Τριανταφυλλιά
Γενικά στοιχεία
Η τριανταφυλλιά είναι γνωστή και καλλιεργείται από τα πολύ παλιά χρόνια .Αναφέρεται η καλλιέργεια της στην Αρχαία Βαβυλώνα, Περσία, Ελλάδα, Ρώμη, ( Όμηρος, Αρχίλοχος, Βίβλος κ. λ .π ) Πιθανότατα υπήρξε το πρώτο καλλιεργούμενο φυτό των Ιαπώνων και των Κινέζων. Η εμφάνιση των νέων ποικιλιών και υβριδίων άρχισε από τα μέσα του 180 αιώνα. Μέχρι τότε , καλλιεργούνταν ορισμένες ποικιλίες των ειδών Rosa canina, Rosa lutea & Rosa alba.
Mε την ανάπτυξη όμως της τεχνικής των διασταυρώσεων της κλωνικής επιλογής καθώς και με τις φυσικές μεταλλαγές, δημιουργήθηκαν πολλές νέες ποικιλίες και υβρίδια προϊόντα διασταυρώσεως ευρωπαϊκών με ασιατικά είδη. Σήμερα η τριανταφυλλιά καλλιεργείται σχεδόν στις περισσότερες χώρες του κόσμου επιχειρηματικά και κύρια στις Η Π Α, Ολλανδία, Γαλλία, Ιταλία, Ισραήλ, Μαρόκο, Κολομβία, Κένυα κ. λ .π . Στην Ελλάδα καλλιεργούνται γύρω στα 950 στρέμματα σε σύγχρονα θερμοκήπια με ανοδική τάση.
Σιγά σιγά η παραγωγή άρχισε να μετακινείται προς το νότο, τους υψηλούς τροπικούς κύκλους όπου το κλίμα είναι σχεδόν τέλειο για την παραγωγή καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους. Οι νέες ποικιλίες που επιλέγονται ειδικά για να είναι ανθεκτικές στις μεταφορές, μπορούν να αναπτυχθούν, να περικοπούν σε 24 ώρες χωρίς οποιαδήποτε ζημιά να σταλθούν στην Ευρώπη, σε πολύ λιγότερο χρόνο σε σύγκριση με αυτόν που χρειάζεται στην Ολλανδία για να περάσουν τα λουλούδια τους μέσω των δημοπρασιών και να στείλουν στις αγορές στη Γερμανία, τη Γαλλία, ή το UK. Στις ΗΠΑ το ίδιο πράγμα ισχύει για πολλά έτη. Η Κολομβία και πιο πρόσφατα ο Ισημερινός έχει ακμάσει σιγά σιγά σε αυτόν τον τομέα, ενώ οι Αμερικάνοι καλλιεργητές έπρεπε βαθμιαία να στραφούν σε πιο κερδοφόρες καλλιέργειες, που δεν είναι τόσο ανοιχτές στον ανταγωνισμό από τις χώρες του εξωτερικού. Αυτή η στροφή έχει αποβεί κερδοφόρα ,δεδομένου ότι χρειάζονται πολύ περισσότερα χρήματα για τη συντήρηση των λουλουδιών σε σύγκριση με εκείνα που απαιτούνται για την καλλιέργεια και την ανάπτυξη τους, και η στροφή αυτή τους παρέχει τη δυνατότητα να εξάγουν τα προϊόντα τους στις αναπτυσσόμενες χώρες. Φυσικά η καλλιέργεια τριαντάφυλλων θα συνεχιστεί τοπικά για τις εγχώριες αγορές στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ειδικά στα νότια μέρη, αλλά μια τέτοιου είδους βιομηχανία δεν θα είναι πλέον αναπτυσσόμενη. Μεγαλύτερη επέκταση στις εξαγωγές θα φανεί στις χώρες όπως ο Ισημερινός η Κολομβία, η Κένυα, και η ανατολική Αφρική όπου δεν επικρατεί η εγχώρια αγορά. Θα υπάρξει επίσης επέκταση στις χώρες όπως το Μεξικό, την Ινδία και την Κίνα, αλλά αυτό θα είναι κυρίως για τις εγχώριες αγορές τους κα ι ελάχιστο από την παραγωγή τους θα εξάγεται. Η επέκταση στην παραγωγή των τριαντάφυλλων εξαγωγής στα επόμενα μερικά έτη θα προέλθει από την Ανατολική Ευρώπη, την Ανατολική Αφρική, τη Νοτιανατολική Ασία και τη λατινική Αμερική.[1]
Βοτανικά χαρακτηριστικά
Η τριανταφυλλιά ανήκει στο γένος Rosa της οικογένειας Rosaceae. Το γένος αυτό περιλαμβάνει 125 διαφορετικά είδη αειθαλή ή φυλοβόλλα με δενδρώδη, θαμνώδη, έρπουσα ή αναρριχώμενη ανάπτυξη. Τα φύλλα της είναι περιττόληκτα με 3, 5, 7 φυλλάρια, σύνθετα, οδοντωτά, διαφόρων σχημάτων. Οι βλαστοί είναι ακανθωτοί διαφόρων μηκών. Τα άνθη είναι μονήρη ή σε ταξιανθίες στο άκρο των βλαστών. Κάθε άνθος φέρει 4-5 σέπαλα, 5-35 πέταλα διαφόρων χρωμάτων. Επίσης το άνθος φέρει πολλούς στήμονες και η μονόχωρη συνήθως ωοθήκη αποτελείται από πολλά καρπόφυλλα και φέρει πολυάριθμες σπερμοβλάστες. Ο καρπός της είναι αχαίνιο και κατά τον σχηματισμό του συμμετέχει και η ανθοδόχη που μετά τη γονιμοποίηση διογκώνεται και σχηματίζει ένα απιοειδές ψευδοκάρπιο.[1]
Κλιματικές συνθήκες
Θερμοκρασία
Οι άριστες τιμές θερμοκρασίας για την τριανταφυλλιά είναι 21oC σε συννεφιασμένο καιρό και 24oC σε ηλιόλουστη ημέρα. Τη νύχτα η θερμοκρασία θα πρέπει να κυμαίνεται από 15-18oC. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες αλλά όχι κάτω των 12oC η βλάστηση είναι μικρότερη, η παραγωγή μειώνεται, αλλά η ποιότητα των ανθέων είναι καλύτερη. Το αντίθετο συμβαίνει με τις υψηλότερες θερμοκρασίες. Για τη ρύθμιση της παραγωγής όπως συμβαίνει και με το κορυφολόγημα, γίνεται αύξηση ή μείωση της νυκτερινής θερμοκρασίας επειδή επιταχύνει ή επιβραδύνει τη βλάστηση. Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν κατά τους καλο-καιρινούς μήνες, η ποιότητα των ανθέων είναι σχετικά κακή. Αν μειώσουμε τη θερμοκρασία αυτή την περίοδο, μπορούμε να επιτύχουμε μακρύτερα και περισσότερα πέταλα στα άνθη. Η μείωση της θερμοκρασίας είναι εφικτή με εφαρμογή διαφόρων τεχνικών όπως είναι ο αερισμός, η σκίαση του θερμοκηπίου, ο δροσισμός των φυτών κ.λπ.
Φώς
Σπουδαίο παράγοντα για την ανάπτυξη των φυτών αποτελεί το φως. Το καλοκαίρι όμως σε μεγάλες εντάσεις φωτισμού, παράγονται κοντύτερα ανθικά στελέχη και το χρώμα στα άνθη ξεθωριάζει. Αντίθετα, σε μειωμένη ένταση φωτισμού, τα φύλλα αποκτούν σκούρο πράσινο χρωματισμό και τα στελέχη γίνονται μακρύτερα. Ετσι, τους θερινούς μήνες, η σκίαση του θερμοκηπίου είναι αναγκαία ώστε η ένταση φωτισμού να μειωθεί σε 60.000 - 80.000 Lux από 10.0000 έως 12.0000 Lux που έχουμε την ημέρα.
Υγρασία – Αερισμός
Η τριανταφυλλιά είναι φυτό με μεγάλες απαιτήσεις σε σχετική υγρασία ιδιαίτερα μετά τη φύτευση που πρέπει να είναι 80-90% και να μειώνεται σταδιακά μέχρι τους 70-75% και στην περίοδο της άνθηση στο 60-70%. Προκειμένου να προστατευθεί η καλλιέργεια από διάφορες ασθένειες (περονόσπορος, βοτρύτης κ.τ.λ.), που ευνοούνται από την υψηλή σχετική υγρασία, το φθινόπωρο είναι απαραίτητη η μείωσή της. Μείωση της σχετικής υγρασίας μπορεί να επιτευχθεί με τον αερισμό του θερμοκηπίου. Σε χαμηλή όμως σχετική υγρασία, έχουμε διάδοση εχθρών (τετράνυχος) και ασθενειών όπως, ωίδιο, τα φύλλα παθαίνουν οριστική παραμόρφωση ενώ η επίπτωση στα άνθη είναι πολλαπλή (αλλοίωση χρωματισμού, κύρτωση μίσχου κ.ά.). Για το λόγο αυτό αφενός μεν κάνουμε προληπτικούς ψεκασμούς και χρήση εξαχνωτήρων θείου, αφετέρου αποφεύγουμε τη χαμηλή υγρασία <60% που συν τοις άλλοις καθυστερεί την ανάπτυξη του φυτού.
Διοξείδιο του άνθρακα
Θετική επίδραση στην ποσότητα και ποιότητα των κομμένων λουλουδιών έχει ο εμπλουτισμός της ατμόσφαιρας του θερμοκηπίου με διοξείδιο του άνθρακα. Όταν η συγκέντρωση τού CO2 φτάσει στο επίπεδο των 1.000-2.0000 ppm, τα τριαντάφυλλα έχουν μεγαλύτερο βάρος, περισσότερα πέταλα, μεγαλύτερη διάμετρο και μακρύτερα ανθικά στελέχη, σε σύγκριση με τα κανονικά επίπεδα που είναι 150-300 ppm. Ο εμπλουτισμός της ατμόσφαιρας του θερμοκηπίου με CO2 γίνεται από τις αρχές Οκτωβρίου μέχρι το Μάρτιο - Απρίλιο. Ξεκινά μισή ώρα από την ανατολή του ήλιου και σταματά μιάμιση ώρα πριν από τη δύση. Στο χώρο του Θερμοκηπίου Θέλουμε η συγκέντρωση του διοξειδίου- του άνθρακα να είναι 1000 - 15000ρρm. Αυτή τη συγκέντρωση, Θεωρείται βλαβερή για τον άνθρωπο μιας και το όριο επιφυλακής είναι τα 1000 ppm. Για την παραγωγή του CO2 υπάρχουν διάφορα καυστικά υλικά που μπορούν να χρησιμοποιούν. Στην πράξη χρησιμοποιείται η παραφίνη που έχει το μικρότερο κόστος.[1]
Εδαφικές συνθήκες
Κατάλληλο έδαφος για τη σωστή ανάπτυξη της τριανταφυλλιάς είναι το μέσης σύστασης έδαφος, που δεν είναι συνεκτικό αλλά ελαφρύ, με καλή αποστράγγιση και αερισμό. Τα εδάφη που δεν αερίζονται σωστά με μεγάλες ποσότητες ασβεστίου και αλάτων επιδρούν αρνητικά στην ανάπτυξη των φυτών. Για να μπορεί το έδαφος να έχει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά σε βάθος 25-35cm, Θα πρέπει να γίνει βελτίωσή του, με προσθήκη 40-70% εδαφοβελτιωτικών υλικών όπως είναι η οργανική ουσία και τα αδρανή βελτιωτικά εδάφους. Το ρΗ του εδάφους θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 6,0-7,0. Οι ιδιότητες του εδάφους αποτελούν βασικό κριτήριο στην επιλογή του υποκειμένου, πάνω στο οποίο είναι εμβολιασμένες οι τριανταφυλλιές.[1]
Πολλαπλασιασμός
- Αρχές άνοιξης επιλέγουμε μοσχεύματα από καλοσχηματισμένα υγιή ίσια κλαδιά που μόλις έχουν αρχίσει να ξυλοποιούνται.
- Κόβουμε τα μοσχεύματα μήκους 25 εκατοστών, κόβοντας πάνω από έναν οφθαλμό στην κορυφή και κάτω από έναν οφθαλμό στη βάση. Αφήνουμε 2-3 φύλλα στην κορυφή και αφαιρέστε όλα τα χαμηλότερα φύλλα.
- Ξύνουμε ελαφρά στη βάση του μοσχεύματος σε ύψος ενός cm για να διευκολυνθεί η ριζοβολία. Βουτάμε τη βάση του μοσχεύματος στο νερό και στη συνέχεια σε ορμόνη ριζοβολίας, που αυξάνει τον αριθμό ριζιδίων του μοσχεύματος και συντελεί στην αύξηση του ποσοστού επιτυχίας.
- Φυτεύουμε το μόσχευμα σε μικρή γλάστρα βάθους 10-15 cm, ώστε το μισό μόσχευμα με τα φύλλα να προεξέχει από το χώμα και εξασφαλίστε δροσερό μέρος μακριά από τις απευθείας ακτίνες του ηλίου.
- Ως υπόστρωμα φύτευσης χρησιμοποιούμε: κομπόστ, τύρφη και περλίτη σε αναλογία 1:1:1. Αν δεν έχετε κομπόστ, προσθέστε επιπλέον τύρφη.
- Διατηρούμε υψηλό ποσοστό υγρασίας τόσο στο χώμα όσο και στον περιβάλλοντα αέρα του μοσχεύματος. Κρατάμε σχετικά υγρό το χώμα και ψεκάζουμε τα φύλλα για να έχει υγρασία.
- Τα μοσχεύματα ριζώνουν ταχύτερα την αρχή της άνοιξης, όταν υπάρχει μικρή άνοδος της θερμοκρασίας και αυξημένη σχετική υγρασία.
- Aν τα μοσχεύματα έχουν αναπτύξει νέα φύλλα, μετά από περίπου δυο μήνες θα έχουν αναπτύξει και ρίζες και συνεπώς έχετε επιτύχει στον πολλαπλασιασμό. Πλέον, μπορούμε να μεταφυτέψουμε τα νέα φυτά τριανταφυλλιάς στον κήπο.[2]
Ποικιλίες
Οι σημερινές ποικιλίες τριανταφυλλιάς είναι όλες υβρίδια, που προήλθαν από διασταυρώσεις επί σειρά ετών μεταξύ διαφόρων ειδών από τα οποία τα κυριότερα είναι τα Rosa gallica και Rosa chinensis. Εντατικά προγράμματα βελτίωσης οδήγησαν στην παραγωγή ποικιλιών που ανθίζουν αδιακρίτως εποχής και έχουν ποικίλα χρώματα, εντυπωσιακό άνθος, υψηλή ποιότητα και μεγάλη παραγωγικότητα. Οι κυριότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται στη χώρα μας είναι οι : First Red, Madelon, Baccara, Kardinal, Mercedes, Royal Red, Sonia., Arianna, Vivaldi, Candia, Cocteil, Nicole, Lovely Girl, Golden Time, Belinda, Bingo, Fantasie, Red Syccess,και άλλες. [3]
Περιγραφή μερικών κατηγοριών ποικιλίων της τριανταφυλλιάς:
Ποικιλίες εδαφοκάλυψης Είναι τριανταφυλλιές[4] με πλάγια και πολύ πυκνή βλάστηση, ύψους 30cm ή και λιγότερο. Ενδείκνυται κατά το πλείστον για να καλύψουν μία πλαγιά ή μία λωρίδα γης ή ένα φράκτη ή ακόμα και ένα βραχόκηπο. Φέρνουν τριαντάφυλλα απλά ημίδιπλα ή διπλά σε μπουκέτα, πάρα πολλά σε ποσότητα και σε συνεχή βλάστηση. Ο τρόπος που αναπτύσσονται και ανθίζουν ξεχωρίζει. Τα πολυάριθμα άνθη τους που στηρίζονται στα σκληρά και ευλύγιστα κλαδιά τους, φτάνουν να αγγίζουν το έδαφος, κι έτσι σχηματίζουν ένα ημισφαίριο πάνω από την επιφάνεια του κήπου. Είναι φυτά πολύ ανθεκτικά στις ασθένειες και το κλάδεμα τους δεν είναι απαραίτητο. Η πιο αντιπροσωπευτική ποικιλία αυτού του είδους είναι η White Cover.
Ποικιλίες νάνοι Οι τριανταφυλλιές ύψους 20-30cm. Τον τελευταίο καιρό έχουν αποκτήσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ανθίζουν χωρίς διακοπή και φέρουν μικρά σε μπουκέτο άνθη. Είναι κατάλληλες για φύτευση σε γλάστρα, περιβάζια παραθύρων κατασκευές από πέτρες και σε μπορντούρες. Αποδίδουν σε μικρογραφία το τέλειο και κομψό σχήμα των μεγάλων τριαντάφυλλων.Η πιο αντιπροσωπευτική ποικιλία αυτού του είδους είναι η Crystal Palace.
Ποικιλίες υβρίδια τσαγιού Σε αυτήν την ποικιλία ανήκουν οι τριανταφυλλιές ύψους περίπου 70cm, με μεγάλα και κομψά άνθη για διακόσμηση κήπου και μπαλκονιών. Είναι διασταύρωση μεταξύ του σκληραγωγημένου υβριδίου Perpetual και του λεπτεπίλεπτου Tea Rose. Έχουν ζωηρά κλαδιά και φύλλα γυαλιστερά. Η ανάπτυξή τους είναι θαμνώδης. Η πιο αντιπροσωπευτική ποικιλία αυτού του είδους είναι η Red Star.
Ποικιλίες αναρριχώμενες Πρόκειται για ποικιλίες τριανταφυλλιάς ύψους 3-6m. Αναπτύσσουν μεγάλους και ζωηρούς βλαστούς οι οποίοι αναρριχώνται χωρίς να είναι σε θέση να στερεωθούν μόνοι τους. Χρειάζονται υποστύλωμα στο οποίο προσδένονται. Έχουν απεριόριστη δυνατότητα στη χρήση τους, στο ντύσιμο των τοίχων, στην κατασκευή υπέροχων σχηματισμών στους συνεχείς ανθισμένους φράκτες. Είναι ανθεκτικά φυτά με γυαλιστερά ή θαμπά φύλλα. Ανθίζουν από Μάιο μέχρι Ιούνιο, ενώ η ανθοφορία επαναλαμβάνεται το φθινόπωρο. Η πιο αντιπροσωπευτική ποικιλία αυτού του είδους είναι η Jazz.
Ποικιλίες αγγλικές Είναι μία σχετικά νέα κατηγορία τριανταφυλλιών που πρωτοεμφανίστηκαν την δεκαετία του 70. Προέρχονται από διασταυρώσεις που έκανε ο Αγγλος David Austin μεταξύ ορισμένων παλιών ποικιλιών και των σύγχρονων. Συνδυάζουν τη λεπτή και ρομαντική γοητεία και το άρωμα των παλιών τριανταφυλλιών με την ποικιλία των χρωμάτων και την συχνή ανθοφορία των σύγχρονων ποικιλιών. Το σχήμα των λουλουδιών μοιάζει πολύ με τα παλιά τριαντάφυλλα, το σχήμα των οποίων έμοιαζε με κούπα ή ρόδακα με πολυάριθμα μικρά - μικρά πέταλα στο κέντρο. Είναι πολύ αρωματικές και η πιο αντιπροσωπευτική ποικιλία θεωρείται η Clamis Castle.
Ασθένειες
Οι σημαντικότερες ασθένειες που παρουσιάζονται στην τριανταφυλλιά είναι ο περονόσπορος, ο βοτρύτης και το ωΐδιο. Αυτές οι ασθένειες μαζί με κάποιες επιπλέον, αναλύονται εκτενώς στον παρακάτω σύνδεσμο.
Εχθροί
Οι κύριοι εντομολογικοί εχθροί της τριανταφυλλιάς είναι ο τετράνυχος, θρίπας, αλευρώδης και αφίδες. Αναλυτικά όσον αφορά τα αίτια, τα συμπτώματα και τον τρόπο αντιμετώπισης των εχθρών που προαναφέρθηκαν σας παραπέμπουμε στον παρακάτω σύνδεσμο:
Πληροφοριακά στοιχεία
Ευδοκιμεί στις περιοχές
|
Σχετικές σελίδες
Βιβλιογραφία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 "Οικονομοτεχνική ανάλυση υδροπονικής θερμοκηπιακής καλλιέργειας τριανταφυλλιάς για παραγωγή δρεπτών άνθεων στο ν. Ηρακλείου", πτυχιακή εργασία του φοιτητή Μαθιουδάκη Γεώργιου, ΑΤΕΙ Ηρακλείου, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τμήμα Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας, Ηράκλειο 2007.
- ↑ Τρόποι πολλαπλασιασμού τριανταφυλλιάς.
- ↑ "Διερεύνηση κατανομής ηλιακής ακτινοβολίας και ρυθμού φωτοσύνθεσης στο εσωτερικό καλλιέργειας τριανταφυλλιάς υπό κάλυψη", πτυχιακή εργασία της φοιτήτριας Δρόλια Ειρήνης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας,Βόλος 2002.
- ↑ "Μέθοδοι πολλαπλασιασμού της τριανταφυλλιάς με έμφαση στην ιστοκαλλιέργεια", πτυχιακή εργασία της φοιτήτριας Μπόλιαρη Ελένης, ΑΤΕΙ Καλαμάτας, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Ιανουάριος 2004.
- ↑ Ασθένειες καλλωπιστικών φυτών, του Ομότιμου Καθηγητή Φυτοπαθολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Χ.Γ.Παναγόπουλου, Αθήνα 2003.
- ↑ Καταπολέμηση τετράνυχου στην τριανταφυλλιά.
