµιστεί ότι µε την κατάχρηση των λιπασµάτων, ιδιαίτερα των αζωτούχων, στα τελευταία στάδια ανάπτυξης των φυτών, προκαλείται υποβάθµιση της ποιότητας (µείωση της ξηράς ουσίας, αύξηση των νιτρικών, παραµόρφωση των κονδύλων κτλ.). Mε βάση τα αποτελέσµατα των χηµικών αναλύσεων που γίνονται κατά καιρούς, φαίνεται ότι από τις υπερβολικές λιπάνσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν, τα πλείστα παραδοσιακά πατατοχώραφα είναι εµπλουτισµένα µε µεγάλες ποσότητες φωσφόρου και καλίου, σε αρκετές µάλιστα περιπτώσεις είναι εµπλουτισµένα και µε πολύ σηµαντικές ποσότητες αζώτου, φωσφόρου και καλίου. Περισσότερες λεπτομέρειες στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Παράχωμα
Tο παράχωµα πρέπει να γίνεται µε µεγάλη προσοχή ώστε να µαζεύεται αρκετό χώµα για να προστατευτούν οι κόνδυλοι από το πρασίνισµα και τις υψηλές θερµοκρασίες. Όπου η φύτευση είναι ξέβαθη, κατά το παράχωµα πρέπει να µαζεύεται περισσότερο χώµα (ψηλότερα αναχώµατα). H εποχή που γίνεται το παράχωµα εξαρτάται από τη θερµοκρασία και την υγρασία του εδάφους, αλλά πρέπει επίσης να λαµβάνεται υπόψη και η µέθοδος καταπολέµησης των ζιζανίων. Aν χρησιµοποιούνται ζιζανιοκτόνα εδάφους (προφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα), το παράχωµα πρέπει να γίνεται κατά τη φύτευση ή αµέσως µετά από αυτή. Aν όµως τα ζιζάνια καταστρέφονται µε µηχανικά µέσα ή µε ζιζανιοκτόνα επαφής ή στις περιπτώσεις παραγωγής σαλατοπατατών µε ώριµη επιδερµίδα, το παράχωµα µπορεί να γίνει σε κάπως µεταγενέστερο στάδιο.[3]
Καταπολέμηση ζιζανίων
Η πατάτα είναι ευαίσθητη καλλιέργεια σε ότι αφορά τα ζιζάνια και µάλιστα από το πρώτο στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας. Τα ζιζάνια εκτός από τις άµµεσες ζηµιές, δηµιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον για την εµφάνιση και την ανάπτυξη των παρασίτων και ιδιαίτερα του περονόσπορου. Επίσης προκαλούν καθυστέρηση της ωρίµανσης της πρώϊµης καλλιέργειας και αύξηση του χρόνου συγκοµιδής. Τέλος, δηµιουργούν µείωση και υποβάθµιση της ποιότητας της παραγωγής. Η ζιζανιοκτονία της πατάτας είναι µία πρακτική που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Η πατάτα είναι πολύ ευαίσθητη λόγω τόσο του ανταγωνισµού της µε τα ζιζάνια που αναπτύσσεται από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης της, όσο και λόγω των προβληµάτων που τα ζιζάνια δηµιουργούν στα µηχανήµατα συγκοµιδής των κονδύλων. Τα ζιζάνια στερούν υγρασία και θρεπτικά στοιχεία από την πατάτα, επηρεάζοντας αρνητικά την παραγωγή. Ταυτόχρονα ευνοούν την εκδήλωση και ανάπτυξη µυκητολογικών ασθενειών ή αποτελούν ξενιστές των ιώσεων. Περισσότερες λεπτομέρειες καθώς και τα μέτρα που λαμβάνονται για την καταπολέμηση των ζιζανίων αναγράφονται στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Καταπολέμηση ζιζανίων πατάτας[2]
Άρδευση
Οι πατάτες είναι καλλιέργεια πολύ ευαίσθητη στην έλλειψη εδαφικής υγρασίας. Οι ανάγκες των πατατών σε νερό εξαρτώνται από τις κλιµατολογικές συνθήκες κάθε περιοχής και από το στάδιο ανάπτυξης της φυτείας. Οι ανάγκες αυτές είναι µικρότερες στα αρχικά στάδια ανάπτυξης και στο τελικό στάδιο ωρίµανσης της φυτείας και µεγαλύτερες στα στάδια κονδυλοποίησης και ανάπτυξης των κονδύλων. Η ελάττωση της διαθέσιµης υγρασίας στο έδαφος δεν πρέπει να ξεπερνά το 50% ιδιαίτερα στα κρίσιµα στάδια ανάπτυξης της πατατοφυτείας και τούτο επιτυγχάνεται µε το συχνό πότισµα.
Η συχνότητα άρδευσης εξαρτάται από τον τύπο του εδάφους και το στάδιο ανάπτυξης των πατατών. Οι τρόποι προσδιορισµού της συχνότητας άρδευσης είναι τα τενσιόµετρα και το πότισµα µε βάση την εξάτµιση. Οι συνολικές ετήσιες ανάγκες σε νερό των πατατών υπό κανονικές συνθήκες ανέρχονται σε 250-300 τόνους για τις πρώιµες ανοιξιάτικες, 350-400 τόνους για τις όψιµες ανοιξιάτικες και 400-450 τόνους για τις χειµερινές (Αύγουστος-Σεπτέµβριος), κατά στρέμμα. Για καλύτερη εφαρµογή της ποσότητας του νερού που δίνεται κατά πότισµα είναι απαραίτητη η χρήση υδροµετρητή. Στην πατάτα μπορούν να χρησιμοποιηθούν δύο βασικά συστήματα άρδευσης, η άρδευση με αυλάκια και το σύστημα της τεχνητής βροχής. Το σύστημα άρδευσης στάγδην δεν εφαρμόζεται σε μεγάλη κλίμακα, αλλά είναι υποχρεωτικό στην καλλιέργεια της πατάτας με εδαφοκάλυψη.[3]
Συγκομιδή
H συγκοµιδή γίνεται όταν οι κόνδυλοι ωριµάσουν εντελώς, εκτός βέβαια αν πρόκειται οι πατάτες να εξαχθούν σαν πρώιµες. Όταν πρόκειται για πατάτες που θα διατηρηθούν για αρκετό χρονικό διάστηµα στην αποθήκη, η συγκοµιδή µπορεί να αρχίσει µόνο όταν η επιδερµίδα των κονδύλων δεν ανασηκώνεται εύκολα µε τη σχετική πίεση του αντίχειρα και όταν οι εδαφικές συνθήκες είναι κατάλληλες (όχι µε πολύ ψηλή υγρασία). Για να ωριµάσει καλά η επιδερµίδα της πατάτας και για να µπορέσει έτσι να διατηρηθεί για αρκετό χρόνο γίνεται η λεγόµενη "αποφύλλωση" της πατατοφυτείας µε χηµικά ή φυσικά µέσα. Σ' αυτή την περίπτωση η καταστροφή του φυλλώµατος γίνεται συνήθως 15-20 ηµέρες πριν την εκρίζωση.[3]
Μεθωρίμανση
Αμέσως μετά την συγκομιδή και για χρονικό διάστημα 4-5 ημερών, οι κόνδυλοι θα πρέπει να τοποθετούνται σε θερμοκρασία 16-21oC και σε υψηλή υγρασία (90-95% Σχετική Υγρασία), για να ενθαρρύνεται η πάχυνση του περιδέρματος του κονδύλου και να επουλωθούν οι πληγές και οι επιφανειακοί τραυματισμοί της επιδερμίδας. Άλλοι συνιστούν όπως η διάρκεια της μεθωρίμανσης κυμαίνεται μεταξύ 10-14 ημερών, ανάλογα με τον βαθμό ωρίμανσης κατά την συγκομιδή, δηλ όσο πιο ώριμοι είναι οι κόνδυλοι τόσο ο απαιτούμενος χρόνος μεθωρίμανσης μειώνεται. [4]
Σχετικές σελίδες
Βιβλιογραφία
- ↑ Βελτίωση της Πατατοκαλλιέργειας με Χρήση Εξειδικευμένων Γνώσεων.
- ↑ 2,0 2,1 Βιολογική καλλιέργεια πατάτας στην Κρήτη, πτυχιακή μελέτη της φοιτήτριας Μπαμιεδάκη Μαρία, Ηράκλειο 2005.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Η καλλιέργεια πατάτας στην Κύπρο.
- ↑ Ειδική λαχανοκομία - Λαχανικά υπαίθρου, του Χρήστου Ολύμπιου, καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
