Διατροφή στρουθοκάμηλου

Γενικά

Τα τελευταία 6 µε 8 χρόνια έχει γίνει ουσιαστική δουλειά σχετικά µε τη διατροφή των στρουθοκαµήλων, κυρίως στη Νότιο Αφρική και Η.Π.Α. Σχεδόν κάθε ίδρυµα και φάρµα στρουθοκαµήλων από κάθε µέρος του κόσµου έχει τις δικές του ειδικές δίαιτες. Οι περισσότερες δίαιτες βασίζονται σε πληροφορίες που έχουν αρχικά αποκτηθεί από τη Νότια Αφρική. Οι έρευνες αυτές, έχουν διεξαχθεί χρησιµοποιώντας κυρίως πληροφορίες που αναφέρονται στα πουλερικά, σαν βάση για τις θρεπτικές αξίες και τις αξίες ενέργειας. Αυτές ποικίλουν από κοµµατιασµένο τριφύλλι και συµπυκνωµένες αναλογίες, που περιέχουν πάνω από 30 συστατικά. Στις Η.Π.Α. υπάρχουν αρκετές εταιρείες τροφών που ειδικεύονται στην παραγωγή τροφών στρουθοκαµήλων, που περιέχουν starter (επώαση σε 3 εβδοµάδες), Grower (8 εβδοµάδες) και Breeder (εκτρεφόµενα πουλιά).

Λόγω της επιχειρηµατικής πλέον εκτροφής στρουθοκαµήλων σε φάρµες και η επιδίωξη της πιο αποτελεσµατικής εκτροφής, έχει οδηγήσει σε δύο επιπλέον µερίδες-τµήµατα στρουθοκαµήλων στη Pre-starter (επώαση σε 3 εβδοµάδες) και σε µερίδες για ενήλικες.

Ο ισορροπιστής γρασιδιού κατά 15% της συνολικής δίαιτας, δίνει στη στρουθοκάµηλο τα ελάχιστα επίπεδα βιταµίνης και µεταλλικών στοιχείων που χρειάζεται.

Μετά την διεξαγωγή ερευνών έχει διαπιστωθεί ότι, η στρουθοκάµηλος είναι ικανή να αποσπάσει περισσότερη ενέργεια από το 30% της τροφής που παίρνει. Η ικανότητα αυτή της στρουθοκαµήλου να αντλεί υπερβολικά ποσά ενέργειας από την τροφή της, έχει οδηγήσει σε έναν αριθµό πουλιών που αποθηκεύει µεγάλες ποσότητες σωµατικού λίπους, σε µερικές περιπτώσεις µέχρι τα 9cm σε βάθος. Επιπλέον από οικονοµική πλευρά, δίαιτες που παρέχουν µεγάλα επίπεδα ενέργειας είναι οικονοµικά ασύµφορες.

Η στρουθοκάµηλος όπως η αγριόπαπια, είναι ένα πτηνό χορτοφάγο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα την επιµήκυνση του πίσω εντέρου για τη συγκρότηση των φυτικών ινών, έτσι ώστε το έντερο να τις αποβάλλει. Έχει την ικανότητα να χρησιµοποιεί τα βακτήρια εντέρου τα οποία µπορεί να επιτύχουν την πέψη περισσότερο από 45% των συνολικών ινών στη δίαιτα-διατροφή της, δηλαδή, Κυτταρικό τοίχωµα 47% πέψη, Ηµικυτταρίνη 60% πέψη και Κυτταρίνη 39% πέψη. Οι στρουθοκάµηλοι έχουν ανεπτυγµένο και πολύ µεγάλο εντερικό σωλήνα και γι' αυτό είναι ικανοί να πέπτουν κυτταρίνες. Για αυτόν το λόγο οι εκτροφείς προσπαθούν να έχουν στη διάθεση των ζώων τους φυσική βλάστηση. Ο χρόνος διέλευσης της τροφής από το πεπτικό σύστηµα είναι 48 ώρες. Κατά το στάδιο της ανάπτυξης, τα πουλιά τρέφονται µε ένα ισορροπηµένο σιτηρέσιο συνδυασµένο µε καλής ποιότητας κυτταρίνες, όπως τριφύλλι. Αν και η ικανότητα της στρουθοκαµήλου για αξιοποίηση των θρεπτικών ουσιών της τροφής µειώνεται µε την πάροδο της ηλικίας, ακόµη και τα ενήλικα καταναλώνουν 1-2Kg ηµερησίως συµπυκνωµένης τροφής. Κατά την εκτροφή των στρουθοκαµήλων, µεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται στην διατροφή τους, ώστε να είναι κατάλληλη για την φάση ζωής τους αλλά και ισορροπηµένη (απαραίτητα συστατικά). Η επιπόλαιη και άτακτη εκτροφή των ζώων, µπορεί να εµφανίσει διατροφικά προβλήµατα από τα οποία τα βασικότερα είναι:

• Η αβιταµίνωση Α που προκαλείται από διαταραχή των βακτηρίων του λεπτού εντέρου λόγω διάρροιας ή ιατρογενώς από τη χρήση αντιβιοτικών. Τα προβλήµατα αυτά υφίστανται κάτω από στρες, ταξίδια και σε περιβάλλον αποµόνωσης.
• Έλλειψη µαγγανίου που προκαλεί χονδροδυστροφία ή ολίσθηση του τένοντα.
• Κλινικά προβλήµατα που σχετίζονται µε τα οστά και τις αρθρώσεις.
• Έλλειψη σιδήρου και βιταµίνης ε-σεληνίου, που προκαλούν αναιµία και απώλεια βάρους.

Γενικότερα, οι αβιταµινώσεις προκαλούν κακουχία και ευαισθησία σε άλλες ασθένειες. Για να διατηρηθεί η υγεία και η ευηµερία των στρουθοκαµήλων, θα πρέπει να λαµβάνουν την κατάλληλη δίαιτα για την οµάδα τους. Όπως έχει προαναφερθεί, οι στρουθοκάµηλοι έχουν τις διατροφικές συνήθειες των µηρυκαστικών. Έτσι, κάθε είδος τροφής που χρησιµοποιείται για τα µηρυκαστικά ζώα, είναι γενικώς κατάλληλη και γι’ αυτές. Η µόνη διαφορά µε τα υπόλοιπα ζώα είναι, ότι κάθε είδος τροφή που θα τους χορηγηθεί, θα πρέπει να είναι κοµµατιασµένη µέχρι 50mm (αποφυγή ενσφηνώσεων). Για να βοηθηθεί στην πέψη, η στρουθοκάµηλος, θα πρέπει να έχει πάντα πρόσβαση σε πέτρες ή χαλίκια.

Καθημερινές θρεπτικές ανάγκες

1 ημέρας μέχρι 8-12 εβδομάδων

Προσφέρουµε στα πουλιά τροφή αλευροποιηµένη ή σε µορφή Crumbles µε ποσοστό 21-22% και σε αναλογία 9 µέρη συµπυκνωµένης µε 1 µέρος καλής ποιότητας αλευροποιηµένης κυτταρίνης ή σε 3 µέρη συµπυκνωµένης τροφής, µε 2 µέρη καλής ποιότητας αλευροποιηµένης πράσινης κυτταρίνης. Καθώς µεγαλώνουν τα πουλιά, αλλάζουµε τα Crumbles σε Pellets.

Όταν οι νεοσσοί προορίζονται για αναπαραγωγή, δίνεται εναρκτήριο σιτηρέσιο µε χαµηλό ποσοστό πρωτείνης για πιο αργό ρυθµό ανάπτυξης. Χρησιµοποιούµε επίσης υδατοδιαλυτές βιταµίνες στο πόσιµο νερό για τις πρώτες 2 ή 3 εβδοµάδες της ζωής τους.

Η µετατρεψιµότητα της τροφής στα πρώτα στάδια ανάπτυξης είναι 1,8:1. Αυξανόµενης της ηλικίας έχουµε µεταβολές και στη µετατρεψιµότητα 2,5:1 ανάµεσα στις 8-10 εβδοµάδες ζωής, ενώ για 6 µηνών πουλιά είναι 8:1.

12 εβδομάδων μέχρι την παραγωγή ή σφαγή

Κατά την περίοδο αυτή, χρησιµοποιούµε τροφή ανάπτυξης αλευροποιηµένη ή σε µορφή Pellets (µέχρι 10 mm),και µε την χρησιµοποίηση πίτουρων. Η κατανάλωση συµπυκνωµένης τροφής, δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 1,5Kg.-2Kg. ανά πουλί ηµερησίως και έχει διακυµάνσεις ανάλογα µε την εποχή και από το αν έχουµε διαθέσιµο λιβάδι.

Πουλιά αναπαραγωγής

Κατά την περίοδο αυτή προσφέρουµε στα πουλιά φύραµα τύπου αυγοπαραγωγής σε αλευροποιηµένη µορφή ή σε µορφή Pellets (µέχρι 16 mm). Η κατανάλωση της συµπυκνωµένης τροφής, δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2Kg. ανά πουλί ανά ηµέρα. Υπάρχει η τάση να αυξάνεται η περιεκτικότητα ασβεστίου και φωσφόρου στις τροφές τύπου κοτόπουλων, κατά 25-30% προσθέτοντας προµείγµατα στοιχείων και βιταµινών (αυτά που χρησιµοποιούνται για τις γαλοπούλες).

Για να βελτιώσουµε την εκκολαπτικότητα των πουλιών ενισχύουµε το σιτηρέσιο αναπαραγωγής µε βιταµίνες και ιχνοστοιχεία, και το οποίο δίνεται 16 ηµέρες πριν την έναρξη της αυγοπαραγωγής. Μεγάλη σηµασία πρέπει να δίνεται στη διατροφή των στρουθοκαµήλων, ώστε τα σιτηρέσιά τους να είναι ιδιαίτερα πλούσια σε ασβέστιο και φώσφορο.

Τέλος, η ποσότητα της συµπυκνωµένης τροφής που πρέπει να δίνεται στα πτηνά ηµερησίως, είναι όσο µπορούν να φάνε σε δύο γεύµατα των 20 λεπτών. Το καθηµερινό σιτηρέσιο πρέπει να συµπληρώνεται µε κοµµάτια τριφυλλιού. Ενδεικτικά τα πουλιά αναπαραγωγής τρώνε 1,5Kg τροφής περίπου την ηµέρα. Παρακάτω απεικονίζονται κάποια είδη σιτηρεσίων τα οποία χρησιµοποιούνται για τη διατροφή των στρουθοκαµήλων, ανάλογα µε την ηλικία τους, αλλά και την περίοδο εκτροφής τους (υπάρχει ή όχι πρόσβαση σε βοσκή).

Είδη σιτηρεσίων που χρησιµοποιούνται για τη διατροφή των στρουθοκαµήλων ανάλογα με την ηλικία και την περίοδο εκτροφής τους.

Περίοδος διατροφής	Είδος σιτηρεσίου	Μορφή σιτηρεσίου	Ολική πρωτεΐνη	Μεταβατική ενέργεια	Ολική κυτταρίνη	Διαθέσιμος φώσφορος	Ασβέστιο %	Μέθειον+Κυτταρίνη %	Λυσίνη %
1η ημέρα-8η εβδομάδα	1α Προεναρκτήριο	Αλευροποιηµένο	22-24	2.700	5,5-6	0,65-0,75	1,2-1,4	0,85-0,95	1,15-1,3
8η εβδομάδα-12η εβδομάδα	1β Ανάπτυξης I	Αλευροποιηµένο	18-20	2.650	6-6,8	0,60-0,65	0,9-1,1	0,80-0,85	0,90-1,0
1η ημέρα-12η εβδομάδα	2. Εναρκτήριο	Αλευροποιηµένο	20-21	2.680	7-8	0,65-0,70	1,1-1,2	0,85-0,95	1,0-1,15
12η εβδομάδα-14 μηνών	3. Ανάπτυξης II	Πέλετς 5 χλστ.	17-18	2.640	8-10	0,55-0,65	1,2-1,4	0,75-0,80	0,850,90
Όταν γεννούν	4. Αναπαραγωγής	Κύβοι 10 χλστ.	20-22	2.500	8-10	0,60	1,7-2	0,75-0,90	1,0-1,2
Όταν δεν γεννούν	5. Συντήρησης	Κύβοι 10 χλστ.	14,5-15	2.400	15-17	0,50	1,3	0,62- 0,65	0,75-0,80
Επιπρόσθετα, παρέχεται στα πτηνά τεµαχισµένο τριφύλλι ή πρόσβαση σε βοσκή. Επίσης βρέθηκε ότι ωφελεί η χορήγηση ενζύµων τα οποία διασπούν τις κυτταρίνες και τις ηµικυτταρίνες.