Καρότο φυτό
Περιεχόμενα
Γενικά στοιχεία
Το καρότο κατάγεται από τη Δυτική Ασία (Αφγανιστάν), αλλά οι άγριες μορφές του έχουν βρεθεί σε όλο τον κόσμο. Ήταν αρκετά διαδεδομένο λαχανικό στην Αρχαία Ελλάδα. Η γογγυλόριζα του καρότου καταναλώνεται νωπή, μαγειρεμένη ή χρησιμοποιείται για την παραγωγή κονσερβοποιημένων, καταψυγμένων ή αφυδατωμένων προϊόντων. Το φυλλώμα ακόμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διατροφή των ζώων. Οι ποικιλίες με κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα είναι ιδιαίτερα πλόυσιες σε προβιταμίνη Α, σε αντίθεση με τις λευκόσαρκες ποικιλίες που περιέχουν μικρή ποσότητα χρωστικών και προβιταμίνης Α. Η εξωτερική περιοχή της γογγυλόριζας είναι πιο γλυκιά (πλούσια σε υδατάνθρακες) και με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε καροτίνη σε σύγκριση με την εσωτερική - κεντρική (ξυλώδη περιοχή).[1]
Βοτανικά χαρακτηριστικά
Το καρότο έχει μικρή ανάπτυξη και το φύλλωμα είναι λεπτό και διακλαδισμένο. Τα φύλλα έχουν μακρύ μίσχο και θυμίζουν αρκετά έντονα τα φύλλα του άνηθου, μόνο που δεν έχουν το χαρακτηριστικό άρωμα. Το υπέργειο τμήμα μπορεί να φθάσει σε ύψος 3cm. Το σχήμα της γογγυλόριζας ποικίλλει από κυλινδρικό σε κωνικό και από κοντό σε επίμηκες, ενώ το μέγεθος διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία και τις συνθήκες της καλλιέργειας (διάμετρος 2-6cm). To χρώμα της σάρκας ποικίλλει από λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί ή κόκκινο και αποτελείται από τον εξωτερικό φλοιό και την κεντρική περιοχή (ξυλώδης ιστός). Καλής ποιότητας θεωρούνται τα καρότα που έχουν μεγαλύτερο φλοιό συγκριτικά με τον ξυλώδη εσωτερικό ιστό. Ο ανθοφόρος βλαστός σχηματίζεται από το κέντρο της γογγυλόριζας το 2ο χρόνο της καλλιέργειας. Φθάνει σε ύψος 1-1,5m και αποτελείται από διακλάδώσεις και πάνω σε αυτές εμφανίζονται οι ταξιανθίες (σκιάδια) με αρκετά άνθη η κάθε μία. Αν και τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα παρατηρείται το φαινόμενο της σταυρογονιμοποίσης.[1].Ο καρπός είναι αχαίνιο με 2 μεριστοκάρπια. Ο σπόρος του καρότου είναι πολύ μικρός. Η βλαστική ικανότητά του είναι σχετικά μικρή. Σπόρος ηλικίας 2 ετών έχει την υψηλότερη φυτρωτική ικανότητα.[2]
Κλιματικές συνθήκες
Το καρότο είναι φυτό ψυχρής εποχής και αναπτύσσεται σε μέσες θερμοκρασίες 16 - 18oC. Η ανάπτυξη του φυλλώματος περιορίζεται όταν η μέση θερμοκραασία του αέρα είναι 28oC και το ρίζωμα δεν αναπτύσσεται ικανοποιητικά και αποκτά πολύ δυνατό άρωμα. Το φυτό αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες, το χρώμα όμως της γογγυλόριζας είναι φτωχό. Οι ρίζες επιμηκύνονται και λεπτύνονται σε θερμοκρασίες κάτω των 16oC. Όταν η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 4 - 10oC η διόγκωση της ρίζας είναι περιορισμένη, όπως περιορισμένη είναι και η ανάπτυξη του υπέργειου μέρους του φυτού. Σε τροπικές περιοχές η παραγωγή του καρότου προϋποθέτει νύχτες με χαμηλή θερμοκρασία. Η φωτοπερίοδος, όταν κυμαίνεται μεταξύ 9 και 14 ωρών, δεν επηρεάζει το χρώμα της ρίζας. Λιγότερο από 7 ώρες φως έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του χρωματισμού της ρίζας.[2]
Εδαφικές συνθήκες
Το καρότο αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε ποικιλία εδαφών, αποδίδει όμως καλύτερα σε βαθιά, καλά στραγγισμένα εδάφη με pH= 5,5 - 7. Τα ελαφρά αμμώδη και οργανικά (χουμώδη) εδάφη απαλλαγμένα από σβώλους και πέτρες προτιμώνται για την παραγωγή ομαλών και ευθέων ριζών. Η συμπίεση του εδάφους επηρεάζει την ανάπτυξη, το μήκος και το σχήμα της ρίζας. Πάρα πολύ αφράτο έδαφος ή πάρα πολύ πιεσμένο έδαφος είναι ακατάλληλα για την ανάπτυξη της γογγυλόριζας. Σε πολύ πιεσμένα εδάφη γογγυλόριζα αναπτύσσεται σε κανονικό σχήμα, αντί για το μικρύ επίμηκες σχήμα που αναπτύσσεται στα αφράτα εδάφη.[2]
Πολλαπλασιασμός
Το καρότο πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Η σπορά γίνεται είτε στα πεταχτά ή σε γραμμές. Η γραμμική σπορά με σπαρκτικές μηχανές και ακολουθούνται διάφοροι μέθοδοι και διάφορες αποστασείς, ανάλογα με τον επιδιωκόμενο σκοπό. Κατά τη σπορά στα πεταχτά, ο σπόρος ή σπέρνεται σε επίπεδο έδαφος όταν η άρδευση γίνεται με καταιονισμό ή σε αλίες όταν η άρδευση γίνεται με κατάκλυση ή με καταιονισμό. Η σπορά πρέπει να είναι ομοιόμορφη (ίσες αποστάσεις σπόρων - φυτών). Πληθυσμός 100 - 150 φυτά/cm2 είναι άριστος για μεγάλη παραγωγή.[2] Η γραμμική σπορά γίνεται και σε επίπεδο εδάφος ή σε αναχώματα με μία, δύο ή περισσότερες γραμμές. Οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών θα πρέπει να είναι 25 - 30cm . Το βάθος σποράς είναι περίπου 0,5cm, ενώ η χρησιμοποιούμενη ποσότητα κυμαίνεται από 500 - 1.200 gr σπόρου/στρέμμα, ανάλογα με την εφαρμοζόμενη μέθοδο σποράς. Ιδανικές θερμοκρασίες για τη βλάστηση των σπόρων είναι μεταξύ 20 - 30oC.[1]
Ποικιλίες
Οι διάφορες ποικιλίες καρότου διακρίνονται από διαφορές στο σχήμα, το χρώμα και το μήκος της ρίζας. Οι βασικότερες ποικιλίες του καρότου αναλύονται στον σύνδεσμο που ακολουθεί.
Ασθένειες
Το καρότο προσβάλλεται από ασθένειες όπως τον περονόσπορο, την κερκόσπορα, την αλτενάρια κ.ά. Αναλυτικά οι ασθένειες του καρότου καθώς και οι τρόποι καταπολέμησής τους αναγράφονται στον παρακάτω σύνδεσμο:
Ασθένειες καρότου[2], [1], [4], [5]
Εχθροί
Το καρότο προσβάλλεται από εχθρούς με κυριότερο αυτών τη ψύλλα. Αναλυτικά όλοι οι εχθροί και οι τρόποι καταπολέμησής τους αναφέρονται λεπτομερώς στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Πληροφοριακά στοιχεία
Ευδοκιμεί στις περιοχές
|
Σχετικές σελίδες
Βιβλιογραφία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Τεχνική βιολογικής καλλιέργειας αρωματικών λαχανικών - Καρότο, του Χαράλαμπου Θανόπουλου Msc Γεωπόνος, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2008.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Ειδική λαχανακομία - Λαχανικά υπαίθρου, του Χρήστου Ολύμπιου, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1996.
- ↑ Ποικιλίες καρότου.
- ↑ Προσβολή βοτρύτη στο καρότο.
- ↑ Ιώδης αποσύνθεση ρίζας καρότου.
- ↑ Ψύλλα στο καρότο.
