Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Αμπέλι"

Τελευταία αναθεώρηση της 09:06, 14 Ιουνίου 2016

Αμπέλι

Το αμπέλι ^[1] ή κλήμα είναι αγγειόσπερμο φυτό, δεν είναι ούτε θάμνος, ούτε δέντρο. Eίναι πολυετές και αναπτύσσεται γρήγορα. Ο κορμός του έχει πολλαπλές διακλαδώσεις και αρκετούς βραχίονες και βλαστάρια. Ο φλοιός των ξυλωδών τμημάτων βγαίνει σε λωρίδες και αποχωρίζεται. Οι βλαστοί στην πορεία του χρόνου γίνονται ξυλώδεις βραχίονες που ονομάζονται βέργες, κληματόβεργες ή κληματίδες. Ο πολλαπλασιασμός των κλημάτων γίνεται με τις κληματόβεργες και με δύο τρόπους: με μόσχευμα ή με εμβολιασμό. Στην περίπτωση του μοσχεύματος λαμβάνεται κληματόβεργα από κλίμα μέσης ηλικίας. Θα πρέπει οπωσδήποτε η κληματόβεργα να έχει μάτια και στο κάτω και στο πάνω μέρος της. Η θερμοκρασία που είναι ευνοϊκή για τη ριζοβόληση είναι από 23-29 βαθμούς. Καλλιεργείται κυρίως για τον καρπό του, το σταφύλι, ενώ τα φύλλα του χρησιμοποιούνται στη μαγειρική. Ο καρπός του μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γλυκίσματα, είτε για την παραγωγή σταφίδων, κρασιού, άλλων οινοπνευματωδών ποτών όπως το τσίπουρο και τελικά οινοπνεύματος (αιθανόλης).

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, η πρώτη καλλιέργεια αμπελιού έγινε στην Κρήτη, ενώ για κάποιους άλλους στη Θράκη και χρονολογούνται γύρω στο 1.000 π.Χ. Ο Όμηρος αναφέρεται στο αμπέλι και το κρασί με τις ονομασίες οίνη, Οινόη, οινιάδα και άλλα. Στη συνέχεια οι Έλληνες και οι Φοίνικες μετέφεραν αμπέλια στην Ιταλική χερσόνησο και η Σικελία έγινε κέντρο παραγωγής σταφυλιών.

Ποικιλίες αμπελιού

Αθήρι

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες αμπελιών^{[2] [3]} που διακρίνονται σε ομάδες ανάλογα με τον τόπο καταγωγής τους αλλά και τον σκοπό για τον οποίο καλλιεργούνται. Έτσι αυτές οι ομαδοποιήσεις είναι οι παρακάτω:

• Ελληνικές ποικιλίες οινοποιίας, κάποιες απ' αυτές είναι οι εξής: Αθήρι, Ασύρτικο, Γουστολίδι, Σαββατιανό, Λημνιό, Μαύρο Νεμέας, Ροδίτης, Φιλέρι και άλλες,
• Ξένες ποικιλίες οινοποιίας, όπως για παράδειγμα οι: Cabernet sauvignon, Carignan, Merlot, Pinot Noir, Sylvaner, Grenache rouge, Ugni blanc και άλλες, (αυτές οι δύο πρώτες ομάδες είναι κατάλληλες για παραγωγή κρασιού),
• Ποικιλίες σταφιδοποιίας που είναι κατάλληλες ποικιλίες για την παραγωγή σταφίδας κι αυτές είναι η Σουλτανίνα και η Κορινθιακή σταφίδα και
• Ποικιλίες επιτραπέζιων σταφυλιών που είναι οι: Ραζακί, Σιδερίτης, Όψιμος Εδέσσης, Αητονύχι άσπρο, Μοσχάτο Αμβούργου, Cardinal, Ribier, Calmeria, Italia και άλλες.

Έδαφικές απαιτήσεις αμπελιού

Αμπελώνας

Αμπελώνας στη Θεσσαλονίκη

Έδαφος είναι ο λεπτός μανδύας της γήινης επιφάνειας, ο οποίος αποτελείται από ανόργανο και οργανικό υλικό, επηρεάζεται από τα καιρικά φαινόμενα και υποστηρίζει τη χερσαία ζωή. Οι κυριότεροι αβιοτικοί παράγοντες στους οποίους μπορεί να αναλυθεί περαιτέρω το έδαφος, αφορούν στη μηχανική δομή και τη χημική σύστασή του. Η μηχανική δομή καθορίζεται από την αναλογία μεταξύ άμμου, πηλού και αργίλου. Από αυτήν την αναλογία καθορίζεται κατά μεγάλο μέρος και η χημική σύσταση του εδάφους και άλλες ιδιότητές του.

Τα αμμοχαλικώδη ελαφράς σύστασης και μέτριας γονιμότητας εδάφη, προσφέρονται για ποιοτική αμπελουργία. Στα εδάφη αυτά εξασφαλίζεται καλή στράγγιση, γίνεται καλός εφοδιασμός τους με επαρκή ποσότητα νερού για την κάλυψη των υδατικών αναγκών των φυτών, ζεσταίνονται καλύτερα, εξασφαλίζοντας έτσι γρήγορη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και πρωίμηση της ωρίμανσης της παραγωγής.

Το pΗ του εδάφους, που θεωρείται κατάλληλο για την καλλιέργεια της αμπέλου, κυμαίνεται από 6,5-7,5. Η καλλιέργεια της αμπέλου αναπτύσσεται ικανοποιητικά και σε εδάφη που έχουν pΗ εκτός των παραπάνω ορίων.

Κλιματικές συνθήκες αμπελιού

Αμπελώνας στην Κέρκυρα

Γενικά το κλίμα καθορίζει τις περιοχές όπου οι ποικιλίες του αμπελιού μπορούν να καλλιεργηθούν. Το αμπέλι είναι ένα φυτό που δεν αγαπάει ούτε το υπερβολικό κρύο αλλά ούτε και τις πολύ ζεστές, υγρές συνθήκες. Η θερμοκρασία είναι απαραίτητη για την κανονική βλάστηση του αμπελιού και επιδρά στη σύνθεση του γλεύκους και στην συνέχεια στην παραγωγή κρασιών ποιότητας. Η βλάστηση επιτυγχάνεται στους 12-18^oC, η άνθηση στους 20-22^oC και από την ανθοφορία έως την αλλαγή χρώματος η θερμοκρασία οφείλει να κυμαίνεται στους 22-26^oC. Από την αλλαγή χρωματισμού των ραγών έως την ωρίμανση η θερμοκρασία κυμαίνεται 20-24^oC. Από την έναρξη έως τη λήξη του τρυγητού 18 -22^oC. Το φως είναι ο βασικότερος παράγοντας που επιδρά στο σχηματισμό υδατανθράκων στα φύλλα και επηρεάζει τη σύνθεση του σταφυλιού. Το ευρωπαϊκό αμπέλι αντέχει στη ξηρασία και μπορεί να βλαστήσει σε περιφέρειες όπου το ετήσιο ύψος βροχής δεν υπερβαίνει τα 200χιλιοστά. Οι άνεμοι είναι ωφέλιμοι κατά την άνθηση (επικονίαση γονιμοποίηση), αλλά οι δυνατοί άνεμοι γίνονται επικίνδυνοι γιατί σπάζουν τους βλαστούς και τους βότρεις.

Ανατομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά αμπέλου

Φύλλο αμπέλου

Μορφολογικά και λειτουργικά η νεαρή ρίζα διαχωρίζεται σε ζώνες. Το ακραίο τμήμα της ρίζας, ή αλλιώς ακρορίζιο, αποτελείται από την καλύπτρα και τη μεριστωματική ζώνη. Η καλύπτρα παράγεται από μία ζώνη κυττάρων εξωτερικά του κορυφαίου μεριστώματος και αποτελείται από παρεγχυματικά κύτταρα. Περιβάλλει (καλύπτει) και προστατεύει το κορυφαίο μερίστωμα της ρίζας, το οποίο βρίσκεται στη μεριστωματική ζώνη, με αποτέλεσμα η ρίζα να επιμηκύνεται και να διεισδύει στο έδαφος χωρίς να καταστρέφεται. Το μήκος της καλύπτρας παραμένει σχετικά σταθερό λόγω της δυναμικής ισορροπίας μεταξύ της δημιουργίας νέων κυττάρων και της αποβολής των γηρασμένων από την επιφάνειά της. Τα περιφερειακά κύτταρά της νεκρώνονται και αντικαθίστανται από νέα κύτταρα που παράγονται από το κορυφαίο μερίστωμα. Η μεριστωματική ζώνη αποτελείται από μεριστωματικά κύτταρα αλλά και από κύτταρα με μερική διαφοροποίηση. Τα κύτταρα αυτά δίνουν τους πρωτογενείς ιστούς της ρίζας, όπως ο πρωτογενής ηθμός. Τα μεριστωματικά κύτταρα συγκεντρώνονται στο κέντρο της μεριστωματικής ζώνης και περιβάλλονται από κύτταρα στα πρώτα στάδια της διαφοροποίησης τους, τα οποία διαφοροποιούνται τελικά σε επιδερμικά και παρεγχυματικά κύτταρα του φλοιώδους παρεγχύματος.

Μετά τη μεριστωματική ζώνη συναντάται η ζώνη επιμήκυνσης. Τα κύτταρα εδώ επιμηκύνονται, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ρίζα κατά μήκος. Παράλληλα, τα κύτταρα του αγγειακού συστήματος αρχίζουν να διαφοροποιούνται και να επιμηκύνονται.

Νεαρό φυτό αμπέλου

Σε εγκάρσια τομή νεαρής ρίζας αμπέλου διακρίνονται ο φλοιός και ο κεντρικός κύλινδρος. Ο φλοιός καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της πρωτογενούς δομής της ρίζας και περιλαμβάνει την επιδερμίδα, το φλοιώδες παρέγχυμα και την ενδοδερμίδα. Ο κεντρικός κύλινδρος βρίσκεται εσωτερικά της ενδοδερμίδας, στο κέντρο της ρίζας, και η έκταση που καταλαμβάνει στη πρωτογενή δομή είναι περιορισμένη συγκριτικά με το φλοιό. Αποτελείται από το περικύκλιο, τους αγωγούς ιστούς και την εντεριώνη.

Κλαδί αμπέλου

Ο βλαστός της αμπέλου είναι επιμήκης και κυλινδρικός. Φέρει φύλλα, έλικες και ανθοταξίες και αποτελεί αγωγό μεταφοράς νερού και θρεπτικών συστατικών προς τα υπόλοιπα όργανα (φύλλα, ρίζα). Η μορφολογία του διαφέρει από την αντίστοιχη της ρίζας, λόγω της πολυπλοκότητάς της. Πάνω στο βλαστό συναντώνται οι κόμβοι και τα μεσογονάτια διαστήματα και στο ακραίο σημείο του βρίσκεται ο κορυφαίος οφθαλμός (κορυφαίο μερίστωμα).

Σε εγκάρσια τομή μεσογονατίου διαστήματος κοντά στην κορυφή του βλαστού αποδίδεται η πρωτογενής δομή. Όπως και στη ρίζα, η ανατομία του βλαστού διακρίνεται στο φλοιό και τον κεντρικό κύλινδρο. Ο φλοιός, σε αντίθεση με αυτόν της ρίζας, καταλαμβάνει πολύ μικρό μέρος του πρωτογενούς βλαστού και αποτελείται από την επιδερμίδα και το φλοιώδες παρέγχυμα.

Το φύλλο της αμπέλου αποτελείται από δύο τμήματα, το έλασμα και το μίσχο. Το έλασμα αποτελεί το κυρίως τμήμα του φύλλου, στο οποίο καταλήγει το αγωγό σύστημα του πρέμνου. Δέχεται την προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία και αποτελεί το βασικό όργανο της φωτοσύνθεσης στα πρέμνα της αμπέλου. Ενώνεται με το βλαστό μέσω του μίσχου, ο οποίος απομακρύνει το έλασμα από το βλαστό, ώστε να αποφεύγονται όσο το δυνατόν περισσότερο οι σκιάσεις μεταξύ των φύλλων και να μη μειώνεται η φωτοσυνθετική απόδοση του φυτού. Παράλληλα, ο μίσχος επιτρέπει την κίνηση των φύλλων και συνεπώς τον καλύτερο αερισμό τους, γεγονός που τα ευνοεί σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών.

Το έλασμα των φύλλων της αμπέλου συγκροτείται από εξειδικευμένους ιστούς με αυστηρά καταμερισμένους ρόλους. Τους βασικούς αυτούς ιστούς αποτελούν η άνω και κάτω επιδερμίδα και το μεσόφυλλο, το οποίο διατρέχεται από το αγωγό σύστημα.

Βοτανικά χαρακτηριστικά αμπέλου

Βλαστός αμπέλου

Το αμπέλι, ή κλήμα είναι αγγειόσπερμο φυτό. Ανήκει στην τάξη των ραμνωδών Rhamnales και στην οικογένεια των αμπελιδών Vitaceae (Ampelidaceae) με πολλές ποικιλίες.

Το αμπέλι είναι πολυετές φυτό και αναπτύσσεται γρήγορα. Το αμπέλι δεν είναι ούτε θάμνος ούτε δέντρο. Τα μέρη του φυτού είναι μόνιμα και ετήσια. Μόνιμα είναι τα πολύχρονα μέρη που αποτελούνται από ξύλο και τα ετήσια που είναι τα πράσινα (βέργες, φύλλα, σταφύλια).

Οι ρίζες προχωρούν βαθιά στη γη, εκεί όπου υπάρχει υγρασία και στην ξερή εποχή του χρόνου. Ο κορμός είναι το μέρος που βγαίνει έξω από τη γη σαν προέκταση της κύριας ρίζας. Μαζί με τους βραχίονες στηρίζει τις κληματίδες. Μέσω του κορμού έχουμε την κυκλοφορία των χυμών, μέσω των οποίων γίνεται η τροφοδοσία του φυτού. Οι βλαστοί στην πορεία του χρόνου γίνονται ξυλώδεις βραχίονες που ονομάζονται βέργες ή κληματίδες. Το κλήμα έχει βλαστούς και κληματίδες διαφόρων ηλικιών. Στις κληματίδες διακρίνουμε: την κορυφή, τους κόμβους, τα μεσογονάτια διαστήματα, τα φύλλα, τα μάτια, τους έλικες, τις ταξιανθίες. Τα μεσογονάτια διαστήματα είναι ομαλά, σπάνια τριχωτά, και κατά μήκος γραμμωτά. Το μήκος και η διάμετρός τους διαφέρουν ανάλογα με τη θέση που βρίσκονται, τις συνθήκες του περιβάλλοντος, το είδος του κλαδέματος, του κορφολογήματος κ.α. Τα φύλλα του αμπελιού είναι μεγάλα, παλαμοειδή και βρίσκονται στην κληματίδα με ένα μίσχο κατά εναλλαγή με δίστοιχη διάταξη. Το σχήμα τους είναι χαρακτηριστικό και παρουσιάζει διαφορές ανάλογα με την ποικιλία και το είδος, όπως διαφορές παρουσιάζει το χρώμα, το χνούδι στην κάτω επιφάνεια και το μέγεθος. Οι έλικες στηρίζουν τους βλαστούς. Οι έλικες αναπτύσσονται πάνω στους καρπούς αντίθετα από τα φύλλα και συνήθως μετά τις ταξιανθίες. Τα μάτια βρίσκονται στους κόμπους (γόνατα) της κληματίδας και εναλλάξ στις μασχάλες των φύλλων. Το άνθος βγαίνει την άνοιξη κι έχει χρώμα κιτρινοπράσινο μικρό, υπόγυνο με ασχημάτιστο κάλυκα και στεφάνη με 5 κολλημένα πέταλα που φτιάχνουν ένα μικρό καπέλο.

Υπάρχουν 5 στήμονες με δίχωρους ανθήρες, οι οποίοι στην άνθηση ξεχύνουν άφθονη κίτρινη γύρη, που γονιμοποιεί τη δίχωρη ωοθήκη με τη βοήθεια του ανέμου (ανεμόφιλο). Η δίχωρη ωοθήκη έχει δύο καρπόφυλλα και το καθένα δύο σπερμοβλάστες. Η κάθε μία στη γονιμοποίηση της θα δώσει ένα γίγαρτο. Τα άνθη του αμπελιού δένονται σε καρπούς (σταφύλια) οι οποίοι είναι βότρεις (τσαμπιά) και αποτελούνται από ρώγες με σάρκα γλυκιά. Ο καρπός του αμπελιού είναι ράγα, είναι σαρκώδης με περικάρπιο. Η ράγα αποτελείται από το εξωκάρπιο, δηλαδή το φλοιό που έχει διάφορα χρώματα και σχήματα, το μεσοκάρπιο και το ενδοκάρπιο που είναι σαρκώδες και μαλακό, μέσα στο οποίο βρίσκονται τα γίγαρτα. Το σταφύλι αποτελεί την ταξικαρπία.

Βοτανική ταξινόμηση αμπέλου

Διάκριση και ταξινόμηση των ποικιλιών αμπέλου

Οφθαλμός αμπέλου με χνούδι

Η οικογένεια των Αμπελιδών (Ampelidae, Ampelidaceae, Vitaceae) υπάγεται στην τάξη των Terebinthales-Rubiales.

Περιλαμβάνει διάφορα γένη τα φυτά των οποίων είναι θαμνώδη, συνήθως αναρριχώμενα, με έλικες απλές ή διακλαδιζόμενες. Οι έλικες εκφύονται στους κόμβους, αντίθετα από τα φύλλα, που είναι απλά, πολύμορφα. Τα άνθη είναι πολύγαμα-δίοικα ή ερμαφρόδιτα (βοτρυώδεις ταξιανθίες).

Η συστηματική διάκριση των Αμπελιδών παρουσιάζει ακόμη σημαντικά προβλήματα όχι μόνο για τα είδη εντός του γένους αλλά και για τα όρια αυτού του γένους.

Το γένος Vitis που ενδιαφέρει την Αμπελουργία, περιλαμβάνει δύο υπογένη, το Fuvitis και το Muscadinia., με μεγάλο αριθμό ειδών.

Καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου

Οι καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, με αμπελουργικό-οικονομικό αλλά και αμπελογραφικό ενδιαφέρον ανήκουν στο είδος vinifera για τις περισσότερες αμπελουργικές χώρες και για την Ελλάδα. Σε μερικές χώρες καλλιεργούνται ποικιλίες άλλων ειδών ή και προϊόντα διασταυρώσεως του Vitis με άλλα είδη. Στις ΗΠΑ εκτός των ποικιλιών του είδους vinifera καλλιεργούνται και ποικιλίες άλλων ειδών με πιο διαδεδομένες τις Concord, Norton, Delaware, Elvira, Clinton.

Οι ποικιλίες αυτές, μπορούν ανάλογα με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται να ταξινομηθούν σε διάφορες κατηγορίες ή ομάδες. Έτσι με το κριτήριο «προορισμός χρήσης» έχει γίνει διεθνώς αποδεκτή η (συμβατική) διάκριση των καλλιεργούμενων ποικιλιών αμπέλου σε πέντε κατηγορίες: ποικιλίες σταφιδοποιΐας, ποικιλίες επιτραπέζιας χρήσης, ποικιλίες παρασκευής χυμών, ποικιλίες κατάλληλες για κονσερβοποίηση και ποικιλίες οινοποιίας. Εδώ θα μπορούσε να προστεθεί και μια ακόμη κατηγορία, αυτή των ανθεκτικών στη ριζόβια μορφή της φυλλοξήρας ποικιλιών.

Ανθεκτικές στη ριζόβια φυλλοξήρα άμπελοι (υποκείμενα)

Ονομάζονται ορισμένα είδη της βορειο-αμερικαννικής ηπείρου καθώς και τα προϊόντα των μεταξύ τους διασταυρώσεων, τα οποία χρησιμοποιούνται στην αναμπέλωση ως υποκείμενα, πάνω στα οποία εμβολιάζονται οι (επιθυμητές) ποικιλίες της «ευρωπαϊκής αμπέλου».

Πολλαπλασιασμός

Μπόλιασμα σε αμπέλι

Εξαιτίας του μπολιάσματος σε μερικά πρέμνα συνυπάρχουν καρποί δύο ποικιλιών

Ο πολλαπλασιασμός της αμπέλου γίνεται με τρεις τρόπους:

• Με τον εγγενή πολλαπλασιασμό,
• Με τον αγενή πολλαπλασιασμό που γίνεται με τις εξής μεθόδους:
  1. Παραγωγή έρριζων εμβολιασμένων μοσχευμάτων με τη μέθοδο παραφίνωσης,
  2. Παραγωγή έρριζων εμβολιασμένων μοσχευμάτων σε δοχεία,
  3. Πολλαπλασιασμός με καταβολάδα,
  4. Πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα,
  5. Πολλαπλασιασμός με τη μέθοδο της ιστοκαλλιέργειας,
  6. Συγκόλληση εμβολιασμένων μοσχευμάτων στο θερμοθάλαμο και
• Με εμβολιασμό.

Ο εγγενής πολλαπλασιασμός^[4] της αμπέλου εφαρμόζεται και στα προγράμματα βελτίωσης (απόκτηση νέων ποικιλιών) και δεν συνιστάται για την εγκατάσταση παραγωγικών αμπέλων. Και αυτό γιατί εξαιτίας της μεγάλης ετεροζυγωτίας των ποικιλιών vinifera, τα παραγόμενα από τα γίγαρτα φυτά, διαφέρουν προς το μητρικό φυτό από οποίο προήλθαν. Ο πολλαπλασιασμός γίνεται και αγενώς, η μέθοδος αυτή, απλή στη σύλληψή της και αποτελεσματική στην εφαρμογή της συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της κατάργησης της διαδικασίας συγκόλλησης στον θερμοθάλαμο και την επίσπευση μόρφωσης και εισόδου στην καρποφορία των πρέμνων κατά ένα έτος. Τέλος ο πολλαπλασιασμός του αμπελιού γίνεται και με εμβολιασμό, η συγκόλληση εμβολίου–υποκειμένου μετά την εκτέλεση του εμβολιασμού και τη στενή επαφή μεταξύ των συμβιωτών, περιλαμβάνει δύο ευδιάκριτες φάσεις. Η όλη διαδικασία οδηγεί όχι μόνο στη στερεά και μόνιμη συγκόλληση αλλά και στην αποκατάσταση των φυσιολογικών σχέσεων, οι οποίες όμως προϋποθέτουν τη δημιουργία ενιαίου αγωγού συστήματος του νέου φυτού. Κατά την πρώτη φάση, που χαρακτηρίζεται από την προσωρινή ένωση των συμβιωτών, σχηματίζεται ο συγκολλητικός ιστός ή κάλος. Ενώ κατά τη δεύτερη φάση εκδηλώνεται διαφοροποίηση του καμβιόμορφου ιστού που αναπτύχθηκε.

Ασθένειες

Προσβολή φύλλων αμπέλου από Ίσκα

Οι ασθένειες^[5] του αμπελιού διακρίνονται σε:

• Ιολογικές ασθένειες αμπέλου που περιλαμβάνουν το Μολυσματικό εκφυλισμό, το Καρούλιασμα των φύλλων, τη Βοθρίωση του ξύλου της αμπέλου και τη Στίξη της αμπέλου.

• Μη μεταδοτικές ασθένειες που περιλαμβάνουν τις Τροφοπενίες, την Ανθόπτωση - Μειωμένη καρπόδεση - Ανισορραγία, τις Ζημιές από χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες, τις Τοξικότητες και την Ξήρανση της ραχέως των βότρυων.

• Μυκητολογικές ασθένειες που περιλαμβάνουν τον Περονόσπορο, το Ωΐδιο της αμπέλου, την Ίσκα, τη Φώμοψη, το Βοτρύτη και τη Νέκρωση βραχιόνων αμπέλου.

• Προκαρυωτικές ασθένειες που περιλαμβάνουν τη Βακτηριακή νέκρωση, τον Ίκτερο και την Ασθένεια Pierce.

Εχθροί

Τζιτζικάκι αμπέλου

Από την εποχή που το αμπέλι αποτέλεσε αντικείμενο βιοποριστικό και στη συνέχεια συστηματικής καλλιέργειας από τον άνθρωπο, η παρουσία ζωϊκών εχθρών ήταν μια λογική συνέπεια. Ορισμένοι από αυτούς ενώ υπήρχαν και δεν ενοχλούσαν, βρήκαν αφθονία τροφής και αναπτύχθηκαν ταχύτερα από τους βιολογικούς τους εχθρούς. Οι καλλιεργητικές τεχνικές που εφαρμόστηκαν και εφαρμόζονται μέχρι σήμερα (χρήση ορμονών, κατάχρηση παρασιτοκτόνων, άρδευση κ.τ.λ.) βοηθούν επίσης στην εμφάνιση νέων ζωϊκών εχθρών. Οι εχθροί^[6] της αμπέλου είναι οι:

• η Ευδεμίδα,
• το Τζιτζικάκι,
• η Ερίνωση,
• ο Κόκκινος τετράνυχος,
• ο Θρίπας της αμπέλου,
• ο Θρίπας της Καλιφόρνιας,
• η Φυλλοξήρα και
• ο Ψευδόκοκκος.

Σταφιδάμπελος

Γενικά στοιχεία

Για την κατηγορία της Σταφιδοποιΐας, τα κριτήρια είναι πολύ αυστηρά και έτσι, λίγες ποικιλίες είναι κατάλληλες για παραγωγή σταφίδων. Η Σταφίδα (Stafida), ποικιλίας Κορινθιακή σταφίδα, προέρχεται αποκλειστικά από ρώγες σταφυλιών (Vitis vinifera), οι οποίες έχουν υποστεί φυσική αποξήρανση στον ήλιο ή στη σκιά.

Σταφίδα ονομάζεται το αποξηραμένο, με κάθε τρόπο, προϊόν της αμπέλου (καρπός σταφυλιού) ενώ η εμπορική ονομασία σχετίζεται με την αποξήρανση του καρπού ορισμένων μόνο ποικιλιών της αμπέλου. O όρος σταφίδα αναφέρεται και στον καρπό κάθε ποικιλίας αμπελιού, ο οποίος μπορεί να καταναλωθεί σε αποξηραμένη μορφή. Τον καρπό της σταφιδαµπέλου αποτελεί η μαύρη ή κορινθιακή σταφίδα, η οποία ευδοκιμεί κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην περιοχή της Πελοποννήσου. Η κορινθιακή σταφίδα, σύμφωνα µε επιστημονική εκδοχή, αποτελεί προϊόν βλαστικής μεταλλαγής της οινοποιήσιµης αμπέλου και μάλιστα της ποικιλίας Λιάτικο. Χαρακτηριστικό της γνώρισμα είναι η απουσία κουκουτσιών "γιγάρτων" από τις ρόγες του σταφυλιού και έτσι αναγνωρίσθηκε ως ιδιαίτερη ποικιλία αμπέλου (Vitis vinifera varietas apyrena).

Οι σημαντικότερες ποικιλίες σταφιδάμπελων είναι οι:

• Σουλτανίνα, γνωστή και ως Thompson Seedless (Καλιφόρνια), με ρόγα άσπερμη, ωχροκίτρινη.
• Το Μοσχάτο της Αλεξάνδρειας, γνωστό επίσης ως Gordo Blanco (Αυστραλία) ή White Hanepoot (Νότια Αφρική), με ρόγα που περιέχει μεγάλα σπέρματα.
• Κορινθιακή με μικρή, μαύρη, άσπερμη ρόγα.

Υπάρχουν τρεις υποποικιλίες:

• μαύρη
• λευκή
• ερυθρή.

Σε μεγαλύτερη έκταση καλλιεργείται η μαύρη Κορινθιακή, η οποία είναι η πιο παραγωγική. Η λευκή βρίσκεται διάσπαρτα κατά κύριο λόγο στους αμπελώνες της Ζακύνθου. Η κόκκινη, που είναι μικρότερης παραγωγικότητας, σπανίζει αλλά βρίσκεται στη Κεφαλλονιά. Κύριες σταφιδοπαραγωγικές χώρες έως τις αρχές του 20ού αιώνα ήταν η Τουρκία και η Ελλάδα. Στα μέσα του 20ού αιώνα, ωστόσο, οι ΗΠΑ έγιναν η πρώτη παραγωγός χώρα με δεύτερες την Αυστραλία και την Τουρκία και τρίτη την Ελλάδα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μείωση της παραγωγής σταφίδας στην Ελλάδα και επομένως μείωση στο ποσοστό συμμετοχής της χώρας μας στην παγκόσμια παραγωγή σταφίδας.

Εδαφολογικές απαιτήσεις σταφίδας

Γενικά η σταφίδα ζει και αποδίδει σε όλους τους τύπους των εδαφών εκτός των πολύ υγρών και αλατούχων. Προτιμώνται όμως τα μέσης σύστασης εδάφη τα οποία έχουν ελαφρά μηχανική σύσταση, καλά στραγγιζόμενα. Δίνει άριστο προϊόν καλλιεργούμενη σε λόφους και πλαγιές με εδάφη ασβεστούχα, ενώ σε πλούσιους και γόνιμους κάμπους αποδίδει καρπό κατώτερης ποιότητας. Οι καλλιεργητικές φροντίδες αρχίζουν από το Φθινόπωρο με την εκτέλεση του ξελακκώματος των πρέμνων. Γι’ αυτό σχηματίζεται γύρω από το πρέμνο αβαθής λεκάνη, με σκοπό τη συγκράτηση των νερών της βροχής στις ξηρότερες περιοχές, είτε την καταστροφή των επιφανειακών ριζών του φυτού, είτε τέλος τη συγκράτηση των λιπασμάτων.

Πολλαπλασιασμός σταφίδας

Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με:

1. Καταβολάδες. Η χρήση καταβολάδων εφαρμόζεται σε περιπτώσεις αντικατάστασης κλημάτων που ξεράθηκαν ή λείπουν από οποιαδήποτε αιτία.
2. Φυτό. Το φυτό χρησιμοποιείται για το φύτεμα νέων αμπελώνων. Το φυτό είναι συνήθως οι κληματίδες που κόβονται κατά το κλάδεμα αφού έχουν προεπιλεγεί κατά την διάρκεια του καλοκαιριού.

Ποικιλίες σταφιδοποιίας

Γενικές πληροφορίες ποικιλιών σταφιδοποιίας

Έννοιες και Ορισμοί

Σταφίδα, υπό ευρεία έννοια, ονομάζεται το αποξηραμένο, με κάθε τρόπο, προϊόν της αμπέλου (σταφύλια). Έχει επικρατήσει όμως διεθνώς ο ορισμός αυτός να αποδίδεται στα αποξηραμένα σταφύλια ορισμένων μόνο ποικιλιών αμπέλου και συγκεκριμένα της Σουλτανίνας, της Κορινθιακής Σταφίδας και του Μοσχάτου Αλεξανδρείας, που συνιστούν τη λεγόμενη εμπορική σταφίδα. Οι τρεις αυτές ποικιλίες (για τη χώρα μας μόνο οι δύο πρώτες) συγκροτούν την ομάδα των ποικιλιών Σταφιδοποιΐας.

Πολύ συχνά για την παραγωγή σταφίδων χρησιμοποιούνται σταφύλια ποικιλιών οινοποιΐας ή επιτραπέζιας χρήσης που ονομάζονται αποξηραμένα σταφύλια σε διάκριση από την εμπορική σταφίδα.

Χαρακτήρες ποικιλιών Σταφιδοποιΐας

Οι κυριότεροι χαρακτήρες που προσδιορίζουν την καταλληλότητα μιας ποικιλίας για την παραγωγή σταφίδων ποιότητας είναι η πρωιμότητα ωρίμανσης, η ευχέρεια αφυδάτωσης των σταφυλιών, το μέγεθος της ράγας, η απουσία γιγάρτων και τέλος η ελαστικότητα και η συγκολλητικότητα του σταφιδοποιημένου προϊόντος.

• Πρωιμότητα ωρίμανσης. Αποτελεί ιδιότητα της ποικιλίας, ιδιαίτερα σημαντική στην περίπτωση εφαρμογής φυσικών μεθόδων ξήρανσης των σταφυλιών. Επηρεάζεται σε διάφορο βαθμό από την πορεία των μετεωρολογικών συνθηκών και της καλλιεργητικής τεχνικής, ιδιαίτερα όμως από το μέγεθος του φορτίου των πρέμνων. Άκαιρες αρδεύσεις ή υπερβολικό φορτίο προκαλούν καθυστέρηση ωρίμανσης και δρουν σε τελική ανάλυση αρνητικά στην ποιότητα του προϊόντος.
• Ευχέρεια αφυδάτωσης. Εξαρτάται από παράγοντες όπως η υφή της επιδερμίδας, η ποσότητα της κέρινης ανθηρότητας, ο όγκος της ράγας κ.ά. Παίζει σημαντικό ρόλο, σε σχέση με τη μέθοδο ξήρανσης, στην ποιότητα ή σε μικρό χρόνο ξήρανσης των σταφυλιών.
• Μέγεθος ράγας. Αποτελεί χαρακτήρα της ποικιλίας, στην καλλιεργητική όμως πράξη μπορεί με διάφορες τεχνικές να βελτιωθεί αισθητά. Είναι προφανές πως το μέγεθος της σταφιδοποιημένης ράγας εξαρτάται από εκέινο της νωπής. Το μέγεθος πάλι της νωπής ράγας επηρεάζεται έντονα από το μέγεθος του φορτίου.
• Απουσία γιγάρτων. Το αγίγαρτο είναι χαρακτηριστική ιδιότητα της ποικιλίας. Η παρουσία γιγάρτων στις σταφίδες από αγίγαρτη ποικιλία αποτελεί σοβαρό παράγοντα μείωσης της ποιότητας.
• Οι σταφίδες τέλος πρέπει να μη συγκολλούνται μεταξύ τους και να είναι μαλακές και ελαστικές. Αποτελούν ιδιότητες της ποικιλίας. Οι σταφίδες των ποικιλιών σουλτανίνας και κορινθιακής σταφίδαε συγκολλούνται σε μικρότερο βαθμό από εκείνες των ποικιλιών Μοσχάτο Αλεξανδρείας και Black monukka. Η ελαστικότητα των σταφίδων, σε αντίθεση με την συγκολλητικότητα επηρεάζεται από το βαθμό ωριμότητας των σταφυλιών και τη μέθοδο ξήρανσης. Όσο περισσότερο ώριμα είναι τα σταφύλια τόσο ελαστικότερες και μαλακότερες είναι οι σταφίδες.

Χαρακτήρες ποιότητας των σταφίδων

Είναι προφανές πως οι χαρακτήρες ποιότητας των σταφίδων βρίσκονται σε άμεση σχέση με τους χαρακτήρες των ποικιλιών σταφιδοποιϊας. Ακόμη όμως οι χαρακτήρες ποιότητας μπορεί να επηρεάζονται από μια σειρά παράγοντες.

Κατά τον Winkler, οι κύριοι χαρακτήρες ποιότητας των σταφίδων είναι: το μέγεθος της σταφίδας, το χρώμα, η υφή του φλοιού και της σάρκας, η χημική σύσταση, η περιεκτικότητα σε υγρασία και η καθαρότητα και τέλος η κατάσταση υγείας των σταφίδων σε συνδυασμό πάντα με τις ιδιότητες της ποικιλίας.

• Μέγεθος ραγών. Το μέγεθος των σταφίδων εξαρτάται από το μέγεθος της νωπής ράγας και το στάδιο ωριμότητας των σταφυλιών κατά το χρόνο τρυγητού. Παρά το γεγονός πως το μέγεθος της ράγας των σταφυλιών αποτελεί χαρακτηριστική ιδιότητα της ποικιλίας, επηρεάζεται έντονα από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και την καλλιεργητική τεχνική. Είναι γνωστό πως οι ράγες σταφυλιών της ίδιας ποικιλίας διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή ενώ είναι δυνατόν με καλλιεργητικές επεμβάσεις να αυξηθεί αρκετά το μέγεθός τους. Για συγκεκριμένη ποικιλία το μέγεθος της σταφίδας εξαρτάται απ’ το φορτίο του πρέμνου και την περιεκτικότητα των ραγών σε σάκχαρα. Το μεγάλο φορτίο επιδρά δυσμενώς στο μέγεθος των ραγών και επόμενα των σταφίδων ενώ ταυτόχρονα μειώνεται η περιεκτικότητά τους σε σάκχαρα. Μικρή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, μικρός βαθμός ωριμότητας, συνεπάγεται μεγαλύτερη και περισσότερο ανομοιόμορφη συρρίκνωση των ραγών κατά την ξήρανση και τελικά σταφίδα χαμηλότερης ποιότητας.
• Χρώμα. Η ομοιομορφία και η λαμπρότητα του χρώματος των σταφίδων συμβάλλουν αποφασιστικά στην ελκυστικότητά τους. Το χρώμα αποτελεί ιδιότητα της ποικιλίας, επηρεάζεται όμως έντονα από τη μέθοδο ξήρανσης των σταφυλιών και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν κατά τη διάρκειά της. Το χαρακτηριστικό αντιπροσωπευτικό χρώμα έχουν οι σταφίδες που προήλθαν από κανονικής ωριμότητας σταφύλια, η ξήρανσή τους έγινε κάτω από ευνοϊκές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας και η συλλογή τους πραγματοποιήθηκε με μεθόδους που δεν προξένησαν τραυτματισμούς ενώ ταυτόχρονα δεν επέτρεψαν την παρουσία σάπιων ραγών ή ημιώριμων-πράσινων.
• Ύφη φλοιού και σάρκας. Η λεπτότητα του φλοιού είναι ιδιότητα της ποικιλίας, επηρεάζεται όμως από τις καιρικές συνθήκες και τη μέθοδο ξήρανσης. Οι καλής ποιότητας σταφίδες έχουν λεπτό φλοιό, είναι σαρκώδεις και κατά κανόνα προέρχονται από σταφύλια χαμηλού βαθμού ωριμότητας, είναι σκληρές, τραχιές και ρυτιδωμένες. Από τις κύριες ποικιλίες σταφιδοποιίας, οι σταφίδες του Μοσχάτου Αλεξανδρείας έχουν μάλλον τραχιά επιδερμίδα, της Thompson seedless έχουν μέσης λεπτότητας ενώ η υφή του φλοιού των σταφίδων της Κορινθιακής είναι λεπτότερη. Χαρακτηριστική τέλος είναι η διαφορά της υφής του φλοιού των σταφίδων της ίδιας ποικιλίας ανάλογα με τη μέθοδο ξήρανσης. Έτσι οι σταφίδες τύπου Sultanas με τη μέθοδο ξήρανσης στην Αυστραλία έχουν τη λεπτότερη δυνατή υφή, οι Thompson seedless μέσης λεπτότητας ενώ Golden –bleached, Sulfur- bleached και Soda-dipped έχουν μετρίως λεπτή επιδερμίδα.
• Χημική σύσταση. Η χημική σύσταση της σταφίδας αποτελεί σημαντικό παράγοντα ποιότητας και προσδιορίζει την θρεπτική της αξία. Η καλής ποιότητας σταφίδα δεν πρέπει να υπολείπεται σε θρεπτική αξία, γεύση και άρωμα των σταφυλιών, από τα οποία προήλθε. Η θρεπτική αξία των σταφίδων εξαρτάται από την περιεκτικότητά τους σε σάκχαρα, οξέα, μεταλλικά άλατα και βιταμίνες. Από ερευνητικές εργασίες φαίνεται ότι οι παραγόμενες σταφίδες δεν υπολείπονται σε θρεπτική αξία των ώριμων σταφυλιών από τα οποία προήλθαν, παρουσιάζουν όμως, μικρές διαφορές στην περιεκτικότητα ορισμένων βιταμινών. Έτσι για τις σταφίδες της Σουλτανίνας ανάλογα με τη μέθοδο ξήρανσης, η περιεκτικότητα σε βιταμίνες Α, Β και C μειώνεται σε διάφορο βαθμό. Τέλος ανάλογα με τη μέθοδο ξήρανσης και τις λοιπές εδαφοκλιματικές συνθήκες, η θερμιδική αξία των σταφίδων ποικίλει μεταξύ των ποικιλιών αλλά και εντός της ίδιας ποικιλίας.
• Περιεκτικότητα σε υγρασία-καθαρότητα. Η περιεκτικότητα των σταφίδων σε υγρασία κυμαίνεται ανάλογα με το είδος τους από 13-18%. Μια μέση τιμή 15% κατά την παράδοση των σταφίδων από τους σταφιδοπαραγωγούς είναι η ασφαλέστερη για την διατήρησή τους και τη μετέπειτα επεξεργασία τους. Η περιεκτικότητα των σταφίδων σε υγρασία σε συνδυασμό με την καθαρότητά τους επηρεάζουν ισχυρά την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Οι χειρισμοί κατά τον τρυγητό επιδρούν αποφασιστικά στην καθαρότητα των σταφίδων. Αν κατά την προετοιμασία ξήρανσης το ποσοστό των σπασμένων ή πολτοποιημένων ραγών είναι μεγάλο, τότε οι παραγόμενες σταφίδες στο σύνολό τους γίνονται κολλώδεις, πάνω δε στην επιδερμίδα επικάθονται ξένες ύλες με αποτέλεσμα την υποβάθμιση του προϊόντος.
• Κατάσταση υγείας. Είναι προφανές πως είναι αδύνατον να παραχθούν σταφίδες υγιείς από μη υγιή πρώτη ύλη. Προσβολή από μύκητες, τραυματισμοί και σχισίματα ραγών από πουλιά ή από μηχανικά αίτια κατά τους χειρισμούς του τρυγητού και της ξήρανσης, επιδρούν έντονα στην κατάσταση υγείας των σταφυλιών και οδηγούν σε υποβάθμιση της ποιότητας των σταφίδων που θα παραχθούν. Αλλά και μετά την αποξήρανση και την επεξεργασία τους, η προστασία των σταφίδων από προσβολές των εντόμων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση διασφάλισης της ποιότητάς τους.

Παράγοντες που επιδρούν στην ποιότητα και ποσότητα των παραγόμενων σταφίδων

Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν ποσοτικά και ποιοτικά την σταφιδοπαραγωγή είναι

1. η ποικιλία σταφιδοποιίας με τις ιδιότητες που έχει,
2. το κλίμα της αμπελουργικής περιοχής,
3. το έδαφος,
4. η καλλιεργητική τεχνική και
5. η μέθοδος ξήρανσης. Οι παράγοντες αυτοί, ιδιαίτερα οι 3 πρώτοι, πρέπει να θεωρηθούν δυναμικοί κι όχι στατικοί, με την έννοια πως επιδρούν μεταξύ τους, σε διάφορους συνδυασμούς και μέσα σε ορισμένα πλαίσια και κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες συμπληρώνουν ή και αναιρούν ο ένας τον άλλο. Είναι φανερό πως ο κατάλληλος συνδυασμός των παραγόντων αυτών οδηγεί στην παραγωγή σταφίδων καλής ποιότητας. Η ανάλυση των και των επί μέρους συντελεστών δεν είναι δεδομένη αλλά απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα και εξειδίκευση, ώστε να επιτυγχάνονται μεγάλες αποδόσεις σταφίδων ποιότητας, με λογικό κόστος.

Σουλτανίνα

Σουλτανίνα

Γενικά

Από τις περισσότερο διαδεδομένες ποικιλίες στον κόσμο. Μεγάλες εκτάσεις καλλιεργούνται στην Αυστραλία, Η.Π.Α., Ιράν, Τουρκία και μικρότερες στο Αφγανιστάν, τη Ν. Αφρική και τη Ν. Αμερική. Συνιστάται η καλλιέργειά της στους νομούς Ηρακλείου, Λασηθίου, Ρεθύμνης, Κορινθίας, Εύβοιας, Κυκλάδων και Δωδεκανήσου.

Αμπελογραφικά

Φύλλο μεγάλο, κόλουρο, τρίκολπο, με μισχικό κόλπο σχήματος V με διασταυρούμενες τις πλευρές. Το έλασμα είναι λεπτό με ωραίο ανοιχτό πράσινο χρώμα, λείο και στις δύο επιφάνειες. Το σταφύλι είναι μεγάλο, κυλινδροκωνικό, πτερυγωτό, σχεδόν πυκνόρραγο. Η ράγα είναι αγίγαρτη, μέτρια ως μεγάλη, ελλειψοειδής, με μέτριο πάχος φλοιού και ωραίο κίτρινο-χρυσαφί χρώμα. Η σάρκα είναι γλυκειά, μέτρια ανθεκτική.

Ιδιότητες

Ποικιλία ζωηρή, παραγωγική πολλαπλής χρήσης. Μορφώνεται σε όλα τα γνωστά συστήματα και δέχεται κλάδεμα μακρό γιατί οι παρά τη βάση της κληματίδας οφθαλμοί δεν είναι καρποφόροι. Είναι ευαίσθητη στην ξηρασία, το ψύχος, την υπερβολική υγρασία του εδάφους, καθώς και στον περονόσπορο, το ωίδιο και τις προσβολές της ευδεμίδας.

Κορινθιακή σταφίδα

Κορινθιακή σταφίδα

Γενικά

Καλλιεργείται στη χώρα μας από πολλών ετών και θεωρείται ιθαγενής ποικιλία. Κέντρα καλλιέργειας στην Ελλάδα είναι οι νομοί Κορινθίας, Αχαΐας, Κεφαλληνίας, Λακωνίας κ.λπ.

Αμπελογραφικά

Φύλλο μέτριο έως μεγάλο, κυκλικό ή σφηνοειδές, πεντάκολπο, με μισχικό κόλπο σχήματος V ή U. Σταφύλι μέτριο κυλινδρικό ή κυλινδροκωνικό, συνήθως διπλό, πυκνόρραγο. Ράγα μικρή, σφαιρική, αγίγαρτη με φλοιό πολύ λεπτό, διαφανή, κυανομελανού χρώματος. Σάρκα μαλακή. Λευκή, γλυκειά.

Ιδιότητες

Ποικιλία παραγωγική με καρποφόρους τους οφθαλμούς της βάσης της κληματίδας και του παλαιού ξύλου. Μέτριας ζωηρότητας μορφώνεται σε κύπελλο και δέχεται κλάδεμα βραχύ. Σε ευνοϊκές εδαφοκλιματικές συνθήκες δίνει άριστης ποιότητας σταφίδα. Ευαίσθητη στις προσβολές περονόσπορου, ωιδίου, ίσκας και ευδεμίδας. Λόγω του τρόπου καρπόδεσης είναι απαραίτητη η εφαρμογή της τεχνικής του χαρακώματος ή υποκατάστατων υξητικών ουσιών. Για περισσότερες πληροφορίες στον παρακάτω σύνδεσμο:

Χαρακτηριστικά κορινιθιακής σταφιδαμπέλου

Αυτόκαρπα νόθα

Τα φυτά που παράγονται από τη διασταύρωση των διαφόρων ειδών και ποικιλιών της βορειοαμερικανικής ηπείρου με τις ποικιλίες vinifera ονομάζονται αυτόκαρπα νόθα. Το πρόγραμμα έρευνας και παραγωγής των αυτόκαρπων νόθων εντάσσεται στα πλαίσια της αντιμετώπισης της εισβολής της φυλλοξήρας στη Γαλλία αλλά και των ασθενειών του ωιδίου και του περονόσπορου. Στόχος η παραγωγή φυτών που θα συνδυάζουν τα πλεονεκτήματα των γονέων. Ανάλογα με τη γονεϊκή σύνθεση τα αυτόκαρπα νόθα διακρίνονται σε:

• 1/2 αίματος
• 3/4 αίματος
• σύνθετα αυτόκαρπα νόθα.

Από τα προγράμματα αυτά παρήχθησαν και δόθηκαν στην καλλιέργεια 250 περίπου αυτόκαρπα νόθα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Βέβαια τα αυτόκαρπα νόθα παρουσιάζουν ενδιάμεσες ιδιότητες από εκείνες των γεννητόρων, επεκτάθηκαν όμως γρήγορα, σε σημείο να δημιουργούν προβλήματα στην καλλιέργεια των ποικιλιών vinifera. Το κύριο πρόβλημα της καλλιέργειας των αυτόκαρπων νόθων αναφέρεται στην ποιότητα των παραγόμενων οινικών προϊόντων, που αποτελεί το επίμαχο σημείο. Πέρα από το γεγονός ότι οι οργανοληπτικές ιδιότητες των οίνων των αυτόκαρπων νόθων υστερούν έναντι των ποικιλιών της ευρωπαϊκής αμπέλου υποστηρίχτηκε ότι περιέχουν και τοξικές για τον άνθρωπο ουσίες με αποτέλεσμα να ληφθούν απαγορευτικά μέτρα στην επέκτασή τους. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η αντοχή τους στο ωίδιο και τον περονόσπορο που έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό των φυτοφαρμάκων είναι σημαντικό πλεονέκτημα, τόσο ώστε να τεθεί και πάλι το ζήτημα χρησιμοποίησης των αυτόκαρπων νόθων. Για τον έλεγχο της καλλιέργειας των αυτόκαρπων νόθων είναι απαραίτητο να χαρακτηρίζονται από κωδικό αριθμό μητρώου και τα αρχικά του ονόματος του υβριδιστή. Στη χώρα μας εισήχθησαν ορισμένα αυτόκαρπα νόθα αλλά δεν επεκτάθηκε η καλλιέργειά τους.

^{[7] [8] [9] [10] [11]}

Πληροφοριακά στοιχεία

Ευδοκιμεί στις περιοχές

Σχετικές σελίδες

• Καλλιέργεια αμπελιού
• Κρασί
• Τσίπουρο
• Σταφύλι
• Ποικιλίες αμπέλου
• Έδαφικές απαιτήσεις αμπελιού
• Τύποι εδαφών
• Κλιματικές συνθήκες αμπελιού
• Ανατομία-μορφολογία ρίζας, βλαστού και φύλλων αμπέλου
• Βοτανικά χαρακτηριστικά αμπελιού
• Πολλαπλασιασμός αμπέλου
• Ασθένειες αμπέλου
• Εχθροί αμπέλου
• Σταφιδάμπελος

Βιβλιογραφία

1. ↑ Αμπέλι
2. ↑ "Ειδική αμπελουργία, ΙΙ. Θέματα αμπελογραφίας", Μανώλη Ν. Σταυρακάκη, Αναπληρωτής καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
3. ↑ "Αμπελογραφική περιγραφή 23 γηγενών και ξενικής προέλευσης ποικιλιών αμπέλου ", μεταπτυχιακή μελέτη του φοιτητή Διαμαντόπουλου Ηλία , Αθήνα 2006.
4. ↑ "Ειδική Αμπελουργία, ΙΙΙ. Πολλαπλασιασμός της αμπέλου", Μανώλη Ν. Σταυρακάκη, Αναπληρωτής καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
5. ↑ "Ασθένειες καρποφόρων δέντρων και αμπέλου", Παναγόπουλος Χ., καθηγητής Φυτοπαθολογίας του Γ.Π.Α.
6. ↑ "Αντιμετώπιση των εχθρών του αμπελιού στα πλαίσια της ολοκληρωμένης διαχείρισης της παραγωγής.", Πτυχιακή εργασία της Χατζηνικολάου Σοφία, Ηράκλειο 2008.
7. ↑ "Μελέτη εδαφικής πανίδας αμπελώνων και οι μεταβολές της κατά τη θερινή περίοδο με τις έντονες καλλιεργητικές επεμβάσεις", πτυχιακή μελέτη του Σδραλή Ευάγγελου, Α.Τ.Ε.Ι Κρήτης, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής
8. ↑ "Βελτίωση Αμπελοκαλλιέργειας με Χρήση Εξειδικευμένων Γνώσεων", Ομάδα έργου: Δρ. Α. Λιόπα-Τσακαλίδη (Επιστημονική Υπεύθυνη Έργου), Δρ. Π. Μπαρούχας, Δρ. Ν. Μαλάμος, Α. Κουλόπουλος, Δρ. Ι. Τζίμας, Δρ. Κ. Πουλάς, Ε. Βιέννας, Δρ. Λ. Παναγιωτόπουλος, Δρ. Γ. Χώτος Ι. Ηγούμενος, Δρ. Ε. Πολίτης, Νοέμβριος 2011.
9. ↑ "Συγκριτική Ανατομική και Μορφολογική Μελέτη των Οργάνων της Ρίζας και του Βλαστού Ποικιλιών και Υποκειμένων Αμπέλου", Μεταπτυχιακή μελέτη της Παπαδάκη Αλεξάνδρας Ε., Αθήνα 2010.
10. ↑ "Επίδραση της επεξεργασίας στη διατήρηση των αντιοξειδωτικών λειτουργικών συστατικών της σταφίδας", πτυχιακή μελέτη της Άννας Σάββα, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας και Διατροφής, Εργαστήριο Χημείας - Φυσικοχημείας - Βιοχημείας Τροφίμων
11. ↑ Ιστοσελίδα Καλλιεργώ.gr, Βοτρύτης (Gray Mold)

Σύνδεσμοι

• Αγγειόσπερμο, ελληνόγλωσση wikipedia