Ασθένεια ηλίανθου Βοτρύτης

Προσβολή κεφαλής ηλίανθου από Βοτρύτη

Η ασθένεια αυτή οφείλεται στον μύκητα Botrytis cinerea. Οι μονοκύτταροι σπόροι ζουν σε διακλαδούμενα κονιδιοφόρα. Διαφόρων μεγεθών σκληρώτια σχηματίζονται πάνω ή ακριβώς από κάτω από την επιφάνεια του ξενιστή. Τα σκληρώτια έχουν μαύρο φλοιό και ανοιχτόχρωμο εσωτερικό που αποτελείται από μια μάζα από hyphae, ή νήματα του μύκητα. Τα σκληρώτια έχουν μήκος 3mm. Τα σκληρώτια αναπτύσσονται για να παραγάγουν κονιδιοφόρα ή σπάνια αποθέσια, που είναι το αναπαραγωγικό στάδιο του μύκητα. Στον ηλίανθο το παράσιτο αυτό προκαλεί γκρίζα μούχλα στην κεφαλή, προσβάλλει την κεφαλή του άνθους και το στέλεχος, ενώ τα φύλλα αρχίζουν να ξεραίνονται από έξω προς τα μέσα.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως όταν ωριμάζει η κεφαλή, ως καφέ στίγματα πάνω της. Τα στίγματα αυτά μπορεί να καλύπτονται από γκρίζους λεπτούς σαν πούδρα σπόρους του μύκητα, που δίνουν στην κεφαλή εμφάνιση σκονισμένη. Όταν υπάρχει υγρασία, τα στίγματα επεκτείνονται, εισχωρούν σ’ όλους τους ιστούς και η κεφαλή γίνεται σπογγώδης και σαπίζει. Τα μαύρα σκληρώτια εμφανίζονται στα υπολείμματα της καλλιέργειας μετά τη συγκομιδή, ή άμεσα πάνω στα φυτά όταν η συγκομιδή πραγματοποιείται καθυστερημένα.

Ο μύκητας διαχειμάζει είτε στην επιφάνεια του εδάφους είτε μέσα στο χώμα, ως μυκήλιο ή ως σκληρώτια στα υπολείμματα του φυτού. Την άνοιξη οι διαχειμάζουσες μορφές του μύκητα βλασταίνουν και παράγουν κονίδια που διαχέονται στην ατμόσφαιρα και σε όλα τα είδη των φυτών. Η κονιδιακή διασπορά με τον άνεμο είναι τυχαίο γεγονός και δεν επιτείνει τη μόλυνση στην καλλιέργεια. Η ανάπτυξη των κονιδίων είναι δυνατή στα ανθήλια αν η σχετική υγρασία ξεπερνά το 85%. Ιδανική θερμοκρασία ωστόσο είναι οι 18^oC. Ο μύκητας έχει υψηλό αριθμό αναπαραγωγικών κύκλων, που αυξάνονται ακόμα περισσότερο όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές.

Απαραίτητη είναι η αντιμετώπιση σε επίπεδο σπόρου, για να προληφθεί η σήψη της ρίζας. Η χημική αντιμετώπιση καθίσταται δύσκολη λόγω της αντίστασης που παρουσιάζει η ασθένεια σε συγκεκριμένες δραστικές ουσίες. Η έρευνα για φυσικούς ανταγωνιστές μικροοργανισμούς έχει καταλήξει στο ότι τα Trichoderma harzianum παρέχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα και μπορεί σε συνδυασμό με συμβατική χημική θεραπεία, να προβούν αποτελεσματικά.