Καρποφορία ελιάς

Καρπός

Ο καρπός της ελιάς είναι δρύπη και σχηµατίζεται από τους ιστούς των καρπόφυλλων.Μετά την γονιµοποίηση και την ανάπτυξη σπέρµατος αυξάνονται και τα τοιχώµατα της ωοθήκης και σχηµατίζεται ο καρπός Για την ανάπτυξη και την ωρίµανση του καρπού µεσολαβούν 6-7 µήνες από την καρπόδεση. Η καρπόδεση μπορεί να είναι μειωμένη λόγω της έλλειψης νερού και Ν, άσχημου καιρού (άνεμοι, βροχή) και της έλλειψης επικονιαστών (ανεμόγαμο σταυρεπικονιαζόμενο είδος).

Έως το στάδιο της συγκοµιδής η αύξηση του καρπού διακρίνεται σε 3 φάσεις:

• Η πρώτη φάση διαρκεί περίπου 2 µήνες (Ιούνιος- Ιούλιος) όπου σε αυτό τα στάδιο αναπτύσσεται κυρίως ο πυρήνας και ελάχιστα η :σάρκα.
• Στην συνέχεια στην δεύτερη φάση (Αύγουστος- Σεπτέµβριος) αναπτύσσεται η σάρκα και σταµατά η ανάπτυξη του πυρήνα.
• Τέλος στην τρίτη φάση που παίρνει µέρος τον Οκτώβριο έχουµε αύξηση του νωπού βάρους και µεταβολή στο χρώµα από πράσινο σε σκούρο :ιώδες ή µαύρο ανάλογα µε την ποικιλία (Σφακιωτάκης, 1993).

Σχινοκαρπία

Τέλος,σχινοκαρπία είναι ένα είδος παρθενοκαρπίας που παρατηρείται συχνά σε ορισμένες ποικιλίες (πχ. Αμφίσσης).Μερικοί καρποί γίνονται μικροί,συνήθως σφαιρικοί με υποτυπώδη πυρήνα αλλά χωρίς σπέρμα.Οι περισσότεροι από τους καρπούς αυτούς πέφτουν πρόωρα αλλά μερικοί μπορεί να φτάσουν μέχρι την ωρίμανση.Το φαινόμενο αποδίδεται στην κακή σταυρεπικονίαση αλλά μπορεί να οφείλεται και σε άλλα αίτια.Πειράματα πάντως έδειξαν ότι η σταυρεπικονίαση σε ορισμένες ποικιλίες μειώνει τη σχινοκαρπία.

Αραίωμα καρπών ελιάς

Ο λόγος για τον οποίο θα μπορούσε κάποιος να συζητήσει να κάνει αραίωμα των καρπών ελιάς είναι κατ’ αρχήν τις χρονιές με υπερβολική καρπόδεση σε επιτραπέζιες ποικιλίες να μειώσει τον αριθμό των καρπών και έτσι να αυξήσει το εμπορικό μέγεθος των υπόλοιπων καρπών. Έμμεσα, το αραίωμα μειώνει τη ζήτηση υδατανθράκων από τους καρπούς ώστε να υπάρχει κάποια περίσσεια αυτών και το δέντρο να διαφοροποιήσει ανθοφόρους οφθαλμούς για την επόμενη χρονιά τον Ιούνιο μειώνοντας έτσι την ένταση της παρενιαυτοφορίας. Στην Καλιφόρνια, όπου η ελιά καλλιεργείται εκτενώς για παραγωγή βρώσιμου καρπού, το χημικό αραίωμα γίνεται τις χρονιές με υπερβολική αρχική καρπόδεση.Χρησιμοποιείται η δραστική ουσία ναφθαλινοξεικό οξύ (εμπορικές συσκευασίες εγκεκριμένες στην Ελλάδα: Rhodofix, Apponon) και διαβρεκτικό 1%. Ελάχιστες ημέρες μετά την πλήρη άνθιση (πλήρη άνθιση έχουμε όταν υπάρχουν 80% ανθισμένα άνθη, 10% κλειστά, 10% πτώση στεφάνης) και έως 10 ημέρες μετά την πλήρη άνθιση εφαρμόζονται 200 μέρη στο εκατομμύριο δραστικής ουσίας από τα ανωτέρω χημικά με 1% διαβρεκτικό. Άλλος τρόπος προσέγγισης του θέματος είναι ο υπολογισμός της συγκέντρωσης δραστικής ουσίας βάσει του τύπου (ΗΜΠΑ, ημέρες μετά την πλήρη άνθιση): 100 + 10 x (ΗΜΠΑ-10) μέρη στο εκατομμύριο + 1% διαβρεκτικό (π.χ. 10 ΗΜΠΑ εφαρμόζονται 100 μέρη στο εκατομμύριο, 15 ΗΜΠΑ εφαρμόζονται 150 μέρη στο εκατομμύριο) και η εφαρμογή γίνεται 12-18 ΗΜΠΑ και όταν το καρπίδιο είναι διαμέτρου 3-4,5 mm. Η εφαρμογή δεν απαιτεί λούσιμο μέχρι απορροής των δέντρων και μπορεί να γίνει στα δέντρα ή κλάδους όπου η καρπόδεση είναι υψηλή. H καρπόπτωση αυξάνεται με τη δόση αλλά και με τη θερμοκρασία περιβάλλοντος τις ημέρες αμέσως μετά την εφαρμογή και η παρακολούθηση του μετεωρολογικού δελτίου είναι απαραίτητη για τυχόν κίνδυνο ήπιου καύσωνα (θερμοκρασίες >37^oC) οπότε και θα έχουμε αύξηση της καρπόπτωσης.