Καλλιεργητικές τεχνικές που επηρεάζουν το σχηματισμό ανθοφόρων οφθαλμών

Περιεχόμενα

1 Εισαγωγή στις καλλιεργητικές τεχνικές που επηρεάζουν το σχηματισμό ανθοφόρων οφθαλμών
2 Χαραγή η εντομή
3 Συνδυασμός υποκειμένου-εμβολίου
4 Επιβραδυντήρες αύξησης
5 Το κλαδευμένο σε σχέση με το ακλάδευτο
6 Καλοκαιρινό κλάδευμα
7 Κλάδευμα ριζών
8 Υπερβολική αζωτούχος λίπανση
9 Χειρισμοί κλάδων
10 Σχετικές σελίδες
11 Βιβλιογραφία

Εισαγωγή στις καλλιεργητικές τεχνικές που επηρεάζουν το σχηματισμό ανθοφόρων οφθαλμών

Διάφορες καλλιεργητικές επεμβάσεις όπως είναι το χαράκωμα, η χρήση νάνων υποκειμένων και η παροχή χημικών αυξητικών επιβραδυντήρων μειώνουν το μέγεθος των δένδρων και ευνοούν το σχηματισμό ανθοφόρων οφθαλμών. Ενώ αντίθετα οι επεμβάσεις ενδυναμώσεως της βλάστησης, όπως είναι το αυστηρό αραίωμα των καρπών, το αυστηρό χειμερινό κλάδευμα και η παροχή υπερβολικών ποσοτήτων αζωτούχων λιπασμάτων φαίνεται, ότι καθυστερούν το σχηματισμό ανθέων.^[1]

Χαραγή η εντομή

Η χαραγή είναι μια διεργασία κατά την οποία αφαιρείται με εμβολιαστήριο φλοιός πάχους 2-5mm. Ο φλοιός του κορμού κόβεται μέχρι το ξύλο περιφερειακά. Η δε εντομή συνίσταται σε κόψιμο του φλοιού μέχρι το ξύλο κατά τον ίδιο τρόπο χωρίς όμως αφαίρεση δακτυλίου φλοιού.

Η χαραγή ή η εντομή προσωρινά περιορίζει τη διακίνηση των φωτοσυνθετικών υλικών απ' τα φύλλα στις ρίζες με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση υδατανθράκων και ορμονών πάνω απ' τη χαραγή ή εντομή. Η συγκέντρωση υδατανθράκων και ορμονών στους αυξανόμενους βλαστούς προκαλούν την προτροπή σχηματισμού ανθικών καταβολών.

Οι ρίζες καλύπτουν τις ανάγκες τους σε αναπνευστική ενέργεια και αύξηση απ' τα τροφικά τους αποθέματα μέχρι η χαραγή ή εντομή επουλωθεί. Οι επεμβάσεις αυτές πρέπει να γίνονται την άνοιξη ή νωρίς το καλοκαίρι, όταν το πλευρικό κάμβιο είναι ενεργό και ο φλοιός αποκολλάται ευκολα.

Η επέμβαση είναι πιο αποτελεσματική κατά την περίοδο αυτή, γιατί η διαδικασία σχηματισμού των ανθοφόρων οφθαλμών βρίσκεται σε εξέλιξη. Το τραύμα επουλώνεται γρήγορα, γιατί ο κάλλος σχηματίζεται εύκολα, έτσι περιορίζεται στο ελάχιστο η ζημιά στο δένδρο.

Το πολύ στενό κενό επουλώνεται εντός 7 έως 10 ημερών, ιδιαίτερα, αν η χαραγή καλύπτεται με κόλλα εμβολιασμού προς αποφυγή αποξηράνσεως.^[1]

Συνδυασμός υποκειμένου-εμβολίου

Οι πολύ ανθοφόρες ποικιλίες, όταν εμβολιάζονται σε νάνα υποκείμενα, συνήθως μπαίνουν σ' ανθοφορία- καρποφορία σε νεώτερη ηλικία απ' εκείνες που είναι εμβολιασμένες σε ζωηρά σπορόφυτα.

Η πρόωρη αυτή ανθοφορία - καρποφορία των νάνων δένδρων αποδίδεται:

Στην ικανότητα της εμβολιασμένης ποικιλίας, ιδιαίτερα του λογχοειδούς τύπου ή των συμπαγών τύπων

, να σχηματίζουν άνθη ακόμα και υπό δυσμενείς συνθήκες

Στην επίδραση της χαραγής στην εμβολιαστική ένωση

Στην περιορισμένη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος

Το τελικό αποτέλεσμα τέτοιων συνδυασμών υποκειμένου-εμβολίου είναι ότι αμφότερα υποκείμενο και εμβόλιο δεν αυξάνονται πολύ ζωηρά. Όθεν, οι αφομοιώσιμες τροφές κατευθύνονται και χρησιμοποιούνται σε περιοχές σχηματισμού ανθέων, ανάπτυξης καρπών και σχηματισμού λογχοειδών μάλλον, παρά για την ανάπτυξη ζωηρών ξυλοφόρων βλαστών.

Οι συνδυασμοί εμβολίου-υποκειμένου μπορεί να επισπέσουν το σχηματισμό των ανθοφόρων οφθαλμών δι' ελαφρού χειμερινού κλαδέματος και εφαρμογής καλοκαιρινού κλαδέματος.

Η ικανότητα για ανθοφορία δεν περιορίζεται αναγκαστικά από τη ζωηρότητα. Ετήσια φυτά ακτινιδίου και πλαγιόκαρπες ποικιλίες καρυδιάς μπορούν να αναπτύξουν βλάστηση μέχρι 3 μέτρων, αλλά σχηματίζουν και άνθη.^[1]

Επιβραδυντήρες αύξησης

Οι επιβραδυντήρες αύξησης (χημικές συνθετικές ουσίες που επιβραδύνουν τη διαίρεση και μεγέθυνση των κυττάρων του βλαστού) όπως το cycocel (CCC), το daminozide (Alar), το Pactobutrazol κ.α., αρχικά δημιουργήθηκαν για τον έλεγχο του μεγέθους των φυτών, αλλά γρήγορα φάνηκε ότι προωθούν και το σχηματισμό ανθοφόρων οφθαλμών.

Η ανθοφορία δένδρων μηλιάς και κερασιάς ήταν μεγαλύτερη την επόμενη άνοιξη στα δένδρα εκείνα που ψεκάστηκαν με το Alar απ' ότι στα αψέκαστα (το Alar, επειδή προκαλεί καρκινογένεση στον άνθρωπο, έχει αποσυρθεί από την αγορά και απαγορεύεται η χρήση του).

Οι χημικοί αυτοί επιβραδυντήρες αύξησης πιστεύεται ότι ενεργούν δια παρεμποδίσεως της σύνθεσης της γιββερελλίνης. Οι διάφορες χημικές ουσίες μπλοκάρουν τις διόδους σύνθεσης σε διάφορες περιοχές. Το daminozide (Alar) διακόπτει το μεταβολισμό του διτερπενίου δι' αυξήσεως των συγκεντρώσεων ορισμένων πρόδρομων ουσιών της γιββερελλίνης και δια μειώσεως άλλων.

Οι επιβραδυντήρες αύξησης δε διακόπτουν μόνο τη σύνθεση της γιββερελλίνης, αλλά καταστρέφουν επίσης τις μεταβολικές διόδους και άλλων ορμονών, όπως αυξινών.^[1]

Το κλαδευμένο σε σχέση με το ακλάδευτο

Το χειμερινό κλάδευμα νεαρού δένδρου μειώνει το μέγεθος του εναέριου μέρους του δένδρου, αλλά αφήνει άθικτο το ριζικό σύστημα. Η δημιουργούμενη ανισορροπία μεταξύ της κόμης και του ριζικού συστήματος αυξάνει τη ζωηρότητα της κόμης την επόμενη άνοιξη, γιατί οι τροφές που αποθηκεύονται στις ρίζες και στον κορμό κατά την προηγούμενη βλαστική περίοδο χρησιμοποιούνται από λιγότερους οφθαλμούς.

Καθώς τα κλαδευμένα δένδρα αυξάνουν σε μέγεθος, οι βλαστοί επιμηκύνονται λιγότερο και χρειάζονται ελαφρότερο χειμερινό κλάδευμα. Τα δένδρα μπαίνουν στην κλάση ΙΙΙ της σχέσης C/N και αρχίζουν να σχηματίζουν ανθοφόρους οφθαλμούς και να παράγουν καρπούς. Επομένως το κλάδευμα καθυστερεί την έναρξη σχηματισμού ανθέων, αλλά επειδή τα δένδρα είναι καλοκλαδευμένα και καλοδιατηρημένα, παράγουν κάθε χρόνο καλής ποιότητας καρπούς.

Τα ακλάδευτα δένδρα μπαίνουν νωρίτερα σε καρποφορία σε σχέση με τα κλαδευμένα, γιατί τα ακλάδευτα δένδρα χάνουν νωρίς τη ζωηρότητα τους, και τα άνθη που σχηματίζονται δεν αφαιρούνται. Αν, ωστόσο, τα δένδρα αφεθούν ακλάδευτα για μια μεγάλη περίοδο, οι κλάδοι της κόμης πυκνώνουν και περιορίζουν την είσοδο του φωτός στα ενδότερα μέρη αυτής.

Κάτω από τις συνθήκες αυτές σκιάσεως τα περισσότερα φύλλα φωτοσυνθέτουν λίγο περισσότερο απ' το σημείο αναπλήρωσης , γεγονός που οδηγεί στο σχηματισμό ελαχίστων ανθοφόρων οφθαλμών.

Όταν το δένδρο δεν κλαδευτεί κατά τα πρώτα στάδια της αναπτύξεως του, η κατάσταση αυτή ευνοεί το σχηματισμό ανθοφόρων οφθαλμών, αλλ' αυτό βαθμηδόν καταλήγει σε ακαρπία. Οι καρποί των ακλάδευτων δένδρων συνήθως είναι υποβαθμισμένης ποιότητας και δυσκολοσυγκομιζόμενοι.

Οι σκιαζόμενοι βλαστοί σχηματίζουν λίγα άνθη και σε μεγάλο ποσοστό ατελή.^[1]