Φυγοκεντρικό σύστημα ελαιοτριβείου τριών φάσεων

Η 3-φασική διαδικασία, που αντικαθιστά την παραδοσιακή μέθοδο, χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα για την εξαγωγή του ελαιόλαδου και χρονολογείται από τη δεκαετία του 1960-1970. Ουσιαστικά αυτή η μέθοδος εκμεταλλεύεται την διαφορά του ειδικού βάρους ανάμεσα στο νερό και στο λάδι. Οι αλεσμένες ελιές τοποθετούνται σε ένα 3-φασικό ελαιουργικό συγκρότημα που αποτελείται από μια σειρά φυγοκεντρικών διαχωριστών οριζόντιου άξονα (decanter), όπου διαχωρίζονται τα διάφορα κλάσματα. Η παραγωγική ικανότητα των ελαιοτριβείων φυγοκεντρικού τύπου εξαρτάται άμεσα από την απόδοση των οριζόντιων φυγοκεντρικών διαχωριστήρων.

Όλοι οι φυγοκεντρικοί διαχωριστές ελαιοζύμης χαρακτηρίζονται από:

• Οριζόντιο άξονα και οριζόντιο τύμπανο
• Εξωθητικό κοχλία, που περιστρέφεται με ελαφρά λιγότερες στροφές, αλλά κατά την ίδια φορά με το τύμπανο, έτσι ώστε να μετατοπίζει συνεχώς τις στερεές ύλες προς το άκρο του τυμπάνου.

Ο φυγοκεντρικός αυτός διαχωριστής χωρίζει την ελαιοζύμη σε τρεις χωριστές φάσεις, τον ελαιοπυρήνα, το ελαιόλαδο και τα φυτικά υγρά και νερά. Είναι συνεχούς λειτουργίας (continuous flow), με τη λάσπη (ελαιοπυρήνα), να ωθείται συνεχώς έξω από τον ελαιοδιαχωρηστή, με τη βοήθεια κοχλία μεταφοράς.

Τα μηχανήματα είναι συνδεδεμένα υπό μορφή συνεχούς γραμμής, πλήρως αυτοματοποιημένης σε ότι αφορά τη λειτουργία. Χαρακτηριστικό αυτού του τύπου ελαιοτριβείου είναι η συνεχής ροή του υλικού από το στάδιο του καρπού ως τα τελικά προϊόντα, το ελαιόλαδο και τον ελαιοπυρήνα. Ο ελαιοπυρήνας περιέχει 12% περίπου λάδι, γεγονός που τον καθιστά αξιοποιήσιμο και για αυτό το λόγο οδηγείται στα πυρηνελαιουργεία για εξαγωγή πυρηνελαίου με εκχύλιση. Το κατάλοιπο της διαδικασίας αυτής είναι το πυρηνόξυλο, υλικό με εμπορική αξία αφού χρησιμοποιείται για θέρμανση.

Από τις πρώτες κιόλας εφαρμογές, που πραγματοποιήθηκαν, δεν υπήρξαν βασικές διαφορές όσον αφορά στην ποσότητα του παραγόμενου ελαιόλαδου. Το κύριο μειονέκτημα όμως αυτής της μεθόδου είναι η μεγάλη ποσότητα του ζεστού νερού που απαιτείται και συνεπώς η μεγάλη παραγωγή υγρών αποβλήτων. Στο παρελθόν έχει γίνει προσπάθεια για ανακύκλωση των παραγόμενων φυτικών υγρών που προέρχονται από τις διαδικασίες της πλύσης του ελαιόκαρπου, του χώρου εξαγωγής και του εξοπλισμού, παρόλα αυτά δεν βρίσκει εφαρμογή διότι έχει αποδειχθεί ότι η οξειδωτική φύση των υγρών αυτών επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του εξαγόμενου ελαιόλαδου. Επίσης, με τη χρήση αυτής της μεθόδου εξαγωγής, χάνονται πολύτιμα συστατικά του ελαιόκαρπου (φυσικά αντιοξειδωτικά) όπου μεταβαίνουν στα υγρά απόβλητα.

Σχετικές σελίδες

• Παραδοσιακό σύστημα πίεσης ελαιοτριβείου
• Ελαιόλαδο
• Ελαιοτριβείο
• Ποιοτικές κατηγορίες ελαιολάδου
• Ποιότητα ελαιολάδου
• Ελαιόκαρπος
• Απόβλητα ελαιοτριβείου

Βιβλιογραφία

• "Μέθοδοι επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων ελαιοτριβείων", Μεταπτυχιακή εργασία της Βολικάκη Χρυσής, Πολυτεχνείο Κρήτης, Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος, Μεταπτυχιακό πρόγραμμα περιβαλλοντικής και υγειονομικής μηχανικής, Χανιά 2008