Παθητικά μέτρα προστασίας παγετού

Επιλογή της θέσης του οπωρώνα: Η σωστή επιλογή της θέσης βοηθάει πολύ στην αντιμετώπιση του παγετού. Περιοχές με νερό όπως λίμνες και ποταμιά προτιμούνται, διότι το νερό έχει μεγάλη θερμοχωρητικότητα και δεν επιτρέπει τις απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας. Σε περιοχές όπου ο παγετός οφείλεται στην μετακίνηση ψυχρών μαζών, η επιλογή της θέσης είναι και εκεί πολύ σημαντική. Το υψόμετρο επηρεάζει την μετακίνηση του αέρα διότι ο παγωμένος αέρας είναι βαρύτερος και μετακινείται σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο, οπότε οι περιοχές αυτές είναι καλό να αποφεύγονται . Επίσης σε περιοχές όπου έχουμε διέλευση παγομένων όγκων αεριών, είναι καλό να αποφεύγεται ή εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, να επιλέγονται σημεία όπου υπάρχει κάποια φυσική ανεμόφραξη. Το μέτρο αυτό είναι πολύ σημαντικό και πολύ αποτελεσματικό, αλλά παράλληλα είναι και πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί διότι δεν υπάρχει πάντα η πολυτέλεια της εκλογής και οι περισσότεροι παραγωγοί έχουν περιορισμένο αριθμό επιλογών ως προς την τοποθεσία της καλλιέργεια τους.

Εγκατάσταση καλλιέργειας: Η διατάξει των σειρών, οι ανεμοφράκτες και η φυτοκάλυψη του εδάφους μπορούν να επηρεάσουν το μικροκλίμα της καλλιέργειας, την διέλευση του αέρα, για αυτό σε κεκλιμένες περιοχές το καλύτερο είναι οι σειρές φύτευσης να είναι παράλληλες με την μεγαλύτερη κλήση του εδάφους ώστε να έχουμε την καλύτερη δυνατή στράγγιση του αέρα ώστε να μην συσσωρεύονται οι ψυχρές μάζες μέσα στην καλλιέργεια μας. Στην άλλη περίπτωση που οι σειρές δεν είναι παράλληλες, ο αέρας δυσκολεύεται να περάσει και συνορεύεται όλος στην καλλιέργεια μας, δημιουργώντας θύλακα ψυχρής μάζας αέρα. Σε κεκλιμένες περιοχές η χρήση του ανεμοφράκτη μπορεί να βοηθήσει αρκετά στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Μπορούμε να τοποθετήσουμε περιμετρικά από την καλλιέργεια μας ανεμοφράκτες έτσι ώστε να σταματάνε τα καθοδικά ρεύματα αέρα και να τα εμποδίσουν να μπουν μέσα σε αυτήν ή ακόμα να το οδηγήσουμε γύρω και μακριά από την καλλιέργεια μας. Οι ανεμοφράκτες μπορεί να είναι δυο ειδών φυσικοί και τεχνητοί. Οι φυσικοί ανεμοφράκτες αποτελούντα από δέντρα και θάμνους και έχουν το μειονέκτημα ότι είναι μόνιμοι και δεν μετακινούνται, σε αντίθεση με τους τεχνητούς που αποτελούνται από μεταλλικά και πλαστικά τοιχώματα που μπορούμε να τα μετακινούμε και να τα τοποθετούμε οπότε θέλουμε. Πρέπει να προσέχουμε όμως γιατί σε περιοχές που έχουμε παγετούς ακτινοβολίας οι ανεμοφράκτες εμποδίζουν την μετακίνηση του αέρα, οπότε δημιουργούνται θύλακες αέρα. Η διάταξη των γραμμών και οι ανεμοφράκτες δεν μας προστατεύουν από τους παγετούς ακτινοβολίας, οπότε σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούμε φυτοκάλυψη του εδάφους που εμποδίζει την ακτινοβολία να φύγει και μειώνει σημαντικά τα ποσοστά δημιουργίας παγετού. Πρέπει όμως να προσέχουμε γιατί σε κεκλιμένα επίπεδα η πυκνή φυτοκάλυψη μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θέλουμε, μπορεί να μας προστατεύσει από τους παγετούς ακτινοβολίας αλλά εμποδίζει την στράγγιση του αέρα. Τελικά μια σωστή χρήση τον μέτρων αυτών μπορεί να προφυλάξει κατά μεγάλο ποσοστό την καλλιέργεια μας και από τα δυο είδη παγετού, αρκεί να μην το παρακάνουμε και έχουμε αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θέλουμε.

Υποκείμενο: Η σωστή εκλογή του υποκειμένου είναι πολύ σημαντική για την παγετοπροστασία. Το υποκείμενο είναι αυτό που προσδιορίζει την αντοχή των ριζών και του εμβολίου όπως και την περίοδο της άνθησης. Επομένως με την σωστή εκλογή του υποκειμένου μπορούμε να μετακινήσουμε την εποχή της βλάστησης έτσι ώστε να μην συμπιέσει με την εποχή των παγετών και να έχουμε λιγότερες απώλειες. Όπως είπαμε το υποκείμενο επηρεάζει και την αντοχή του εμβολίου. Έχει όμως παρατηρηθεί ότι και το σημείο εμβολιασμού επηρεάζει την αντοχή του. Δέντρα που είχαν το σημείο εμβολιασμού 30 με 40 cm πάνω από το έδαφος έπαθαν λιγότερες ζημιές από δέντρα που είχαν το σημείο 7 με 10 cm κάτω από το έδαφος. Οι μηλιές που έχουν υποκείμενο το Μ9 παθαίνουν μεγαλύτερες ζημιές από ότι δέντρα με το υποκείμενο Μ26. Στις ροδακινιές το υποκείμενο που έχει καθιέρωση για την παγετοπροστασια είναι το GF677. Και στις πορτοκαλιές η αντοχή των ποικιλιών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αντοχή του υποκειμένου στο οποίο έχουν εμβολιαστεί.

Καλλιεργητές φροντίδες - Σκληραγώγηση: Η σκληραγώγηση των δέντρων μας ,είναι σημαντικός παράγοντας για τα μέτρα παθητικής προστασίας και επηρεάζεται άμεσα από αυτά. Ένα καλά σκληραγωγημένο δέντρο μπορεί να αντέξει τον παγετό και με την βοήθεια των άλλο μέτρων να μην έχουμε καμιά απώλεια από αυτόν. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την σκληραγώγηση των δέντρων είναι το κλάδεμα, η λίπανση και οι ρυθμιστικές ουσίες όπως και το υποκείμενο που αναφέρθηκε παραπάνω. Το κλάδεμα επηρεάζει άμεσα την σκληραγώγηση. Ο χρόνος που γίνεται και η αυστηρότητα του κλαδέματος επηρεάζουν σημαντικά την αντοχή των δέντρων στο ψύχος. Τα ακλάδευτα δέντρα είναι πιο ανθεκτικά από ότι τα κλαδεμένα. Το φθινωπορινό κλάδεμα πρέπει να αποφεύγετε σε παγόπληκτες περιοχές διότι στα φυλλοβόλα όπως η ροδακινιά προκαλεί βραχυβιότητα και στα αειθαλή όπως τα εσπεριδοειδή μειώνει την φυλλική τους επιφάνεια με αποτέλεσμα να τα κάνει πιο ευπαθή στο ψύχος. Το ανοιξιάτικο και το θερινό κλάδεμα όπου γίνεται μετά την περίοδο των παγετών, μειώνει την σκίαση που βοηθά στην καλύτερη ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλμών και γενικά αυξάνει την αντοχή στο ψύχος. Η λίπανση και οι ρυθμιστικές ουσίες επηρεάζουν την ανθεκτικότητα των δέντρων στο ψύχος. Με την λίπανση και τις ρυθμιστικές ουσίες επηρεάζουμε την ανάπτυξη διαφορών σταδίων των δέντρων μας είτε επιταχύνοντάς τα, είτε καθυστερώντας τα. Με αυτό μπορούμε να αυξήσουμε την αντοχή των δέντρων είτε να καθυστερήσουμε ένα στάδιο ώστε να περάσει η περίοδος τον παγετών και να μην έχουμε απώλειες. Η λανθασμένη όμως χρήση των ουσιών ή η υπερβολική και λάθος λίπανση μειώνουν την αντοχή των δέντρων στο ψύχος.